Etik iklim, örgütsel güven ve örgütsel bağlılık kavramlarını birlikte inceleyen
çalışmalar incelenmiştir ve aşağıda incelenen çalışmalardan örneklere yer verilmiştir. Ensari ve Karabay (2016) Algılanan etik iklimin örgütsel bağlılık, güven ve devir işlemeri üzerindeki algılanan ortalama etkisi konusunu sigorta sektöründe çalışmışlardır. Çalışmayı İstanbul’da bulunun sigorta acentalarında çalışan 717 kişiye uygulayarak yapmışlardır. Çalışmanın sonucunda, liderlerine güven duyan çalışanların işlerini bırakma konusunda daha az bilinçli olmayı tercih ettiklerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, kuruluşlarına bağlı olan çalışanlar, işlerini bırakma konusunda daha az bilinçli olmayı tercih ettiği, algılanan etik iklimin, örgütsel bağlılık ve ciro niyeti arasındaki etkileşimin yanı sıra, güven ve ciro niyeti arasındaki etkileşim üzerinde kısmi bir aracılık etkisi olduğu da tespit edilmiştir (Ensari ve Karabay, 2016: 47).
Shirazi ve Ahmadi (2015) Esfahan’da lise öğretmenlerinin etik iklim, örgütsel güven ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi konusunda yaptıkları çalışma kapsamında Esfehanda 2013-2014 eğitim öğretim yılında 90 lise öğretmeni ile anket çalışması yapılmıştır. Cronbach’ın Alpha güvenilirlik katsayıları sırasıyla 0,78, 0,89 ve 0,89 düzeyinde çıkmıştır. Verilerin analizinde Smart PLS ve SPSS yazılımları kullanılmıştır. Yapılan çalışmanın sonucunda, etik iklim ile güven ve bir yandan bağlılık arasında ve diğer yandan güven ile bağlılık arasında anlamlı bir nedensel ilişki olduğunu göstermiştir. Etik iklim ile örgütsel güven, etik iklim ve örgütsel bağlılık ve örgütsel bağlılık ile örgütsel güven arasında anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca en büyük ilişki verimlilik ve arkadaşlık ile örgütsel güven arasında çıkmıştır. Kişisel çıkar, takım çalışması ruhu, sosyal sorumluluk, kişisel ahlak ve arkadaşlık ile örgütsel bağlılık arasında ise en düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya konmuştur (Shirazi ve Ahmadi, 2015: 41).
BÖLÜM 5
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ
Bu çalışmada, Düzce Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Etik İklim Algılarının Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık ile ilişkisinin olup olmadığını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu araştırmada nicel veri analiz tekniklerinden tarama modeli kullanılmış olup, saha araştırması kapsamında hazırlanan anket formu çalışanlara uygulanmış ve elde edilen veriler çözümlenerek yorumlanmıştır. Aşağıda nicel, nitel ve karma araştırma teknikleri ile ilgili kısa bilgiler verilmiştir.
Bilimsel bir araştırma için nitel, nicel veya karma şeklinde üç teknikten söz etmek mümkün olmaktadır. Bu teknikler birbirinden ayrılmadan farklı uçları temsil etmektedir. Bir çalışma ya ağırlıklı olarak nicel yaklaşımlıdır ya da ağırlıklı olarak nitel yaklaşımlıdır. Karma yöntem araştırması da bu sürekliliğin ortasında yer almaktadır çünkü hem nitel hem de nicel tekniklerin unsurlarını içermektedir. Genellikle, nitel araştırma ve nicel araştırma arasındaki ayrım, sayı (nicel) yerine kelimeler (nitel) veya açık-uçlu sorular yerine (nitel görüşme soruları) kapalı uçlu sorular (nicel hipotezler) kullanma anlamında olmaktadır (Creswell, 2014: 8-13).
Nitel ve nicel araştırma teknik ve yöntemlerinin genellikle sosyoloji, psikoloji ve tarih gibi farklı eğitim disiplinlerinde sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Bu iki teknik arasında farklılıklar olduğuna dikkat çekilmektedir. Nitel ve nicel araştırmalar
arasındaki fark sosyal ve fen bilimler alanlarındaki tartışmalardan
kaynaklanmaktadır. Gerek doğa gerekse de inceleme alanları olarak sosyal ve fen bilimleri birbirinden oldukça farklı olmaktadır. Bu noktada insanı incelemek sosyal
bilimlerin doğasını oluştururken, doğayı ve doğanın davranışlarını incelemek de fen bilimlerinin doğasını oluşturmaktadır (Ekiz, 2009: 163).
Nitel araştırma, bireylerin veya grupların sosyal veya insan sorununa atfettiği
anlamı araştırmak ve anlamak için uygulanan bir yaklaşım türüdür (Creswell, 2014: 10-11). Bu araştırma türünde yorumlayıcı, doğalcı ve fenomenoloji (olgulaştırma) şeklinde üç yaklaşımdan söz edilmektedir. Bu üç yaklaşımın birbirinden farklı olduğuna dikkat çekilmektedir. Bunlar birbirinden farklılık göstermesine rağmen üç yaklaşım da nitel araştırma paradigması içerisinde değerlendirilmektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda nitel yaklaşımına getirilen en kapsamlı tanımlardan bir tanesi Denzin ve Lincoln (1998) tarafından yapıldığı görülmüştür. Bu araştırmacılara göre nitel araştırma; araştırmacının araştıracağı konu veya konular hakkındaki verileri doğal ortamında incelediği, araştırmaya katılım gösterecek kişilerin konuyu kendi uzmanlığı düzeyinde anlamlaştırdığı ve bunları yorumlama gayretinde olduğu şeklinde tanımlanmaktadır (Denzin ve Lincoln, 1998; Aktaran: Ekiz, 2009: 30).
Nicel araştırma pozitivizm ve realizm gibi felsefi paradigmalara dayanan, yöntem ve metod olarak biyoloji ve doğa bilimlerinden yararlanan hatta çoğu kez bu yöntem ve metodların benzerini kullanan bir yaklaşım tarzıdır. Pozitivizm teorisi bilgiyi ya doğru ya da yanlış şeklinde tek gerçek olarak görmektedir. Realizimde ise üretilen bilgide amaç gerçeğin, gözlemciden bağımsız olmasıdır. Bu kanı da bilginin tarafsız bir şekilde incelenebileceğine vurgu yapmaktadır (Ekiz, 2009: 99).
Nicel araştırma, nitel araştırma yaklaşımından faklı olarak, değişkenler arasındaki ilişkiyi inceleyerek objektif teorileri test etmek için kullanılan bir yaklaşımdır. Bu değişkenler sırayla, tipik olarak enstrümanlar üzerinde ölçülebilmekte ve dolayısı ile numaralandırılmış veriler istatistiksel prosedürler kullanılarak analiz edilebilmektedir (Creswell, 2014: 11-12).
Bazı araştırmacılar öncelikli olarak (veya bazı durumlarda tamamen) tek bir yaklaşım kullanarak araştırma yaparken, özellikle sosyal araştırmacılar giderek artan bir şekilde veri toplamada kalitatif (nicel) veya kantitatif (nitel) yaklaşımlardan her ikisini de kullanarak karma yöntem şeklinde veri toplama yönteminden yararlanmaktadırlar (Matthews ve Ross, 2010: 144-145; Türnüklü, 2001: 9).