Forum

Kullanıcıların üyelik yoluyla hatta bazı forum sitelerinde anonim olarak da belirli bir konu veya ilgi alanı hakkında başka kullanıcılarla tartışabildikleri, belirli konularda deneyimlerini paylaşabildikleri, öneri ve şikâyette bulunabildikleri sosyal medya platformlarıdır. Forumların; deneyim paylaşılması, tartışma, öneri, tavsiye alma veya bir haber ya da bir konu etrafında tartışılmak üzere kullanılması forumları dinamik kılar. Belirli konuların tartışılabileceği forum sayfaları olduğu gibi her çeşit başlık altında farklı konularında tartışılabildiği forum sayfaları vardır. Forumlarda tartışmaya açılacak konular kullanıcılar tarafından belirlenmektedir (İşleyen, 2018: 196).

2.5.2.7. Sosyal Ağlar

Sosyal ağlar Web 2.0’ın ardından Sosyal Medyanın temelini oluşturan uygulamalardır. Sosyal ağların ortaya çıkması ile zaman ve mekân kavramı ortadan kalkmıştır. İnsanlar duygularını, düşüncelerini, deneyimlerini paylaşarak hem kendilerinin hem başkalarının düşün dünyasını zenginleştirmeye çalışmışlar ve karşılıklı fikir alışverişleri yaşanmaya başlamıştır. İnsanların fikirlerini özgürce ifade

edebilmeleri kamusal alanı genişletmiş, insanların aynı düşünce etrafında toplanmaları ile topluluk kavramı genişlemiş ve toplumların demokratik katılım mekanizmaları güçlenmiştir.

Sosyal paylaşım ağları fotoğraf paylaşımı, video paylaşımı, bilgi paylaşımı, fikir paylaşımı gibi kullanım amaçlarına göre farklılıklar gösterebilmektedir. Kişiler her bir farklı sosyal medya uygulamalarında sahip oldukları profillerde farklı kimliklere bürünebilmektedir. Örneğin Facebook uygulamasında eski arkadaşlarını bulup akrabaları ile etkileşim kurup anılarını paylaşırken, Instagram uygulamasında fotoğraflarını paylaşabilir, Snapchat’te anlık hikâyeler atıp kendi günlük dünyasını yansıtmaya çalışırken bir anda Twitter üzerinden ciddi fikir tartışmaları içerisinde bulunabilirler. Bu nokta da sosyal ağlarda insanlar sanıldığı gibi sosyalleşiyor mu yoksa fiziki olarak asosyalleşiyorlar mı bu da bir soru işareti olarak akıllara geliyor. Bunun yanında paylaşılan bilgilerin güvenliği de akıllarda oluşan başka bir soru işareti olarak gündeme geliyor.

2.5.2.7.1 Twitter

21 Mart 2006 yılında Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone, Evan Williams tarafından kurulmuş olan kurulduğu yıllarda kullanıcılarına duygularını, düşüncelerini, tecrübelerini, bilgilerini, ne yaptıklarını140 karakterle sınırlandırılmış “tweet” adı verilen gönderiler yazabilme olanağı sunan bir sosyal ağ sitesidir. İlk kuruluşunda yalnız şirket çalışanlarının kullanımı için kurulan bu sosyal ağ kuruluşundan yedi ay sonra halka açık kullanılabilir hale gelmiştir. Bir nevi internet sms sitemi de denilebilmektedir (https://tr.wikipedia.org/wiki/Twitter). Bu 140 karakter sınırlandırması Twitter’ın 2017 yılında almış olduğu bir kararla280 karaktere yükseltilmiştir. Bloglarda olduğu gibi ters kronolojik sıralamayla çalışmaktadır (İşleyen, 2018:185-186).Tweet kelimesi İngilizce cıvıldamak manasına gelmektedir. Logosunun da kuş simgesi olması bundan kaynaklanmaktadır. Twitter bugün 40 çeşit dil seçeneği ile kullanıcılarına hizmet vermektedir.

Twitter’a girmek ve başkalarının paylaşımlarını incelemek için bir kullanıcı hesabına sahip olunması gerekmemektedir. Sistemin arama özelliği kullanılarak atılan twitlere kolaylıkla ulaşmak da mümkündür (White, 2012: 98).

