3.7.1. Ödeyeni Tüzel Kişi Olan Bireysel ve Gruba Bağlı Emeklilik Sözleşmeleri Kapsamında Yürütülen Devlet Katkısı İşlemleri
Ödeyeni tüzel kişi olan yürürlükteki ve sistemden çıkış nedeniyle sonlanmış tüm bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmeleri kapsamındaki devlet katkısı iş ve işlemlerinin; Kanun, DK Yönetmeliği ve Sistem Yönetmeliği hükümlerine uygun şekilde yürütülebilmesini teminen, şirketlerce yapılması gereken asgari çalışmaları belirlemek amacıyla 10/12/2014 tarihinde Müsteşarlıkça 2014/7 sayılı Genelge yayımlanmıştır. Anılan Genelge uyarınca özetle;
2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde şirketler tarafından, ödeyeni tüzel kişi olan bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmeleri için katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında, işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olup olmadığına ilişkin bir tarama çalışması yapılarak ve ilgili katılımcı veya tüzel kişi ödeyene ulaşılmaya çalışılması gerekmektedir. Tarama çalışması kapsamında ise, şirket tarafından işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olup olmadığının belirlenmesine yönelik gerekli tedbirlerin alındığını ispat edici nitelikte iletişim araçlarının (posta, elektronik posta, çağrı merkezi vb.) kullanılması gerekmektedir.
2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu anlaşılan sözleşmeler için; tüzel kişi tarafından, işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu dönemde yapılan katkı payı ödemeleri için devlet katkısı talep edilmez. Tüzel kişi tarafından, işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu dönemde yapılan katkı paylarına hâlihazırda devlet katkısı ödenmiş ise, ilgili ödeme için müteakip kayıt kesinleştirme süresi içinde, Kanunun Ek 1’inci maddesi uyarınca, şirketlerce haksız devlet katkısı bildirimi yapılır.
2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı veya tüzel kişi ödeyene ulaşılan sözleşmelerden, katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı bulunmadığı anlaşılan sözleşmeler için; söz konusu tüzel kişilerden, katılımcıyla aralarında bir işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı bulunmadığına dair asgari içeriği Genelge eki 1’de belirtilen yazılı beyan alınır. Ödeyen tüzel kişi ile katılımcı arasında işveren-çalışan ilişkisi olmadığını tevsik eden Sosyal Güvenlik Kurumundan (SGK) alınacak, 01/01/2013 tarihinden sonraki tüm çalışma dönemlerini ve ilgili tüm işyeri sicil numaralarını kapsayan güncel bir belgenin tüzel kişi veya katılımcı tarafından şirkete ibraz edilmesi istenir. Talep edilen beyan ve belgenin 31/03/2015 tarihi itibarıyla şirkete ulaşmaması halinde, ilgili sözleşmeler için katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu varsayılır.
2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı veya tüzel kişiye ulaşılamadığı ve bu kapsamda, katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olup olmadığı hususu netleştirilemeyen sözleşmeler için;
asgari içeriği anılan Genelge eki 2’de belirtilen bildirim, tarama çalışmasının bitimini takip eden 10’uncu iş gününün sonuna kadar katılımcının emeklilik sözleşmesi kapsamında şirkete bildirdiği güncel posta adresine tebliğ edilir. Talep edilen beyan ve belgenin 31/03/2015 tarihi itibarıyla şirkete ulaşmaması halinde, ilgili sözleşmeler için katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu varsayılır.
İşveren-çalışan bağının olmadığının ilerleyen dönemlerde tespiti halinde, şirketin DK Yönetmeliğinin 13’üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları çerçevesindeki yükümlülüğü, konuya ilişkin olarak tüzel kişiden alınan bildirimin şirkete ulaştığı tarihten itibaren başlayacak olup, bu durumda şirketçe 2014/7 sayılı Genelgenin 3’üncü maddesi hükümleri uygulanır.
Ödeyeni tüzel kişi olan bireysel ve gruba bağlı emeklilik sözleşmeleri kapsamındaki devlet katkısı işlemlerinin yasal mevzuat doğrultusunda yürütülmesi beklenmektedir.
