Görevlerine Yeni Başlayan Okul Yöneticilerinin, Öğretmenler ile

Görevlerine yeni başlayan okul yöneticilerinin, öğretmenler ile yaşadıkları soruları anlamak amacıyla “Görevlerine yeni başlayan okul yöneticilerinin, öğretmenler ile yaşadıkları sorunlar nelerdir?” sorusu yöneltilmiş ve verilen cevaplar içerik analizi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre görevlerine yeni başlayan okul yöneticilerinin öğretmenler ile yaşadıkları sorunların; öğretmenlerin mesleki ilgi ve yeterliliğin düşük olması, bağlılık ve özveri duygularının düşüklüğü, evrak işlerinde yavaşlık ve özensizlik, görev ve sorumlulukları yerine getirmede eksiklikler, çatışma ve iletişim bozuklukları, okul yönetimine yönelik olumsuz tavır, bireysel çıkar gözetme ve kural dışı beklentilerden kaynaklı sorunlar olduğu görülmüştür. Aslanargun ve Bozkurt (2012) okul yöneticilerinin öğretmenlerle iletişiminde karşılaştıkları problemlerin tespit edilmesi ve başvurdukları sorun çözme davranışlarının belirlenmesini amaçladığı araştırmasında benzer sonuçlar elde etmiştir. Okul yöneticilerinin öğretmenler ile yaşadıkları sorunların; öğretmenlerin örgütsel yapıyı bilmemesi, iletişim kanallarının sağlıklı olmaması, görev bilinci eksikliği, nöbete zamanında gelmemek ve nöbet yerinde bulunmamak, derse giriş saatlerine riayet etmemek, evrakların zamanında teslim edilmemesi, sorumluluk ve samimiyet eksikliği, veli iletişim eksikliği, öğretmen ve okul idaresi arasındaki iletişim kopukluğu, kişisel ve mesleki problemler, okul kültürünü önemsememeleri, öğretmenlerin mesleki yetersizliği, tükenmişlik, öğretmen atamasındaki yanlışlık, insani yapı, değişime direnme, görev heyecanı ve mevzuat eksikliği gibi noktalarda yoğunlaştığını dile getirmiştir(Aslanargun ve Bozkurt, 2012). Doğan, Uğurlu, Yıldırım ve Karabulut (2013) da öğretmenler açısından okul yöneticileri ve öğretmenler arasındaki iletişim sürecini incelediği araştırmasında öğretmenlerin

109

yöneticiler ile arasındaki iletişimde zaman zaman sürece yansıtılan statü farklılıklarının iletişim engeli olduğunu ve okul süreçlerine fikir ve önerileri ile katıldıklarında yeteri kadar teşvik edilmediklerini ifade etmişlerdir. Güler (2006) öğretmen-yönetici arasındaki sorunları; yöneticilerin tutum ve davranışlarından kaynaklanan sorunlar, öğretmenlerin tutum ve davranışlarından kaynaklanan sorunlar, çalışma ortamından kaynaklanan sorunlar, yönetsel baskı ve müdahalelerden kaynaklanan sorunlar, genel yönetim uygulamalardan kaynaklanan sorunlar olarak ifade etmiştir. Karakaş (1999) ise yönetici-öğretmen iletişimi ve sorunlarını konu edindiği araştırmasında şu bulgulara ulaşmıştır:

• Okul yöneticileri gelen haberleri öğretmenlere çoğu zaman zamanında duyurmaktadırlar.

• Okul yöneticileri, alınacak kararlara bazen öğretmenlerin de katılmasına dikkat etmektedirler.

• Okul yöneticileri bütün öğretmenlere bazen eşit davranmaktadırlar.

• Okul yöneticileri hiçbir zaman başarılı olan öğretmenleri ödüllendirmemekte ve bu konuda tarafsız davranmamaktadırlar.

• Okul yöneticileri hiçbir zaman görevlerin yapılmasında zor kullanma eğiliminde değildirler.

• Okul yöneticileri çoğu zaman öğretmenlerden gelecek görüşlere önem verirler.