Twitter’ın kendine özgün bir dili de vardır. 280 karakterden fazla olmayan mesajlara “tweet”, başka bir kullanıcı tarafından yayınlanan bir mesajın kişinin kendi sayfasında paylaşmasına “retweet”, kullanıcıların başkalarının attığı tweetleri görebilmek için diğer kullanıcıları takip etmesine “following”, kullanıcıları takip eden takipçilere verilen ad “follower”, kişinin hesabını takip ettiği kişiyle bağlantısını koparmasına “unfollow” , kişinin attığı twitlerde başka bir kullanıcı hesabının isminin başına “@” koyarak paylaşımda bulunması “mention”, bir konunun veya bir kelimenin başına “#” konularak paylaşım yapılmasına “hashtag”, aynı anda çok sayıda kullanıcının aynı hashtag ile paylaşım yapmasına “trend topic” denilmektedir. Yapılan hashtag paylaşımlarına göre bölgede en çok konuşulan konular çerçevesinde trend topic listeleri oluşmaktadır. Kullanıcılar kitlesel hareketlerle dünya da dikkat çekmek istedikleri veya konuşulmasını, gündeme gelmesini istedikleri konularla ilgili aynı anda örgütlenerek hashtag çalışmaları yapmaktadırlar.

Twitter; şirketler, ünlüler ve siyasetçiler tarafından da son derece aktif kullanılan bir sosyal medya mecrasıdır. Ücretsiz reklam imkânı sunan bu sosyal medya organı takipçilerle de etkileşim imkânı sunduğu için kısa sürede rağbet görmüştür. Özellikle politikacılar tarafından seçim dönemlerinde propaganda aracı olarak kullanılıp seçmene aracısız ulaşma imkânı sağlamaktadır. Gerçek hayatta bir araya gelme imkânı ve ihtimali çok az olan insanları hashtaglerle gündem belirleme yöntemiyle bir araya getiren Twitter; başta Arap Baharı olmak üzere birçok sivil hareketin gerçekleşmesinde de önemli rol oynamıştır (Bostancı, 2015: 63).

Twitter kullanan ilk başkan 2010’da ilk tweetini atan Obama olmuştur (Yılmaz, 2012:147).

2.5.2.7.2 Facebook

Facebook Şubat 204 yılında Mark Zuckerberg tarafından Amerika’nın Massachusetts eyaletinde kurulmuştur. Kurulduğu ilk yıllar yalnızca Harvard üniversitesi öğrencilerine hizmet vermek niyetiyle kurulan bu sosyal ağ 2006 yılı itibariyle tüm kullanıcılara açık bir platform haline dönüşmüştür. Kısa sürede kullanıcı sayısı itibariyle dünyanın birçok ülkesi ile yarışır bir konuma gelmiş ve sosyal medya denildiğinde akla ilk gelen araçlardan olmuştur (Bostancı, 2015: 67).

Facebook insanların birbirlerini sanal bir ortamdan izleyip iletişim kurdukları, adeta dünya üzerinde ki sanal bir ülke hatta sanal bir gezegen olmuştur (İşleyen, 2018: 157).

Facebook kullanıcılarına eğlenceli vakit geçirme, iletişim kurma, tartışma ortamları kurma, kısa sürede bilgiyi kitlelere yayma ve geri bildirim alma, insanların eski dostlarını bulması veya insanların ortak ilgi duyduğu alanda ki kişilerle bir araya gelmesi gibi imkânları kullanıcılarına sunarken oyun oynayabilme, fotoğraf ekleyebilme ve bu fotoğraflara yer imi ve arkadaşlarını etiketleyebilme, içerik oluşturma, sayfa istatistiklerini kontrol edebilme, anlık konuşma sağlama ve Skype alt yapısıyla görüntülü görüşme özelliğini kullanıcılarına sunan ilk uygulama olma özelliği ile diğer sosyal medya mecralarından ayrılmaktadır. İçinde barındırdığı beğen butonu ile kullanıcılarının nabızlarını anında ölçebilmektedir. Kullanıcılarının beğenilerinden profillerini belirlemekte bu beğeniler doğrultusunda etkili hedef kitleyi tutturup hedef kitleye göre reklam yapabilmektedir. Almanlar tarafından sakıncalı bulunan beğen butonu 2011 yılında Alman gizlilik yasalarını ihlal ettiği ve kişilerin gezindikleri yerleri açığa çıkardıkları gerekçesi ile yasaklanmıştır (sabah.com.tr).

