İnşaat İşletmeleri Tarafından Tutulması Gereken Diğer Defterler

İnşaat-taahhüt faaliyetinde bulunan işletmelerin büyük bir çoğunluğu kamu kurum ve kuruluşları için inşaat-taahhüt ve onarım işi yapmaktadırlar. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yaptırılacak inşaat ve onarım işleri, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı kuruluş ve görevleri hakkındaki kanun gereğince bu Bakanlığın kontrol ve denetimi altında yapılmaktadır.

Devlete ait olan veya devletçe yaptırılan tüm bayındırlık yapıları, Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliğine tabidir. Söz konusu bu yönetmelik hükümlerine göre inşaat ve onarma işi süresince bazı defterlerin inşaat işletmeleri tarafından tutulması öngörülmektedir175.

VUK’da belirtilmemiş olan, inşaat işlerine özgü tutulması gerekli özel defterler ise Yapım İşleri İhale Uygulama Yönetmeliği176 ekinde (Ek-8) yer alan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 29’uncu maddesinde sayılmıştır. Bu defterlerin ne şekilde tutulacağı ve hangi tür bilgileri içereceği ise Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği’nin 10’uncu ve 12’nci maddelerinin alt bentlerinde açıklanmıştır. YİGŞ ve BİKY hükümlerine göre inşaat işlerine özgü tutulması gereken defterler aşağıdaki şekildedir; ¾ Puantaj defteri ¾ Rölöve defteri ¾ Ataşman defteri ¾ Yeşil defter ¾ Sürveyan defteri ¾ Şantiye defteri 3.2.3.1. Puantaj Defteri

Bir şantiyede çalışan her türlü personelin bir aylık mesai hareketlerinin kaydedildiği ve personele ödenecek ücrete esas teşkil eden defterdir. Puantaj kayıtlarını takiple görevli olanlar is sahasındaki isçi, taşıt ve makine sayısını is ve

174 _{Şenlik, s. 225.} 175_{Senlik, s. 236.}

isçilerin de ayrımını yaparak kaydeder, iş yerinde topladığı bilgileri, inşaat, tesisat ve ihzaratın yerini ve bu yerlerde çalışanların ve ekip başlarının adı ve soyadlarını puantajdefterine yazarlar.

3.2.3.2. Röleve Defteri

Röleve defteri sahifeleri sıra numaralı olup ilk sayfasına işin adı, yeri ve müteahhidin adı yazılır. Röleve defterine geçirilen kayıtların başına ilgili imalatın cinsi, türü, ve yeri belirtilir ve bu hususta diğer bilgiler yazılır.

Röleve defterine177;

¾ Kesin projesi bulunmayıp sözleşme ve eki şartnameler gereğince tiplere ve tanımlara göre yapılması zorunlu bulunan işler, imalat, tesisat ve inşaata ait şekil, kroki ve her türlü ölçmeler,

¾ Her türlü yapının temel üst kolu altında kalan kısımları, bunlarla ilgili doğal zemin, temel tabanı, yer altı ve yer üstü su kotları, su debileri, zeminin klası, şev ve durumları, röpriz ve iksalara ait şekil, kroki, kot ve her türlü ölçmeler,

¾ Her türlü kazı, ariyet ve depo yerlerine ait kroki uzaklık kot ve ölçülen boyutları,

¾ Her türlü malzemenin figüre ve istiflerine ait kroki ve ölçmeler,

¾ Şartnamelerine göre tartılarak, ölçülerek veya sayılarak saptanacak miktarlar,

¾ İşyerinde bulunup da şartnamelerine göre kaldırılması veya bedeli ölçülere göre ödenmesi gereken her türlü yapı, geçici köprü, tesis, yol ve kanatlar ile ağaç kesimi gibi ileride saptanması ve ölçülmesi olanaksız her türlü ameliyat,imalat, tesisat ve inşaata ait ölçü, kroki ve şekiller kaydedilir.

3.2.3.3. Ataşman Defteri

Röleve defterine kaydedilen işlerden, plan ve projelerinde ölçülerin tahkik ve kontrolü mümkün olmayan işler ile sözleşme eki şartnamelere göre zamanında

tutulması gereken, tartı, yerinde ölçü, saptama ve benzeri diğer tutanaklar, tarihleriyle birlikte kapsadıkları konular da belirtilerek ataşman defterine geçirilir. Ataşman defteri kontrol amiri tarafından ilgili kontrol mühendisine (ismen) her sahifesi mühürlenmiş ve numaralanmış, kaç sayfa, hangi işe ve müteahhide ait olduğu yazılmış ve imzalanmış olarak verilir.

3.2.3.4. Yeşil Defter

Hakedişe eklenecek bu deftere, yapılan ve birim fiyatı bulunan her bir iş kalemine ait miktarlar; bitirilmiş ve kesin metrajları yapılmış olan işlerin miktarları kesin metrajdan aynen alınmak, henüz bitirilmemiş (yapımı devam eden) imalat, işçilik, tesisat ve inşaat ile ihzaratın178 miktarları, yerinde yapılan ölçümlere göre bulunan veyahut projesinden alınan boyutları yazılmak, gerekenlerin krokileri çizilmek veya tespit edilmek ve bunların sonuçları hesap edilmek, ataşman defterinde hesaplanan miktarları aynen almak, sözleşme ve eklerinde fiyat farkı ödenmesine dair hüküm bulunan her türlü malzemenin işyerine geliş tarihleri, miktarları, satın alma fiyatları ve işin bünyesinde kullanılan miktarları ve sonuçları gösterilmek, sözleşmesine göre tartılarak, sayılarak zamanında ve iş başından saptanan miktarlar ilgili tutanaklardan alınmak suretiyle kaydedilir. Bu miktarlar toplanarak sonuçları ara hakediş raporlarına geçirilir.

3.2.3.5. Sürveyan Defteri

İnşaatın sürekli olarak kontrolü ve gözetimi ile görevli sürveyanların, her gün yapılan iş miktarını, bütün gün çalışıp çalışılmadığını, havanın çalışmaya elverişli olup olmadığını ve işte günlük tüketilen çimentonun miktarı ilekontrol mühendisinin isteyeceği diğer malzeme tüketimini kaydettiği defterdir.

3.2.3.6. Şantiye Defteri

Her gün, hava durumundan başlayarak işin ilerleyişinin, gelişmesinin, çıkan engellerin, şantiyeye göre ihzârat bedeli ödenecek gereçler ile fiyat farkına tabi

178 _{İhzarat, inşaat için gerekli malzemenin önceden inşaat alanına getirilerek stoklanmasıdır. İhzarat}

idarenin onayıyla yapılır ve stoklanan malzeme genel olarak isin o yıl yapılması planlanan miktarından fazla olamaz ancak idarenin izni ile sonraki yıllarda kullanılması öngörülen malzeme de ihzarata konu edilebilir. İhzaratın miktarı tutanak ile tespit edilir ve malzeme kullanıldıkça ihzarattan düşülür.

gereçlerin çeşit ve miktarlarının, sözleşme gereğince müteahhidin iş başında bulundurması şart koşulan teknik elemanların o gün iş başında bulunup bulunmadığının, müteahhitle yapılan önemli görüşme ve sonuçlarının, işte kullanılan işçi, makine ve teçhizatın miktarının, üst kademeden gelenlerin ziyaretlerinin ve konuşularak karar verilen hususların kaydedildiği defterdir.