Çalışmanın ikinci bölümü olan metodoloji bölümünde, sosyolojide uygulamalı çalışmalarda kabul gören ilkeler ve veri analiz tekniklerine bağlı kalınmak suretiyle, teorik olarak ele alınıp farklı boyutlarıyla tartışılan velilerin ilköğretimden beklentilerine yönelik bir araştırma yer almaktadır. Bu bölümde velilerin ilköğretimden beklentileri ile ilgili alan araştırmasının amacı, evreni, tipi ve tekniğinin yanı sıra uygulamada kullanılan anketin özellikleri incelenecektir.
2.1. Araştırmanın Amacı
Eğitim, insanın hayatı boyunca içerisinde bulunduğu bir öğrenme ve davranış değişikliği yaşama serüvenidir. Sosyal bir varlık olarak her birey, mutlaka bir eğitim sürecinden geçmektedir. Elbette eğitim almak demek sadece okulda yapılan eğitimi almak demek değildir. Bireyin yaşadığı toplumda sosyalleşmesi, toplumun kurallarını öğrenmesi de eğitim kavramının içerisinde yer almaktadır. Birey hayatta kalmak için öğrenmek zorundadır. Dolayısıyla birey öğrenmeyi; hayatta kalmayı başarmak için, merak edileni bulmak için, bir eşyanın hakikatini anlamak için gibi birçok sebeplerden ötürü ister. Her eğitim isteğinin başında, mutlaka bir amaç vardır. Amaçlar ise, neyin olmasını istediğimizi yani beklentilerimizin neler olduğunu ortaya koyar. Örneğin karnımız acıktığında, mutfağa gitmenin amacı, yemek bulma beklentisidir.
Türk eğitim sistemi içerisinde yer alan ilköğretim okulları da; devletin, toplumun, öğrencinin ve velinin kendi amaçlarına ulaşabilmeleri için beklentilerin oluştuğu eğitim kurumlarıdır. Çocuğu için düşündüğü amaçları yerine getirmeye çabalayan veliler, bu amaçlara ulaşmak için ilköğretimden birçok beklenti içerisine girmektedir. Türkiye’de son on beş yılda ilköğretimde yaşanan gelişmeler, velilerin ilköğretimden beklentilerine yeni boyutlar kazandırmıştır. Araştırmadaki amaç; sekiz yıllık kesintisiz eğitim, seviye belirleme sınavları, taşımalı eğitim, ders çalışmaya
mahkûm öğrenciler gibi problem alanlarının yaşandığı ilköğretimde, velilerin beklentisini ölçmeye yöneliktir. Öncesinde ortaya atılan bir hipotezin olmadığı bu araştırma, bulgulardan hareketle durum tespiti yapmayı amaçlamaktadır.
2.2. Araştırmanın Evreni
Araştırmanın evreni, Akdeniz coğrafi bölgesinde yer alan, Türkiye’nin güneyinde ve Adana, Gaziantep gibi gelişmiş şehirlere komşu olan Osmaniye İli’dir. Türkiye, farklı kültürlere, kimliklere ve etnik kökenlere sahip bir ülke olmakla birlikte Türk toplumu da, farklı sosyo-ekonomik özellikler taşıyan bir toplumdur. Bu açıdan Osmaniye, çeşitli illerden özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan göç almış, farklı kimliklere, kültürlere ve sosyo-ekonomik duruma sahip bir şehirdir. Kısaca Osmaniye, çeşitlilik bakımından Türkiye’nin minyatürü sayılabilecek bir şehirdir. Dolayısıyla araştırmanın Osmaniye’de yapılması, gerçeğe yakın bulgular edinmemizi sağlayacaktır.
