ZATÜ'N-NİTAKAYN
Binti sıddıka tıynet-i sadık Ümmü İbni'Zübeyr sıdk-ı refik Agahi-perver bedia-nüma Hazret-i Mefharü'n-Nisa Esma [*]
Sene-i evvelin-i hicretde Tayyibe [**] de bir şerefli saatte Etti bir tıfl-i hoş-lika tevlid Geldi İslam'a inbisat-ı cedid
[*] Müşarün ileyha Sıddık-i Ekber'in büyük kerimesi ve Hazreti Aişe'nin li-eb hemşiresidir. Leyle-i hicret-i Nebeviyede nitakını yani futasını (peştemal) ikiye bölerek bir parçasını sofra diğer parçasını kırbaya bağ olmak üzere takdim ile Hatemül-Enbiya Efendimizden
"Ya Esma! senin bu nitakana bedel Cenabı Hak cennette sana iki nitak ihsan buyuracaktır" tebşirini aldığı cihetle kendisine (zatü'n-nitakayn) denilmiştir.
[**] Medine-i Münevvere
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-4-
Arz-ı şükran edildi Hallak'a Bang-i tekbir erişdi âfaka
Duysa ol nağme-i bülendi Kelîm Derdi : "sahiban-ı kalb-i selim
İşiniz eşref-il umur olacak O da i'lay-ı nam-ı akdes-i Hakk
Ben de olsam Muhammedî olurum Naşir-i feyz-i sermedî olurum"
Allah Allah o dilnişîn tekbir Eyledi Musevileri dilgîr
Çünkü evvelce ta'nan-ı yehud Edip izhar muktezay-ı cehud
Dediler suret-i kehanette :
"Münkati'dir halef bu ümmette
Baht bergeşte serserilerdir Müslümanlar umumen ebterdir"
Bu söz etmişti mü'minini gamîn Geldi imdada lütf-i Rabb-i muin
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-5-
Kavl-i hassadı eyleyip iptal Ehl-i imandan etti ref-i melâl
Mütevellid olunca Abdullah [*]
O güruhun vücuhu oldu siyah
Hakkın elbette kavli sabit olur Tıfl sakit delil müskit olur
Olarak bir büyük nişane-i hayr Kıldı şâdî ehl-i Hakk'ı ibn-i Zübeyr
Derdi gûya o müjde bahş-ı kemal :
"Müslümanlar, sizindir istikbal
Ey Huda cünd'ünün mukaddimesi Ne demektir yehud şirzimesi
Size akvam sedd-i rah olamaz Kimseler rahzen-i ilah olamaz
Kalsa bâtıl aceb mi bî-revnak Geldi vakt-i zuhur "câ-el Hakk"
[*] İbn-iz Zübeyr. Muhacirîn-i İslâmın ilk Medine-i Münevvere zürriyeti müşâr-ileyhtir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-6-
"Zehek-el bâtıl" oldu işte a'yan Kaldı mı hükm-ü kavl-i museviyan
Hakka Rabbî Muhammed-i Medenî Bir delil-i mücessem etti beni
Zade-i feyz bî-tenahiyim Size bir müjde-i ilahîyim
Nazarımda cihan sürur abad Milletim pür-ümid, gönlüm şad
Şâkir-i lutf-i müstean olalım Nâsır-ı sürur-i cihan olalım
Sebt-i zîşan Seyyid-es-sakaleyn Nur-i ayn-i Ali İmam Hüseyn
Arsa-i Kerbelâda merdane Durarak karşı ehl-i tuğyana
Akıbet gadr ile olunca şehîd Ağladı kâinat, güldü Yezîd
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 7 -
Gitti vaktaki Mekkeye bu haber Oldu ibn-iz Zübeyre ??? (yer minber ?)
Bir hazin hutbe etti irad Oldu halkın teessürü müzdat
Dedi : "Ey sakinan-ı ???
