d Kazan-kazan Çözüm Seçeneği Üretilirken YaĢanan Zorluklar nelerdir?

oturumunda çözüm üretirken yaĢadıkları zorluklara iliĢkin görüĢleri yer almaktadır.

Tablo 26: Arabulucu Öğrencilere Göre, ÇatıĢan Tarafların Çözüm Üretirken YaĢadıkları Zorluklar

Kategoriler K % E % Öğrenci Söylemleri

Kendi çıkarlarını ön planda

tutma 3 25 5 63

Genelde tek taraflı çözüm düĢünüyorlar / Herkes kendi tarafında çözüm seçeneği ürettiği için ortak noktada birleĢmeleri zor oluyor/ Çözüm üretirken daha çok kendilerine yönelik yarar sağlamak istiyorlar / ÇatıĢan öğrenciler kendi tarafından baktığı zaman ortak çözüm üretmekte zor oluyor / Herkes kazan- kazan‟da daha fazla hak istiyor ve herkes ön planda durmayı dilediği için bu konuda biraz zorlanıyoruz

Öfke yönetiminde güçlük 1 8 - -

Öfkeyi kaldırılması ve yeniden deneme yapılması için arabulucunun devreye girmesi gerekiyor

Empati yapıldıktan sonra herhangi bir güçlük yaĢanmadı

3 25 3 37

Arabuluculuğun baĢına tekrar dönüp empati yaptıklarında, birbirlerinin duygularını anladıklarında kazan-kazan çözüm seçeneği üretebiliyorlar / Bu kısımda çok zorluk yaĢamıyorlar. Çünkü empati kısmını çözdüğümüz zaman olayı tamamen halletmiĢ oluyoruz, bu kısımda sorun kendiliğinden çözülmüĢ oluyor/ Ġkisi de birbirini anladıktan sonra kazan- kazan Ģeklinde bitmesini istiyorlar bu durumda zorluk yaĢanmıyor /

Ortak çözüm bulamıyorlar 2 17 - -

Çözüm seçeneği üretirken ortak bir seçenek sunamıyorlar, her ikisi de farklı bir Ģey istiyor. Bu yüzden zorlanıyorlar / sunulan çözümü uygulamak istemiyor.

Kategoriler K % E % Öğrenci Söylemleri

Herhangi bir güçlük

yaĢanmadı 3 25 - -

Genelde kazan-kazan çözüm seçeneğine ulaĢırken zorluk yaĢamıyorlar / Kendi isteklerini söylüyorlar, daha sonra birbirlerinin isteklerini anlayarak orta yolu bularak anlaĢıyorlar.

Toplam 12 100 8 100

Tablo 26‟da görüldüğü gibi arabulucu öğrencilerin çatıĢan tarafların çözüm üretirken yaĢadıkları zorluklara yönelik görüĢleri beĢ kategoride toplanmaktadır. Bunlar, “kendi çıkarlarını ön planda tutma”, “öfke yönetiminde güçlük”, “empati yapıldıktan sonra herhangi bir güçlük yaĢanmadı” “ortak çözüm bulamıyorlar” ve “herhangi bir güçlük yaĢanmadı” Ģeklindedir.

Arabulucu kız ve erkek öğrencilerin ifadeleri incelendiğinde, arabulucu kız öğrencilerin söylemleri üç temel kategoride yoğunlaĢmaktadır. Bu kategoriler, “herhangi bir güçlük yaĢanmadı” (%25), “empati yapıldıktan sonra herhangi bir güçlük yaĢanmadı” (%25), “kendi çıkarlarını ön planda tutma” (%25)‟dır. Söylemlerinin yer aldığı diğer kategoriler de “ortak çözüm bulamıyorlar” (%17) ve “öfke yönetiminde güçlük” (%8) Ģeklindedir.

Arabulucu erkek öğrencilerin ifadeleri incelendiğinde de, söylemlerinin toplandığı temel kategori “kendi çıkarlarını ön planda tutma” (%63)‟dır. Öğrencilerin söylemlerinin yer aldığı diğer kategori de “empati yapıldıktan sonra herhangi bir güçlük yaĢanmadı” (%37)‟dir. “öfke yönetiminde güçlük”, “Ortak çözüm bulamıyorlar” ve “Herhangi bir güçlük yaĢanmadı” kategorilerinde ise söylemleri bulunmamaktadır.

Arabulucu kız ve erkek öğrencilerin görüĢleri birlikte incelendiğinde benzer söylemlerin ön plana çıktığı görülmüĢtür. Bu söylemlerin yoğun olarak toplandığı iki temel kategori, “kendi çıkarlarını ön planda tutma” ve “empati yapıldıktan sonra herhangi bir güçlük yaĢanmadı” kategorisidir. Öğrenciler, “kendi çıkarlarını ön planda tutma” kategorisinde bu kategoride, “Genelde tek taraflı çözüm

düşünüyorlar/ Herkes kendi tarafında çözüm seçeneği ürettiği için ortak noktada birleşmeleri zor oluyor/ Çözüm üretirken daha çok kendilerine yönelik yarar sağlamak istiyorlar” Ģeklinde söylemleri yer almaktadır. “empati yapıldıktan sonra

herhangi bir güçlük yaĢanmadı” kategorisinde ise “Arabuluculuğun başına tekrar

dönüp empati yaptıklarında, birbirlerinin duygularını anladıklarında kazan-kazan çözüm seçeneği üretebiliyorlar / Bu kısımda çok zorluk yaşamıyorlar. Çünkü empati kısmını çözdüğümüz zaman olayı tamamen halletmiş oluyoruz, bu kısımda sorun kendiliğinden çözülmüş oluyor” Ģeklinde söylemleri yer almaktadır.