Araştırma Osmaniye ilinin merkez ilçesinde yapılmıştır. Merkez ilçede uygulanmasının sebebi, sosyo-ekonomik seviyenin ve velilerin eğitime ilgisinin diğer ilçelere göre çok daha belirleyici olabileceği kanısıdır Araştırma, 4 tanesi devlet ve 1 tanesi de özel olmak üzere 5 ilköğretim okulunda ve her okulda muhtelif sayılarda uygulanmış anketlerden oluşmaktadır. Anketlerin uygulandığı ilköğretim okulları şunlardır: Atatürk ilköğretim okulu, Yediocak ilköğretim okulu, Özel Osmaniye Bilim ilköğretim okulu, Salih Bahçeli ilköğretim okulu ve Yetmişbeşinci yıl ilköğretim okulu. Anket çalışmaları, bu okulların veli toplantısı günlerinde, tesadüfî olarak seçilen toplam 677 veliye uygulanmıştır.
2.3. Araştırmanın Sınırlılıkları
Araştırma, Türk eğitim sisteminde yer alan ilköğretimler hakkında yapılan bir araştırmadır. Eğitim sisteminde okul öncesi, ortaöğretim ve yükseköğretim gibi örgün eğitim kurumlarının yanı sıra yaygın eğitim kurumları da bulunmaktadır. Araştırmamız eğitim kademeleri içerisinden sadece ilköğretimle sınırlandırılmıştır. Ayrıca eğitim sürecinde öğrenci, öğretmen, veli ve diğer çalışanlar önemli etkenlerdir. Araştırma bu unsurlar içerisinden velilerle sınırlandırılmıştır. Bunun yanı sıra ilköğretimler Türkiye’nin her yerinde mevcut eğitim kurumlarıdır. Araştırma, ilköğretimlerin bulunduğu şehirler ve bu şehirlerde yaşayan veliler içersinden, Osmaniye ili ve Osmaniye’de yaşayan velilerle sınırlandırılmıştır.
Osmaniye’de birçok ilçe ve ilköğretim okulu olmasına rağmen araştırmamız merkez ilçe ve merkez ilçede bulunan 4’ü devlet 1’i özel olmak üzere beş ilköğretim okuluyla sınırlıdır. Bu beş ilköğretim okulunun, Osmaniye Merkez ilçede veli profili, başarı seviyesi ve veliler tarafından en çok talep edilen okullar olması açısından doğru bulgulara ulaşmada katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
2.4. Araştırmanın Tekniği
Araştırma tekniği, 60 sorudan oluşan anket uygulamasıdır. Anket sorularının ilk 32 tanesi demografik özellikleri ve velinin eğitimle ilgili düşüncelerini ölçen sorulardan oluşmaktadır. Bu soruların 3 tanesi boşluk doldurma, diğerleri çoktan seçmeli seçeneklerden oluşmaktadır. Çoktan seçmeli soruların ise, 7 tanesi birden fazla maddenin işaretlenebildiği sorulardan oluşurken, 22 tanesi de tek seçeneğin işaretlendiği sorulardan oluşmaktadır.
Anket sorularının 28 sorudan oluşan ikinci kısmı ise, ilköğretimle ilgili tutum ve görüşleri ölçmek amacıyla hazırlanan 5 birimlik ölçeklendirmeden oluşmaktadır.
Anket formundan elde edilen veriler SPPS 15.0 isimli istatistiki verileri işleme programı aracılığıyla değerlendirilmiştir.
2.5. Örneklem Tekniği Tasarımı
Araştırmanın örneklemi, Osmaniye ilindeki beş ilköğretim okulundan seçilen 677 veliden oluşmaktadır. Osmaniye merkezde Milli Eğitim Müdürlüğü’nün istatistiklerine göre ilköğretimde toplam 32.493 öğrenci öğrenim görmektedir. Fakat bu ifade edilen sayı kadar ilköğretim velisi olduğu düşüncesi, analizlerde bizi yanıltabilir. Çünkü velilerin ilköğretimin farklı sınıflarında öğrenim gören birden fazla çocuğu olabilmektedir.