Genel Spektral Analiz Sonuçları

Bu bölümde Spektrum teknik sonuçlarına ilişkin genel değerlendirmeler yer almaktadır. Spektruma ilişkin detaylı teknik sonuçlar ise bir sonraki bölümde ayrıntılı olarak incelenmiştir. Spektrumlar genel olarak incelendiğinde nispeten sabit ve düşük frekansa sahip dalgalanmaların yanında frekans değeri oldukça dalgalanan yüksek frekanslı bileşenler gözlenmiştir. Söz konusu frekans dalgalanmaları bileşenin doğrusal olmaması nedeniyle meydana gelmiştir. Zamana bağlı olarak değişen frekans ve enerji dalgalanmalarının detaylı analiz edilmesi, endeksi oluşturan bileşenlerin sahip olduğu özelliklerin anlaşılması açısından önemlidir. Dolayısıyla bir sonraki bölümde bileşenlere ilişkin spektrumlar detaylı olarak incelenmiştir.

S&P 500 Endeksine ilişkin tüm bileşenlerin kullanılmasıyla elde edilen genel Spektrumlar Şekil 9' da yer almaktadır.

Model1 kullanılarak elde edilen bileşenlere ilişkin spektrum incelendiğinde düşük frekansa sahip enerji seviyesi yüksek salınım hareketinin varlığına ilişkin bulgu elde edilmiştir. Ayrıca normalleştirme işleminin sonucu olarak 2000 yılından önceki dönemde meydana gelen enerji ve frekans değişimleri daha net olarak gözlenebilmektedir. Genel olarak 2008 yılından itibaren enerji seviyesi yüksek ve frekans seviyesi ortalama olarak yaklaşık 0,52 salınım/yıl olan salınım hareketinin meydana geldiği görülmektedir. Dolayısıyla, 2008 yılından itibaren görülen 481 iş günü periyoda sahip dalgalanmaya ilişkin bulgu elde edilmiştir. Normalleştirme 1990'lı yıllarda piyasada görülen ekonomik faktörler ile finansal şokların etkisiyle meydana gelen değişimlerin trend bileşeni tarafından baskılanmasını ortadan kaldırarak söz konusu dönemdeki salınımları daha net hale getirmiştir. 2008 yılında kendini hissettiren Küresel finansal kriz ve özellikle sonrasında AB ekonomisini tehdit eden borç krizi enerji seviyesini etkileyen faktörler arasında sayılabilir. Enerji yapısında dikkat çeken diğer bir özellik ise yüksek frekansa sahip enerji dalgalanmalarıdır. Finansal piyasalarda genel ekonomik koşullara ek olarak kısa dönemli fiyat hareketlerinden kaynaklandığı düşünülen bu tür enerji ve frekans değişimlerinin detaylı olarak incelenmesi gerekmektedir. Frekans genel olarak birim

zamanda fiyat endeksinde meydana gelen değişimi ifade eder. Bu bağlamda frekans endeksin sahip olduğu değişim "hızı" olarak yorumlanabilir. Enerji ise endekste meydana gelen değişimin "şiddeti" olarak tanımlanabilir. Frekans ve enerjinin analizi, endeksin gösterdiği değişimlerin daha net tespit edilerek detaylı analizini mümkün kılmaktadır. Özellikle bileşenin sahip olduğu frekans aralığı ile en sık görülen frekans değerleri, bileşenin temel karakteristik özelliklerini gösterdiği için tanımlayıcı istatistik olarak kullanılabilir. Frekans verilerinin tümü genel olarak incelendiğinde yüksek enerjiye sahip salınımlara ait frekans değerlerinin büyük bölümünün yaklaşık 0,38 - 0,78 salınım/yıl aralığında yer aldığı görülmektedir, dolayısıyla dalgaların periyotları yaklaşık 321 - 658 iş günü arasında gerçekleşmiştir. Ayrıca, frekans yapısının detaylı incelenmesi sonucunda frekans değerlerinin sırasıyla yaklaşık 0,40 salınım/yıl, 0,46 salınım/yıl ve 0,66 salınım/yıl değerlerinde yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla, dalgaların büyük bölümü sırasıyla 625 işgünü, 543 işgünü ve 379 işgünü ortalama periyoda sahiptir.