Gerçi pek doğru söylemez şuarâ (ümmü kura: Mekke-i mükerreme)
Lâkin â'lâ bilirsiniz ki benim
Şi'r (?) bi (?) asla benzemez suhanım
Şi'r-i bi-asla: aslı olmayan şiire benzemez sözüm
Sözlerim mazhar-ı hakikattır O cihetle seza-yi dikkattır
Ehl-i beyte ihanet etti Yezid Görmedi böyle muhin-i şedid
Şiddetinden ne ihtiraz edelim Vaktidir şimdi keşf-i raz edelim
Kara taş mı giranbaha, zer mi Hind'in oğlu - Hüseyn'e benzer mi
Merd-i kâmil idi cenab-ı Hüseyn Şanı hiç olmadı mukarin-i şeyn
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 8 -
Murtaza oğlu, Mustafa torunu Bimeyen var mıdır cihanda bunu
Biliriz hep : o Haşimî nesebi Belki Zehra kadar severdi Nebi
O habibin habibini severiz Görürüz ittihadı, dîdeveriz
Bu muhabbet esas-ı imandır Bağiyan bir takım leîmandır
Bî muhabbet safa değil mümkün Olmaz imanı sevmiyen mü'min
Görmiyen didelerde var perde Vermemiş Hakk o nuru her ferde
Etmedi hürmet ol şeka' maye Mustafa'ya, Ali'ye, Zehra'ya
Hal ve mustakbeli ne olsa gerek Sevmedi, sevmemişti, sevmeyecek
Fikr edin : nerde ol şehidi said Nerde cellad-ı ehl-i beyt, Yezîd
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 9 -
Bir hudâ-cû ki rah-ı aşka gider İki zıdda nasıl temail temayül eder
Biz bu meslekte berdevam olalım Ne için ehl-i bağye ram olalım
Biz bu meslekte berdevam olalım Arzumend-i intikam olalım
Biz bu meslekte berdevam olalım İki âlemde niknam olalım
Düşünün vukuat-ı dirini Yad edin faciat-ı Sıffin'i
Onları geçti Kerbelâ hali Ne belâ !.. Şöyle dursun emsali
Bir eşi var ise cihanda salâ Her belâdan fecidir bu belâ
Cem' edilse belâ meyadini Edemez arz o deşt hûnunu
Hangi meydanda var o reng-i hazin Görmedi öyle renk ruy-i zemin
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 10 -
Sanki açmış Huda o meydanı Toplamak üzere cümle ahzanı
Âh ! meydan da bir, Hüseyn de bir Bir gelir öyle seyyid-i sâbir
Rahı, rah-ı Huda-nümay-ı nebi Cahı, cah-ı Huda-efzay-ı vasi
Çeşm, Allah-bin'i nur-i kadim Dil-i pâk metin-i arş-ı azim
Oldu meyyal kurb-i Rabb-il arş Arşiyan hiç oldu mu mâil-i ferş
Cezbe halinde Kerbelâ tarafına tevcih ile
Esselâm ey emir-i âl-i resul Esselam ey enîs-i cân-ı Betül
Esselam ey nühüft-i nûr-i celî Esselam ey füruğ-ı kalb-i Ali
Esselam ey şehid-i gam perver Esselam ey hafid-i peygamber
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 11 -
Eb ü ceddin gibi sebat ettin Sen de izhar-ı beyyinat etdin
Serfüru etmedin edaniye Vermedin yüz cihan-ı faniye
Ceddin a'lâsıdır ealinin Pederin bâbıdır maâlinin
Pest olur mu bülend-i lemyezeli Çok mu âli olursa ibn-i Âli
Manevi bir cihanistanlıktır Bu ne şâhane kahramanlıktır Tekrar müstemiine tevcih ile
Gasıb-ı hak bir az utansa idi Kendini adam oğlu sansa idi
Yerlere geçmeyi görüp vacip Şahsın eylerdi ortadan gaip
Zulmü sernigûn eder nagâh Muktekimdir aziz olan Allah
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 12 -
Nice zalimler eylemiş pâmâl Etmez ihmal ederse de imhal
Gözün açsın o hâsir-i dâreyn
Uyumaz Hakk, uyur mu hun-ı Hüseyn
Biz Hüseynîler ittihâd edelim Ruh-i ceddi Hüseyn'i şâd edelim
Bana râciyse böyle bir tezkir Size aittir intihab-ı emir"
$
Kimse el çekmedi cemaattan Bu hatib-i beliğ'e biattan
Şevk peyda edip ahalide Hükümran oldu ol havalide
Bu cihetle edildi hep teb'id
Mekke'den, Tayyibe'den rical-i Yezid
İşitince Yezid o ahvali Dedi : "Farz oldu leşker irsali"
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 13 -
Bir büyük fırka ettirip ihzar Etti Müslim'i [*] sipahsalar
Evvelen eyledi rica-yi sebat Saniyen verdi şöyle talimat :
"Doğrudan doğruya Medine'ye git Bana hüsn-i muvafakat talep et
Halk ederse itaatımdan ibâ Katl ve garetden etme istihyâ
Kim temerrüd ederse idam et Acıma, katliâma ikdâm et
Oradan Mekke'ye tevcih kıl Ne sakın iktihamdan ne sıkıl
Edip ibn-iz Zübeyr'i derzincir Cânib-i Şam'a kıl heman tesyir
Tâ ki nezdimde serfiraz olasın İ'tilâ'yâb-ı imtiyaz olasın.
