Tüm Kirişlerde Uç Momentleri ve Hatalar

Tip 1’e ait tüm kirişlerin parametrik araştırma sonucu elde edilen maksimum uç momentleri benzer biçimde hesaplanmıştır. Sonuçlar DBYBHY esaslarına göre hesaplanan uç momentleri ve hata oranları ile birlikte Tablo 4.1 üzerinde gösterilmiştir.

Tablo 4.1: Yapı Tip 1 Kiriş Uç Momentleri

Sol Uç Sağ Uç

Kiriş No.

Mp (kNm) My (kNm) Hata (%) Mp (kNm) My (kNm) Hata (%)

K101 67.35 63.74 –5.4 43.30 40.07 –7.5

K102 39.69 39.79 0.2 62.38 63.43 1.7

K103 68.63 67.52 –1.6 64.90 63.41 –2.3

K104 64.52 64.97 0.7 53.62 49.83 –7.1

K105 31.49 32.46 3.1 29.73 30.43 2.4

K106 65.85 67.20 2.0 45.59 46.58 2.2

K107 58.05 56.55 –2.6 34.87 33.73 –3.3

K108 33.98 32.89 –3.2 56.28 54.63 –2.9

K109 57.43 59.30 3.3 41.15 41.51 0.9

K110 31.81 30.20 –5.1 34.81 34.43 –1.1

K111 62.08 62.41 0.5 42.73 43.37 1.5

K112 75.26 76.06 1.1 72.74 73.54 1.1

Tabloda Mp ve My, sırası ile, parametrik araştırmadan ve DBYBHY’ten bulunan uç momentlerini göstermektedir. Bu örnek için, DBYBHY esaslarına göre elde edilen donatı oranlarındaki hataların – % 7.5 ile % 2.4 arasında değiştiği, ortalama hatanın ± % 2.6 olduğu görülür. Bu mertebedeki hataların pratik uygulamalar bakımından uygun olduğu sonucuna varılabilir. Bu örnekteki 24 adet uç momentinden 11 tanesinde negatif (güvensiz) yönde hata saptanmıştır.

4.2. YAPI TİP 2

Şematik kalıp planı Şekil 3.6’da gösterilmiş olan Yapı Tip 2’ye ait kirişler Şekil 4.3'te görülmektedir.

Şekil 4.3: Yapı Tip 2 kirişleri

Örnek olarak seçilen K108 kirişi sağ uç momentinin mutlak değer olarak değişimi Şekil 4.4 üzerinde gösterilmiş bulunmaktadır.

Şekil 4.4: Tip 2-K 108 sağ uç momenti değişimi

Parametrik araştırma uygulamasından, maksimum uç momenti M = 32.37 kNm olarak bulunmaktadır.

DBYBHY’teki ortak etki formülleri yardımı ile hesaplanan uç momenti ise 33.16 kNm olup % 2.4 hatalıdır. Bu örnek için de KTKK yöntemine göre hesaplanmış olan değer ise, beklendiği gibi, parametrik araştırmadan elde edilen değer ile özdeştir.

4.2.1. Tüm Kirişlerde Uç Momentleri ve Hatalar

Tip 2’ye ait tüm kirişlerin parametrik araştırma sonucu elde edilen maksimum uç momentleri benzer biçimde hesaplanmıştır. Sonuçlar DBYBHY esaslarına göre hesaplanan uç momentleri ve hata oranları ile birlikte Tablo 4.2 üzerinde gösterilmiştir.

Tablo 4.2: Yapı Tip 2 Kiriş Uç Momentleri

Sol Uç Sağ Uç

Kiriş No.

Mp (kNm) My (kNm) Hata (%) Mp (kNm) My (kNm) Hata (%)

K101 45.56 46.20 1.4 32.37 31.80 –1.7

K103 45.56 45.84 0.6 32.37 33.54 3.6

K104 20.73 21.19 2.2 20.72 21.19 2.3

K106 42.71 42.79 0.2 42.71 42.79 0.2

K107 42.71 43.11 0.9 42.71 43.20 1.1

K108 45.56 45.14 –0.9 32.37 33.16 2.4

K109 20.73 20.36 –1.8 20.73 21.17 2.1

Y eksenine göre simetri özelliği nedeniyle, tabloda sadece sistemin sol yarısına ait kirişlerin uç momentleri gösterilmiştir. Bu örnek için, DBYBHY esaslarına göre elde edilen donatı oranlarındaki hataların –% 1.8 ile % 3.6 arasında değiştiği, ortalama hatanın ±% 1.6 olduğu görülür. Bu mertebedeki hataların da pratik uygulamalar bakımından uygun olduğu söylenebilir. Bu örnekteki 24 adet uç momentinden sadece 3 tanesinde negatif (güvensiz) yönde hata saptanmıştır.

Tablodaki değerlerin incelenmesinden, parametrik araştırma sonucu elde edilen kiriş uç momentlerinde de merkezi simetri özelliğinin sağlandığı, DBYBHY sonuçlarında ise farklılıklar olduğu gözlenmektedir.

4.3. YAPI TİP 3

Şematik kalıp planı Şekil 3.8’de gösterilmiş olan Yapı Tip 3’e ait kirişler Şekil 4.5'te görülmektedir.

Şekil 4.5: Yapı Tip 3 kirişleri

Örnek olarak seçilen K108 kirişi sağ uç momentinin mutlak değer olarak değişimi Şekil 4.6 üzerinde gösterilmiş bulunmaktadır.

