İşletme Giderleri

Bu bölümde İşletme Giderlerini incelerken A tipi Büyük marina ve B tipi Küçük marinalar için gerekli değerleri Ek-E’de bulunan tablolardan (Bkz. Tablo E.3, Tablo E.4) takip edebilirsiniz.

4.5.1 Genel Giderler

4.5.1.1 Yıllık Kullanım Bedeli

Yatırım dönemi sonrası her yıl yine yatırım kalemleri bölümünde de ön izin ve kullanım hakkı bedeli değerlerinin hesaplandığı gibi belirlenir.

Toplam alan (m2 _{)= Deniz Alanı + Kara Alanı (4.1)}

Yıllık kullanım hakkı bedeli (YTL) = Toplam Alan (m2 _{) x 3 YTL/m}2 _(4.3) Toplam kullanım alanı 500000 m2 olan A tipi marina için bu değer 1150000 $ olarak hesaplanmıştır. B tipi küçük marina için de yine 264500 $ olarak bulunmuştur.

4.5.1.2 Personel ücretleri (Brüt)

Marina işletmesi için gerekli personel ve ekibin yıllık ücretleri olarak incelenir. A ve B tipi marinaların listesi aşağıdaki tablodaki gibidir.

Tablo 4.4: A ve B Tipi Marina Modellerinde Personel Adetleri ve Yıllık Ücret

Dağılımları Yıllık Brüt Ücretler ($) A Tipi Marina Personel Listesi B Tipi Marina Personel Listesi Aylık Brüt Ücret ($/Ay) A Tipi Marina Personel Gideri B Tipi Marina Personel Gideri Giriş Güvenlik 12 8 1500 216000 144000 Teknik Ekip 10 6 1800 216000 129600 Deniz Ekibi 18 12 1800 388800 259200 Ofis elemanları 10 8 2000 240000 192000 Yardımcı Hizmet 20 8 1200 288000 115200 Üst yönetim 3 2 6000 216000 144000 73 44 1564800 984000

Her iki tip marina için de çıkan rakamları toplam personel sayısına böldüğümüzde ortalama bir çalışanın yıllık maliyetini çıkartmış oluruz.

A tipi büyük marina için bu rakam 21435 $ olarak bulunurken B tipi küçük marina içinse 22400 $ hesaplanmıştır.

4.5.1.3 Reklam, tanıtım,sosyal etkinlik giderleri

Bir marinanın kendini ayakta tutabilmesi için öncelikli olarak reklama ihtiyacı vardır. Marinalar kendi reklamlarını çeşitli tanıtımlar ve organize edilecek sosyal etkinlikler (yat yarışları, konserler gibi) ile sağlayabilirler.

A tipi büyük bir marina için bu rakamı yıllık 180000 $, B tipi küçük marina içinse 60000 $ olarak alabiliriz.

4.5.1.4 İthalat-İhracat Giderleri

İşletme hizmetleri sırasında halat, baba vb. sık kullanılan malzemelerin getirtilmesi veya gönderilmesi gibi işlemlerin gerekliliği düşünüldüğünde her 2 tip marina için de 20000 $ gibi bir değeri giderler hesabının ilgili hanesine katabiliriz.

4.5.1.5 Yemek, Seyahat, Ağırlama Giderleri

Bir marina inşası sırasında olduğu gibi işletilmeye başlandıktan sonra da yemek gibi sürekli bir gideri olmaya devam edecektir. Ayrıca bunların yanında yönetiminden kimselerin, teknik ekibinin veya teknik destek aldığı kimselerin seyahatlerini ve konaklamalarını karşılamak onları ağırlamak gibi yükümlülükleri de olacaktır. Bunun için A tipi büyük marina modelimizde aylık kabul ettiğimiz rakam 25000 $ iken her bir B tipi küçük marina modelimiz içinse 10000 $ olacaktır.

4.5.1.6 Mali, Hukuki Denetim, Danışmanlık Giderleri

Her işletmenin olduğu gibi marinaların da mali işlerini takip eden bir müşavirlik bürosu, hukuki haklarını savunan ve yasal yükümlülüklerini yerine getirmesinde yardımcı olan bir avukatı veya hukuk danışmanlık bürosu bulunmaktadır. Bu tip masrafı büyük marina için yılda 20000 $, küçük marina içinse yılda 10000 $ olarak düşünebiliriz.

4.5.1.7 Banka Giderleri, Yasal Harçlar

Bankacılık işlemlerini ve bankacılık işlemleri için alınan yasal harçları ve işlem masraflarını bir kalemde toplayabiliriz. Küçük tip örnek marinamız için bu değeri yılda 15000 $ alırken büyük tip marina için yıllık 60000 $ olarak düşünebiliriz.

4.5.1.8 Ofis Giderleri

Ofis giderleri, telefon, faks, internet, teleks gibi haberleşme kalemleri ile kırtasiye, büro malzemeleri gibi giderleri kapsar.

A tipi marina gibi toplam 73 personel çalıştıran bir marinanın aylık ofis giderini 5000 $ olarak kabul ettiğimizde bu değer yılda 60000 $ olarak bulunabilir.

Personel sayısı 44 olan örnek B tipi marina için bu gider kalemini ise aylık ortalama 3000 $ aldığımızda ofis giderlerinin küçük tipte bir marinaya maliyeti yıllık 36000 $ olacağı görülmüştür.

