:Ebu’l-Velîd Hişâm ibn-i Ammâr Es-Selemî Ed-Dimeşkî) dir. Remzi (
ل
:Lâm)dır. Hicrî (151) târihinde doğmuş ve (245) veyâ (244) târihinde vefât etmişdir. Kendisi, sika’dan olup Şâm ehlinin imâm ve hatîbi, âlimi, muhaddis ve müftî’si idi. Nakl, ilm, fesâhat, rivâyet, fehm ve dirâyet’de meşhûr bir zât’dır. Nâsın ekseriyeti, kırâet ve hadîs’de, kendisine mürâcaat ederlerdi. Kırâet’i, bir çok kimselerden -ardan- öğrenmişdir.
Hişâm, İmâm ibn-i Âmir’in kırâeti’ni, vâsıta-i sened ile rivâyet etmişdir. Şöyle ki: Hişâm, Ebû Süleymân Eyyûb İbn-i Temîm Et-Temîmî Dimeşkî’den, Ebu’d-Dahhâk Irak ibn-i Hâlid El-Mezzî Ed-Dimeşkî’den, Ebû Muhammed Süveyd ibn-i Abdü’l-azîz ibn-i Nümeyr El-Vâsidî’den ve Ebu’l-Abbâs Sadeka ibn-i Hâlid Ed-Dimeşkî’den öğrenip rivâyet emişdir.
Bunlardan Eyyûb ibn-i Temîm, Irak ibn-i Hâlid, Süveyd ibn-i
Abdü’l-azîz ve Sadeka ibn-i Hâlid de, Ebû Amr Yahyâ ibnü’l-Hâris Ez-Zimârî’den; Yahyâ ibnü’l-Hâris Ez-Zimârî ise, kırâet’de ehl-i Şâm
imâmı olan Abdü’llâh ibn-i Âmir’den öğrenip rivâyet etmişdir.345
İmâm ibn-i Âmir’den kırâet rivâyetinde bulunan Hişâm’ın da iki
tarîkî vardır ki bunlardan birisi (
ناولح
:Hulvânî), diğeri de (نوجاد
:Dâcûnî) dir.a-Hulvânî: sika’dan olup Hicrî (250) târihinde vefât etmişdir. -Bu Hulvânî, İmâm Nâfi’nin birinci râvîsi olan Kâlûn’un ikinci tarîk’ı olan Hulvânî’dir ki her iki râvînin de, tarîk’ı olmuşdur-.
344 -Mevdûâtü’l-Ulûm,C.1.ss.476-480. Taşköprülü Zâde Ahmed Efendi.
345 -En-Neşru fi’l-Kırâeti’l-Aşr, Cüz’.1.ss.143-144. İbn-i Cezerî.
Tecvîd İlmi (Kur’ân-ı Kerîm Okuma Kâıdeleri)
b-Dâcûnî: Bu da sika’dan olup nakli ve zabd melekesi çok güzel olan bir imâmdır. Hicrî (324) târihinde, Raceb ayında vefât etmişdir.
B-İbn-i Zekvân: Asıl ismi, (
ناوكذ نب رشب نب دحا نب نحرلا دبع ورمع وبأ ىقشمدلا ىشرقلا
:Ebû Amr Abdü’r-rahmân ibn-i Ahmed ibn-i Bişr İbn-i Zekvân El-Kuraşî Ed-Dimeşkî) dir. Remzi (م
:Mîm) dir. Şâm kârî’lerinin şeyhi ve Şâm câmi’i olan Câmi’u’l-Emevî’nin imâmı idi.Hicrî (173) târihinde Âşûrâ’ gününde doğmuş ve (242) târihinde Şevvâl ayında vefât etmişdir. Ebû Süleymân Eyyûb ibn-i Temîm Et-Temîmî Ed-Dimeşkî’nin vefâtından sonra, kırâet imâmlığı, kendisinde müntehî olmuşdur. Hocası olan bu zât’dan, kırâet’i, -ardan- öğrenmişdir.
İbn-i Zekvân, İmâm ibn-i Âmir’in kırâeti’ni, vâsıta-i sened ile rivâyet etmişdir. Şöyle ki: İbn-i Zekvân, Eyyûb ibn-i Temîm’den; Eyyûb ibn-i Temîm de, Ebû Amr Yahyâ ibnü’l-Hâris Ez-Zimârî’den; Yahyâ ibnü’l-Hâris Ez-Zimârî ise, kırâet’de ehl-i Şâm imâmı olan Abdü’llâh ibn-i Âmir’den öğrenip rivâyet etmişdir.346
Ebû Zer’a Ed-Dimeşkî, İbn-i Zekvân hakkında, “İbn-i Zekvân’ın zamânında Irak, Hicâz, Şâm, Mısır ve Hurâsân’da İbn-i Zekvân’dan daha iyi kırâet bilen bir kimse yok idi” der.347
İmâm ibn-i Âmir’den kırâet rivâyetinde bulunan İbn-i Zekvân’ın da
iki tarîk’ı vardır ki bunlardan birisi (
شفخأ
:Ahfeş), diğeri de (ىبوص
:Sûrî) dir.a-El-Ahfeş: Sika, zabd melekesi kuvvetli ve Şâm kârî’lerinin kırâet’de imâmı olup Hicrî (292) târihinde vefât etmişdir.
b-Es-Sûrî: Zabd melekesi kuvvetli ve kârî’lerin imâmı idi. Hicrî (307) târihinde Şâm’da vefât etmişdir.
