Kıyısal ve deniz ortamlar turizm ve rekreasyon alanları için özel değişiklikler sağlar. Bu farkların birkaçı aşağıda özetlenebilir:
Su, yiyecek ve mekân gibi kıyı bölgelerinde bulunan insan baskılarının sayısı. Genel olarak bu gelişme planlanmamış olup kıyı ekosistemlerinde sağlıkta etkileyici azalmalara yol açar. Turizm ve rekreasyon kıyı boyunca gerçekleşen ana faaliyetlerden iki tanesidir. Aslında deniz turizmi büyüme oranı diğer birçok turizm şekillerini aşmıştır.
Aynı zamanda rekreasyon ve turizmin DKA içerisinde yönetilmesi gerektiği zaman yerel paydaşlardan destek almak için kamunun kapsamlı miktarda eğitimi dikkate alınmalıdır. Deniz turizmi ve rekreasyonu karasal parklarda zaman içerisinde meydana gelene benzer şekilde daha fazla olumlu ve daha güçlü kamuoyu imajı oluşturmak için potansiyele sahiptir.
DKA’nın karşılaştığı en büyük zorluk, DKA ekosistemi içerisinde malzemelerin içe ve dışa hızlı hareketidir. Malzeme ve organizma sürüklenmelerinin DKA içerisinde kitlesel hareketleri onlara DKA içerisinde besin ve substrat gibi yaşam şekilleri için temel yapı bloklarını getirir. Bu akışlar aynı zamanda karasal ve denizsel kaynak gelişiminin olumsuz mirasını, atıklardan kaynaklanan aşırı besin seviyelerini ve karasal erozyon ve kıyı taraklanması sonucu ortaya çıkan artan çökelme seviyelerini, katı atıkları ve benzerlerini de getirir. DKA yöneticileri aynı zamanda akımlar, fırtınalar ve dalgaların neden olduğu hızlı şekilde değişen denizsel ortamları da dikkate almalıdır. Bu kuvvetler karasal parklarda tespit edilenlerle kıyaslandığında göreceli kısa zaman çerçevesi içerisinde çok büyük etkiye sahip olabilir. Kara ve deniz ara yüzlerinin dalgalılığı demirleme yeri ve rıhtım gibi turizm ve rekreasyon altyapıları geliştirmede birçok zorluğa neden olur. Bu dalgalılık aynı zamanda insanlar ve mülkler için doğal kaynaklar nedeniyle daha yüksek derecede risklere neden olur (Eagles ve McCool 2002: 212-214)
1.6.1. Turist Aktiviteleri ve Deniz Korumalı Alanlar Üzerinde Etkileri
DKA’larda Turizmin Ekolojik Etkileri: Denizsel korumalı alanlarda turizm faaliyetleri birçok şekil alabilir. Güneşlenme ve fotoğrafçılık gibi pasif faaliyetlerden sörf yapma ve tekneyle dolaşma gibi aktif şekillere değişebilir. Resiflere günlük tekne seyahatleri ve adalara tekne seyahatleri, genişletilmiş kiralık tekne turları (güverteden dalma ve balıkçılık kiralık) ve uluslararası gezi dahil olmak üzere DKA’da çeşitli tekneyle seyahat işleri meydana gelebilir. Büyük gezi gemisi şirketleri yolcularının küçük bir kısmını yerel DKA’da günlük seyahat şnorkelle yüzmenin tadını çıkarmasını sağlayabilir, ancak daha küçük hızlandırılmış gezi gemisi şirketleri gemileri daha küçük olduğu için genel olarak DKA’ların iç kısmına demirler veya misafirlerini cazibe merkezlerine taşımak için küçük, manevra yapabilir şişme bot kullanabilir. Taşımacılık sarf malzemeleri ve tekne personeli DKA’larda turizmle ilgili tekne trafiğinin diğer hususlarındandır. Tekne ile gezintiyle ilgili diğer ekolojik hususlar özellikle tekneleri hareket ettirmek için kullanılan iki zamanlı motorlardır. Gürültü, yakıt tüketimi ve kirlilik şimdi piyasada mevcut dört
zamanlı motorlar kullanarak azaltılabilir. Bu teknelerin doğal ortamda çok az etkisi vardır ancak bazı araştırmalar bu türden araçlarda turistlerin varlığının motorlu araçların varlığıyla kıyaslandığında belirli yabani hayat için daha rahatsız edici olabileceğini ifade eder bunun nedeni kısmen onların motorlu araçların giremediği bazı alanlara girebilmeleridir. Tekneler ikinci taşımacılık araçlarıdır ancak şamandıra, rıhtım, marina pompa tesisleri gibi teknelere hizmet vermek için kullanılan tesisler ve benzerlerinin de ekoloji üzerinde olumsuz etkisi olabilir (Eagles ve McCool 2002).
