5. SONUÇ VE ÖNERİLER
5.5. İnsan ve Çevre Sağlığı Üzerine Etkileri
Laboratuar ortamında geliştirilen emprenye maddesi konsantrasyonları insan ve çevre sağlığını tehdit etmeyen borlu bileşikler, etanol ve kolofan maddeleri ihtiva etmektedir.
Nitekim son yıllarda üzerinde önemle durulan emprenye maddelerinin yaşamsal etkileri birçok çalışmaya da konu olmuştur. Bu noktadan hareketle Baysal, (2003), Kartal, Engür, Köse (2005), Sivrikaya, Saraçbaşı (2004) ve Yalınkılıç, Baysal, Demirci (1997) CCA, PCP, kreozot gibi dayanıklı fakat zehirli emprenye maddelerinin yerine borlu bileşikler ve kolofan esaslı emprenye maddelerinin tercih edilmesinin insan ve çevre sağlığı açısından olumlu katkılar sağlayacağını bildirmişlerdir [5,28, 32, 3].
Çalışmada geliştirilen emprenye maddelerinin içerdiği doğal ve doğada kolay çözünebilen, insan sağlığı açısından zararsız bileşenler nedeniyle uygun kullanım alanları için elverişli bir emprenye maddesi olduğu değerlendirilmektedir. Nitekim borlu bileşiklerin insan sağlığı üzerindeki etkisi konusunda Geyikoğlu, (2007) Borik asit ve Boraksın insan kanı üzerinde herhangi bir zararının tespit edilmediğini bildirmiştir [36].
5.6. Öneriler
- Ağaç malzemenin emprenyesinde retensiyon miktarı ve yıkanma performansı gözönüne alındığında, geliştirilen emprenye maddesinin çeşitli konsantrasyonlarda Sarıçam, Sapsız Meşe ve Doğu Kayını odunlarında kullanımı verimli, yerli ve güvenli bir yöntem olarak görülebilir.
- Geliştirilen emprenye maddesi ile emprenye edilen numunelerin tüm teknik özellikleri ayrı bir çalışmanın konusu olarak ele alınabilir. Özellikle yüksek borlu bileşik konsantrasyonuna sahip emprenye maddeleri ile muamele edilen numunelerde gözlemlenen tortulaşma dikkate alındığında ilave yüzey işlemleri gerektirmesi sebebiyle
yüksek borlu bileşik konsantrasyonuna sahip emprenye maddelerinin tortulaşma oluşturması özelliği, kullanım yerine bağlı olarak gözardı edilebilir.
- Deneyler sonucunda elde edilen değerler incelendiğinde emprenye maddelerinin performansları itibariyle E3, E6 ve E9 numaralı emprenye maddeleri ilave üst yüzey işlemleri gerektirmeyen alanlarda, E1, E4 ve E7 numaralı emprenye maddeleri sahip oldukları tortulaşma özelliği sebebiyle ilave üst yüzey işlemleri gerektiren kullanım alanlarında tercih edilebilir. E2, E5 ve E7 numaralı emprenye maddeleri ise nispeten daha az üst yüsey işlemleri gerektiren noktalarda kulanım imkânı bulabilir.
- Geliştirilen emprenye maddesinde retensiyon miktararını arttırıcı etki sağalaması açısından tercih edilen kolofan maddesinin yıkanmayı geciktirici ve tutunmayı arttırıcı özelliğinin bulunduğu söylenebilir. Bununla birlikte yanma direncini kontrol numunelerine göre yer yer arttırdığı, borlu bileşiklerle emprenye edilen numuneler göre ise çoğunlukla azalttığı ifade edilebilir. Geliştirilen emprenye maddesinin kullanım yeri belirlenirken yıkanma performansının yanında yanma direnci değerleri de göz önünde bulundurulmalıdır.
- Çalışmada geliştirilen emprenye maddesi içerdiği insan sağlığı ve çevre dostu bileşenlerle geniş bir uygulama alanı bulabilir.
