Evlenme Biçimleri ve Aile İçi İletişim Bozukluğu

Toplumsal değişim evlilik biçimlerini de etkilemiş görücü usulü yerini anlaşarak evlenmeye bırakmıştır. Bu evlenme biçimiyle görücü usulü evlenmenin yarattığı birçok problem ortadan kalkarken başka problemlerin ortaya çıktığı görülmüştür. Farklı kişiliğe ve düşünceye sahip bireylerin evlenme konusunda ortak bir karar alıp eyleme dönüştürmesi kadar doğal bir durum yoktur. Ancak bu her iki evlilik biçiminde de aile içi iletişim bozuklukları mevcut olabilmektedir. Görücü usulünde geleneksel kültürün etkileri ve baskıları, birbirlerini çok iyi tanımayan eşlerin üzerinde iletişim sorunu yaratabilmektedir. Anlaşarak evlenme biçiminde ise eşlerin bireysellik ve özgürlük tutumlarından ödün vermemeleri aile içindeki iletişime zarar verebilmektedir.

Tablo 12

Evlenme Biçiminin Eşler Üzerinde Baskı Kurmaya Etkisi

x2= 32,146 df= 4 p= 0,00

Araştırma içerisinde yer alan bireylerin evlilik biçimlerinin eşler arasındaki iletişim bozukluklarını incelemek amacıyla eşlerin baskı kurma çabaları ve evlenme biçimleri karşılaştırılmıştır.

Görücü usulüyle evlenmiş olan bireylerin yarısından fazlası eşime baskı kurmaya çalışırım fikrini desteklediği, %23,7’lik kısmının bu durumu kısmen desteklediği, %20,3’lük kısmının ise böyle bir düşünceyi desteklemediği öğrenilmiştir. Aynı şekilde bu sorun eşler arası anlaşma şeklinde evlenen bireylere yöneltildiğinde % 19,1’lik bir kısmı bu düşünceye katıldığını, %23,7’lik kısmı bu düşünceye kısmen katıldığını, yarısına yakın bir kısmı ise böyle bir düşünceye katılmadığını ifade etmiştir. Her iki evlenme türüne de bakıldığında tam tersi bir durumun söz konusu olduğu görülmektedir. Diğer şekillerde evlenen bireylerin bu soruya cevabı ise; dörtte üçünün kısmen katılıyorum, dörtte birinin katılmıyorum fikriyle karşılaşılmıştır. Bu şekilde evlenen bireylerde katılıyorum cevabının olmaması dikkat çekmektedir.

Görücü usulü evlilikler daha çok geleneksel kültürden beslendiği için içeriğinde de geleneksel kültürün parçalarını görmek mümkündür. Geleneksel kültürde var olan evin diğer üyeleri erkeğinin kontrol ve baskısı altında olmak zorundadır. Bu nedenle eşler üzerindeki baskı bu aile tipinde çok da sorun olarak görülmemekte, daha çok normal bir

durum olarak karşılanmaktadır. Modern dünyanın yeni evlenme biçimi olan anlaşarak evlenmede ise eşlerin karşılıklı düşünceleri ve isteklerinin karşıdaki birey için ifade ettiği şeyler olması, kişisel hak ve özgürlükler konusunda daha bilinçli olunması, bireyin değerli olması için fikirlerinin dinlemek gerektiğini bilmesi ve baskının bir çeşit psikolojik şiddet olduğu konusunda bilincinin olması bu durumu engellemektedir.

Tablo 13

Evlenme Biçimi ve Eşlerin Düşüncelerini Kabul Ettirme Üzerine Etkisi

x2= 50,667 df= 4 p= 0,00

Evlenme biçimi ve eşlerin birbirlerine sık sık önerilerde bulunurum ve kişisel düşüncelerimi kabul etmesini isterim şeklinde oluşan fikre karşı düşünceleri karşılaştırmıştır.