DKA’larda Turizmin Sosyo Ekonomik Etkileri: Turizmin DKA’da sosyal etkileri iki grup için incelenebilir: Park içerisinde ve yakınlarda geçiş toplumlarında yerel sakinler ve turistler. Turizm etkileri DKA ziyaret ederken turistin kendi deneyimleriyle ilgili diğer turistlerin etkisini içerir. Yerel sakinler çok fazla ziyaretçi nedeniyle aynı yer değiştirmeyi rahatsızlığı deneyimleyebilir. Çok fazla ziyaretçi nedeniyle artan rahatsızlık da deneyimleyebilir. Ancak yerel toplumlar için de çok fazla olumlu etki olabilir. DKA’daki turizm artan gelir, iş ve ticaret geliştirme için fırsat oluşturabilir. Yerel seviyede turizm toplum geliri ve denizsel koruma çabalarına önemli katkıda bulunabilir. Ulusal seviye deniz turizmi ve DKA’lardaki turizm önemli katkıda bulunabilir. Turizmin olumlu sosyal etkileri, turist talebinin bir sonucu olarak geleneksel sanatın veya el sanatları faaliyetinin canlanmasını içerebilir. Turizmin olumlu çevresel etkileri arasında, cazibe merkezini geri kazanmak ve sürdürmek için kullanılan doğal cazibe merkezlerine yapılan ziyaretlerden elde edilen gelir ve ziyaretçilerin doğal çevrenin önemine olan ilgisinin artması ve dolayısıyla çevrenin korunmasına yönelik önlemleri destekleme konusunda daha fazla isteklilik sayılabilir (Eagles ve McCool 2002). Turizmin olumsuz ekonomik etkileri, turizm sezonunda özellikle belirgin hale gelen turizm bölgelerinde arazi, ev ve hatta gıda fiyatlarındaki artışları içerebilir. Olumsuz çevresel sonuçlar, taşıtlardan kaynaklanan kirliliği, ziyaretçiler tarafından atılan çöpleri, habitatları bozma ve peyzaj özelliklerine zarar vermeyi içerebilir. Olumsuz sosyokültürel etkiler, özellikle turistler gelişmiş dünyadan ve ev sahipleri gelişmekte olan bir ülkede olduğunda kültürel kimlik kaybını
içerebilir. Bu genellikle gösterim (tanıtım) etkisi olarak adlandırılan şeyin bir parçası olabilir (Mason, 2008; Blake, 2008).
Turizmin DKA’larda Kültürel Etkileri: DKA’larda turizm varlığı yerel toplumlarda kültürü etkileyebilir. Aynı zamanda bölgenin geleneksel ve tarihsel değerlerini de etkileyebilir. Kullanıcıların ve yerel avcıların yerini değiştirebilir. DKA’larda turistler olumlu etkilere sahiptir, bunlar kültürel sahalarda ve korumanın önemi hakkında artan farkındalık içerir. Aynı zamanda sonraki fenomen olumsuz etkiler getirebilmesine rağmen ziyaretçi ve yerel nüfuslar arasında fikirlerin karşılıklı değişimi olanağı sağlar. Turizm ayrıca özellikle altyapı geliştirme ve atık yönetimi uygulamalarıyla kıyı ve deniz sağlığını etkiler. Aynı zamanda turizm ziyaretçi ödemeleri bağışlar, turizm operatörleri tarafından koruma programlarına destek aracılığıyla, istihdam ve yerel toplum üyeleri için girişimci fırsatlar dahil olumlu etkiler getirir. Kültürel değişimle ilgili bu beklenti, deniz koruma ile ilgili artan kamuoyu farkındalığı ve benzerleri (Eagles ve McCool 2002).