KAYNAKLAR
1. Kartal, S. N., Imamura, Y. (2004). Borlu Bileşiklerin Emprenye Maddesi Olarak Ağaç Malzeme ve Kompozitlerde Kullanımı, Eskişehir, III. Uluslararası Bor Sempozyumu, 333, 334.
2. Bozkurt, Y., Göker, Y., Erdin, N. (1993). Emprenye Tekniği, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları.
3. Yalınkılıç, M.K. , Baysal, E., Demirci. Z. (1997). Bazı Borlu Bileşiklerin ve Su İtici Maddelerin Kızılçam Odununun Yanma Özellikleri Üzerine Etkileri, Journal of Agriculture and Forestry, 21 , 423-431.
4. Taşçıoğlu, C., Tufan, M. (2011). Hizmet Ömrünü Doldurmuş Emprenyeli Ağaç Malzemenin Geri Dönüşüm Yöntemleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1(12), 86-91.
5. Baysal, E. (2003). Borlu Bileşikler ve Doğal Sepi Maddeleriyle Emprenye Edilen Sarıçam Odununun Yanma Özellikleri, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 59.
6. Levan, S. L., Winandy, J. E. (1990). Effects of Fire Retardant Treatments on wood strength, Wood and Fire Science, (22), 113-131.
7. Berkel, A. (1972). Ağaç Malzeme Teknolojisi Cilt II, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, 167-228.
8. Baysal, E, Peker, H, Çolak, M. (2005). Çeşitli Emprenye Maddeleri İle Muamele Edilen Sarıçam (PinusSylvestris L.) Odununda Retensiyon ve Higroskopisite Miktarları, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 166.
9. Örs, Y., Atar, M., Peker, H. (1999). Sarıçam Odununun Yanma Özelliklerine Bazı Borlu Bileşikler ve Su Itici Maddelerin Etkileri, Journal of Agriculture and Forestry, 501-509.
10. Var, A.A. (2001). Ahşap Malzemede Su Alımının Parafin Vaks / Bezir Yağı Karışımıyla Azaltılması, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 97.
11. Baysal, E., Yalınkılıç, M.K., Göktaş, O., Çolak, M., Özen, E., Peker, H. (2002).
Borlu Bileşikler ve Su İtici Maddelerin Duglas Odununun Daralma Miktarlarına Etkisi, I. Uluslar arası Bor Sempozyumu, Kütahya, 166-175.
12. Örs, Y., Atar, M., Peker, H. (1999). Çeşitli Empreyne ve Üst Yüzey Islem Maddelerinin Sarıçam ve Kestane Odununun Yanma Özelliklerine Etkileri, Journal of Agriculture and Forestry, 541.
13. Temiz, A., Gezer, E. D., Yıldız, U., C., Yıldız, S. (2008). Combustion properties of alder (Alnus glutinosa L.) Gaertn. subsp. barbata (C.A. Mey) Yalt.) and southern pine (Pinus sylvestris L.) wood treated with boron compounds, Construction and Building Materials, 22, 2165–2169.
14. Peker, H. (2008). Çeşitli Emprenye Maddelerinin Okaliptus Odununun Higroskopitesi Üzerine Etkileri, Teknoloji Dergisi, 11(1), 25-32.
15. Dhamodaran, T.K., Gnanaharan, R. (2007). Boron İmpregnation Treatment Of Eucalyptus Grandis Wood, Bioresource Technology, 98, 2240–2242.
16. Baysal, E., Sönmez, A., Çolak, M., Toker, H. (2006). Amount of Leachant And Water Absorption Levels of Wood Treated with Borates and Water Repellents, Bioresource Technology, 97, 2271–2279.
17. Di Blasi, C., Branca, C., Galgano, A. (2007). Flame Retarding of Wood by İmpregnation with Boric Acid E Pyrolysis Products and Char Oxidation Rates, Polymer Degradation and Stability, 92, 752-764.
18. Baysal, E., Altinok, M., Colak, M., Ozaki, S. K., Toker, H. (2007). Fire Resistance of Douglas Fir (Pseudotsuga Menzieesi) Treated with Borates and Natural Extractives, Bioresource Technology, 98, 1101–1105.