Kontrol Listesi
3.7.1.1. Emeklilik şirketleri görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.1.1.1. Yürürlükte olan veya sistemden çıkış nedeniyle sonlanmış tüm ödeyeni tüzel kişi olan bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmeleri için, 2014/7 sayılı Genelge kapsamında tarama çalışması anılan Genelgenin yayım tarihinden itibaren 30 iş günü içinde tamamlanmak üzere başlatılmış mıdır? (E)
3.7.1.1.2. 2014/7 sayılı Genelge kapsamında gerçekleştirilen tarama çalışmasına ilişkin kayıtlar denetime hazır halde muhafaza edilmekte midir? (E)
3.7.1.1.3. 2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu anlaşılan emeklilik sözleşmeleri için; tüzel kişi tarafından, işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu dönemde yapılan katkı payı ödemeleri için devlet katkısı talep edilmekte midir?
(E)
3.7.1.1.4. 2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu anlaşılan emeklilik sözleşmeleri için; işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olduğu döneme ilişkin tüzel kişi tarafından ödenen katkı paylarına devlet katkısı ödenmişse, ilgili ödemeler için EGM’ye haksız devlet katkısı bildirimi yapılmakta mıdır? (E)
3.7.1.1.5. 2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı bulunmadığı anlaşılan emeklilik sözleşmeleri için; Genelgenin 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca ilgili tüzel kişilerden asgari içeriği Genelge eki 1’de belirtilen yazılı beyan alınmakta mıdır? (E)
3.7.1.1.6. 2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı bulunmadığı anlaşılan emeklilik sözleşmeleri için; tüzel kişi veya katılımcı tarafından anılan Genelgenin 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen güncel bir belgenin ibrazı talep edilmekte midir? (E)
3.7.1.1.7. 2014/7 sayılı Genelgenin 3’üncü maddesi birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen beyan ve belgenin 31/03/2015 tarihine kadar şirkete ulaşmaması halinde ilgili emeklilik sözleşmeleri için Genelgenin 2’nci maddesi kapsamında işlem yapılmakta mıdır? (E)
3.7.1.1.8. 2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı veya tüzel kişiye ulaşılamaması nedeniyle katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olup olmadığı hususu netleştirilemeyen emeklilik sözleşmeleri için; Genelgenin 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca işlem yapılmakta mıdır? (E)
3.7.1.1.9. 2014/7 sayılı Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 30 iş günü içinde katılımcı veya tüzel kişiye ulaşılamaması nedeniyle katılımcı ile tüzel kişi ödeyen arasında
işveren-çalışan ilişkisi veya iş akdi bağı olup olmadığı hususu netleştirilemeyen emeklilik sözleşmeleri için; 2014/7 sayılı Genelgenin 4’üncü maddesi birincinin fıkrasının (a) bendi uyarınca yapılan bildirim kapsamında talep edilen beyan ve belgenin 31/03/2015 tarihi itibarıyla şirkete ulaşmaması halinde, Genelgenin 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca işlem yapılmakta mıdır? (E)
3.7.1.1.10. İşveren-çalışan bağının olmadığının ilerleyen dönemlerde tespiti halinde 2014/7 sayılı Genelgenin 4’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca anılan Genelgenin 3’üncü maddesi hükümleri çerçevesinde işlem yapılmakta mıdır? (E)
3.7.1.1.11. Ödeyeni tüzel kişi olan yürürlükteki ve sistemden çıkış nedeniyle sonlanmış tüm bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmeleri kapsamındaki devlet katkısı iş ve işlemlerinin 2014/7 sayılı Genelge kapsamında yürütülüp yürütülmediği izlenmekte ve izleme sonuçları iç denetim veya iç kontrol kapsamında raporlanmakta mıdır?
