Tablo 31: Eğitim ile Toplumumuzda Kadının Değeri
Size Göre Toplumumuzda
Kadın Değerli Midir? Toplam Değerlidir
Değerli
Değildir Değerlidir
Eğitim 18-24 Sayı 12 4 16
% 75,0 25,0 100,0
25-31 Sayı 79 47 126
% 62,7 37,3 100,0
32-38 Sayı 19 7 26
% 73,1 26,9 100,0
39-45 Sayı 1 0 1
% 100,0 ,0 100,0
46-52 Sayı 111 58 169
Toplam % 65,7 34,3 100,0
Tablonun frekans değerleri değerlidir seçeneğinde şu şekildedir: 18-24 yaş aralığında 75,0; 25-31’de 62,7; 32-38’de 73,1; 39-45’te 100,0; 46-52’de ise 111’dir. Değerli değildir diyenler: 18-24’te 25,0; 25-31’de 37,3; 32-38’de 26,9; 39-45’ te,0; 46-52’de ise 34,3’tür.
Size göre toplumumuzda kadın değerli midir, sorusu 169 kişiye sorulmuş 111’i değerlidir; 58’i ise değerli değildir cevabını vermiştir. Burda kadının toplumdaki değerinin eğitim ile ilişkisi ölçülmüştür. Tablo 27’de ise toplumumuzda kadın değerli midir sorusunun yaş ile ilişkisi ölçülmüştür. Verilen cevapların sayısının aynı olduğu gözlemlenmiştir. Şunu söyleyebiliriz ki anketi yönelttiğimiz kişiler kadına saygı duymakta ve değer vermektedir.
90
Tablo 32: Şiddet Gören Kadın Ne Yapmalı
Yaş
Tablonun 18-24’teki durumu kabullenmeli seçeneğinin frekans değeri 12,3; kolluk kuvvetlerine başvurmalı frekans değeri 29,6; boşanmalı 18,5; eşiyle uzlaşma yoluna gitmeli 24,7; yakın çevresinden yardım istemeli 14,8 cevabını vermişlerdir. 25-31 yaş aralığının frekans değerleri durumu kabullenmeli 42,9;kolluk kuvvetlerine başvurmalı 19,0; boşanmalı 14,3; eşiyle uzlaşma yoluna gitmeli 9,5; yakın çevresinden yardım istemeli 14,3 olmuştur. 32-38 yaş aralığında ise durumu kabullenmeli,0; kolluk kuvvetlerine başvurmalı 89,7; boşanmalı,0; eşiyle uzlaşma yoluna gitmeli 10,3; yakın çevresinden yardım istemeli,0 değerindedir. 39-45 aralığındaki grubun cevabı durumu kabullenmeli 45,0; kolluk kuvvetlerine başvurmalı 35,0; boşanmalı 10; eşiyle uzlaşma yoluna gitmeli,0; yakın çevresinden yardım istemeli 10,0şeklinde olmuştur. 46-52 yaş grubu ise durumu kabullenmeli 11,1; kolluk kuvvetlerine başvurmalı 61,1; boşanmalı 16,7; eşiyle uzlaşma yoluna gitmeli,0; yakın çevresinden yardım istemeli 11,1frekans aralığında cevap vermişlerdir.
91
Anketimize katılanlara şiddet gören kadın ne yapmalı sorusu sorulmuştur.
Katılımcıların 30’u durumu kabullenmeli, 72’si kolluk kuvvetlerine başvurmalı, 23’ü boşanmalı, 25 kişisi eşiyle uzlaşma yoluna gitmeli, 19’u yakın çevresinden yardım istemeli cevabını vermişlerdir. Toplumumuzun geneli şiddeti karı-koca arasında gerçekleşen anlaşmazlıkların bir parçası olarak görmekte ve olağan karşılamaktadır.
Bu yüzden şiddete maruz kalan kadınların çoğu durumu kabullenip sessiz kalmaktadırlar. Kolluk kuvvetlerine başvurmalı cevabını verenlerin sayısı yüksek olmuştur; fakat kadınlaımız şiddete maruz kaldıklarıda maalesef sessiz kalmayı tercih ediyorlar. Çünkü insanımıza göre aile mahremiyeti diye bir olgu var ve biz bilincimize yerleşen bu düşünceyi kıramıyoruz.
Tablo 33: Yaş ile Aile İçi Şiddete Bakış İlişkisi
Kadına Uygulanan Şiddeti Kadının Hak olmuştur. 25-31 arasındaki grup 42,9 oranında evet; 57,1 oranında hayır demiştir. 32-38 yaş aralığı 10,3 değerinde evet; 89,7 ise hayır demiştir. 39-45’lik grup evet cevabına 5,0; hayıra ise 95,0 frekansında yanıtlamışlardır. 46-52 yaş aralığı ise,0 evet; 100,0 hayır demiştir.
