Hırsızlık Suçunun Gece Vakti İşlenmesi

Suçun gece vakti işlenmesinin nitelikli hal olarak kabul edilme sebebi, suçun işlenmesindeki kolaylık ve failin teşhisinin zor olmasıdır. Suçun gece vakti

518 _{TEZCAN ve diğerleri, a.g.e., s. 666.}

99

işlenmesinde failler hem havanın karanlık olmasından yararlanarak fiilerini daha kolay gerçekleştirirler hem de karanlık olması sebebiyle yakalanma ihtimalleri de düşer. Ayrıca mağdurun karanlıkta kendisini ve malını da koruma da olanağı düşer.520 _Bu sebeple hem 765 sayıl TCK’da hem de 5237 sayılı TCK’da hırsızlık suçunun gece vakti işlenmesi nitelikli hal olarak düzenlenmiştir. 765 sayılı TCK’nın 492’nci maddesinde gece vakti “Geceleyin bir bina içinde yahut süknaya mahsus bir yerde veya müştemilatında işlenirse cezası bir seneden beş seneye kadar hapistir.” şeklinde tanımlanmıştır. Bu Kanunda bu nitelikli hal sadece bina içinde veya müştemilatında işlenen hırsızlık suçu bakımından artttırım sebebi olarak öngörülmüştür. Ancak 5237 sayılı TCK’nın 143’ncü maddesinde “suçun gece vakti işlenmesi durumunda, verilecek ceza yarı oranında artırılır” şeklinde düzenleme yapılarak, TCK’nın 141 ve 142’inci maddelerinde düzenlenen basit ve nitelikli hırsızlık suçları için de ceza arttırım sebebi olarak kabul edilmiştir.521

Gece vaktiyle ilgili olarak TCK’nın 6’ncı maddesinin 1’nci fıkrasının e bendinde “Güneşin batmasından bir saat sonra başlayan ve doğmasından bir saat evvele kadar devam eden zaman süresini” ifade eder şeklinde tanım yapılmıştır. Hırsızlık suçunun belirtilen zaman dilimi içerisinde işlenmesi durumunda bu madde düzenlenen nitelikli hal uygulanacaktır.522 _{Hırsızlık suçu failin taşınır malı egemenlik} alanına geçirdiğinde tamamlanacağından, bu maddede belirtilen zaman dilimine failin malı egemenlik alanına geçirmesi denk gelirse bu madde uygulacaktır. Suçun icrasına gündüz başlanmış ancak gece vakti tamamlanmışsa bu nitelikli hal uygulanır, suçun icrasına gece vakti başlanmış gündüz tamamlanmışsa yine bu madde de düzenlenen nitelikli hal uygulanır.523

520 _{CENTEL ve diğerleri, a.g.e., s. 325; KOCA ve ÜZÜLMEZ, a.g.e., s. 609; ÖZBEK ve diğerleri,}

a.g.e., s. 632; ÖZEN, a.g.e., s. 563; TEZCAN ve diğerleri, a.g.e., s. 667.

521 _{ARTUÇ, a.g.e., s. 261; CENTEL ve diğerleri, a.g.e., s. 326; HAFIZOĞULLARI ve ÖZEN, a.g.e., s.}

349; KOCA ve ÜZÜLMEZ, a.g.e., s. 609; ÖZEN, a.g.e., s. 563; TEZCAN ve diğerleri, a.g.e., s. 667; TOROSLU, a.g.e., s. 143.

522 _{Yargıtay 13. Ceza Dairesi, 03.04.2017 Tarihli Kararı, 2015/15353 Esas, 2017/3493 Karar Sayılı}

İlamı: “Mağdur Derya'nın kollukça alınan beyanında saat 17.30-17.45 sıralarında metroya

bindiklerini, Tanık Yaren'in kollukça alınan beyanında 17:45 sıralarında metroya bindiklerini, mağdur Derya'nın annesi Fatma'nın ise suç sonrası 18:00 sıralarında kızı mağdur Derya'yı yerde baygın gördüğüne dair beyanlar ve güneşin batış saatinin olay günü Adana İlinde saat 16:34 olması dikkate alınarak mağdur ve sanıkların metro istasyonundan çıktıkları anı da gösterir dosyada mevcut kamera kayıtlarının saati ve doğruluğu idareden sorulup gerekmesi halinde uzman bilirkişi tarafından da denetime olanaklı şekilde tespit edilerek sonucuna göre TCK'nın 143. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağının tartışılması gerektiğinin gözetilmemesi,” bozmayı gerektirmiştir.

