BÖLÜM III. PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ . 40
III.1. b. Flora - Fauna
(Atmosferik Koşullar) İklimsel Faktörler, Mülkiyet Durumu, Mimari Ve Arkeolojik Miras, Peyzaj Özellikleri, Arazi Kullanım Durumu, Hassasiyet Derecesi (Ek-V Deki Duyarlı Yöreler Listesi de Dikkate Alınarak) ve Yukarıdaki Faktörlerin Birbiri Arasındaki İlişkileri de İçerecek Şekilde Açıklanması
III.1.a. Nüfus
Proje konusu saha Kütahya İli, Tavşanlı İlçesi, Uluçam Köyü yakınlarında bulunmaktadır. Kütahya İli’nin faaliyet sahasına uzaklığı kuş uçucu yaklaşık 81,3 km, Tavşanlı İlçesi’nin faaliyet sahasına uzaklığı kuş uçuşu yaklaşık 37,3 km'dir. Uluçam Köyü'ne en yakın çalışma alanı 1 nolu çalışma alanı olup yaklaşık 125 m batısında bulunmaktadır.
İl nüfusu 2012 sayımına göre 573.421 kişidir. Bu nüfusun 375.267’i ilçe merkezlerinde, 198.154'i belde ve köylerde yaşamaktadır.
Tablo- 22. 2012 Yılı Nüfus Bilgileri
YERLEŞİM TOPLAM KADIN ERKEK
Kütahya İli 573.421 288.512 284.909
Tavşanlı İlçesi 101.528 51.058 50.470
Uluçam Köyü 96 47 49
Kaynak: tuik.gov.tr
III.1.b. Flora - Fauna Flora
Proje sahası ve çevresindeki flora türlerini belirlemek üzere, literatür çalışmalarından yararlanılmıştır. Bölgesel flora listesi Tablo-23’de verilmiştir.
Flora tablosunda yer alan türlerin karşısında bilimsel ismi, Türkçe ismi, habitatı, ait olduğu flora bölgesi ve Türkiye’deki yayılışı verilmiştir. Kullanılan kısaltmalar aşağıda belirtilmiştir.
Habitatlar ;
1. Kültür alanları
2. Yol kenarları ve yamaçlar 3. Maki ve çalılık
4. Orman ve orman altı 5. Çayır
6. Nemli çayır veya su kenarları
41 Kısaltmalar ;
Avr.–Sib. : Avrupa-Sibirya Öks. : Öksin
Akd. : Akdeniz D.Akd. : Doğu Akdeniz İr.-Tur. : İran-Turan
Geniş : Bütün Türkiye’de yada en az birden fazla flora bölgesine ait olan türleri ifade eder.
Dış Kesimler : Türkiye’nin kuzey, güney, batı ve doğusunun dış kesimlerini ifade eder.
K. : Kuzey
POLYGONACEAE Çobandeğneğigiller
Rumex acetosella Kuzukulağı + + - Geniş
Astragalus prusianus Boiss. Geven + Geniş
PINACEAE Çamgiller
Acantholimon acerosum İğneli kardikeni +
42
Bern Sözleşmesi İle Koruma Altına Alınan Türler
Bern Sözleşmesi 9/1/1984 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girmiş uluslararası bir sözleşme olup, amacı nesli tehlikeye düşmüş ve düşebilecek türlerin, özellikle göçmen olanlarına öncelik verilmek üzere, yabani flora-fauna ve bunların yaşam ortamlarının korunması ve bu konuda birden fazla devletin işbirliğini geliştirmektir.
Bern Sözleşmesi’ne göre kesin olarak koruma altına alınan flora türlerinin kasıtlı olarak koparılması, toplanması, kesilmesi veya köklenmesi kesinlikle yasaklanmıştır.
Flora listesinde yer alan türler Bern Sözleşmesi ve Sekretaryasının son düzenlemelerine göre gözden geçirilmiş olup, bu sözleşmeye göre koruma altına alınmış tür bulunmamaktadır.
Proje alanında Bern Sözleşmesine göre koruma altına alınmış bir türe rastlanmamıştır Fauna
Çalışma alanın faunası literatür verilerine bağlı olarak çıkartılmıştır. Aşağıda belirtilen türlerden koruma altına alınan türleri belirlemek için Türk Çevre Mevzuatı Avrupa’ nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern Sözleşmesi) ve ekleri incelenmiştir.