Görücü usulüyle evlenmiş olan bireylere bu düşünce yöneltildiğinde %61’lik bir kısmı eşime karşı sık sık önerilerde bulunurum ve kişisel düşüncelerimi kabul etmesini isterim fikrine katıldığını belirtmiş, %27,1’lik kısmı bu düşünceye kısmen katıldığını belirmiş, %11,9’luk bir kısım ise katılmadığını belirtmiştir. Kısmen katılırım ve katılırım düşüncesine sahip olan bireylere bakıldığında neredeyse tamamına yakınının bu düşünceye olumlu olarak baktığını ve eşinin kendi düşüncelerini kabul etme konusunda istekli olduğu görülmüştür. Diğer evlenme biçimiyle evlenen bireylerin ise bu

düşünceyi katlıyorum ve kısmen katılıyorum şeklinde yarı yarıya paylaştığı görülmüştür.

Eşler arası karşılıklı anlaşma ve tanışma şeklindeki evlenme biçimiyle evlenen bireylerin %16’lık kısmın bu düşünceye katıldığı, %32,7’lik bir kısmın bu düşünceye kısmen katıldığı, yarısından fazlasının ise bu düşünceye hiçbir şekilde katılmadığı öğrenilmiştir. Bu evlenme biçiminde de kısmen katılıyorum da katılma şeklinde değerlendirildiğinde düşünceyi yarı yarıya paylaştığı görülmektedir.

Görücü usulüyle evlenen bireylerin büyük bir çoğunluğunun eşlerine karşı sık sık önerilerde bulunurum ve kişisel düşüncelerimi kabul etmesini isterim fikrine katılma oranlarının çok yüksek olduğu görülmüştür. Bunun nedeni geleneksel kültürün etkilerinin bu aile biçiminde halen devam etmesinden kaynaklanmaktadır. Ataerkil aileden gelen bu kültür evin erkeğinin her türlü eleştiri, öneri, baskı, düşüncelerini kabul ettirme isteğini desteklemiş ve bu aile biçiminin genel özelikleri haline gelmiştir. Bu şekilde oluşmuş ailelerde bu gibi baskı kurma istekleri ve kendi düşünceleri kabul ettirme istekleri normal olarak karşılanmakta ve çoğu zaman aile içi problem yaratmamaktadır. Bu nedenle görücü usulü şekliyle evlenmiş ailelerde aile içi sorun oranlarının daha düşük olduğu ve eşlerin daha uyumlu olduğu düşüncesi ileri sürülmektedir.

Eşlerin karşılıklı anlaşması şeklinde evlenen bireylerin ise, eşlerine karşı sürekli olarak önerilerde bulunma ve kendi düşüncelerini kabul ettirme isteği bulunan bireylerin de var olduğu görülmektedir. Ancak yarısından fazlasının bu duruma katılmadığı dikkati çekmektedir. Bu evlilik biçimiyle evlenen bireylerin eşlerine karşı daha anlayışlı ve daha fikirlerine karşı daha saygılı olduğu öngörülmektedir.

Aile içerisinde eşime karşı baskı kurarım ve kişisel düşüncelerimi kabul etmesini isterim düşüncesine katılan bireylerin ise aile içindeki sorun seviyelerinin yüksek olduğu kanaatine varılmıştır. Çünkü modern evlenme biçimi olan bu evlenme biçiminde kadının da iş hayatına girmesiyle birçok hakkı elde ettiği gibi kendi düşüncesini ifade etme ve öneride bulunma hakkını da elde etmiştir. Böylece eşler arasında düşünceleri kabul ettirme cinsiyetler arasında çatışmış ve aile içi sorunlar gün yüzüne çıkmıştır. Karşılıklı anlaşma modern dünyanın getirdiği bir evlenme biçimi olarak iç düzenini de modern olanaklardan almaktadır. Kadının özgürlüğü, çalışma hayatına girişi, fikir ve

düşüncelerinin ön plana çıkması, baskın karakter özelliği gösterebilmeleri gibi birçok özellik bu evlenme biçimiyle beraber büyümüştür. Bu nedenle bu evlilik tipinde eşlerin daha baskın olması ve kişisel düşünceleri kabul etme isteği sorun yaratabilmektedir. Ancak eşler arasında kurulmuş doğru iletişimle beraber bu sorunlarında çözümünün de mümkün olduğu bilinmektedir.