Şekil 4.6: Tip 3-K 108 sağ uç momenti değişimi

Parametrik araştırma uygulamasından, maksimum uç momenti M = 61.42 kNm olarak bulunmaktadır.

DBYBHY’teki ortak etki formülleri yardımı ile hesaplanan uç momenti ise 64.02 kNm olup % 4.2 hatalıdır. Bu örnek için de KTKK yöntemine göre hesaplanmış olan değer parametrik araştırmadan elde edilen değer ile özdeştir.

4.3.1. Tüm Kirişlerde Uç Momentleri ve Hatalar

Tip 3’e ait tüm kirişlerin parametrik araştırma sonucu elde edilen maksimum uç momentleri benzer biçimde hesaplanmıştır. Sonuçlar DBYBHY esaslarına göre hesaplanan uç momentleri ve hata oranları ile birlikte Tablo 4.3 üzerinde gösterilmiştir.

Tablo 4.3: Yapı Tip 3 Kiriş Uç Momentleri

Sol Uç Sağ Uç

Kiriş No.

Mp (kNm) My (kNm) Hata (%) Mp (kNm) My (kNm) Hata (%)

K101 47.99 48.76 1.6 47.99 48.76 1.6

K102 51.28 51.47 0.4 39.84 40.89 2.6

K103 28.81 29.58 2.7 28.81 29.58 2.7

K105 70.07 73.09 4.3 52.58 53.52 1.8

K106 25.85 26.43 2.2 25.85 26.43 2.2

K108 54.82 55.45 1.2 61.42 64.02 4.2

K109 40.23 41.39 2.9 33.96 34.98 3.0

K110 35.31 36.15 2.4 43.16 44.17 2.3

K111 65.73 66.04 0.5 52.28 54.15 3.6

K112 24.97 25.34 1.5 29.83 29.28 –1.9

K116 40.81 39.20 –3.9 48.64 48.15 –1.0

Y eksenine göre simetri özelliği nedeniyle, tabloda sadece sistemin sol yarısına ait kirişlerin uç momentleri gösterilmiştir. DBYBHY esaslarına göre elde edilen donatı oranlarındaki hataların –% 3.9 ile % 4.3 arasında değiştiği, ortalama hatanın ±% 2.3 olduğu görülmektedir. Bu hataların da pratik uygulamalar bakımından uygun olduğu söylenebilir. Bu örnekteki 38 adet uç momentinden de sadece 3 tanesinde negatif (güvensiz) yönde hata saptanmıştır.

4.4. YAPI TİP 4

Şematik kalıp planı Şekil 3.11’de gösterilmiş olan Yapı Tip 4’e ait kirişler Şekil 4.7'de görülmektedir.

Şekil 4.7: Yapı Tip 4 kirişleri

Örnek olarak seçilen K101 kirişi sol uç momentinin mutlak değer olarak değişimi Şekil 4.8 üzerinde gösterilmiş bulunmaktadır.

Şekil 4.8: Tip 4-K 101 sol uç momenti değişimi

Parametrik araştırma uygulamasından, maksimum uç momenti M = 68.42 kNm olarak bulunmaktadır.

DBYBHY’teki ortak etki formülleri yardımı ile hesaplanan uç momenti ise 66.47 kNm olup –% 2.9 hatalıdır. Bu örnek için de KTKK yöntemine göre hesaplanmış olan değer parametrik araştırmadan elde edilen değer ile özdeştir.

4.4.1. Tüm Kirişlerde Uç Momentleri ve Hatalar

Tip 4’e ait tüm kirişlerin parametrik araştırma sonucu elde edilen maksimum uç momentleri benzer biçimde hesaplanmıştır. Sonuçlar DBYBHY esaslarına göre hesaplanan uç momentleri ve hata oranları ile birlikte Tablo 4.4 üzerinde gösterilmiştir.

Tablo 4.4: Yapı Tip 4 Kiriş Uç Momentleri

Sol Uç Sağ Uç kirişlerin uç momentleri gösterilmiştir. DBYBHY esaslarına göre elde edilen donatı oranlarındaki hataların –% 7.7 ile % 4.4 arasında değiştiği, ortalama hatanın ±% 3.5 olduğu görülür. Bu hataların da pratik uygulamalar bakımından uygun olduğu söylenebilir. Bu örnekteki 58 adet uç momentinden sadece 5 tanesinde negatif (güvensiz) yönde hata saptanmıştır.

4.5. YAPI TİP 5

Şematik kalıp planı Şekil 3.14’te gösterilmiş olan Yapı Tip 5’e ait kirişler Şekil 4.9'da görülmektedir.

Şekil 4.9: Yapı Tip 5 kirişleri

Örnek olarak seçilen K101 kirişi sol uç momentinin mutlak değer olarak değişimi Şekil 4.10 üzerinde gösterilmiş bulunmaktadır.

Şekil 4.10: Tip 5-K 101 sol uç momenti değişimi

Parametrik araştırma uygulamasından, maksimum uç momenti α = 0º için M = 69.65 kNm olarak bulunmaktadır. DBYBHY’teki ortak etki formülleri yardımı ile hesaplanan uç momenti de 69.65 kNm olup hatasız olarak elde edilmektedir. Simetrik ve ortogonal olan bu özel yapı için tüm kirişlerde ortogonal yüklemelerden elde edilen kiriş uç momentleri kesin olmaktadır. Ancak yukarıda Bölüm 3.5’te gösterildiği gibi bu durum kolon donatı oranları için geçerli değildir. Kolonlar için elverişsiz durum değişik yükleme açıları için oluşmaktadır.