19. Şimsek, H., Baysal, E., Peker, H. (2010). Some Mechanical Properties and Decay Resistance of Wood İmpregnated with Environmentally-Friendly Borates, Construction and Building Materials, 24, 2279–2284.
20. Temiz, Ali., Alfredsen, G., Eikenes, M., Terzıev, N. (2008). Decay Resistance of Wood Treated with Boric Acid and Tall Oil Derivates, Bioresource Technology, 99, 2102–2106.
21. Mourant, D., Yang, D., Lu, X., Riedl, B., Roy, C. (2009). Copper and boron fixation in wood by pyrolytic resins, Bioresource Technology, 100, 1442–1449.
22. Atar, M., Keskin, H., Korkut, S., Korkut, D. S. (2011). Impact of impregnation with boron compounds on combustion properties of oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) and varnishes, African Journal of Biotechnology, 10(15), 2867-2874.
23. Kartal, S. N., Hwang, W. J., Imamura, Y. (2008). Combined effect of boron compounds and heat treatments on wood properties: Chemical and strength properties of wood, Journal of Materials Processing Technology, 198, 234–240.
24. Özçiftçi, A. (2008). Impacts of impregnation with boron compounds on the bonding strength of wood materials, Construction and Building Materials, 22 541–545.
25. Keskin, H., Atar, M., İzciler, M. (2009). Impacts of impregnation chemicals on combustion properties of the laminated wood materials produced combination of beech and poplar veneers, Construction and Building Materials, 23, 634–643.
26. Var, A. Ali., Öktem, E., Yıldız, Ü. C. (2000). Kuru sıcaklığın kolofan ile emprenye edilmiş ahşap malzemenin makroskopik özellikleri üzerine etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1(1), 75-86.
27. Kartal, N., Engür, O., Köse, C. (2005). Emprenye maddeleri ile emprenye edilmiş ağaç malzeme ile ilgili çevre problemleri, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1(1),17-23.
28. Atar, M., Keskin, H., Korkut, S., Korkut, S.D. (2011). Impact of impregnation with boron compounds on combustion properties of oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) and varnishes, African Journal of Biotechnology, 10(15), 2867-2874.
29. Budakçı, M., Uysal, B., Eser, R. (2009). Borik Asit modifikasyonunun su bazlı verniğin sertlik değerine etkisi, 5. Uluslar arası İleri Teknolojiler Sempozyumu, Karabük, 1160.
30. Mohareb, A., France, M., Wozniak, E., Ge´rardin, P. (2010). Effects of polyvinyl alcohol on leachability and efficacy of boron wood preservatives against fungal decay and termite attack, Journal of Wood Science Technology, 3, (45), 407-417.
31. Erten, A. P., Sözen, M. R. (1996). Okaliptüs odununun (Eucalyptus camaldulensis D.) çeşitli yöntemlerle emprenyesi, İç Anadolu Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülteni, 270(1), 105-130.
32. Sivrikaya, H., Saraçbaşı, A. (2004). Bor Madeninin Ahşap Koruma Endüstrisinde Değerlendirilmesi, 2. Uluslar arası Bor Sempozyumu, Eskişehir, 365-372.
33. Yalınkılıç, M.K., Yusuf, S., Yoshimura, T., Takahashi, M., Tsunoda, K. (1996). Effect of vapor phase formalization of boric acid treated wood on boron leachability and biological resistance, In: Proceedings from 3rd Pacific Rim bio-based composites symposium, Japan, 544–551.
34. Lloyd, J.D., Dickinson, D.J., Murphy R.J. (1990). The probable mechanism of action of boric acid and borates as wood preservatives, International Research Group on Wood Preservation, 21.
35. Keskin, H. (2007). Effects of Impregnation Materials on Combustion Properties of Laminated Veneer Lumber Obtained from European Oak (Quercus petraea Liebl.) and Lombardy Poplar (Populus nigra L.), Journal of Applied Polymer Science, 105, 1766–
1773.
