Kanunlara ve Yasal Düzenlemelere Uyum 81 

Araştırmanın bu bölümünde, çalışanların çalıştıkların kurumun kanunlara ve yasal düzenlemeler uyum hakkındaki görüşleri incelenmiştir.

4.6.1. Kanunlara ve Yasal Düzenlemeler Uyum (KSS Faaliyetlerine Katılan Çalışanlar)

Çalışanlara “Çalıştığınız kurumun kanunlara ve yasal düzenlemelere uygun bir şekilde faaliyette bulunduğunu düşünüyor musunuz? Cevabınızı hangi yolla destekleyebilirsiniz?” sorusu sorulduğunda çalışanların tamamı kurumlarının

82

kanunlara ve yasal düzenlemelere uygun bir şekilde faaliyette bulunduğunu ifade etmiştir. Çalışanların görüşlerine dayalı olarak; “Vazgeçilmez Prensip”, “Hukuki Görüş”, “Mevzuat”, “Şeffaflık”, “Adalet”, “Eşitlik”, “Etik Kurallar”, “Kanunların Ötesinde”, “Kurum Kültürü”, “Marka Değeri”, “Rekabet”, “Şikayet olmaması”, “Tavizsiz Uygulama” ve “Teknolojik Uygulamalar” olmak üzere toplam 14 tema ve bu temalara ilişkin 22 görüş ortaya çıkmıştır. Çalışanların belirtilen tema ve alt temalarla ilgili verdikleri yanıtları Tablo 4.10’da verilmiştir.

Tablo 4.10 Çalışanların Kurumlarının Kanunlara Ve Yasal Düzenlemelere Uyması İle İlgili Görüşleri (KSS Faaliyetlerine Katılanlar)

Tema Alt tema Frekans

Vazgeçilmez Prensip 4 Hukuki Görüş 3 Mevzuat 3 Mevzuat İncelemesi 2 Mevzuat Takibi 1 Şeffaflık 2 Adalet 1 Eşitlik 1 Etik Kurallar 1 Kanunların Ötesinde 1 Kurum Kültürü 1 Marka Değeri 1 Rekabet 1 Şikâyet Olmaması 1 Tavizsiz Uygulama 1 Teknolojik Uygulamalar 1 Toplam 22

Tablo 4.10’a göre, çalışanların görüşlerine dayalı olarak; “Vazgeçilmez Prensip” (f = 4), “Hukuki Görüş” (f = 3), “Mevzuat” (f = 3), “Şeffaflık” (f = 2), “Adalet” (f = 1), “Eşitlik” (f = 1), “Etik Kurallar” (f = 1), “Kanunların Ötesinde” (f = 1), “Kurum Kültürü” (f = 1), “Marka Değeri” (f = 1), “Rekabet” (f = 1), “Şikâyet Olmaması” (f = 1), “Tavizsiz Uygulama” (f = 1) ve “Teknolojik Uygulamalar”dır (f = 1). Mevzuat

83

temasının alt temaları; “Mevzuat İncelemesi” (f = 2) ve “Mevzuat Takibi”dir (f = 1). Çalışanlardan dördü denetim mekanizmalarına vurgu yapmıştır. Örnek görüş aşağıda verilmiştir:

“Hem sektörünün özel kurum olmasının getirdiği sorumluluklar hem rekabetteki

sorumlulukları, hem Holding hem devlet hem de iç denetim aracılığı ile denetlenip kamuoyuna şeffaf bir şekilde kendi faaliyet raporu, sürdürülebilirlik raporuyla raporlanıyor. Usulsüzlük olmamasına dikkat ediliyor. Bu raporlar hem kamuoyu hem hissedarlar hem de paydaşlara detaylı olarak iletiliyor.” (L2)

Hukuki görüş ile ilgili üç görüş bildirilmiştir. L8 bu konudaki görüşünü şu şekilde dile getirmiştir:

“Hem sektörünün özel kurum olmasının getirdiği sorumluluklar hem rekabetteki

sorumlulukları, hem Holding hem devlet hem de iç denetim aracılığı ile denetlenip kamuoyuna şeffaf bir şekilde kendi faaliyet raporu, sürdürülebilirlik raporuyla raporlanıyor. Usulsüzlük olmamasına dikkat ediliyor. Bu raporlar hem kamuoyu hem hissedarlar hem de paydaşlara detaylı olarak iletiliyor.” (L8)

Çalışanlardan üçü mevzuat ile ilgili görüş belirtmiştir. Örnek görüş aşağıda verilmiştir: “Aslında Grubun temel felsefesi olarak, güncel kanun koşullarına uymak ve

çalışmaları bu çerçevede yürütmek en önemli iş yapış prensibimizdir. Çok yeni çıkan bir yasa, mevzuat olduğunda onunla ilgili olarak hemen mevcut durum gözden geçirilir ve yeni yasaya uyumla ilgili süreç planlanarak uygulamaya geçilir. Bu kurumda “hukuk” hep bakılan ve gereği yapılan bir kavramdır bizim için.” (L10)

İki çalışan şeffaflık konusuna değinmiştir. L5 bu konudaki görüşünü şu şekilde ifade etmiştir:

“Karar süreçlerimizin daha şeffaf ve izlenebilir olması için çalışmalar yapıyoruz.” (L5)

Çalışanlar ayrıca adalet, eşitlik, etik kurallar, kanunların ötesinde, kurum kültürü, marka değeri, rekabet, şikâyet olmaması, tavizsiz uygulama ve teknolojik uygulamalar başlıkları altında toplanabilecek görüşler belirtmişlerdir. Örnek görüşler aşağıda verilmiştir:

