Ertelenmiş Gelir Vergisi

Şirket ertelenmiş gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinde bu finansal tablolar ve Vergi Usul Kanunu arasındaki farklı değerlendirmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır.

İleriki dönemlerde gerçekleşecek geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri için uygulanan oran %20 veya %5 (En az iki yıl süre ile elde tutulan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerin satışından doğan kârların %75’i, Kurumlar Vergisi Kanunu'nda öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmesi veya 5 yıl süreyle özsermayede tutulması şartı ile vergiden istisnadır)’tir (31 Aralık 2016: %20 veya %5).

30 Haziran 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla birikmiş geçici farklar ve ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıdaki gibidir:

62 21. Ertelenmiş Gelir Vergisi (Devamı)

Birikmiş geçici Ertelenmiş vergi farklar varlıkları / (yükümlülükleri) 30 Haziran 2017 31 Aralık 2016 30 Haziran 2017 31 Aralık 2016 Ertelenmiş vergi varlıkları

Dengeleme karşılığı 116.279.657 89.804.923 23.255.931 17.960.985

Devam eden riskler karşılığı 20.711.581 6.999.394 4.142.316 1.399.879

Gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş

muallak tazminat karşılığı 70.272.676 280.655.743 14.054.535 56.131.149

Acente teşvik ve eşel komisyon karşılıkları 32.101.399 18.514.642 6.420.280 3.702.928

Kıdem tazminatı karşılığı 10.190.026 6.827.755 2.038.005 1.365.551

Kullanılmayan izin karşılığı 7.185.498 7.217.792 1.437.100 1.443.558

Personel ikramiye karşılığı 15.665.641 21.447.846 3.133.128 4.289.569

Performans ücret karşılığı 6.196.362 6.415.106 1.239.272 1.283.021

Personel kıdem teşvik ve sadakat karşılığı 12.143.129 9.437.156 2.428.626 1.887.431

Dava karşılıkları 9.800.080 9.317.423 1.960.016 1.863.485

Sigortacılık faaliyetlerinden

alacaklar karşılığı 3.453.978 3.453.978 690.795 690.795

İhbar tazminatı karşılığı 702.060 660.703 140.412 132.141

Eurobond değerleme farkı - 21.865.256 - 4.373.051

Mali zararlar (*) 91.514.950 31.570.848 18.302.990 6.314.170

Diğer 22.563.805 13.502.450 4.512.762 2.700.490

Toplam ertelenmiş vergi varlıkları 83.756.168 105.538.203

Ertelenmiş vergi yükümlülükleri

Net rücu ve sovtaj gelir tahakuku (30.799.083) (30.801.468) (6.159.817) (6.160.294) Gayrimenkul değer artış kazancı (33.143.413) (33.143.413) (1.657.171) (1.657.171)

Eurobond değerleme farkı (2.643.771) - (528.754) -

Amortisman TFRS –VUK faydalı ömür farkı (729.240) (1.204.473) (145.848) (240.895)

Diğer (32.770.282) (22.166.376) (6.554.055) (4.433.274)

Toplam ertelenmiş vergi yükümlülükleri (15.045.645) (12.491.634)

Net ertelenmiş vergi varlıkları (35 no'lu

dipnot) 68.710.523 93.046.569

(*) Şirket yönetimi tarafından hazırlanan iş planları ve projeksiyonlar çerçevesinde gelecek dönemlerde vergilendirilebilir karın olduğuna dair kullanılan varsayımları doğrultusunda taşınan zararlar üzerinden 30 Haziran 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihlerinde sona eren dönem finansal tablolarında ertelenmiş vergi varlığı kaydedilmiştir.

Ertelenmiş vergi varlığının yıl içindeki hareketi aşağıdaki gibidir:

2017 2016

Dönem başı - 1 Ocak 93.046.569 105.123.249

Ertelenmiş vergi geliri/(gideri) (4.820.031) 28.844.141

Özkaynak içerisinde muhasebeleştirilen diğer ertelenmiş vergi

geliri/(gideri) 182.261 72.456

Satılmaya hazır finansal varlıklar değer artışı nedeniyle özkaynak içerisinde muhasebeleştirilen ertelenmiş

vergi geliri/(gideri) (15 no’lu dipnot) (19.698.276) (20.857.832)

Dönem sonu – 30 Haziran 68.710.523 113.182.014

63 22. Emeklilik Sosyal Yardım Yükümlülükleri

30 Haziran 2017 31 Aralık 2016

Kıdem tazminatı karşılığı (*) 10.190.026 6.827.755

Toplam 10.190.026 6.827.755

Türk İş Kanunu’na göre, Şirket bir yılını doldurmuş olan ve Şirket’le ilişkisi kesilen veya emekli olan, 25 hizmet (kadınlarda 20) yılını dolduran ve emekliliğini kazanan (kadınlar için 58 yaşında, erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı ödemekle mükelleftir. 23 Mayıs 2002 tarihindeki mevzuat değişikliğinden sonra emeklilikten önceki hizmet süresine ilişkin bazı geçiş süreci maddeleri çıkartılmıştır.

Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş kadardır ve bu tutar 1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 4.732,48 TL (1 Ocak 2017: 4.426,16 TL) ile sınırlandırılmıştır.

Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı bulunmamaktadır.

Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminiyle hesaplanır.

TMS 19, Şirket’in kıdem tazminatı karşılığını tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin geliştirilmesini öngörmektedir. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında aşağıda yer alan aktüeryal öngörüler kullanılmıştır:

30 Haziran 2017 31 Aralık 2016

İskonto oranı (%) 0,89 2,70

Emeklilik olasılığının tahmini için

devir hızı oranı (%) 93 92

Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir.

Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

2017 2016

Dönem başı - 1 Ocak 6.827.755 6.424.320

Dönem içinde ödenen (33 no'lu dipnot) (700.627) (527.253)

Cari dönemde ayrılan karşılık tutarı (aktüeryal

kayıp / kazanç dahil) 4.062.898 666.228

Dönem sonu – 30 Haziran 10.190.026 6.563.295

TMS 19 no’lu standartta 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan değişiklikler kapsamında aktüeryal varsayımlardaki değişikliklerden kaynaklanan aktüeryal kayıp/kazançların özkaynaklarda muhasebeleştirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Şirket, bu kapsamda cari dönem ve geçmiş yıllara ait finansallara olan cari dönemde etkisini değerlendirmiştir. Bu değerlendirme neticesinde aktüeryal varsayımlardaki değişikliğin etkisi (911.307) TL olmuştur (1 Ocak – 30 Haziran 2016: 359.823 TL).

64 23. Diğer Yükümlülükler ve Masraf Karşılıkları

Pasifte yer almayan taahhütler 43 no’lu dipnotta, alınan garanti ve teminatlar 12.3 no’lu dipnotta açıklanmıştır.

Bilançoda maliyet giderleri karşılığı hesabı altında sınıflandırılan karşılıkların detayı aşağıda yer almaktadır:

30 Haziran 2017 31 Aralık 2016

Personel ikramiye karşılığı (*) 15.665.641 21.447.846

Kıdem teşvik ikramiyesi ve sadakat karşılığı (*) 12.143.129 9.437.156

Dava karşılıkları 9.800.080 9.317.423

Danışmanlık karşılığı 9.099.765 1.576.708

Kullanılmayan izin karşılığı 7.185.498 7.217.792

Performans ücret karşılığı (*) 6.196.362 6.415.106

İhbar tazminatı karşılığı 702.060 660.703

Diğer 948.840 715.138

Toplam 61.741.375 56.787.872

(*) Şirket, 2017 yılı içerisinde personel ikramiye karşılığı hesabından 14.007.901 TL’lik tutarı personele borçlar hesabına kaydederek ikramiye ödemesini gerçekleştirmiş olup dönem içerisinde personel ikramiye ve performans ücret karşılığı olarak 8.006.953 TL (47.5 no’lu dipnot) tutarında ilave karşılık ayırmıştır. Performans ücret karşılığı hesaplamasına konu olan ana ortak hisse senetlerinde oluşan 807.393 TL’lik fiyat farkını özkaynaklar içerisinde yer alan diğer kar yedekleri hesabına yansıtmıştır. Şirket, 30 Haziran 2017 tarihi itibarıyla 2.705.973 TL (47.5 no’lu dipnot) tutarında ilave kıdem teşvik ikramiyesi ve sadakat karşılığı ayırmıştır.

Performans ücret karşılığı (Hisse bazlı ödemeler)

2.25 no’lu dipnotta açıklandığı gibi Şirket kriterlerine göre çalışan performansı baz alınarak belli bir sürenin sonunda kullanılmak şartıyla ana ortak olan Axa SA hissesi ile bazı nakdi haklar verilmektedir. Bu kapsamda, Axa SA’nın Şirket’e yansıttığı bu maliyetlere ilişkin Şirket’in finansal tablolarında yer verdiği performans ücret karşılığı hesaplamasına konu olan hisse senetleri ve nakit tutarların dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

30 Haziran 2017

Hisse başı ortalama fiyat (TL)

Hisse adedi

Hisse olarak verilen (TL)

Nakit olarak

verilen (TL) Toplam

Dönem başı 89,06 72.031 6.415.106 - 6.415.106

Giriş 96,26 20.520 1.975.176 - 1.975.176

Ödenen (*) 92,45 (28.177) (2.605.071) - (2.605.071)

Ödenen hisselerden oluşan kur farkları - - 95.628 - 95.628

Dönem içerisinde oluşan kur/fiyat farkı - - 315.523 - 315.523

Dönem Sonu 96,26 64.374 6.196.362 - 6.196.362

(*) Şirket, dönem içerisinde çalışanlara hisse senedi veya nakit olarak ödediği kazanılmış hakları, faaliyet giderleri hesabında muhasebeleştirmiştir.

65

23. Diğer Yükümlülükler ve Masraf Karşılıkları (Devamı)