(E)
3.7.1.2. EGM görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.1.2.1. İşveren-çalışan bağının olmadığının ilerleyen dönemlerde tespiti halinde emeklilik şirketlerinin 2014/7 sayılı Genelgenin 4’üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 2014/7 sayılı Genelgenin 3’üncü maddesi hükümleri çerçevesinde gerçekleştireceği işlemlere ilişkin EGM’ye yapacağı bildirimlerin izlenebileceği ve bildirimlere yönelik yükümlülüklerin yerine getirilebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.2. Devlet Katkısı Konulu Şikâyetler
Emeklilik Gözetim Merkezi Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 14’üncü maddesi ile EGM’nin katılımcı şikâyet incelemeleri ile bilgilendirme kapsamında yürütmekle yükümlü olduğu faaliyetlere ilişkin esaslar düzenlenmiştir. EGM Yönetmeliğinin ilgili maddesi uyarınca; eksik ve yanlış bilgilendirmeden kaynaklanabilecek hatalı uygulamaların tespitine yönelik kontrol sistemleri oluşturabilir. Yazılı veya kayda alınmış olma koşuluyla sözlü şikâyetleri tarafsız olarak inceler ve değerlendirmelerde bulunur, inceleme için gerekli bilgi ve belgeleri ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan talep edebilir.
Şikâyetlerin incelenmesi, değerlendirilme ve sonuçlandırılmasına ilişkin tüm işlemlerin yasal mevzuat doğrultusunda yürütülmesi beklenmektedir.
Kontrol Listesi
Emeklilik şirketleri ve EGM görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.2.1. Katılımcı şikâyetlerinin şirkete intikal ettiği tarih bilgisi ile şikâyetlerin sonuçlandırıldığı tarih bilgisi sistemde kayıt altına alınmakta mıdır ve denetime hazır halde muhafaza edilmekte midir? (E)
3.7.2.2. Şirkete intikal eden katılımcı şikâyetlerinin incelenmesinde ve çözümlenmesinde esas alınmak üzere hazırlanmış şikâyet yönetmeliği, politikası veya prosedürü bulunmakta mıdır? (E)
3.7.2.3. Katılımcı şikâyetlerinin incelenmesi ve çözümlenmesinden sorumlu şikâyet birimi bulunmakta mıdır? (E)
3.7.2.4. Katılımcı şikâyetlerinin şirketin kurumsal internet sitesinden yapılabilmesini teminen kurumsal internet sitesinde gerekli düzenlemeler yapılmış mıdır? (E)
3.7.2.5. İncelemesi ve değerlendirilmesi tamamlanan katılımcı şikâyetlerine ilişkin katılımcılara geri bildirim yapılmakta mıdır? (E)
3.7.2.6. Şirkete intikal eden katılımcı şikâyetlerinin incelenmesi ve çözümlenmesinde yürütülen süreç ile katılımcılara yapılan geri bildirimlere ilişkin tüm kayıtlar denetime hazır halde muhafaza edilmekte midir? (E)
3.7.3. Kurumsal İnternet Sitesi ve İnternet Şube Aracılığıyla Gerçekleştirilebilen Devlet Katkısı İşlemleri
Kontrol Listesi
3.7.3.1. Emeklilik şirketleri görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.3.1.1. Katılımcıların internet şube yoluyla devlet katkısı tahsilatlarını izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.2. Katılımcıların internet şube yoluyla devlet katkısı fonlarını izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.3. Katılımcıların internet şube yoluyla devlet katkısı tahsilatlarının intikal tarihleri ile yatırıma yönlendirilme tarihlerini izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.4. Katılımcıların internet şube yoluyla birikmiş devlet katkısı fonlarını anapara/getiri kırılımında izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.5. Katılımcıların internet şube yoluyla devlet katkısı hak ediş oran/tutarlarını izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.6. Katılımcıların internet şube yoluyla iade edilen haksız devlet katkısı tahsilatlarını izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.7. Katılımcıların internet şube yoluyla devlet katkısına esas süreye ilişkin yıl ekleme işlemlerini izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.8. Katılımcıların devlet katkısını içeren emeklilik sözleşmesi sonlanmalarında uygulanacak stopaj oran/tutar bilgisini izleyebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.9. Katılımcıların devlet katkısı konulu şikâyetlerini internet şube aracılığıyla iletilebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.1.10. Birden fazla devlet katkısı fonunun bulunması halinde fon dağılımı değişikliklerinin internet şube aracılığıyla yapılabilmesine yönelik sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.3.2. EGM görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.3.2.a.i.1. Katılımcıların devlet katkısı konulu şikâyetlerini kurumsal internet sitesi aracılığıyla iletilebileceği sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.4. Rehin, Haciz ve İflas İşlemleri
Devlet katkısı hesabındaki tutarların haczedilemeyeceği, rehnedilemeyeceği ve iflas masasına dahil edilemeyeceği Kanunun Ek 1’inci maddesiyle hükme bağlanmıştır.