Tablo- 24. Kuş Türleri
LATİNCE ADI TÜRKÇE ADI ENDEMİZM BERN AVL
Classis: Aves Kuşlar -
Ordo: Accipitriformes Yırtıcıkuşlar - Fam:Accipitridae Yırtıcıkuşlar -
Buteo rufinus Kızılşahin - Ek-III Ek-I
Buteo buteo Şahin - Ek-III Ek-I
Ordo: Falconiformes Doğanlar -
Fam: Falconidae -
Falco peregrinus Gezgincidoğan - Ek-II Ek-I
Ordo: Galliformes Tavuklar - Fam: Phasianidae Tavuksular -
Coturnix coturnix Bıldırcın - Ek-III Ek-III
Perdix perdix Çilkeklik - Ek-III Ek-III
Ordo: Columbiformes Güvercinler - Fam: Columbidae Güvercingiller -
Columba livia Kaya Güvercin - Ek-III Ek-III
Streptopelia decaocto Kumru - Ek-III Ek-II Ordo: Strigiformes Gece Yırtıcıları -
Fam: Strigidae Baykuşgiller -
Athena noctua Kukumav - Ek-II Ek-I
Otus scops Cüce Baykuş - Ek-II Ek-I
Ordo: Passeriformes Ötücü Kuşlar - Fam: Corvidae Kargagiller -
Fam: Sturnidae Sığırcıkgiller -
43
Tablo- 25. Sürüngen, İkiyaşamlılar ve Memeliler
LATİNCE ADI TÜRKÇE ADI BERN AVL HABİTAT
Classis: Amphibia İki Yaşamlılar
Ordo: Anura Kuyruksuz Kurbağalar Fam: Bufonidae Karakurbağaları
Bufo viridis Gece Kurbağası Ek-II Bahçelerde, açık taşlık alanlarda, su yakınlarında
Classis: Reptilia Sürüngenler
Subclassis: Anapsida
Ordo: Chelonia Kaplumbağalar
Testudo graeca Tosbağa Ek-II Ek-I Kuru, taşlı ve kumlu arazilerde, bağ-bahçe arasında
Subclassis: Lepidosauria Kertenkelele ve Yılanlar Ordo: Squamata Pullular
Subordo: Lacertilia Kertenkeleler Fam: Gekkonidae Evkelerleri
Hemidactylus turcicus ssp.
turcicus Geniş Parmaklı Keler Ek-III Ek-I Taşların altında, kayalar arasında Fam: Lacertidae Asıl Kertenkeleler
Lacerta parva Cüce kertenkele Ek-II Ek-I Yüksek steplerde taşlık ve toprak zeminli yerlerde
Lacerta trilineata ssp.
diplochondrodes Büyük yeşil kertenkele Ek-II Ek-I Orman, sık bitkili taşlıklarda, dere kenarları, tarlalar
Ophisops elegans ssp.
macrodactylus
Tarla kertenkelesi Fam: Scincidae Parlak Kertenkeleler Ablepharus kitaibelli ssp.
kitaibelli
İnce Kertenkele Ek-II Ek-I Kısa bitkili açık yerlerde ve makide Subordo: Ophidia Yılanlar
Fam: Colubridae
Coluber caspius Hazer Yılanı Ek-III Ek-I Taşlık dere kenarları, yamaç ve tarlalarda Malpolon monspessulans ssp.
insignita
Çukurbaşlı Yılan Ek-III Ek-I Az bitkili taşlık bölgelerde Fam: Typlopidae Köryılanlar
Typhlops vermicularis Köryılan Ek-III Ek-I Nemli toprak içi ve taş altlarında
Classis: Mammalia Memeliler
Ordo: Carnivora Yırtıcılar Fam: Canidae Kurtlar ve Köpekler
Vulpes vulpes Kızıltilki Ek-III Her türlü habitat - Ordo: Insectivora Böcekçiller
Fam: Soricidae Sivrifareler
Crocidura leucodon Sivriburunlu Tarlafaresi Açık araziler ve çalılık yerler Ordo: Rodentia Kemiriciler
Subordo: Myomorpha Fare Benzeri Kemiriciler
Fam: Cricetidae Hamsterler
Cricetulus migratorius Cüce Avurtlak Çayırlık alanlarda, tarlalarda, steplerde ve açık ormanlar
Microtus guentheri Otluk ve kültür yapılan steplerde, kurak
yerlerde Fam: Geribillidae Koşarfareler
Meriones tirstrami Türkiye Çölsıçanı Step ve bozkır, yumuşak topraklı ekim yapılan yerler
44
Bern Sözleşmesi İle Koruma Altına Alınan Türler
Bern Sözleşmesi 9/1/1984 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girmiş uluslararası bir sözleşme olup, amacı nesli tehlikeye düşmüş ve düşebilecek türlerin, özellikle göçmen olanlarına öncelik verilmek üzere, yabani flora-fauna ve bunların yaşam ortamlarının korunması ve bu konuda birden fazla devletin işbirliğini geliştirmektir.
Bern Sözleşmesine göre fauna elemanları 2 ayrı liste halinde koruma altına alınmışlardır:
Ek Liste II / Kesin Koruma Altına Alınan Fauna Türleri:
a- Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri
b- Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek
c- Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek
d- Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak
e- Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır.