2.5.2.7.3. Instagram

Kevin Systorm tarafından Mart 2010 yılında Burbn adıyla kurulan program daha sonraları Systorm’un Mike Krieger ile bir araya gelip programı geliştirmesiyle Ekim 2010 tarihinde programın adı değiştirilerek Instagram adını almıştır. 2012 yılında Facebook tarafından satın alınmıştır (http://www.offcourse.com.tr).

Instagram İngilizcede anlık anlamına gelen “instant” kelimesiyle, İngilizce telgraf anlamına gelen “telegram” kelimelerinin birleşiminden ismini almıştır. Kişilerin hayatlarını fotoğraf aracılığı ile eğlenceli ve hızlı bir biçimde paylaştıkları sosyal medya ortamı olması Instagram’ın popüler olarak kullanılmasını sağlayan etmenlerden biridir. Fotoğraflara uygulanabilen filtrelerle kullanıcılar fotoğraflarına efektler katabilmektedir. Bununla beraber, Instagram sosyal çevremizde yer alan insanların hangilerinin bu platforma dâhil olduğunu göstermekte ve bu sosyal ağ içerisinde bulunan kişilerle iletişim kurulmasını sağlamaktadır. Fotoğrafların yorum yapılması, beğenide bulunulması Instagram’ın önemli özellikleri arasındadır. Ayrıca

2013 yılında uygulamanın geliştirilmesiyle eklenen “etiketleme” özelliğiyle fotoğraflar sınıflandırılabilmekte bir nevi imleme özelliğiyle daha kolay erişilebilir olması sağlanmaktadır (Türkmenoğlu, 2014: 96).

Her çeşit yaş grubunun yer aldığı bu platform özellikle genç kitle arasında yaygın şekilde kullanılmaktadır. Gençlerin bu platformda yer alması siyasilerinde propaganda faaliyetleri için bu platformu kullanmalarına sebep olmuştur. Siyasiler Instagram hesaplarından günlük yaşantılarına, ziyaretlerine, toplantılarına dair fotoğraf ve çekilen kısa videolarını paylaşmaktadırlar.

2.5.2.7.4 Youtube

Kullanıcıların birbirleri ile videolar aracılığıyla iletişime geçtiği video paylaşım ağları içerisinde en popüler video paylaşım ağlarından biri olan Youtube Jawed Karim, Steve Chen ve Chad Hurley tarafından 2005 yılında ABD’nin Kaliforniya eyaletinde kurulmuştur. “Kendini yayınla” sloganıyla kurulan bu video paylaşım sitesi kısa sürede çok fazla kullanıcıya ulaşmış ve kitle iletişim araçları yeni bir boyut kazanarak yeni medyaya yeni bir soluk gelmiştir.

Obama’nın 2008 seçim kampanyasında Youtube’un aktif bir şekilde kullanılmasıyla siyasetçiler için önemli bir siyasal iletişim platformu haline gelmiştir. Günümüzde birçok siyasi parti ve siyasi seçim kampanyalarında Youtube’dan yararlanmaktadır. Ücretsiz bir platform olması da Youtube’u tercih sebebi kılmaktadır.

2.5.2.7.5. MySpace

Sosyal iletişim ağı kervanına 2003 yılında Tom Anderson. Chris DeWolfe, Jon Hart tarafından Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde kazandırılmıştır. MySpace sanal ortamda kullanıcıların denetimiyle arkadaşlık ve iletişim kurulabilen, blogların, kişisel profillerin, grupların, müzik, video ve resimlerin yüklenebildiği bir sosyal iletişim ağıdır( https://tr.wikipedia.org/wiki/Myspace). Henüz ünlü olmamış kişilere ve gruplara profillerinde arka planda yapmış oldukları müzikleri sergileme olanağı sunarak birçok sanatçının hayran kitlesinin oluşmasını sağlayan ücretsiz bir reklam aracı olarak sanatçılar ve sanatçı adayları tarafından kullanılmıştır. Bunun haricinde normal kullanıcılarda gene profillerinde arka planda takipçilerinin dinlemelerini

istedikleri çalma listeleri de oluşturabilmişlerdir. Facebook kurulduktan sonra MySpace popülerliğini yitirmiştir.