• Okul yöneticileri bazen öğretmenlerin kişisel sorunlarıyla ilgilenmektedirler. • Okul yöneticileri çok az öğretmenlerin kendilerini geliştirmeleri için fırsatlar

yaratmaktadırlar.

• Yöneticileri ve öğretmenler arasında bazen siyasal görüş farklılıkları nedeniyle iletişim kopuklukları yaşanmaktadır.

• Okul yöneticileri bazen öğretmenler arasında iyi ilişkiler kurulmasını sağlamaktadırlar.

• Okul yöneticileri hiçbir zaman öğretmenleri uyarmadan ceza verme eğiliminde değildirler.

• Okul yöneticileri insan ilişkileri konusunda bazen güven vericidirler.

• Okul yöneticileri bazen iş ile ilgili sorunları kişisel ilişkiler kurarak çözmektedirler.

110

• Okul yöneticileri bazen öğretmenler arasındaki farklılıkları algılar ve davranışlarında bu duruma dikkat ederler.

• Okul yöneticileri ve öğretmenler arasındaki ilişkilerin bazen eğitim-öğretim faaliyetlerini olumsuz yönde etkilediği durumlar olmaktadır.

Görevlerine yeni başlayan okul yöneticilerinin öğretmenler ile yaşadıkları bu sorunları çözmek için kullandıkları çözüm yolları incelendiğinde; açık iletişim ve empatik yaklaşım, bilinçlendirme, farkındalık yaratma ve iletişimi arttırma, yasal ve zorlayıcı güç kullanma olmak üzere yollar izlediklerini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte göreve yeni başlayan okul yöneticilerinin öğretmenler ile yaşanan sorunların çözülmesinde kendi çözüm yollarını dışında MEB'den öğretmen odaklı iyileştirmeler, ödüllendirme sisteminde yenilikler, öğretmenlerin gelişimine yönelik hizmet içi eğitimler, performansa dayalı bir sistem olmak üzere çözümler bekledikleri belirlenmiştir. Doğan ve Koçak (2014) okul yöneticileri ve öğretmenler üzerinde yürüttüğü araştırmasında araştırmamıza benzer sonuçlar elde edilmiş, yöneticilerin sosyal becerileri etkin bir şekilde kullanmasının öğretmenlerin güdülenme düzeyini arttırdığı görülmüştür. Yaşar, Öztürk ve Demirbaş (2012) okul yöneticileri ve öğretmenler üzerinde yürüttüğü araştırmasında araştırmamızla tutarlı olarak okul yöneticilerinin öğretmenlerle olan iletişiminde yöneticilik becerilerini kullanmasının öğretmenlerinin iş doyumunu anlamlı düzeyde arttırdığı bulgusuna ulaşmıştır. Onurlu (2008) öğretmenler yöneticiler ile olan ilişkilerinde; yöneticilerin kurum içindeki gelişmelerden öğretmenleri haberdar etmesi, yöneticilerin karar verirken onların fikrini sorması, öğretmenlere karşı dürüst olması, öğretmenlerle olan iletişimde göz teması kurması, ses tonu ve diğer beden dili öğelerini etkin bir biçimde kullanması, öğretmenlerin başarılı olması için onları desteklemesinin güdüleme ve verimliliklerini olumlu yönde etkileyeceklerini dile getirmişlerdir. Bexley (2005) tarafından yürütülen çalışmada öğretmenleri motive eden okul yöneticisi davranışları ele alınmıştır. Bu çalışmada öğretmenleri en çok motive eden ve onların adanmışlıklarını artıran yönetici davranışları arasında okul yöneticisinin gösterdiği liderlik davranışlarının yanı sıra kullanmış olduğu motive edici üslubun ve dilin öğretmenlerin içsel güdülemede ciddi anlamda artırdığına ilişkin bulgular gösterilmiştir.

111

5.1.2.Görevlerine Yeni Başlayan Okul Yöneticilerinin Öğrenciler ile Yaşadıkları