Arabulucu kız ve erkek öğrencilerin görüĢlerindeki farklılıklar değerlendirildiğinde ise, “öfke yönetiminde güçlük”, “ortak çözüm bulamıyorlar” ve “herhangi bir güçlük yaĢanmadı” kategorilerinde sadece arabulucu kız öğrenciler söylemlerde bulunmuĢlardır. “öfke yönetiminde güçlük” kategorisinde “Öfkeyi

kaldırılması ve yeniden deneme yapılması için arabulucunun devreye girmesi gerekiyor” gibi söylemde, “Ortak çözüm bulamıyorlar” kategorisinde “Çözüm seçeneği üretirken ortak bir seçenek sunamıyorlar, her ikisi de farklı bir şey istiyor. Bu yüzden zorlanıyorlar / sunulan çözümü uygulamak istemiyor” gibi söylemde

“Herhangi bir güçlük yaĢanmadı” kategorisinde ise “Genelde kazan-kazan çözüm

seçeneğine ulaşırken zorluk yaşamıyorlar” Ģeklinde söylemde bulunmaktadırlar.

Tablo 27‟de çatıĢan öğrencilerin, arabuluculuk oturumunda kazan-kazan çözüm seçeneği üretirken yaĢadıkları zorluklara iliĢkin görüĢleri yer almaktadır.

Tablo 27: ÇatıĢan Öğrencilere Göre, Kazan-Kazan Çözüm Seçeneği Üretirken YaĢadıkları Zorluklar

Kategoriler K % E % Öğrenci Söylemleri

Zorlanmadım 3 24 3 30 Zorlanmadım

Ortak çıkarı bulmada 4 30 3 30

Ortak çıkarı bulmak iki tarafın da yararına çözüm bulmak / KarĢı tarafın yararına bulmak zor oluyor.

Empati kurulması 2 15 2 20

Empatide zorlandığım için çözüm üretirken de zorlandım / Empati yapılamayınca zor oluyor.

Öfke yönetimi 1 7 2 20 Öfkemiz dinmemiĢse zor oluyor

Kendine ve karĢı tarafa

güven 3 24 - -

Verilen sözü tutmak zor geliyor / Verilen sözler tutulur mu tekrar tartıĢma olur mu diye düĢünmek

Toplam 13 100 10 100

Tablo 27‟de görüldüğü gibi çatıĢan öğrencilerin, arabuluculuk oturumunda kazan-kazan çözüm seçeneği üretirken yaĢadıkları zorluklara iliĢkin görüĢleri beĢ kategoride toplanmaktadır. Bunlar, “zorlanmadım”, “ortak çıkarı bulmada”, “empati kurulması”, “öfke yönetimi” ve “kendine ve karĢı tarafa güven” Ģeklindedir.

ÇatıĢan kız ve erkek öğrencilerin ifadeleri incelendiğinde, çatıĢan kız öğrencilerin söylemlerinin toplandığı temel kategori, “ortak çıkarı bulmada” (%30)‟dır. Öğrencilerin söylemlerinin yer aldığı diğer kategoriler, “zorlanmadım” (%24), “kendine ve karĢı tarafa güven” (%24) “empati kurulması” (%15) ve “öfke yönetimi” (%7) Ģeklindedir.

ÇatıĢan erkek öğrencilerin ifadeleri incelendiğinde de, söylemlerinin toplandığı temel iki kategori, “zorlanmadım” (%30) ve “ortak çıkarı bulmada” (%30)‟dır. Öğrencilerin söylemlerinin yer aldığı diğer kategoriler, “empati kurulması” (%20) ve “öfke yönetimi” (%20) Ģeklindedir. ÇatıĢan erkek öğrencilerin “kendine ve karĢı tarafa güven” kategorisinde söylemi yer almamaktadır.

ÇatıĢan kız ve erkek öğrencilerin görüĢleri birlikte incelendiğinde benzer söylemlerin ön plana çıktığı görülmüĢtür. Her iki gruptaki öğrencilerde zorlanmadıklarını benzer oranda dile getirmiĢler bunun yanında “empati kurulması” ve “ortak çıkarı bulma” kategorisinde de benzer oranda vurgu yapmıĢlardır. “ortak çıkarı bulma” kategorisindeki söylemleri“Ortak çıkarı bulmak iki tarafın da yararına

çözüm bulmak / Karşı tarafın yararına bulmak zor oluyor” Ģeklinde, “empati

kurulması” kategorisindeki “Empatide zorlandığım için çözüm üretirken de

zorlandım / Empati yapılamayınca zor oluyor” Ģeklinde söylemleri yer almaktadır.

ÇatıĢan kız ve erkek öğrencilerin görüĢlerindeki farklılıklar değerlendirildiğinde ise, “kendine ve karĢı tarafa güven” kategorisinde sadece çatıĢan kız öğrencilerin söylemleri yer almaktadır. bu kategorideki söylemleri ise, “Verilen

sözü tutmak zor geliyor / Verilen sözler tutulur mu tekrar tartışma olur mu diye düşünmek”

4.2.5. AraĢtırma Sorusu 5: ÇatıĢan öğrencilerin “Akran Arabuluculuğu” tercih