Şirket, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karını arttırmayı hedeflemektedir.
Grup’un sermaye risk yönetimi hesaplanırken, 8. notta açıklanan kredileri de içeren borçlar, ve sırasıyla nakit ve nakit benzerleri, ödenmiş sermaye, tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç / kayıpları, yabancı para çevrim farkları, kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler ile geçmiş yıl kar / (zararları) içeren özkaynak kalemleri dikkate alınır.
Şirket sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler üst yönetim tarafından değerlendirilir. Üst yönetim değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısının yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, temettü ödemeleri, yeni pay ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır.
Şirket, endüstrideki diğer firmalarla tutarlı olmak üzere özkaynakları kaldıraç oranına göre inceler. Söz konusu rasyo net borcun toplam özkaynaklara bölünmesi ile hesaplanır. Net borç ise toplam kredilerden (cari ve cari olmayan kredilerin bilançoda gösterildiği gibi dahil edilmesiyle) nakit ve nakit benzerlerinin çıkarılması suretiyle elde edilir.
2014 yılında Grup’un stratejisi, 2013’den beri değişmemekte olup, 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibariyle özkaynakların borçlara oranı aşağıdaki gibidir:
Şirket yönetimi, mevcut borçların yönetilebilmesi için daha yüksek tutarda karlılık ve özkaynak düzeyine ulaşmayı hedeflemektedir.
Grup’un cari dönem sermaye risk yönetimi stratejisi, önceki dönemlere göre farklılık arz etmemektedir.
b) Finansal Risk Faktörleri
Grup faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Grup’un risk yönetimi programı genel olarak mali piyasalardaki belirsizliğin, Grup finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır.
b.1) Kredi Riski
Finansal aracın taraflarından birinin sözleşmeye bağlı yükümlülüğünü yerine getirememesi nedeniyle Grup’a finansal bir kayıp oluşturması riski, kredi riski olarak tanımlanır. Grup, işlemlerini yalnızca kredi güvenirliliği olan taraflarla gerçekleştirme ve mümkün olduğu durumlarda, yeterli teminat elde etme yoluyla kredi riskini azaltmaya çalışmaktadır. Grup’un maruz kaldığı kredi riskleri ve müşterilerin kredi dereceleri devamlı olarak izlenmektedir.
Ticari alacaklar, genelde aynı sektör ve coğrafi alanlara toplanmış, çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır.
Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır.
42 b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.1) Kredi Riski
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
31.12.2014
Cari Dönem İlişkili Diğer İlişkili Diğer
Taraf Taraf Taraf Taraf
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D) (1)
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 15.404.900 - - -
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların
net defter değeri (2) 1.093.962 27.226.092 - 27.653 1.309.584
B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların
defter değeri (4) - - - - - C. Değer düşüklüğüne uğramış varlıkların net defter değerleri (3) - - - - - - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 147.644 - - - - Değer düşüklüğü (-) - (147.644) - - - - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - - Değer düşüklüğü (-) - - - - - - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - D. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - -
Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Bankalardaki Mevduat
27.653 1.309.584
-
Nakit ve Nakit Benzerleri
1.093.962 27.226.092
43
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.1) Kredi Riski (devamı)
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri:
31.12.2013
Cari Dönem İlişkili Diğer İlişkili Diğer
Taraf Taraf Taraf Taraf
Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D) (1)
- Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - -
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların
net defter değeri (2) - 15.814.614 - 869 366.665
B. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların
defter değeri (4) - 550.949 - - - C. Değer düşüklüğüne uğramış varlıkların net defter değerleri (3) - - - - - - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 147.644 - - - - Değer düşüklüğü (-) - (147.644) - - - - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - - Değer düşüklüğü (-) - - - - - - Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - D. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - -
Alacaklar
Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Bankalardaki Mevduat
869 366.665
-
Nakit ve Nakit Benzerleri
- 16.365.563
(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Ticari alacakların tamamı müşterilerden olan senetli ve senetsiz alacaklardan oluşmaktadır. Grup yönetimi geçmiş deneyimini göz önünde bulundurarak ilgili tutarların tahsilatında herhangi bir sorun ile karşılaşılmayacağını öngörmektedir.