Anketimize 169 kişi katılmış ve 38 kişisi kadının şiddeti hakettiğini, 131 kişi ise hak etmediğini söylemiştir. Şiddet uygulayan bireylerin çoğunluğu eşlerin şiddeti hakettiğini düşünmektedirler. Kadın şiddetin etkisinden dolayı bu durumu içselleştirmekte ve doğal olarak dayağı hak ettiğini düşünmektedir. Kocalarının haklı olduğunu, kışkırttıklarını düşünmektedirler. Görüldüğü gibi bizim anketimizde de 31 kişi kadınların şiddeti hakettiğini söylemişlerdir. Erkeğin özür dilememesinde öne
92
sürülen haklılık sebebi "itaatsizlik, kocaya karşı gelme" gibi nedenler gösterilmektedir.
Akıllı kadın az konuşur ve dayak yemez, şiddete karşı hiçbir çare yok gibi düşücelere sahip bir toplumda yaşan bireylerin şiddete bakış açısı ne yazık ki şiddeti hep haklı gösterecektir.
Tablo 34: Yaş ile Kadının Toplumumuzdaki Değeri
Toplumumuzda Kadının Değeri Toplam Değerlidir Değerli Değildir Değerlidir
Yaş 18-24 Sayı 52 29 81
Tabloda değerlidir cevabının frekans değerleri şöyledir: 18-24 aralığı 64,2; 25-31yaş grubu 47,6; 32-38 yaş grubu 93,1; 39-45’lik grup 85,0; 46-52 aralıktakiler ise 27,8 şeklinde olmuştur. Değerli değildir cevabını frekans değerleri: 18-24 yaş grubu 35,8;
25-31arasındakiler 52,4; 32-38 yaş aralığı 6,9; 39-45 arası 15,0;46-52 ise 72,2 olmuştur.
Katılımcılara sizce toplumumuzda kadın değerli midir, sorusu yöneltilmiştir. 169 kişiye uygulanan bu ankette “değerlidir” cevabını veren 111 kişi olmuştur. 58 kişi ise
“değerli değildir” cevabını vermiştir.
Başka toplumlar gibi Türkiye’de de yıllar boyu erkeğin karısını veya kızını dövmesi, onun hakkı olarak kabul edilmiştir. Bu olgu atasözlerinden medyaya, eğitim kitaplarından yasalara kadar yansımaktadır. Kadına yönelik şiddetin aile içinde yaygın olduğu bilinmekle beraber yakın zamana kadar bu konu bir tabu oluşturmakta idi. 1980’lerde güç kazanan kadın hareketi, aile içi şiddet’in varlığını ve derecesini ortaya çıkarabilecek eylemler düzenleyerek konuya toplumsal açıdan daha fazla ilgi gösterilmesini sağladı. 4 Nisan 1987’ de “Kadının Sırtından Sopayı, Karnından
93
Sıpayı Eksik Etmeyeceksin” atasözünü mahkeme kararı haline getiren Çankırılı Yargıç Mustafa Durmuş, 17 Mayıs 1987’ de binlerce kadının sokaklara dökülmesine yol açmıştır. (İlkkaracan, Gülçür, 1996: 33)
Tablo 35: Şiddet ile Kadının Sağlıklı Karar Verme Durumu İlişkisi
Şiddete Maruz Kalan Kadının Sağlıklı
Karar Verme Durumu Toplam
Evet Hayir Evet
Yaş 18-24 Sayı 13 67 81
% 16,0 82,7 100,0
25-31 Sayı 3 18 21
% 14,3 85,7 100,0
32-38 Sayı 0 29 29
% ,0 100,0 100,0
39-45 Sayı 0 20 20
% ,0 100,0 100,0
46-52 Sayı 9 9 18
% 50,0 50,0 100,0
Toplam Sayı 25 143 169
% 14,8 84,6% 100,
Tablonun frekans değerleri şu şekildedir: 18-24 yaş aralığında evet cevabını verenler 16,0; hayır diyenler 82,7’dir. 25-31 yaş aralığının evet cevabını verenler 14,3;hayır cevabı ise 85,7’dir. 32-38 yaş grubunda ise evet,0; hayır frekansı 100,0’dır. 39-45 yaş aralığının evet frekansı,0; hayır 100,0’dır. 46-52 yaş aralığının evet frekansı 50,0;
hayır 50,0’dır.
Kadına yönelik şiddetin genelde ailede gerçekleşmesi ve iktidar ilişkisinin bir parçası olması sebebiyle psikolojik durum ile ilgili klinik tablo şu şekilde olmaktadır:
Travma sonrası stres bozukluğu, içe kapanma, korku ve depresyon bulguları, kaygı, yorgunluk, uykusuzluk, yeme bozuklukları, ihanet ve umutsuzluk duygusu ile ortaya çıkmaktadır. Anketi uyguladığımız 169 kişiden 143 kişisi sağlıklı düşemez demiş;
ama bunun yanında 25 kişi şiddete uğrayan bir kadının sağlıklı düşüneceğini söylemiştir. Şiddet uygulanan kadın, psikolojik olarak hasar görür, kendine olan güveni sarsılır ve özgüvenini kaybeder; sağlıklı karar veremez ve düşünemez.
94