523 _{BALCI ve ÖZTÜRK, a.g.e., s. 174; CENTEL ve diğerleri, a.g.e., s. 326; KOCA ve ÜZÜLMEZ,}

100

Suçun gece vakti işlenip işlenmediği tam olarak belirlenemiyorsa bu durumda şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince sanık lehine yorum yapılarak suçun gündüz vakti işlendiğinin kabul edilmesi gerekir.524 _{Yargıtay’da suçun gece vakti işlenip} işlenmediğinin net olarak tespit edilemediği durumda, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince suçun gündüz vakti işlendiğinin kabul edilmesi gerektiğini savunmuştur.525

Hırsızlık suçunun gece vakti işlenmesi, gece vaktinde suçun işlenmesinin daha kolay olması ayrıca mağdurun savunma imkanlarının da kısıtlı olması sebebiyle kanununda ceza arttırım sebebi olarak düzenlenmişse de her somut olayda aynı şekilde uygulanması cezada orantılılık ilkesine aykırılık oluşturmaktaktadır.526 _Kanaatimizce gece vakti hırsızlık suçunun işlenmesi durumunda her somut olay ayrı ayrı değerlendirilmeli ve hakime takdir yetkisi tanınmalıdır. Örneğin, alışveriş merkezleri gece vakti sayılan zaman diliminde de açıktır ve bu süre zarfında ışıklandırma ile günün her saati aydınlatılmıştır. Alışveriş merkezlerinde günün aydınlık veya karanlık olması iç mekanı etkilememekte alışveriş merkezine sürekli birileri gelmektedir. Bu sebeple alışveriş merkezlerinde gece vakti sayılan zaman dilimi içerisinde suçun işlenmesi durumunda, failin eylemini gerçekleştirilmesi durumunda fiilin işlenişi bakımından herhangi bir kolaylık sağlanıp sağlanmadığına bakılmadan TCK’nın 143’ncü maddesinin uygulanması eylemin haksızlık içeriğini aşmaktadır.527 _Bu sebeple alışveriş merkezlerinde gece vakti sayılan zaman dilimi içerisinde fiilin işlenmesi durumunda faile verilecek cezada doğrudan TCK’nın 143’ncü maddesinden arttırım yapılmamalı, somut olaya göre hakim tarafından değerlendirme yapılmalıdır.

524 _{ARTUÇ, a.g.e., s. 263; BALCI ve ÖZTÜRK, a.g.e., s. 326; KOCA ve ÜZÜLMEZ, a.g.e., s. 609; TEZCAN ve}

diğerleri, a.g.e., s. 667.

525 _{Yargıtay 13. Ceza Dairesi, 14.03.2018 Tarihli Kararı, 2016/14003 Esas, 2018/3542 Karar Sayılı İlamı:}

“Suç tarihinde kış saati uygulamasına göre, güneşin Ankara ilinde saat 16:31'de battığı, müştekinin

saat 17:30'da depodan ayrılıp, 22:30'da döndüğünde suça konu eşyalarının çalındığını anlaması dikkate alınarak hırsızlık eyleminin gece sayılan zaman dilimi içerisinde gerçekleştiği kesin olarak belli olmaması nedeniyle, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereği hırsızlık eyleminin gündüz vakti işlendiğinin kabul edilmesi gerekirken 5237 sayılı TCK'nın 143. maddesince artırım yapılıp yazılı şekilde hüküm kurularak suça sürüklenen çocuk hakkında fazla ceza tayin edilmiş olması” bozmayı gerektirmiştir.

526 _{ŞENSOY, a.g.e., s. 174.}

527 _{BAŞBÜYÜK, İsa-ÖZBEK, Veli Özer. “Ceza Hukukunda Bir Amaçsal Yorum Örneği: Hırsızlık Suçunun}

101