4.5.1.9 Amortisman ve Kur Farkı

Amortisman değeri, yatırım giderleri analizinin sadece 4. grubu olan araçlar ve makina ekipman yatırımları kaleminden yola çıkılarak hesaplanır. Projelendirme giderleri ile altyapı ve üstyapı inşa giderleri bu hesaba katılamaz.

Bu hesaplama A tipi marina için şöyle yapılır;

A tipi marinanın yatırım süresi 2 yıl olarak kabul edildiğine göre, araç ve makina ekipman yatırımın 3 yıl sonunda geri kazanılması düşünülmüştür. Hesap yapılırken1 yıl için, araç ve makina ekipman yatırımı değerinin 1. yatırım yılı payının %50’si alınır. 2. yıl için 1. yatırım yılı payının kalan %50’si ile 2. yatırım yılı payının % 50’si toplanır. 3.yılda da 2.yatırım yılı payının kalan kısmı tabloya eklenerek Araç ve makina ekipman yatırımı kendini amorti etmiş olur diyebiliriz.

Bu hesabı B tipi marina için yapacak olursak;

1 yıllık yatırım süresi olan B tipi marinanın, araç ve makina ekipman yatırımı amortismanının 2 yılın sonunda tamamlanacağı öngörülmüştür. Hesap, araç ve makina ekipman yatırım payının %50’si 1.yılda diğer %50si 2.yılda alınarak yapılmış tabloya işlenmiştir.

4.5.2 Değişken Giderler

4.5.2.1 Bakım-onarım-sarf malzemeleri giderleri

Tüm marina birimlerinin bakım, tutum ve onarım işlerinin hepsidir. Temizlik, boya, tesisat (elektrik-su) yenileme ve tamir, bahçe düzenleme ve tüm bu işlerde kullanılan sarf malzemegibi örneklendirebiliriz. Yıllık olarak bu değeri, toplam yatırımın % 5’igibi bir genelleme ile hesapladığımızda A tipi marina için çıkan sonuç 1689600 $/yıl iken B tipi marina için ise 601475 $/yıl’dır.

4.5.2.2 Elektrik,su,ısıtma-havalandırma

Marina birimlerinde tüketilen elektrik, su ile ısıtma ve havalandırma için gerekli yakıt giderleridir.

A tipi büyük marina için bir hesap yaptığımızda;

a. Elektrik: 180 adet pano olduğunu kabul edersek, her bir panonun günde 4 x 10 kwh elektrik harcadığı bir durumda, elektrik tüketimi 0.158 YTL/ kwh’lık bir birim fiyattan toplam 320000 $/yıl olarak bulunmuştur.

b. Su: Birim fiyatın 4.30 YTL/m3 olduğu durumda günlük sarfiyatın 250 lt/gün olduğu düşünülürse yıllık sarfiyat yaklaşık olarak 60000 $/yıl olarak hesaplanmıştır.

c. Isıtma-Havalandırma: A tipi büyük marina için bu değer yaklaşık olarak 40000 $/yıl olarak kabul edilmiştir.

Hesapladığımız değerleri topladığımızda A tipi marina için elektrik-su-ısıtma- havalandırma gideri 420000 $/yıl olarak hesaplanıyor. B tipi marina için ise kapasiteye göre oranlama yapar yaklaşık olarak 130000 $/yıl olarak kabul edebiliriz.

4.5.2.3 Sıvı & katı atık toplama giderleri

Bir marinanın hizmetlerinden biri sıvı atık toplamak bir diğeri de yine katı atık toplamaktır. Bu hizmeti yerine getirdikten sonra topladığı tüm bu atığı belli bir ücret ödeyerek resmi veya özel atık toplama kurumlarına aldırır yada onların göstereceği bir bölgeye nakletmek zorundadır. Ayrıca yine sıvı atığı kuracağı bir arıtma sistemi yardımı ile kullanma suyu (bahçe sulama vs. gibi) haline getirebilir.

Tüm bu hizmetleri gider olarak fiyatlandıracak olursak, A Tipi büyük bir marinanın sıvı-katı atık toplama gideri yıllık 120000 $ olarak hesaplanabilir. B tipi marina içinse bu değer yıllık 40000 $’dır.

4.5.2.4 Akaryakıt giderleri

Marina hizmetleri sırasında kullanılacak deniz araçlarının akaryakıt giderleridir. Yatırım kalemleri bölümünün deniz araçları kısmına 6 adet şişme bot alınacağı öngörülmüştür. Marina karşılama vs hizmetlerde kullanılacak bu teknelerin herbirinin günlük sarfiyatı 30 lt olacağı düşünülürse yıllık akaryakıt gideri 65700 lt bulunacaktır. Yani yıllık akaryakıt gideri A tipi bir marina için 140000 $ olacaktır. Tüm bu hesaplar B tipi marina için hesaplandığında 4 deniz aracı için yıllık Akaryakıt gideri 95000 $ olduğu görülecektir. Ayrıca Nakit akış tablosunda bu değer yıllara gore işlenmek istendiğinde petrol zamları gözönünde bulundurulduğunda düzenli olarak yıllık %2’lik bir artış gösterecektir.