Kitaplara İman

İlahi Kitap, insanların ferdi ve sosyal hayatını bir düzen içinde sürdürmesi için gerekli prensiplerin içinde yer aldığı, Allah tarafından peygamberlerine vahiy yoluyla iletilen kutsal kitaplara denir.178 İslam Dininde, Allah tarafından gönderildiğine inanılan kitaplara inanmak, temel inanç esaslarından biridir. İslam dini, bugün mevcut şekli ile diğer ilahi kitapların tahrife uğradığını düşünür. Bu nedenle bu kitapların bozulmamış şekliyle Allah kelamı olduğuna inanmayı, inanç esaslarından sayar.

Üzüm’ün Türkiye’de Caferilerle ilgili araştırmasında mollalarla yapılan görüşmede, onlara Tevrat ve incili okuyup okumadıkları sorulmuş, 20 molladan 18’i okumadığını belirtmiştir. Üzüm, bunun nedenlerinden birisini, mollaların eğitim programında Dinler Tarihi dersinin olmamasına bağlamaktadır.179 _{Günümüzde Karakoyunlu’da da Caferi halkın durumu}

aynıdır. Söz konusu araştırmanın yapıldığı zamandan beri 14 yıl geçmesine rağmen, araştırma alanımızdaki halkın durumunda bu konuda bir değişim olmadığını düşünmekteyiz. Gözlemlerimize ve mülakatlarımıza göre halk, kutsal kitaplardan en çok, İncil hakkında bilgiye sahiptir. İncil’in hangi peygambere gönderildiğine dair kendilerine yöneltilen soruya çoğunlukla doğru cevap verilmiştir. Diğer kutsal kitaplar hakkında soru sorulduğunda, lise öğrencileri ve eğitim düzeyi yüksek kesim haricindekiler cevap verememişlerdir.

Müslümanların Allah tarafından gönderilmiş diğer kitaplarla beraber, Hz. Peygambere gönderilmiş kitap olan Kur’an’a da inanması gerekir. Bu imanın gereği olarak her müslüman, Kur’an’ın Allah kelamı olup, hiçbir değişikliğe uğramadan günümüze kadar ulaştığına inanmakla yükümlüdür.

Bazı Şii kaynaklar, Ali b. Ebu Talib’in halifeliği ve hilafetin Hz. Fatıma’da devam eden soyuna ait olduğu şeklindeki iddialarını en güçlü şekilde destekleyebilmek için Kur’an’ın tahrif edildiğini veya bilinçli bir eksiltmeye tabi tutulduğunu iddia ederek, alternatif mushaflar gündeme getirmişlerdir. Ancak Şia’nın en önemli âlimlerinden Şeyh Saduk, Seyyid el-Mürteza, et-Tüsi ve et-Tabersi gibiler ise, Kur’an’ın tahrif olduğu iddialarına katılmamışlardır.180

Araştırma alanımızda ise geçmiş yıllarda dile getirilen Kur’an’ın tahrife uğradığı şeklindeki bazı görüşlerin, artık mollalar tarafından savunulmayıp, şiddetle reddedildiğini gördük. Ayrıca ilçe

178 _{Şerafettin GÖLCÜK, Süleyman TOPRAK, Kelam, 3. Bsm., Konya.,Tekin Kitabevi, 1996, s.323.} 179 _{ÜZÜM,a.g.t.,s.189.}

180 _{Mehmet ATALAN, “Şii Kaynaklarda Ali B.Ebu Talib ve Fatıma Mushafı,” D.A., Dergisi,C.8.S.22, 2005,}

halkının neredeyse tek dini bilgi edinme kaynağı olan mollaların Kur’an ile ilgili durumları hakkında şunları söylemek mümkündür. İlçede Ramazan ayında mukabele yapılmamaktadır. Ancak son iki yıldır Ramazan ayında Iğdır’daki Şii camilerinde kadınlara yönelik mukabeleler yapılmaktadır. Bu halk adına olumlu bir gelişmedir. İlçede halka yönelik Kur’an’ın tefsiri ile ilgili bir faaliyet de yapılmamaktadır. Mollalar gerek vaazlarında ve gerekse dua okuyuşlarında Türkçe veya Azeri şivesi değil de, İran Azerilerinin şivesini kullanmakta, Kur’an okurken de aynı tarz ile hüzünlü bir okuyuşu tercih etmektedirler.

İlçe’de Kur’an okuma ile ilgili bu kısa hatırlatmadan sonra, Kuran’ı Kerim’in Allah kelamı olup hiçbir değişikliğe uğramadan günümüze kadar ulaştığına inanma ile ilgili araştırmaya katılanların ne düşündüğünü öğrenmek amacıyla soru sorduk.