36. Türkez, H. (2007). Bazı Bor bileşiklerinin in vitro şartlarda periferol insan kanı üzerine genetik ve biyokimyasal etkileri, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 161-170.
37. Altun, S. (2008). Yerli ağaç türlerinde yangın geciktirici emprenye malzemelerinin yıkanmaya karşı dayanıklılığı, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, Ankara, 100-106.
38. Engür, MO., Kartal, SN. (2001). Orman ürünleri endüstrisinde çevre kirliliği ve kontrolu, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, (2), 43-52.
39. Uysal, B. (1997). Çeşitli kimyasal maddelerin ağaç malzemenin yanmaya dayanıklılığı üzerine etkileri, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 96-99.
40. Uysal, B., Kurt, Ş. (2005). Borlu Bileşiklerle Emprenye Edilmiş Kayın ve Sarıçam Ağaçlarının Yanma Özellikleri, I. Ulusal Bor Çalıştayı Bildiriler Kitabı, 33-41.
41. Uysal, B., Kurt. Ş., Esen, R., Özcan, C., Yıldırım, M. N., Kılınç, İ. (2011). Bazı kimyasallar ile emprenye edilmiş sapelli ağacı üzerine uygulanan üst yüzey işlemlerinin yanma direncine etkileri, 6th International Advanced Technologies Symposium, 267-275.
42. Özen, R., Özçiftçi A., Uysal, B. (2001). Emprenyeli sarıçam (pinus sylvestris l.) odunundan üretilen lamine ağaç malzemelerin yanma özellikleri, Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(1), 131-138.
43. Kolmann, F. (1960). Occurrance of Exothermic Reaction in Wood, Journal of Holz Als Roh-und Werkstoff, 18, 193-200.
44. Moubarik, A., Charrier, B., Charrier, F., Pizzi A., Allal, A. (2009). Evaluation of decay resistance of wood products made from borax-impregnated wood and bonded with a formaldehyde-free cornstarch and tannin adhesive, Annals of Forest Science, 66(1), 109-113.
45. Peker, H., Tan, H., Ay, N. (2005). Çeşitli Borlu Bileşiklerin Cennet Ağacı Odununun (Ailanthus altissima (Mill.) Swingle) Boyutsal Stabilizasyonu Üzerine Etkileri, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(4), 665-673.
46. Örs, Y., Keskin, H. (2008). Ağaç Malzeme Teknolojisi, Ankara: Gazi Yayıncılık, 141-151.
47. Ayar, S. (2008). Basınç ve Bekletme Süresinin Emprenye Maddelerinin Ağaç Malzemeye Nüfuzuna Etkisinin Belirlenmesi, Bilim Uzmanlığı Tezi, Karabük Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Karabük, 7-19.
48. Kartal, S.,N., Kartay, R. (2004). Emprenye maddelerinin piknik masaları çoçuk oyun alanı elemanlarında kullanımı, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 56, (2), 43-51.
49. Pelit, H. (2007). Ağaç Malzeme Rutubet Miktarının Su Bazlı Vernik Katman özelliklerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 3-29.
50. Bozkurt, Y., Erdin, N. (1997). Ağaç Teknolojisi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları, 1-6, 225-344.
51. Bayram, M. (2004). Ağaç Malzeme Rutubet Miktarının Verniklerin Yüzeye Yapışma Direncine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 51.
52. Özdemir, H. (2004). Anadolu Göknar Türleri (Abies Spp.) Odunlarının Kimyasal Karakterizasyonu, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 27.
53. Akgün, H. C. (2005). Anadolu Kestanesi Odununun Kimyasal Bileşimi ve Kağıt Yapımına Uygunluğu, Yüksek Mühendislik Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın, 8-34.
54. Sarıusta, S. E. (2008). Sarıçam (Pinus Sylvestris L.), Karaçam (Pinus Nigra Arnold.) ve Kızılçam (Pinus Brutia Ten.) Reaksiyon Odununun Atomik yapısı ve Kimyasal Bileşimi Üzerine Araştırmalar, Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak, 4-43.