_________________________________
[*] : Müslim bin Ukbe-tel mezanî (?)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 14 -
Dedi Müslim : "Ne emrederse emîr Onu icrada eylemem taksir
Hayli demdir ki hastayım ama Bulurum yümn-i hizmetinde şifa
Var ise kalbi pekce (?) muzlim imiş Bu yüzden garip müslim imiş
Bir de ibn Ziyad vâli-i Şam Eylemişti şu yolda ba's-i peyam :
Müslimine cefayı mu'tad et Müslim'e sen de git de imdad et
Etti gûya tevehhuş ibn Ziyad Mütemariz olup dedi : "Feryat
Artık eyledin işittiğim yetişir Deme "et" gayri ettiğim yetişir
İrtikâb eylemem diyor vicdan Bir seyh-kar için iki hüsran
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 15 -
Verir elbette kalp safe elem
Cemi' katl-i Hüseyn ve harb-i Harem [*]
Hainin şivesi mücerreptir Müslimin şivesinden agreptir
Öyle hâsir kaçar mı husrandan Bak leim'e, dem vurdu vicdandan
Gösterişler yapar münafıklar Hiledendir o hodnümalıklar
İbn Mülcem, o hariciy-yi anid Etti vaktaki Murtazayı şehîd
Bağlayıp zahrına dü pazusun Kestiler dest ve pâyi menhusun
Eyleyip gayret etmedi efgan Lâkin erdikte ân kat-ı zebân
Başladı raciyane feryad Dedi : "Lâyık mıyım bu bî-dâd'a
______________________
[*] Harem : Mekke-i Mükerreme
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 16 -
Kat' olunmak reva mı böyle lisan Okurum ben bu dil ile Kur'an
Dediler : "ey gurab-ı turfe-i naib En ziyade bu i'tizar garip
Olamaz nef'i yok mu iz'anın Münkir-i Murtaza'ya kur'ânın "
Olur elbette birdir isti'dat İbn-i Mülcem şibh İbni Ziyad
Bindi Müslim gurur-ı evfer ile Tayyibeye azım oldu leşker ile
Medenîlerle kanlı cenk etti Onlara şehr ü dehri teng etti
Katl ü yağmaya daldı mahzulin Altı bin nefse vardı maktulin
Mekkeye doğru sürdü leşkerini Kapladı reng-i merg peykerini
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 17 -
İki gün sonra kıldı terk-i hayat İltikam etti cismini hayyat
Halefi [*] mustaid imiş, yürüdü Mekke vadilerin duman bürüdü
Hayli tazyik eyledi ehl-i harem Nagehan etti Rabb-i Kâ'be kerem
Şam'dan orduya peyam erdi Ki Yezid-i zemîm can verdi
Terk-i tazyik edip hemen leşker Haiben kıldı Şam'a doğru sefer
Sakinan-ı harem oldu mesrur Ettiler Hakk'a şükr-i nâmahsur
İbn-i Mervan [**] firaz minberde Dedi bir gün cemaat serde :
"Var mı bir er ki Mekkeye giderek Harben ibn iz-Zübeyri mahvedecek
[*] : Hasin bin Nemir [**] : Abdulmelik
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 18 -
Beni âzade-i melâl etsin Kendini lâyık-ı nevâl etsin
İki defa tekerrür etti hitap Vermemişti henüz kimse cevap
Ki yerinden kıyam edip bir zât Dedi : "Ey milkdar-ı hoş niyat
Beni ol kâr-ı hayra memur et Hem beni hem cihanı mesrur et
Ben ki bir iltifata muhtacım Sakafi Yusuf oğlu Haccac'ım
Bana "git şimdi" der isen giderim Varır ibn-iz Zübeyri mahvederim
Hazırım hizmete, irade senin Hasmıyım halkı bî huzur edenin
İltifat etmedi bu kavle emir Şahs-ı Haccac'ı gördü hayli hakir
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 19 -
Müteessir olup bu suretten Dedi Haccac fart-ı gayretten :
"Geldi ilham Rabb-i a'lâdan Müjde vardır cihan bâlâdan
Dün gece mekân-ı tenhada Gördüm ibn-iz Zübeyr'i rüyada