Devlet katkısı hesabındaki tutarlara ilişkin rehin, haciz ve iflas işlemlerinin yasal mevzuat doğrultusunda yürütülmesi beklenmektedir.
Kontrol Listesi
3.7.4.1. Emeklilik şirketleri görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.4.1.1. Katılımcıların devlet katkısı hesabındaki tutarlar rehin, haciz ve iflas masasına dâhil edilmekte midir? (H)
3.7.4.1.2. Rehin, haciz ve iflas işlemlerinde katılımcıların devlet katkısındaki tutarların hatalı olarak adı geçen işlemlere konu edilmemesine yönelik sisteme entegre edilen uyarı veren kontrol noktaları bulunmakta mıdır? (E)
3.7.4.2. EGM görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.4.2.1. “İcra Dairesine Haciz Ödemesi” kodu ile yapılan EGM bildirimlerinde devlet katkısı tutarında da değişiklik olup olmadığı izlenmekte ve izleme sonuçları gerektiğinde Müsteşarlığa raporlanmakta mıdır? (E)
3.7.5. Hak Sahiplerince Aranmayan Devlet Katkısı Tutarlarının Zaman Aşımı Hak sahiplerince aranmayan devlet katkısı tutarlarının zaman aşımına uğramasına ilişkin olarak Kanunun 6’ncı maddesi hükmünün uygulanacağı Kanunun Ek 1’inci maddesiyle hükme bağlanmıştır. Kanunun 6’ncı maddesinin altıncı fıkrası uyarınca;
emeklilik sözleşmesi veya yıllık gelir sigortası sözleşmesi hükümlerine göre, hak sahiplerine ödenmesi gereken tutar, ödemeyi gerektiren tarihten itibaren on yıl içinde hak sahipleri tarafından aranmamış ise, onuncu yılı takip eden yılbaşından itibaren altı ay içerisinde hak sahiplerinin adı, soyadı ve hak kazandıkları para miktarını gösterir şekilde tanzim edilecek bir cetvel ile Müsteşarlık emrine Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına aktarılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yatırılan bu paralar iki yıl içinde sahipleri tarafından aranmadığı takdirde Hazineye gelir kaydedilir.
Hak sahiplerince aranmayan devlet katkısı tutarlarının zaman aşımına ilişkin tüm işlemlerin yasal mevzuat doğrultusunda yürütülmesi beklenmektedir.
Kontrol Listesi
3.7.5.1. Emeklilik şirketleri görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.7.5.1.1. Hak sahiplerince aranmayan devlet katkısı tutarlarına uygulanacak zaman aşımı sürecinin Kanunun 6’ncı maddesi altıncı fıkrasında belirtildiği şekilde uygulanmasına yönelik sisteme entegre edilen uyarı veren kontrol noktası bulunmakta mıdır?
(E)
3.7.5.1.2. Hak sahiplerince aranmayan devlet katkısı tutarlarının izlenmesine ve raporlanmasına yönelik sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)
3.7.5.2. EGM görev ve sorumluluklarına ilişkin gerçekleştirilecek yerinde incelemelerde;
3.5.7.2.a.1. Hak sahiplerince aranmayan devlet katkısı tutarlarının izlenmesine ve izleme sonuçlarının gerektiğinde Müsteşarlığa raporlanmasına yönelik sistem geliştirmesi oluşturulmuş mudur? (E)