Halaskargazi Caddesi’nde Seçilen 3 Bina Cephesinin Radar Grafikleriyle

Egemenlik

Halaskargazi Caddesi 3. Bina’da tüm gözlem grupları kapı, cumba ve pencere süslemelerinin belirgin olduğunu düşünürken pencerelerin daha fazla egemen olduğu görüşündedirler.

Pencerelerin yapı bütünüde belirginliği kalıcı gözlem grupları hariç 1. faktör olarak değerlendirilirken mimar olmayan gözlem grupları pencere, kapı ve cumbaları 1. faktör olarak değerlendirmektedir.

Geçici gözlem grupları pencere, cumba ve süslemeleri yapı bütününde belirginliği 1. faktör olarak değerlendirirken, kalıcı gözlem grupları ise pencere süslemelerinin belirginliğini 1. faktör olarak değerlendirmektedir (Şekil 5.40).

EGEMENLİK 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00

Pencereler yapı bütününde belirgin

Kapı(lar) yapı bütününde belirgin

Cumbalar yapı bütününde belirgin Pencerelerin süslemeleri gösterişli

Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total

Şekil 5.40 Egemenlik faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

Simetri

Kalıcı gözlem grupları pencere bina cephesinin simetrik olduğunu düşünürken diğer gözlem grupları olumluya yakın bir kararsızlık içerisindedir.

Halaskargazi Caddesi 3. Bina’da mimarlar pencere ve cephedeki simetrinin değerlendirmesinde simetri ilkesini 3. faktöre yerleştirirken mimar olmayanlar farklı

düşünerek 7 faktörde değerlendirmiştir.

Kalıcılar ise simetri ilkesini 1. ve 2. faktörde değerlendirerek toplam gözlem grubu simetri ilkesini 4. faktörde değerlendirmektedir (Şekil 5.41).

SİMETRİ 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total Pencereler simetrik Bina cephesi simetrik

Şekil 5.41 Simetri faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

Renk

Halaskargazi Caddesi 3. Bina’da için mimar olan ve geçici gözlem grupları bina cephesinin canlı renklerde ve diğer bina cephelerindeki renklere göre daha baskın olmadığı görüşünde iken diğer gözlem grupları kararsız, kalıcılar ise olumluya yakın kararsızdır.

Mimar olmayanlar renk ögesini 2. faktörde değerlendirirken diğer gözlem grupları 6. faktörde değerlendirmektedir (Şekil 5.42).

RENK 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total

Binanın cephesi canlı renklerde

Binanın cephesi diğer bina cephelerindeki renklere göre baskın

Şekil 5.42 Renk faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

Uyum/Birlik

Halaskargazi Caddesi’nde seçilen 3. Bina’nın kütle, yükseklik ve cephe olarak diğer binalarla orantılı ve diğer cephelerle uyumlu olduğu konusunda tüm gözlem grupları olumluya yakın bir kararsızlık belirtirken, mimar olanlar ve geçici gözlem grupları bina formunun diğer gözlem gruplarının kararsız yorumuna karşın diğer binalara benzemediğini düşünmektedir. Diğer binalarla uyumlu olduğu yargısında ise tüm gözlem grupları olumsuza yakın bir kararsızlık belirtmektedir.

3. Bina’nın formu ve cephesinin diğer binalarla uyumlu olması mimar olanlar için 3. faktör mimar olmayan ve geçici gözlem grupları için 4. faktör iken kütle, cephe ve yükseklik açısından diğer cephelerle orantılı olması mimarlar için 4. faktör, mimar olmayanlar ve geçici gözlem grupları için ise 3. faktör olarak değerlendirilmiştir.

Toplam gözlemcilere bakıldığında ise seçilen bina cephelerinin diğer binalarla orantılı olması, formunun diğer binalarla uyumlu olması, kütle ve yükseklik olarak da diğer binalarla orantılı olması 3. faktörde değerlendirilmiştir (Şekil 5.43).

UYUM/BİRLİK 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00

Binanın formu diğer binalarla uyumlu

Binanın formu diğer binalara benzemekte

Binadaki pencereler diğer bina cepheleriyle uyumlu

Binanın cephesi diğer cephelerle orantılı Bina yakın çevresindeki bina yükseklikleriyle orantılı

Binanın kütlesi diğer binalarla orantılı

Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total

Şekil 5.43 Uyum/Birlik faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

Ölçek-Oran

Pencerelerin uyumlu, uygun büyüklükte ve orantılı olduğu yargısında tüm gözlem grupları olumluya yakın kararsızken, kapıların uygun büyüklükte, orantılı olduğu konusunda ise gözlem gruplarının tümü olumsuza yakın kararsızdır. Pencerelerin uyumlu olduğu ve kütle ve yükseklik olarak orantılı olduğu konusunda ise tüm gözlem grupları kararsızdır.