Câmesin bir çekişte çâk ettim Yüzerek cildini helâk ettim"
Zalimin gördüğü bu HABI emir Etti neyl-i meram ile tabir
İltifat eyleyip bu kere ona Dedi : "üç bin mücahit işte sana
İhtiraz eyleme abâdile'den Git halas et bizi şu gaileden
Leşkeri kondurup mükemmelce Eyle teklif-i biat evvelce
Reddederse kıtale agaz et Kudret-i Şamiyan'ı ibraz et"
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 20 -
O sitemkâr gitti bî perva İptida etti Tâif'i mâvâ
Duyup ibn-iz Zübeyr işi derhal Def' için fırka eyledi irsal
Tarafeyn etti cenk bildefaat Sûy-i Haccac'da göründü sebat
Galip oldukta yazdı bir nâme Arz-ı keyfiyet eyledi ŞAM'a
Dedi : "Mağlup olur muyuz ? Heyhat Galibiz, bizde kaldı hep galebat
Hali Mekkîlerin perişandır Mekkeyi elde etmek âsandır
Mekke teshiri ihtiyata değer GÖNDERİLSİN daha biraz leşker
Gördü Abdulmelik bu re'yi müsib Etti bir fırka-i diğer tesrib
Eyleyip iltizam zulm ü leccâc Yürüdü suy-i Mekkeye Haccac
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 21 -
Taht-ı tazyike aldı şehri heman Dedi : "Gelsin edenler istiman"
O kadarla bırakmadı, gitti Cibale [*] nasb-ı mancınık etti
Oldu beyt-i şerife seng endaz Taşlar altında kaldı ehl-i niyaz
Oldu her pâre-i Harem payma Kalıp Haccac'dan numune-i nüma
Bir takım bî-günahı etti telef Haşredek oldu seng-i ta'na hedef
Bir zaman gayret etti mahsurin Hasra ama olunca kaht-ı karin
Dediler : "Oldu bir iken iki şer Çıktılar harice birer ilişer
Kimisi gitti iltica etti Kimi ar etti, Tayyibe'ye gitti
___________________________
[*] : Cebel-i Ebû Kubeys
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 22 -
Hasılı : tuttu her biri bir rah Pek az adamla kaldı Abdullah
Hep savuştu görenler ol hali Kaçtı hatta yanından encali
Kaldı nezdinde sade oğlu Zübeyr Dedi : "Yoktur peder bırakmakta hayr"
Dedi ibn-iz Zübeyr : "Ey ferzend Git biradelerinle, görme gezend
Deme : "Şayet ki sağ kalır pederim Ben kariben şehid olur giderim
Seni Haccac eder o anda esir İltica et, esaret emr-i asîr
Oldu giryan Zübeyr pür himmet Dedi : "Bir oğlun eylesin hizmet
Salik-i meslek-i peder olayım Ben yolunda senin heder olayım
Heder olmaz senin yolunda olan Çünkü serdar-ı ehl-i haksın sen
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 23 -
Şimdi meydan-ı gayrete gireyim Pîş-i çeşm-i pederde can vereyim
Tâ ki olsun sadakatim müsbit Böyle isbatı Hakk sever elbet"
Etti pedrud, girdi meydana Okudu bir recez dilîr-âne
Dedi : "Ey leşker-i sakim es-seyr Benim ibn-iz Zübeyr'in oğlu Zübeyr
Köpeğe iltica eder mi peleng Ederim âlemi köpeklere teng
Çiğnese cismimi hezar kümeyt Size insan demem bi-rabbil-beyt
Bende birdir cevap o da "lâ" dır Bence merdane olmak âlâdır
Çekmem ölsem de iz'af-ı millet İki günlük hayat için zillet
Ten şehiden düşünce ğubraya Azm eder ruh arş-ı âlâya
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 24 -
Gözetir ol hayatı can her ân Şüheda zindedir diyor Kur'an
Sizden etmiş Huda o devleti selb Bir mi na'ş-ı şehid ve lâş-i kelb Nefsine hitap ile
Ey Zübeyr, ey peleng ahen çenk Kıl tenezzül de et kilap ile cenk Kılıcını sıyırır
Ey benim seyf-i serefrazım gel Edelim sernigûn beş on engel
