İstimnâ

133

(s.a.s) bu âyetin anlamını da teyit edercesine şu üç günahı söylemiştir: Allah’a şirk koşmak, rızık endişesiyle çocuğunu öldürmek ve evli biriyle zina etmek.⁵⁶²

Elmalılı Hamdi Yazır Nûr Sûresi 2. âyetin tefsirinde zinanın her şekilde (sıhhî, tabiî, ahlâkî, hukukî, ictimaî) çok zararlı ve tahrip edici bir kötülük olduğunu söyler. Nikâh ile zina iki uç tarafı sembolize eder: Biri tamiri, diğeri tahribi; birisi vücudu, diğeri yokluğu; birisi sıdk u selameti, diğeri aldatmayı, emniyetsizliği, güvensizliği temsil eder.⁵⁶³

Hülasa, erkekle kadının gayr-ı meşru beraberliği olan zina hem Kur’an’da hem de Sünnet’te yasaklanan bir fiildir. Bir hadis ile tenasül uzvu dışında diğer organlarının da gayr-ı meşru beraberliğe sebep olmaları hasebiyle kendi cinslerinde zina kapsamına dahil olduğu anlaşılmaktadır. İslam’da zina fiilinin haramlığıyla beraber ona göre yollar da haram kapsamındadır. Ayetin (İsrâ, 17/32) “zina etmeyin” yerine “zinaya yaklaşmayın”

ifadesini kullanması bu anlamda değerlendirilmiştir.

134

ilişkilerinden dolayı kınanmazlar. Kim bunun ötesine geçmek isterse, işte onlar haddi aşanlardır.”⁵⁶⁶ Resulullah da gençlere önce evliliği tavsiye etmiş, buna güç yetiremeyenlere ise şehveti kırmak için oruç tutmayı tavsiye etmiştir.⁵⁶⁷

İslâm ulemasınca hoş görülmeyen istimnâ hususunda iki yönlü bir değerlendirme söz konusu olmuştur. Biri istimnânın caiz olup-olmadığı, diğeri de ibadetlere etkisi.⁵⁶⁸ İstimnâ yapana had gerekmediği üzerinde icma’ vardır. Bu davranışa ta’zir cezası uygun görülmüştür. Ancak alimlerin çoğunluğuna göre istimnâ haramdır. Çünkü ne Kur’an’da ne de Sünnette buna bir cevaz olmadığı gibi helal kılınan yolların hiçbirinde kişinin kendi kendini tatmin etmesi geçmemektedir. İstimnâdaki haramlık derecesi zina gibi değildir.

Çünkü zinadaki aile yuvasının dağılması, soyların karışması, neslin ifsat olması gibi tehlikeler bunda yoktur. Malikîler, evlenemeyenlere Hz. Peygamberin (s.a.s) oruç tutmayı tavsiye etmesini istimnanın haramlığına delil saymışlardır. Çünkü oruç tutmak daha zordur. İstimnâ helal olsaydı Resulullah onu bir çözüm olarak söylerdi.⁵⁶⁹ İmam Malik ve İmam Şafii’nin istimnâyı haram görmelerinin dayanağı yukarıda zikri geçen âyet ve hadistir. Âyette meşru yolların dışındaki yollara gidenler “haddi aşanlar” olarak nitelenmiş Peygamberimiz de evlenemeyenlere orucu tavsiye etmiştir. Hanefiler ve Hanbeliler de her ne kadar ilgili âyet ve hadislerden yola çıkarak istimnâyı haram kabul etseler, onlar bu konuda daha esnek bir görüşe sahip olmuşlardır. Bu iki mezhebe göre cinsel olarak meşru yollardan tatmin olmayan kişinin harama düşme veya sağlığının bozulması tehlikesi belirince, bunun alışkanlık haline getirilmemesi ve zikredilen zaruretlere binaen olması kaydı ile, istimnâ haram olmaktan çıkar.⁵⁷⁰ Günümüz fakihlerinden Hayreddin Karaman da sıhhati bozacak derecede alışkanlık haline getirmeden bekarların zinadan korunmak için istimnâ yapmalarının caiz olduğu kanaatindedir.⁵⁷¹

566 Mü’minûn Sûresi, 23/5-7.

567 Bkz. Buhârî, Nikâh, 2; İbn Mâce, Nikâh, 1.

568 Salim Öğüt, “İstimnâ” maddesi, DİA, TDV Yayınları, İstanbul, 2001, Cilt 23, s. 366.

569 Abdurrahman el-Cezîrî, Kitab’ül-Fıkh ‘Ale’l-Mezâhib’il-Erbaa, Cilt 5, s. 132.

570 Salim Öğüt, “İstimnâ” maddesi, DİA, Cilt 23, s. 366.

571 Hayrettin Karaman, “Dinde masturbasyonun yeri nedir? Fiziksel anlamda zararları var mıdır?”, http://www.hayrettinkaraman.net/sc/00198.htm (Erişim: 17.07.2019)