Ek Liste III / Korunan Fauna Türleri:
Yabani faunayı yeterli popülasyon seviyesine ulaştırmak amacıyla uygun durumlarda geçici veya bölgesel yasaklama. Kapalı av mevsimleri ve diğer ulusal esaslar (Merkez Av Komisyonu Kararları)
2012-2013 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararlarına göre;
Koruma Altına Alınan Av Hayvanları
MADDE 5-Bu av döneminde Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrası gereğince; EK LİSTE-I’deki yaban hayvanları Bakanlıkça; Bakanlık tarafından av hayvanları olarak belirlenen yaban hayvanlarından EK LİSTE-II’deki kuşlar ve memeliler MAK’ca koruma altına alınmıştır. Koruma altına alınan av hayvanlarının avlanması, ölü ya da canlı bulundurulması ve nakledilmesi yasaktır.
Merkez Av Komisyonunca Avlanmasına İzin Verilen Av Hayvanları
MADDE 6-Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrası gereğince, Bakanlıkça belirlenen av hayvanlarından, 2012-2013 av döneminde avlanmanın serbest olduğu sürelerde avlanmasına MAK’ca izin verilen av hayvanları EK LİSTE-III’ te gösterilmiştir.
Faaliyetin tüm aşamalarında; Bern Sözleşmesi koruma kriterlerine, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanununa Orman ve Su Bakanlığı’nca her yıl alınan Merkezi Av Komisyon Kararlarına uyulacaktır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde tespit edilen bu türler özel habitatlara ihtiyaç göstermeyen ve Türkiye’nin birçok bölgesinde rastlanabilen türlerdir.
45
Sonuç olarak, faaliyetin lokal eksenli olmasından dolayı sadece faaliyetin gerçekleştirildiği alanda fauna üzerine etki söz konusu olacaktır.
Faaliyetten ötürü, yukarıdaki fauna listelerinde belirtilen ve Bern Sözleşmesiyle koruma altına alınan türler ve diğer yaban hayatı türleri üzerine, faaliyetle ilgili olarak hiçbir ticari kaygı güdülmeyeceğinden bu türlerin avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi veya alı konması, yumurtalarına zarar verilmesi gibi etkiler söz konusu olmayacaktır.
Sonuç olarak faaliyet işletme aşamasındaki faaliyetler, türler üzerinde rahatsızlık faktörü yaratacak, popülasyonlar bundan olumsuz etkilenecek olsalar da, türlerin ortadan kalkması gibi bir tehlike unsuru söz konusu olmayacaktır.
III.1.c. Jeolojik Özellikler
Ruhsat sahası ve civarını gösterir Jeoloji Haritası ve Kesitleri ekler bölümünde sunulmuştur. (Bkz. Ek-11).
Bölge Jeolojisi
Tavşanlı volkanitleri (Tta)
Gri, krem, sarı, kahve ve pembe renkli çogunlukla alterasyona ugramıs, dasit, riyodasit ve riyolitik bilesimli tüf ve tüfitlerle temsil edilmektedir. Birimi kalkalkalen andezitik lavlar, tüfler ve aglomeralar ile daha alkali olivin bazaltik lav akıntıları ve post-volkanik silisleşme şeklinde ele alınmıştır. Civandağ tüfleri ve Oklukdağı volkanitlerini ayırmıştır. Birim içerisindeki lavların sadece tüfler içerisinde yer yer kayaç parçacıkları şeklinde görüldüğünü belirtmiş ve çalışmasında sadece tüf ve tüfitler için Tavşanlı volkanitleri adlamasını kullanmıştır. Bu çalışmada da Tavşanlı volkanitleri adlaması benimsenmiştir. Başlıca riyolitik ve riyodasitik özellikte kayaç parçası içeriği yüksek aglomera, ince taneli amorf tüf, ince taneli kristal tüf, lapilli boyutunda tüf ve pomza parçacıkları içeren tüflerden oluşan birim inceleme alanının içerisinde gözlenmektedir.
Yer yer proklastik kayaç parçaları ile ince kristalli kuvars, opal, kalsedon, iri kristalli barit, ince kristalli galenit, sfalerit ve antimonit bulunmaktadır. Yukarıda tanımlanan açık gri, beyaz ve kahve renkli silisleşmiş tüflerle sileksit seviyeleri önceki arastırmacılar tarafından cevherli kayaçlar içinde ele alınmıs ve silisifiye tüf ve silisleşmiş riyodasitik tüf olarak adlanmıştır.
Birimin taban kesimlerinde bulunan aglomera sarımsı pembe, gri ve beyaz renkli olup yer yer Neojen öncesi birimlere ait çakıllar içermektedir. Kayaç parçaları Şahin formasyonu, Karaagaç formasyonu ve Enne melanjına ait metakumtaşı, metakonglomera, talkşist, kalkşist, mermer, diyabaz, serpantinit ve radyolaritlerden oluşmaktadır. Yapılan incelemelerde bu çakılların az yuvarlaklaştığı, hatta dayanımsız talkşist çakıllarının bile levhamsı durumda olması tasınmanın az olduğunu göstermektedir. Ayrıca bazı kesimlerde limonit, mangan oksit, antimuan okr kirlenmeleri vardır.