Halaskargazi caddesi 3. Bina’da pencerelerin birbiriyle orantılı ve uyumlu olması tüm gözlem gruplarınca 1. faktör olarak değerlendirilmiştir. Mimar olmayanlar 3. faktöre yerleştirirken bina yüksekliğinin orantılı olduğu görüşü diğer gözlem grupları 1. faktöre yerleştirilmiştir. Mimar olanların 2. faktöre yerleştirdiği pencerelerin uygun büyüklükte olduğu yargısı ise diğer gözlem gruplarınca 1. faktörde değerlendirilmiştir (Şekil 5.44).

ÖLÇEK/ORAN 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00

Bina cephesindeki pencereler uygun büyüklükte

Binanın kapı(larının) sının boyutu uygun büyüklükte

Pencereler birbiriyle orantılı

Kapı(lar) orantılı Binanın kendi yüksekliği orantılı

Binanın kütle olarak ölçüsü orantılı Binanın cephesindeki pencereler birbiriyle uyumlu

Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total

Şekil 5.44 Ölçek/Oran faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

Tekrar

Halaskargazi caddesi 3. Bina için tüm gözlem grupları kapı ve pencerelerin tekrar edilişinin düzenli oluğunu düşünmekte, pencere tekrarının karmaşık ve monoton olduğu yargısında ise olumsuza yakın bir kararsızlık belirtmektedirler.

Mimar olanlar ve geçici gözlem grupları cephenin bitmemiş bir etki uyandırmadığını düşünürken diğer gözlem grupları olumsuza yakın bir kararsızlık belirtmektedir.

“Pencerelerin tekrarı monotondur” sorusuna geçici gözlem grupları katılmayarak 5. diğer gözlem grupları ise 7. faktörde değerlendirmiştir.

Mimar olanlar ve mimar olmayanlar pencerelerin tekrarı karmaşıktır yargısına katılarak 1. faktörde, geçici ve kalıcı gözlem grupları ise 4. faktörde değerlendirmiştir (Şekil 5.45).

TEKRAR 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00

Pencerelerin tekrar edilişi düzenli

Kapı(lar) nın tekrar edilişi düzenli

Pencerelerin tekrarı monoton Pencerelerin tekrarı karmaşık

Binanın cephesi bitmemiş bir etki uyandırmakta

Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total

Şekil 5.45 Tekrar faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

Denge

Halaskargazi Caddesi 3. Bina’da tüm gözlem grupları, pencerelerin ve binanın iyi dengelendiği, kapı ve pencerelerin doğru konumlandığını düşünürken cephe tarzının karasız olduğu yargısına mimar olanlar ve geçici gözlem grupları katılmamakta, diğer gözlem grupları ise kararsız kalmaktadır.

Pencerelerin iyi dengelendiği görüşü kalıcı gözlem gruplarında 3. faktör diğer gözlem gurplarında ise 1. faktör olarak değerlendirilmiştir.

Mimar olmayan gözlem grubu pencerelerin ve binanın iyi dengelendiği ve cephenin iyi planlandığı görüşünü 1. faktörde değerlendirmektedir.

Mimarlar pencerelerin iyi dengelendiği ve cephe tarzının kararsız olmadığı görüşünde ve 7. faktörde değerlendirmektedir.

Mimarlar ve toplam gözlemcilerin genel değerlendirmesine göre pencere ve kapıların doğru konumlanması 2. faktörde değerlendirilirken mimar olmayan ve geçici gözlem grupları ise pencerelerin doğru konumlanmasını 1. faktörde değerlendirmektedir (Şekil 5.46).

DENGE 0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00

Pencereler birbiriyle iyi dengelenmiş

Bina iyi dengelenmiş

Bina cephesi iyi planlanmış

Binanın cephe tarzı kararsız Pencereler doğru konumlanmış

Kapı(lar) doğru konumlanmış

Mimar olmayan Mimar Geçici Kalıcı Total

Şekil 5.46 Denge faktörü açısından -Halaskargazi Caddesi 3. Bina- gözlemci yanıtlarının radar tablosu

5.5.17 Halaskargazi Caddesi’nde Seçilen Bina Cephesinin Sıfat Çiftleri Bağlamında