135

İstimnânın ibadetlere etkisi hususunda mezhepler arasında hemen hemen ittifak vardır ve bu durum hem kadın hem de erkek için aynıdır. Yalnız şu vardır ki kadınlarda meni gelmediğinden onların cinsi doyuma ulaşması bunun delili sayılır. İstimnâ ile oruç bozulur. Orucu bozulan kişiye kaza terettüp eder.⁵⁷² Ayrıca mastürbasyon ile büyük hades gerçekleştiğinden hem kadın hem de erkek için gusül gerekir.⁵⁷³ Mastürbasyon ile i’tikâf,⁵⁷⁴ hac ve umre de bozulur. Bu şekilde Hac ve umresini bozan kişiye kurban kesme cezası terettüp eder.⁵⁷⁵

İstimnâ alışkanlığının insan bedeni ve ruhu üzerinde birçok zararı da mevcuttur.

Üzüntü, dalgınlık, ruh sıkıntısı, mahcubiyet, elde ve kolda titremeler, baş ağrısı, uykusuzluk, yorgunluk, bacaklarda halsizlik, aşktan/sevgiden mahrumiyet, hafıza kaybı, dikkatsizlik, unutkanlık, ezber becerisinin zayıflaması, algıda zorluk çekme, şehvani duygulara yenik düşme, güçten/kuvvetten düşme, cinsel beraberlikten soğuma, erken boşalma, sosyal münasebetlerden uzaklaşma, eşler arasında cinsel dürtüyü azaltma, korku, sıkıntı gibi belirgin zararlar aşırı mastürbasyon ile ya ortaya çıkarır ya da onunla bu zararlar tetiklenmiş olur.⁵⁷⁶ Bediüzzaman, haramların ziyadeleşmesiyle kişinin şehvet arzusundan mütevellit menfi bir tazyikata maruz kalacağını söyler. Bu durumun neticesi olarak haftada birkaç kez gusletme zarureti hasıl olur. Ona göre özellikle sıcak iklimlerde açık-saçıklığın da etkisiyle harama nazar unutkanlığa en mühim sebeptir.⁵⁷⁷

Özetle, kişinin kendi kendini tatmin etmesi anlamına gelen istimnâ, fıkıhta caiz olarak görülmemiş istimnâ vb. fıtrata mugayir cinsi saplantılardan kurtulmanın en meşru yolu olarak evlilik tavsiye edilmiştir. Buna yol bulamayanların, şehvetin tazyikinden kurtulmak için Hz. Peygamberin (s.a.s) de tavsiye etmesiyle oruç tutmaları istenmiştir.

Elbette kişinin en başta alması gereken tedbirlerden birincisi şehveti tahrik eden

572 Abdurrahman el-Cezîrî, Kitab’ül-Fıkh ‘Ale’l-Mezâhib’il-Erbaa, Cilt 1, s. 534-536.

573 Abdurrahman el-Cezîrî, Kitab’ül-Fıkh ‘Ale’l-Mezâhib’il-Erbaa, Cilt 1, s. 101-103.

574 Mehmed Zihni Efendi, Nimet-i İslâm, Mustafa Özcan (Sad.), Özgü Yayınları, İstanbul, (?), s. 609;

Abdurrahman el-Cezîrî, Kitab’ül-Fıkh ‘Ale’l-Mezâhib’il-Erbaa, Cilt 1, s. 552, 553.

575 Abdurrahman el-Cezîrî, Kitab’ül-Fıkh ‘Ale’l-Mezâhib’il-Erbaa, Cilt 1, s. 630-632.

576 “İstimna / mastürbasyon, kendi kendine tatminin dini hükmü, zararları, kurtulma yolları hakkında bilgi verir misiniz?”, https://sorularlaİslâmiyet.com/istimna-masturbasyon-kendi-kendine-tatminin-dini-hukmu-zararlari-kurtulma-yollari-hakkinda-bilgi (Erişim: 16.07.2019)

577 Bediüzzaman Said Nursi, Kastamonu Lâhikası, Altınbaşak Neşriyat (Osm. Nüsha), İstanbul, 2011, s.

174.

136

ortamlardan uzak durmasıdır. Özellikle fuhşiyat yoğunluklu günümüz dijital görsel yayınlarının olduğu medya ortamlarından kaçınmak bu hususta önem arz etmektedir.

Ayrıca ilimle uğraşmak ve insanın ünsiyet kuracağı arkadaş çevresini ulvi gayeler peşinde koşanlardan sağlaması da kişiyi şehvetin menfi baskısından kurtaran sebeplerdendir.