5-İmâm Âsım
İsmi, (
فوكلا ىدسلا دوجنلا بِأ نب مصاع ركب وبأ
:Ebû Bekr Âsım ibn-i Ebi’n-Necûd El-Esedî El-Kûfî) dir. Kûfe kârî’lerinin kırâet’de imâmı346 -En-Neşru fi’l-Kırâeti’l-Aşr, Cüz’,1.ss.143-144. İbn-i Cezerî.
347 -En-Neşru fi’l-Kırâeti’l-Aşr, Cüz’,1.ss.145. İbn-i Cezerî.
Mevzûâtü’l-Ulûm, C.1.ss.476-480. Taşköprülü Zâde Ahmed Efendi.
Tecvîd İlmi (Kur’ân-ı Kerîm Okuma Kâıdeleri)
olup remzi (
ن
:Nûn) dur. Kendisi, Kurrâ’-i Seb’a’dan beşincisi olup Kûfe’lidir. Hicrî (127) veyâ (128) târihinde Kûfe’de veyâ Şâm’a giderken Semâve’de vefât etmişdir. Büyük bir imâm olup Ebû Abdü’r-rahmân Es-Selemî’nin vefâtından sonra, Kûfe’de, riyâset-i kırâet kendisinde nihâyet bulmuşdur. Fâdıl, fasîhu’l-lisân ve Kur’ân okumakda -ses bakımından- nâsın en güzeli idi. Kendisi, Tâbiîn’den olup fesâhat, itkân, tahrîr ve tecvîd’i ğâyet iyi bilirdi. Hadîs sâhasında da, sika bir râvîdir.İmâm Âsım, kırâet’i, Ebû Abdü’r-rahmân Abdü’llâh ibn-i Habîb ibn-i Rabîa Es-Selemî’den, Ebû Meryem Zerr ibn-i Hubeyş ibn-i Hubâşe El-Esedî’den ve Ebû Amr Sa’d ibn-i İlyâs Eş-Şeybânî’den öğrenip rivâyet etmişdir.
Bunlardan Ebû Abdü’r-rahmân Abdü’llâh ibn-i Habîb ibn-i Rabîa Es-Selemî, Abdü’llâh ibn-i Mes’ûd’dan, Usmân ibn-i Affân’dan, Ali ibn-i Ebî Tâlib’den, Ubeyy ibn-i Ka’b’dan ve Zeyd ibn-i Sâbit’den;
Ebû Amr Sa’d ibn-i İlyâs Eş-Şeybânî de, Abdü’llâh ibn-i Mes’ûd’dan;
Abdü’llâh ibn-i Mes’ûd, Usmân ibn-i Affân, Ali ibn-i Ebî Tâlib, Ubeyy ibn-i Ka’b ve Zeyd ibn-i Sâbit ise, Hazreti Muhammed sallâ’llâhü aleyhi ve sellem’den öğrenip rivâyet etmişlerdir.348
Ebû Bekr ibn-i Ayyâş, İmâm Âsım hakkında, “Ebû İshâk Es-Sübey’î’den işittim. -Kur’ân’ı, Âsım’dan daha iyi okuyan bir kimseyi görmedim” derdi.349
Abdü’llâh ibn-i Ahmed ibn-i Hanbel de, “Babama, Âsım’dan süâl ettim. O da -Sika ve sâlih bir insandır- dedi.350 Tekrâr, -Hangi kırâet, sizce daha muhabbetlidir?- dedim. O da -Ehl-i Medîne kırâeti. Eğer o olmazsa Âsım kırâeti- dedi” der.351
İmâm Âsım Hazretleri’nin iki râvîsi vardır ki bunlardan birisi (
ةبَش ركب وبأ
:Ebû Bekr Şu’be), diğeri de (صفح
:Hafs) dır.348 -En-Neşru fi’l-Kırâeti’l-Aşr, Cüz’,1.ss.155. İbn-i Cezerî.
349 -En-Neşru fi’l-Kırâeti’l-Aşr, Cüz’,1.ss.155. İbn-i Cezerî.
350 -En-Neşru fi’l-Kırâeti’l-Aşr, Cüz’,1.ss.155. İbn-i Cezerî.
351 -Mevdûâtü’l-Ulûm,C.1.ss.480-482. Taşköprülü Zâde Ahmed Efendi.