Sana lâyık değildir katl-ı kilap Çare ne ? öyle eyliyor icap
Kılıcını havaya kaldırarak oynadır
Haramiyyuna lem'a-i şan ol Yıldırımlar gibi drahşan ol
Gözü Şâmîlerin zıya görsün Başı bağilerin belâ görsün
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 25 -
Muhalifine Hitap İle
Kiminiz var bana adil olacak Darb-ı tığım ile katl olacak
$
Geldi pür ızdırap o esnada Kurb-ı ibn-iz Zübeyre (Vellade) [*]
Kan içinde dü çeşm efsunger Başta bir mi'cer, elde bir hançer
Dilde "eyn-iz Zübeyr ?" velvelesi Dilde "fât-el meram!" zelzelesi
Sîne pür-dûd, rahlar ateşbar Meğer ahvali etmiş istihbar
Arkasından yetişti bir dâye Dedi : "lutf eyle ey kerem mâye
Çıktığın varmıdır bu mi'cer ile Gezilir mi haremde hançer ile [*] Zübeyr'in maşukası (!?)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 26 -
Bize bakmakta bak halife ne der Kıl inayet, şu hançeri bana ver
Bizi me'mur-ı istitar etmiş Harp için hak ricali var imiş
Dönelim haydi suy-i me'vaya Edelim rapt-ı kalp mevlaya
Nasıl isterse ol hakim-i habir Öyle olsun bu iş netice-pezîr
Dedi Vellade : "Pek daraldı zaman"
Diyerek "Yâ Zübeyr !" koştu hemen
Etti tekrar ol lafz-ı mümtazı Erdi sem-i Zübeyre avazı
Yetişip daye tuttu damanın Dedi : "Fevt etme dönmek imkânın
Karşıdan şimdi seng ve tir atılır Burada belki yaradan yatılır
Bizi görsün mü öyle bigâne Böyle halet seza mı nisvana
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 27 -
Runumun olmadan bir yed-i ecel Gidelim hemen nuri aynim gel
Oldu lerzan Zübeyr avare Ah edip döndü canibi yare
Kalmadı gayri yer mefahireye İptidar ettiler müşavereye Vellade
Geldim yolunda ölmeğe ey şanlı safderim Davama şahid ister isen işte hançerim
Sevdayi saf ile bulunur pür safa serim Gül yağrağı kesilse de kanımla micerim
Zübeyr
Sen gelme ey yegane vefadar dilber (im) Lazım gelirse ölmeğe ben gitmek isterim
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 28 -
İmdada ihtiyaç görülmez, muzafferim Aşkınla zindedir dil ümit perverim
Bir nida geldi şöyle a'dadan :
"Bakınız yüz çevirdi heycadan
Kim imiş seyr eden sakim es-seyr İşte havf etti kaçtı gitti Zübeyr
Geldi bundan Zübeyre heyecan Suyi a'daya döndü nara zenan
Yürüdü kalp ehl udvana Hamleler etti safşikafane
Eyledi ol dilaveri bipak Nice bedhahı ferşi hak helak
Bir zaman sonra oldu pek mecruh Cismi terk etti gitti rabbine ruh
Anlayınca bu hali Vellade Hançerin eylemişti amade
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 29 -
Elini kaldırınca hiddetle Kalbine vurmak üzere şiddetle
Sâidin tuttu daye kuvvetle Hançeri aldı bir fütüvvetle
Dedi : "Bundan büyük hasar olmaz Müslümanlıkta intihar olmaz
Hakkın ihsanı hasıdır bu hayat Onu hıfz eylemekte eyle sebat
Onu tahkir töhmet olmazmı Aynı küfranı nimet olmazmı
Şer'a uymaz fa'al olurmu sevap Veremezsin huzuru hakta cevap
İktiza eyleyince hal ama Etmeli adam ol hayatı feda
Ger kaldıkta tığ birane Gitmeli ölmeğe Zübeyrane
Münselik olmayıp bu minhaca İltihak eyleseydi Haccaca
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 30 -
Yükselir miydi, alçalır mıydı Sence bir kıymeti kalırmıydı
İşte o vakit olurdun me'yus Der idin : "er değilmiş, efsus !"