55. Kartal, S. N. (1993). Bazı Önemli ağaç türlerimizde doğal dayanıklılık denemeleri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 26-29.
56. Toker, H. (2007). Borlu bileşiklerin ağaç malzemenin bazı fiziksel mekanik ve biyolojik özelliklerine etkilerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 16-22.
57. Eren, E. (2005). Borik asitten bor oksit üretiminin kinetik incelemesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 7-12.
58. Under, A., Schniewind, A.P., Unger, W. (2001). Conservation of wood articrafts. A Handbook, Germany: Springer Europe, 165-274.
59. Aydın, Prof. Dr. F. (2011). Hastanelerde kullanılan suyun özellikleri ve kontrolü, 7.
Ulusal sterilizasyon dezenfeksiyon kongresi, 466.
60. Bali, E. (2006). İlaç üretiminde kullanılan saf su, Tesisat Mühendisliği Dergisi, 93, 26-30.
61. TS 6193 EN 84. (1997) . Ahşap koruyucular-Emprenye edilmiş ahşabın hızlandırılmış eskitme metodu ile biyolojik deneylere hazırlanması-Yikama metodu, Türk Standartları Enstitüsü, 3.
62. TS 345. (2012). Ahsap Emprenye Maddelerinin Etkilerinin Deney Yöntemleri, Türk Standartları Enstitüsü.
63. Keskin, H. (1999). Lamine Masif Ağaç Malzemelerin Teknolojik Özellikleri ve Ağaçişleri Endüstrisinde Kullanım İmkanları, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 38.
64. ASTM-E 160 - 50. (1975). Standard Test Method For Combustible Properties of reated Wood By The Crib Test, 809-813.
65. Özçiftçi, A. (2001). Emprenye edilmiş lamine masif malzemelerin teknolojik özellikleri, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
66. Keskin, H., Atar, M., Ketizmen, A. (2009). Impacts of impregnation with boric acid and borax on the red colour tone of some hardwoods and varnishes, African Journal of Biotechnology, 8(16), 3958-3963.
ÖZGEÇMİŞ Kişisel Bilgiler
Soyadı, adı :AŞÇI, Taner
Uyruğu :T.C.
Doğum tarihi ve yeri :14.09.1979, Ankara
Medeni hali :Evli
GaziÜniversitesi/FBE/ End. Tek. Eğit.
Mezuniyet tarihi 2005
Lisans GaziÜniversitesi/ESEF/ End. Tek. Eğit. 2002 Lise İskitler Tenik ve Endüstri Meslek Lisesi 1996
İş Deneyimi
Aşçı, T., Yavuzcan, H.G. (2005). Bor Minerallerinin Endüstriyel Teknolojide Kullanım İmkanları , Gazi Üniversitesi III. Uluslar arası İleri Teknolojiler Sempozyumu, (4) 83-95.
Aşçı, T., Ergören, B. (2014). Teknolojinin okula adaptasyonunda okul yöneticilerinin rolü, EYFOR V. Eğitim Yöneticileri Forumu, Konya.
Aşçı T., Keskin, H., Küçüktüvek, M. (2015). Impacts of Rosin (C19H29COOH) to Retension Performance of Boron Compounds Borax (Na2B4O710H2O) and Boric acid (H3BO3), XXVIIth International Conference Research for Furniture Industry, Ankara.
Küçüktüvek, M., Keskin, H., Aşçı T. (2015). Evaluation of Some Technologic Properties of Poppy Husk (Papaver Somniferum Linnaeus) and Black Pine Wood (Pinus Nigra Var.Pallasiana) Based Particleboards, XXVIIth International Conference Research for Furniture Industry, Ankara.
Chiazzese, G., Aşçı, T., Taibi, D. (2016). Comparing Labour Market Expectations and VET Qualification in the NecVET European Project, The IAFOR International Conference on Education - Hawaii 2016, 249-264.
Hobiler
Tenis, Masa Tenisi, Seyahat, Müzik