(3) Değer düşüklüğü testleri, Grup’un müşterilerinden olan alacaklarına ilişkin yönetimin belirlediği şüpheli alacak politikası çerçevesinde yapılmıştır (Not 2)
44
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.1) Kredi Riski (devamı)
(4) Vadesi Geçmiş ve Değer Düşüklüğüne Uğramamış Varlıklar:
31.12.2013 Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar
Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk, yönetim kuruluna aittir. Yönetim kurulu, Şirket yönetiminin kısa, orta ve uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Grup, likidite riskini tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip etmek ve finansal varlık ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlamak suretiyle, yönetir.
Aşağıdaki tablo, Grup’un türev niteliğinde olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Türev olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. Alacaklar veya borçlar sabit olmadığı zaman açıklanan tutar, rapor tarihindeki getiri eğrilerinden elde edilen faiz oranı kullanılarak belirlenir.
Likidite riskine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır:
Yükümlülükler 33.998.314 33.305.985 15.735.003 16.576.466 796.531 197.984 Banka kredileri 19.293.728 19.293.728 7.301.087 11.354.755 637.886 -
45
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı)
b.2) Likidite Riski (devamı) 31.12.2013
Sözleşme uyarınca nakit Defter Değeri çıkışlar toplamı
(=I+II+III+IV)
3 aydan kısa (I)
3-12 ay arası (II)
1-5 yıl arası (III)
5 yıldan
uzun (IV) Vadesiz Türev Olmayan
Finansal
Yükümlülükler 19.970.490 19.909.018 9.207.734 10.327.279 91.135 - 282.870 Banka kredileri 11.314.178 11.314.178 2.713.535 8.600.643 - - - Finansal Kiralama
Yükümlülükleri 155.668 155.668 15.480 49.053 91.135 - - Ticari borçlar 8.217.774 8.156.302 6.478.719 1.677.583 - - - Diğer borçlar 282.870 282.870 - - - - 282.870 Sözleşme uyarınca
vadeler
b.3) Piyasa Riski Yönetimi
Piyasa riski, piyasa fiyatlarında meydana gelen değişimler nedeniyle bir finansal aracın gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında bir işletmeyi olumsuz etkileyecek dalgalanma olması riskidir.
Bunlar, yabancı para riski, faiz oranı riski ve finansal araçlar veya emtianın fiyat değişim riskidir.
Cari yılda Grup’un maruz kaldığı piyasa riskinde veya maruz kalınan riskleri yönetim ve ölçüm yöntemlerinde, önceki yıla göre bir değişiklik olmamıştır.
b.3.1) Kur Riski Yönetimi
Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Bu riskler, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır.
Grup’un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıklarının ve yükümlülüklerinin bilanço tarihi itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir:
46
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı) b.3) Piyasa Riski Yönetimi (devamı) b.3.1) Kur Riski Yönetimi (devamı)
TL Karşılığı USD EUR
1. Ticari Alacaklar 12.527.384 4.883.198 426.751
2a. Parasal Finansal Varlıklar 659.547 283.504 755 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 440.591 190.000 -
3. Diğer - - -
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 13.627.522 5.356.702 427.506
5. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
6. Diğer - - -
7. Duran Varlıklar (5+6)
- - -
8. Toplam Varlıklar (4+7) 13.627.522 5.356.702 427.506
9. Ticari Borçlar 6.333.924 1.876.880 702.530
10. Finansal Yükümlülükler 10.832.163 4.008.472 544.871
11. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - -
12. Kısa Vadeli Yükümlükler 17.166.087 5.885.352 1.247.401
13. Finansal Yükümlülükler
- - 318.288 14. Uzun Vadeli Yükümlülükler
- - 318.288 15. Toplam Yükümlülükler (12+14)
17.166.087 5.885.352 1.565.689 16. Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (8-15)
(3.538.565) (528.650) (1.138.183)
17. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık /
(Yükümlülük) Pozisyonu (3.979.156) (718.650) (1.138.183)
DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU
Cari Dönem
47