1.6.2. Kıyı Alanlarında Sürdürülebilir Turizm için Alınması Gereken Önlemler
Bazı önemli unsurlar, sürdürülebilir turizm deneyimini dünya kıyıları boyunca eşsiz kılmaktadır. Kıyı alanlarında sürdürülebilir turizm gelişiminin aşağıdakileri içermesi çok önemlidir (Edgell vd., 2008: 124):
İyi kıyı yönetimi uygulamaları,
Temiz hava ve su; sağlıklı ekosistemler,
Güvenli ve emniyetli bir eğlence ortamının korunması, Plajın yenilenmesi dahil plaj restorasyonu,
Vahşi yaşam ve yaşam alanlarının korunması için sağlam politikalar,
İnşa edilmiş olan alanların ve çevrenin korunması: tarih, kültürel miras ve kültür,
İyi sürdürülebilir turizm uygulamalarını teşvik eden eğitim/ farkındalık programları.
Kıyı alanları ve toplulukların üretkenliğini, ekonomisini ve sosyal değerlerini sürdürmek için stratejilerin geliştirilmesi zorunludur. Yukarıda belirtildiği gibi bu yedi standart, sürdürülebilir turizmi kıyı şeridi boyunca bir ekonomik kalkınma stratejisi olarak değerlendirmek için tamamlayıcı tedbirler olarak kullanılabilir. Turizm işletmeleri, destinasyonlar ve topluluklar uyumlu bir şekilde çalışarak, kıyı şeridinde sürdürülebilir turizm ilkelerine bağlı kalırken, seyahat eden kişinin deneyiminin artırılmasına ve zenginleştirilmesine yol açacak iyileştirilmiş politikalar getirebilirler. “İşbirliği”, turizmi ana akımda sıklıkla temsil edilmeyen alanlara turizmi artırmak için etkili bir araç olarak kanıtlamıştır. İyi planlama olmadan turist ziyaretlerinde meydana gelen artışlar, özellikle otoyollarda ve sahil şeridi boyunca turizm alanlarında komplikasyonlara yol açar. Yetersiz planlama sonucunda, turistler ve yerel vatandaşlar artan trafik, bunun neticesi olarak tıkanıklık ve kirlilik ile karşı karşıya kalmaktadır. Turizmin gelişmesine ilişkin politika ve planların doğal kaynaklar ve toplumun ekonomisi üzerindeki zararlı etkisini en aza indirgemek için herhangi bir olumsuz unsurun erken tanınması önemlidir. Plajın korunması, ziyaretçilerin ürettiği ekonomik değerin bir sonucu olarak plaj toplulukları ve paydaşlar için hayati bir konudur. Kıyı cepheleri ve tenha su yolları olan mülkler için talep önemli ölçüde artmaktadır ve günümüzde kıt kaynaklar bulunmaktadır. Bu nedenle, bu tür kaynakların en iyi şekilde kullanılması için çatışmaların artması kaçınılmazdır. Ayrıca yukarıda belirtilen sürdürülebilir turizm önlemlerine daha fazla dikkat edilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır (Edgell vd., 2008: 129-130).
Koruma alanlarında başarılı turizm, koruma alanının neler sunabileceğine dayalı olarak turizm ürünleri geliştirme ve pazarlama yeteneğine sahip olmayı ve gelecekteki kullanım için bu alanların kalitesini koruma yeteneğini gerektirir (Snyman ve Spenceley, 2019).