Tablo:27 Kur’an-ı Kerim’in 1400 yıl önce nazil olmasına rağmen tüm emirlerinin kıyamete kadar geçerli olduğu görüşüne katılıyor musunuz? (%) N=407

6,6 7,9 85,5 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Katılmıyorum Katılıyorum Fikrim yok

Örneklemimizin % 85.5’i Kuran’ı Kerim’in Allah kelamı olup, hiçbir değişikliğe uğramadan günümüze kadar ulaştığına inanmaktayken, % 7.9’u buna inanmamakta, % 6.6’sı fikrinin olmadığını belirtmiştir.

Bu sonuçlara göre örneklemimizin büyük çoğunluğu Kur’an’ın Allah kelamı olduğuna ve emirlerinin kıyamete kadar geçerli olduğunu düşünse de, hala tahrif iddialarına az da olsa inananların olması düşündürücüdür. (% 7.9) Bir diğer nokta da, bu konuda fikrinin olmadığını

belirtenlerin % 6.6 olmasıdır. Bunun nedeni halkın dini bilgilerini edinebildiği kaynakların yetersiz olmasıdır. Kur’an’ın muhtevası hakkında gözlemlerimiz ve yaptığımız görüşmelerde çoğunlukla halkta bilgi eksikliğinin olduğunu gördük.

Bu konuda Üzüm’ün 1993 yılında yapmış olduğu çalışmasında da bizimkine yakın sonuçların çıktığını görmekteyiz. Söz konusu araştırmada, Türkiye’deki Caferi halktan Kur’an’ın değişmeden kıyamete kadar geçerli olacağına inananlar % 88.6, buna inanmayan ve fikir belirtmeyenlerin toplam oranı da, % 11.2’dir. Üzüm’ün bu çalışması büyük şehirlerdeki Caferileri de kapsamaktadır.181

Bu konuyu yaş değişkenine göre değerlendirirsek Tablo 28’deki sonuçları görmemiz mümkündür.

Tablo: 28 Kur’an-ı Kerim İnancı/Yaş (%) YAŞ

GRUPLARINA GÖRE DAĞILIM

Katılmıyorum Katılıyorum Fikrim Yok

17-25 Yaş 99,,88 7777,,99 1122,,33 26-40 Yaş 88,,33 8877,,22 44,,5 5

41-60 Yaş 77,,88 8877,,44 44,,9 9

61 Yaş ve Üzeri 22,,00 9955,,99 22,,0 0

ORTALAMA 77,,99 8855,,55 66,,66

Tabloya göre, 17-25 yaş grubunda Kur’an-ı Kerim’in kıyamete kadar geçerli olacağı inancına katılanlar en düşük orandadır. (% 77.9) Bu yaş grubunda buna inanmayanlar (% 9.8) ve fikir belirtmeyenler ise (% 12.3) en yüksek orandadır.

26-40 yaş grubunda, Kur’an-ı Kerim inancına katılanlar, % 87.2, katılmayanlar % 8.3, fikir belirtmeyenler % 4.5’tir.

41-60 yaş grubu önceki yaş grubuyla önemli bir farklılık göstermemektedir. Bu grupta Kur’an’ın kıyamete kadar geçerli olacağına inananlar % 87.4, buna inanmayanlar % 7.8, fikir beyan etmeyenler % 4.9’dur.

61 yaş ve üzeri grupta ise Kur’an-ı Kerim inancı % 95.9 iken, inanmayanlar % 2.0, fikir belirtmeyenler de % 2.0’dir.

Buna göre örneklemimizin Kur’an’ın kıyamete kadar geçerli olacağına inancı, yaş gruplarına göre değişmektedir. Bu inanç en düşük (% 77.9) 17-25 yaş grubundayken, yaşın artmasıyla paralel olarak da, bu inançta artış olmakta, 61 yaş ve üzeri grupta en yüksek seviyeye (% 95.9) ulaşmaktadır. Kur’an-ı Kerim’in kıyamete kadar değişmeyeceğine olan inanç en düşük ( % 2.0) seviyede 61 yaş ve üzeri grupta görülmektedir. Bu sonuçlardaki en önemli nedeni, gençlerin dindarlık açısından diğer yaş gruplarına göre daha zayıf olmasına bağlamamız daha doğru olacaktır.( Bkz.,tablo 12) Köktaş’ın çalışmasında ise yaş ile birlikte Kur’an’a olan inanç dalgalı bir artış göstermekte, 61 yaş ve üzeri grupta tekrar düşmektedir. (78.3)182