Ölmesin de ne yapsın öyle yiğit Kendi vicdanına müracaat et"
Daye hem arz etti bu nükteleri Hem de Velladeyi alırdı geri
Daha bir hayli tesliyet vererek Refte refte götürdü haneye dek
Vardı kızda yolda bir hayret Eve geldikte geldi bir sevret
Nevha eyler görünce maderini Eşk-i hasret pür etti gözlerini
Bir zaman etti girye, ah, figan Ba'de oldu şöyle mersiyehan :
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 31 -
Kim kıydı Zübeyr-i bi misale İnsan kıyamaz o nevnihale
Geldikçe şemaili hayale Göz gark olur sirişk-i al'e
İnsaf ! kim ağlamaz bu hale Sad hayf o cemale, ol kemale
Talipti bu yolda intikale Müştaktı kurb-i Zülcelale
Azm eyledi alem-i cemale Enfasmı etti ah ve nale Yarın bırakıp giden Zübeyrim
Tutmuştu Hicazı iştiharı Erlik, iyilik idi şiârı
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 32 -
Âli idi tab'-ı zi vakarı Pür sûz idi şi'r-i abdarı
Olmuştu ulvi iktidarı Fahr-ı Arabın büyük medarı
Eyvah ki ömrünün baharı Gösterdi bu renk inkisarı
Üzmezmi beni hayat bari Kalp eyledi ye'se kalp zari Ümidimi var eden Zübeyrim
Tehdit ve hücum-ı Şamiyandan Havf etmedi bir zaman Zübeyrim
Göğsünde gülüm hunfeşandan Arz eyledi sad nişan Zübeyrim
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 33 -
Hür gitti bu dar-ı imtihandan Şan-âver handan Zübeyrim
Hicrin ile geçti în ü ândan Velladei natüvan Zübeyrim
Al sevdiğini götür cihandan Bir lahza için uyan Zübeyrim Gönlümde uyandı nar-ı hicran
Bin tığ-ı ecel-nümun içinde Cenk eyledi kahraman Zübeyrim
Kalsam yeridir cünun içinde Düşmüş yere yar-ı can Zübeyrim
Pirahen lâlegûn içinde Yatmış uyuyor civan Zübeyrim
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 34 -
Sen yatmada sinn-i sükûn içinde Ben etmedeyim figan Zübeyrim
Gördüm seni hak ve hun içinde Lâzım mı bana cihan Zübeyrim Lazım mı bana cihan bî can
Gördü Haccac onu ziyade zayıf Etti ibn-iz Zübeyre bir teklif
Dedi : "bizden hemen eman-hah ol Kalmamıştır hulasa diğer yol
Varsa aklın edersin istiman Yoksa halin olur şu anda yaman
Bu hatarlı tarike gel gitme Kendini göz göre helak etme"
Dedi ibn Zübeyr: "Kimsin sen Arz-ı hacet edermiyim sana ben
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 35 -
Ben Zübeyr oğluyum, aman dilemem Öyle alçakça şeyleri bilemem
Ölürüm şan ile zamanında Yaşamam alçağın amanında
$
Nezd-i Esmaya gitti ol server Dedi : "Ey mader-i deha perver
Tebaam yüz çevirdiler benden Şimdi hem halet-i Hüseynim ben
Şu kadar var ki akraba-i Hüseyn Ederek canların feda-yı Hüseyn
Bir büyük erlik ettiler izhar Oldu zahir bizimkilerde firar
Bak Zübeyrimden eylemem şekva Çıkmadı kazip ettiği dava
Etti Hakka ki iltizam-ı sebat Kıldı ahır yolumda terki hayat
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 36 -