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı) b.3) Piyasa Riski Yönetimi (devamı) b.3.1) Kur Riski Yönetimi
TL Karşılığı USD EUR
1. Ticari Alacaklar 8.102.546 3.796.348 -
2a. Parasal Finansal Varlıklar 119.484 43.131 9.341 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 363.096 170.124 540.000
3. Diğer - - -
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 8.585.126 4.009.603 549.341
5. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - -
6. Diğer - - -
7. Duran Varlıklar (5+6) - - -
8. Toplam Varlıklar (4+7) 8.585.126 4.009.603 549.341
9. Ticari Borçlar 2.420.537 576.889 405.000
10. Finansal Yükümlülükler 7.959.522 3.729.336 - 11. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 10.458 4.900 -
12. Kısa Vadeli Yükümlükler 10.390.517 4.311.125 405.000
13. Finansal Yükümlülükler
- - - 14. Uzun Vadeli Yükümlülükler
- - - 15. Toplam Yükümlülükler (12+14)
10.390.517 4.311.125 405.000 16. Net Yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (8-15)
(1.805.391) (301.522) 144.341
17. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık /
(Yükümlülük) Pozisyonu (2.158.029) (466.746) (395.659)
DÖVİZ POZİSYONU TABLOSU
Önceki Dönem
48
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı) b.3) Piyasa Riski Yönetimi (devamı) b.3.1) Kur Riski Yönetimi
Şirket, başlıca ABD Doları ve EURO cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır.
Aşağıdaki tablo Grup’un ABD Doları ve EURO kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Şirket içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece yıl sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yıl sonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Pozitif değer, kar/zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder.
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (122.589) 122.589
-2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - -
-3- ABD Doları Net Etki (1+2) (122.589) 122.589
-4- EUR net varlık/yükümlülüğü (321.047) 321.047
1- ABD Doları net varlık/yükümlülüğü (64.354) 64.354
-2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - -
-3- ABD Doları Net Etki (1+2) (64.354) 64.354
-4- EUR net varlık/yükümlülüğü 42.386 (42.386)
Grup, faaliyetlerinden kaynaklanan döviz yükümlülüğünü türev finansal araçlar kullanmak suretiyle hedge etmemektedir.
49
38. FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı)
b) Finansal Risk Faktörleri (devamı) b.3) Piyasa Riski Yönetimi (devamı) b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi
Piyasa faiz oranlarındaki değişmelerin finansal araçların gerçeğe uygun değerinde veya gelecekteki nakit akışlarında dalgalanmalara yol açması, Grup’un faiz oranı riskiyle başa çıkma gerekliliğini doğurur. Riskten korunma stratejileri, faiz oranı beklentisi ve tanımlı olan risk ile uyumlu olması için düzenli olarak değerlendirilmektedir. Böylece optimal riskten korunma stratejisinin oluşturulması, gerek bilançonun pozisyonunun gözden geçirilmesi gerekse faiz harcamalarının farklı faiz oranlarında kontrol altında tutulması amaçlanmaktadır.
31.12.2014 ve 31.12.2013 tarihleri itibariyle Grup’un faiz pozisyonu tablosu aşağıdaki gibi belirtilmiştir:
Cari Dönem Önceki Dönem
Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan varlıklar -
-Finansal varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri -
-20.483.072 11.469.846
-
--
-Faiz Pozisyonu Tablosu
Değişken faizli finansal araçlar Finansal varlıklar
Finansal yükümlülükler
Sabit faizli finansal araçlar
Finansal yükümlülükler
Grup’un finansal yükümlülüklerinin tamamı sabit faizli kredilerden oluşmaktadır. Bu nedenle, faiz değişimlerine ilişkin olarak herhangi bir faiz oranı riski hesaplaması yapılmamıştır. (31.12.2013:
Bulunmamaktadır.) b.3.3) Fiyat Riski
Grup’un finansal durum tablosunda alım-satım amaçlı finansal varlık olarak sınıfladığı pay senetleri bulunmadığından dolayı fiyat riski mevcut değildir. (31.12.2013: Bulunmamaktadır)
50
39. FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