Tablo: 29 Kur’an-ı Kerim İnancı /Yerleşim Yeri (%) KENT ve KIRSAL ALANA

GÖRE DAĞILIM

Katılmıyorum Katılıyorum Fikrim Yok

İlçe Merkezi 88,,11 8811,,55 1100,,44 Köyler 77,,7 7 8899,,88 22,,6 6

ORTALAMA 77,,9 9 8855,,55 66,,6 6

Kur’an-ı Kerim’in 1400 yıl önce nazil olmasına rağmen tüm emirlerinin kıyamete kadar geçerli olduğu görüşüne katılım köylerde İlçe Merkezi’ne oranla daha yüksektir. Şöyle ki; köylerde Kur’an inancının İlçe Merkezi’nden daha fazla (% 89,8) olduğunu, ilçe merkezinde ise bu oranın daha düşük (% 81.5) olduğunu görüyoruz. Ayrıca fikir belirtmeyenler İlçe Merkezi’nde % 10.4, köylerde ise % 2.6 olmaktadır. Köylerdeki deneklerin Kur’an hakkında fikir beyan etmeyenlerin oranı ilçe merkezine göre daha azdır. İlçe merkezindeki deneklerin, bu inanca % 10.4’ünün daha şüpheli yaklaştığını da ifade edebiliriz. Genel olarak, deneklerimizin çoğunluğunun Kur’an-ı Kerim’in Allah kelamı olup, günümüze kadar değişmeden ulaştığına inandığını söyleyebiliriz.

Tablo: 30 Kur’an-ı Kerim İnancı / Eğitim Durumu EĞİTİM DURUMUNA

GÖRE DAĞILIM

Katılmıyorum Katılıyorum Fikrim yok Mezun Değil 44,,88 9922,,11 33,,22 İlkokul Mezunu 22,,2 2 9922,,22 55,,6 6 Ortaokul Mezunu 99,,1 1 8833,,11 77,,8 8 Lise Mezunu 1111,,77 7799,,33 99,,0 0 Üniversite/Y.Lisans, Doktora 99,,4 4 8877,,55 33,,1 1 ORTALAMA 77,,9 9 8855,,55 66,,6 6 182 _{KÖKTAŞ. a.g.e., s.89.}

Kur’an-ı Kerim’in nazil olduğu yıldan beri değiştirilmeden günümüze kadar geldiğine ve kıyamete kadar geçerli olacağına dair inanç ile ilgili sorumuzu eğitim durumu açısından değerlendirecek olursak, şu sonuçları görebiliriz. Mezun olmayanların % 92.1’i bu inanca sahipken, % 4.8’i buna inanmamakta, % 3.2’si fikir belirtmemiştir. İlkokul mezunlarının, % 92.2’si bu konuda olumlu, % 2.2’si olumsuz % 5.6’sı fikrinin olmadığını belirtmiştir.

Ortaokul mezunlarında Kur’an-ı Kerim inancı ile ilgili olumlu düşünenler % 83.1,olumsuz düşünenler % 9.1, fikir belirtmeyenler % 7.8’dir.

Lise mezunlarında Kur’an inancı konusunda olumlu düşünenler önceki gruplara göre azalmakta, (% 79.3) olumsuz düşünenler, (% 11.7) ve fikir belirtmeyenler bu grupta artmaktadır (% 9.0).

Üniversite mezunlarında Kur’an inancı tekrar yükselmekte (% 87.5) olmaktayken, olumsuz düşünenler (% 9.4), fikir belirtmeyenler de (% 3.1) tekrar azalmaktadır.

Bu verilere baktığımızda, eğitim düzeyi arttıkça Kur’an inancı azalmaktadır. Ancak üniversite mezunlarında tekrar artmakta ve olumsuz düşünen ve fikir belirtmeyenler de azalmaktadır. Bize göre bunun nedeni, lise mezununun, dini bilgi düzeyi açısından üniversite mezunuyla kıyaslandığında daha düşük olması normaldir. Nitekim dini bilgi düzeyi/eğitim durumu ilişkisi ile ilgili tabloda görüldüğü gibi ( bkz. tablo: 127) lise mezunlarının % 26.9’u, üniversite mezunlarının % 37.5’i kendilerini dini bilgi düzeyi açısından yeterli olarak algılamaktadırlar. Kur’an-ı Kerim inancı da dini bilgiyle alakalı bir inançtır. Üniversite mezunlarının bu inançta tekrar yükselmelerini bu açıdan da görebilmemiz mümkündür.