Model2 kullanılarak elde edilen bileşenlere ilişkin spektrum incelendiğinde düşük frekansa sahip ve enerji seviyesi yüksek salınım hareketinin varlığına ilişkin bulgu elde edilmiştir. Ayrıca normalleştirme işleminin sonucu olarak 2000 yılından önceki dönemde meydana gelen enerji ve frekans değişimleri daha net olarak gözlenebilmektedir. Normalleştirme 1990'lı yıllarda piyasada görülen ekonomik faktörler ile finansal şokların etkisiyle meydana gelen değişimlerin trend bileşeni tarafından baskılanmasını ortadan kaldırarak söz konusu dönemdeki salınımları daha net hale getirmiştir. Genel olarak 2000 yılından itibaren enerji seviyesi yüksek ve frekans seviyesi ortalama olarak yaklaşık 0,15 salınım/yıl olan salınım hareketinin meydana geldiği görülmektedir. Dolayısıyla, 2000 yılından itibaren görülen 1667 iş günü periyoda sahip dalgalanmaya ilişkin bulgu elde edilmiştir. 2000 yılından itibaren küresel ekonomiyi etkileyen kriz ve resesyonlar ile ABD ekonomisinin yerel dinamiklerinden kaynaklanan krizler ile ve siyasi/askeri istikrarsızlıklar 2000 yılı sonrasında endeksi daha fazla etkilemiştir. Enerji yapısında dikkat çeken diğer bir özellik ise yüksek frekansa sahip enerji dalgalanmalarıdır. Finansal piyasalarda genel ekonomik koşullara ek olarak kısa dönemli fiyat hareketlerinden kaynaklandığı düşünülen bu tür enerji ve frekans değişimlerinin detaylı olarak incelenmesi

gerekmektedir. Frekans genel olarak birim zamanda fiyat endeksinde meydana gelen değişimi ifade eder. Bu bağlamda frekans endeksin sahip olduğu değişim "hızı" olarak yorumlanabilir. Enerji ise endekste meydana gelen değişimin "şiddeti" olarak tanımlanabilir. Frekans ve enerjinin analizi, endeksin gösterdiği değişimlerin daha net tespit edilerek detaylı analizini mümkün kılmaktadır. Özellikle bileşenin sahip olduğu frekans aralığı ile en sık görülen frekans değerleri, bileşenin temel karakteristik özelliklerini gösterdiği için tanımlayıcı istatistik olarak kullanılabilir. Frekans verilerinin tümü genel olarak incelendiğinde yüksek enerjiye sahip salınımlara ait frekans değerlerinin büyük bölümünün yaklaşık 0,06 - 0,25 salınım/yıl aralığında yer aldığı görülmektedir. Dolayısıyla, dalgaların periyotları yaklaşık 1000 - 4167 iş günü arasında gerçekleşmiştir. Ayrıca, frekans yapısının detaylı incelenmesi sonucunda frekans değerlerinin sırasıyla yaklaşık 0,18 salınım/yıl, 0,16 salınım/yıl ve 0,23 salınım/yıl değerlerinde yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla, dalgaların büyük bölümü sırasıyla 1398 işgünü, 1563 işgünü ve 1087 işgünü ortalama periyoda sahiptir.

Şekil 9: S&P 500 Endeksine İlişkin Genel Spektrum Sonuçları - Tüm Modeller

Spektrumlar genel olarak incelendiğinde nispeten sabit ve düşük frekansa sahip dalgalanmaların yanında frekans değeri oldukça dalgalanan yüksek frekanslı bilişenler gözlenmiştir. Söz konusu frekans dalgalanmaları bileşenin doğrusal olmaması nedeniyle meydana gelmiştir. Zamana bağlı olarak değişen frekans ve enerji dalgalanmalarının detaylı analiz edilmesi, endeksi oluşturan bileşenlerin sahip olduğu özelliklerin anlaşılması açısından önemlidir. Dolayısıyla bir sonraki bölümde bileşenlere ilişkin spektrumlar detaylı olarak incelenmiştir.