84

“Grubumuzun adının marka değeri çok yüksek dolayısı ile bu kurumdan servis alan

bilinç seviyesi de oldukça yüksek ve beklentilerde bu bağlamda bir o kadar yüksek. Böyle olmadığı takdirde çok şikâyet veya kanunu bir takım yaptırımlar olurdu, bunlar olmadığına göre kanunlara uygun faaliyet gösterdiğine inanıyorum.” (L6)

“Biz sadece yasal yükümlülüklerimizi yerine getirmeye çalışmıyoruz. Aynı zaman da

diğer ikincil fonksiyonlarımızda da müşteri ve paydaşlarına en iyiyi vermeye çalışıyoruz. Mevcut kural ve yükümlülüklerimizle yetinmeyip, onun da bir tık üstüne çıkacak şekilde bir hizmet ve çalışma anlayışına sahibiz. Yasa ve yönetmeliklerde olmasa dahi, biz kurum olarak bir hizmetin ve standardın gerekliliğine inanırsak, bu hizmeti çekinmeden verir ve uygulamalarımıza dâhil ederiz. Yani eksiğimiz yok, fazlamız var diyebilirim.” (L7)

4.6.2. Kanunlara ve Yasal Düzenlemeler Uyum (KSS Faaliyetlerine Katılmayan Çalışanlar)

Çalışanlara “Çalıştığınız kurumun kanunlara ve yasal düzenlemelere uygun bir şekilde faaliyette bulunduğunu düşünüyor musunuz? Cevabınızı hangi yolla destekleyebilirsiniz?” sorusu sorulduğunda çalışanların tamamı kurumlarının kanunlara ve yasal düzenlemelere uygun bir şekilde faaliyette bulunduğunu ifade etmiştir. Çalışanların görüşlerine dayalı olarak; “Vazgeçilmez Prensip”, “Kanunların Ötesinde”, “Şeffaflık”, “Akıl-Vicdan-Cesaret”, “Alana Özel Yetişmiş Uzman”, “Hukuki Görüş”, “Kişisel Gözlem”, “Kurucu Düsturu”, “Önemle Üzerinde Durma” ve “Tavizsiz Uygulama” olmak üzere toplam 10 tema ve bu temalara ilişkin 16 görüş ortaya çıkmıştır. Çalışanların belirtilen temalarla ilgili verdikleri yanıtları Tablo 4.11’de verilmiştir.

85

Tablo 4.11 Çalışanların Kurumlarının Kanunlara Ve Yasal Düzenlemelere Uyması İle İlgili Görüşleri (KSS Faaliyetlerine Katılmayanlar)

Tema Frekans

Vazgeçilmez Prensip 5

Kanunların Ötesinde 2

Şeffaflık 2

Akıl-Vicdan-Cesaret 1

Alana Özel Yetişmiş Uzman 1

Hukuki Görüş 1

Kişisel Gözlem 1

Kurucu Düsturu 1

Önemle Üzerinde Durma 1

Tavizsiz Uygulama 1

Toplam 16

Tablo 4.11’e göre, çalışanların görüşlerine dayalı olarak; “Vazgeçilmez Prensip” (f = 5), “Kanunların Ötesinde” (f = 2), “Şeffaflık” (f = 2), “Akıl-Vicdan-Cesaret” (f = 1), “Alana Özel Yetişmiş Uzman” (f = 1), “Hukuki Görüş” (f = 1), “Kişisel Gözlem” (f = 1), “Kurucu Düsturu” (f = 1), “Önemle Üzerinde Durma” (f = 1) ve “Tavizsiz Uygulama”dır (f = 1). Çalışanlardan beşi denetim mekanizmalarına vurgu yapmıştır. M1 hem bu konudaki hem de kurucu düsturu konusundaki görüşünü şu şekilde dile getirmiştir:

“Bu konu bizim için en önemli konudur. Kanun dışında herhangi bir şey

yapılamayacağına dair yine şirket kurucumuzun düsturu var. Mali denetimlerimiz, prosedürel denetimlerimiz, idari denetimlerimiz falan var. Ayrıca biz tüm şirketlerde bilgi teknolojileri denetimleri yapıyoruz.” (M1)

Kanunların ötesinde konusu ile ilgili üç görüş bildirilmiştir. M4 bu konudaki görüşünü şu şekilde dile getirmiştir:

“Bazı şeylerden kaçınmak mümkünken kaçınmıyoruz. Hatta yapılması zorunlu bile

olmayan konularda işin gereğini fazlasıyla yapıyoruz.” (M4)

86

“Sık sık denetim geçiriyoruz. Son derece şeffaf bir şekilde gerçekleşen bu denetimlerde

bu anlamda hiçbir önemli problemle karşılaşmamış olmamız da önemli bir göstergedir diye düşünüyorum.” (M5)

Çalışanlar ayrıca akıl-vicdan-cesaret, alana özel yetişmiş uzman, hukuki görüş, kişisel gözlem, kurucu düsturu, önemle üzerinde durma ve tavizsiz uygulama başlıklarında toplanabilecek görüşler belirtmişlerdir. Örnek görüşler aşağıda verilmiştir:

“Okulun “Akıl, Vicdan, Cesaret” mottosu bence bu konuda benimsediği yaklaşımı da

gösteriyor, bu üç değeri benimseyen bir kurum elbette kanunlara uygun yaklaşım sergileyecektir.” (M9)

“Mesela, öğretmen olarak bağlı olduğumuzu tüm MEB kanun ve prosedürlerine

mutlaka uyuyoruz. Bunları mutlaka gözetiyoruz. Mesela, parmak izi alınması hususundaki yasal çerçeve ve bilgilendirme yapılıyor. Özlük hakkına ve insan haklarına riayet etme konusunda da kurum her türlü yükümlülüklerini yerine getiriyor.” (M6)