Barekallah kahraman oğlum Sen imişsin benim heman oğlum
Şimdi Haccacdan haber geldi Demiş : "Eyyam-ı terk-i ser geldi
Durmasın gelsin iltica etsin Kendisi bitmeden bu iş bitsin"
Edecekmiş edersem isti'tâf Cümle mes'ûlemi heman isaf
Valdem, işte halimiz böyle Şimdi reyin nedir senin söyle"
Zatün-nitakeyn
İltizam-ı kemal-i hazm ile Rah-ı ihlasa öyle azm eyle
İhtimam eyle pek mühimdir hal Bozmasın hüsn-i reyi sui hayal
Cem-i fikir ile imtihan demidir Demlerin her cihetten akdemidir
Bir fazilet yar etmemiş mevla Hüsn-ü hatem hayattan evla
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 37 -
Belki binlerce vardır emsali Mahveder yek dakika sad salı
Bir hususun bakan bidayetine Bakmalı derakap nihayetine
En ziyade netice olmalı hup Hasılı : hasen akıbet matlup
Muttakiler safa bulur ondan Oku "lilmuttakin" i Kur'andan [*]
Oğlum, ey mayedar hass-ı hasen Seni benden güzel bilirsin sen
Sözünü dinle ol sühendanın
"Haklı sensin" diyor mu vicdanın
Sanırım öyle hükmeder ama Yine dikkatle eyle sen isğa
Bence hakdır yolun, devam eyle Daima hakkı iltizam eyle [*] vel akıbetü lil muttekin
ُ ةَبِقاَعْلا َو
َُني ٖقَّت مْلِل Kasas, 83
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 38 - İbn-iz Zübeyr
Bileli kendimi huda-cûyum Hakbilir hakperest ve hak-gûyum
Yoktur icrayı hakta bir halelim Hakkı i'lâdır en bülent emelim
Bilerek bir dem olmam zalim Her zaman uydu halime kalim
Adl idi daim olduğum mail Bir zaman zulme olmam kail Cenab-ı Hakka hitap ile
İlahi, değildir sözüm iftihar Teselliye mader için bir medar
Bu üslup ile maksadım taziyet O mahzunenin kalbini takviyet
Bize kuvvet ihsan buyur ey Kaviyy Bizi yıkmasın hahiş-i dünyevi
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 39 -
Dü alemde muhtacı ihsanınız Hulus üzere münkadı fermanınız Tekrar validesine hitap ile
Kalbe kuvvet verir makal sarih Eyle rey-i sedidini tavzih
Zat-ül Nukateyn
İtimat etme va'd-i Haccaca Ver musırran cevap o leccace
De ki : "ibn-iz Zübeyre ey epter Çık da meydana kerrüfer göster
Beni haddin midir senin tehdit Edelim gel de bir hitam-ı şedit
Tilki şir-i nerr'e şikâr olsun Kim imiş galib aşikâr olsun
Ey deni, ey muharrib-el Kabe Ne zaman vasıl oldun ol kâ'b'a
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
- 40 -
Kâ'be yıkmakla alçalan hazele Sanma çıkmakla yükselir cebele
Maddi manevi karabet yok Beyninizde onunla nisbet yok
Küleği etmem ol zelile kıyas Mütesavi olurmu taç ve midas
İki zıt eylemiş sizi gerdun Sen süreyyasın, ol seradan dun
Geçen evkatını teemmül kıl Şeref-i zatını teemmül kıl
Tayyibe'de geldiğin zaman dehre Seni gördükte öyle hoş çehre
Hazreti Hakka şükr edib pederin
Hazreti Hakka şükr edib pederin