Elazığ İlinde Hazır Beton

Elazığ ilinde günümüzde 9 tane hazır beton firması bulunmaktadır. Elazığ da kurulan ilk hazır beton firması 2000 yılında kurulan Birlik betondur. Birlik Beton A.Ş.2000 yılında çok ortaklı bir firma olarak kurulmuş olup, kurulduğu günden itibaren son teknolojik sistemleri ve laboratuar olanakları ile yüksek kalitede beton üretmektedir. Birlik Beton A.Ş.'de son sistem tam otomatik beton santrali ile saatte ortalama 90 m3 beton üretimi yapılmakta, aylık ortalama 25 000 m3 hazır beton üretilebilmektedir. Firmaya ait taş ve kum-çakıl ocaklarında TSE Şartnamelerine uygun olarak üretilen beton agregaları santral tesisine getirilerek, çimento, su, katkı vb. beton hammaddeleri ile tam otomatik beton santralinde karıştırılarak hazır beton üretimi yapılmaktadır. Kalite kontrol laboratuarında üretilen tüm beton sınıfları için TSE Şartnamelerine uygun tüm tetkikler yapılmakta ve üretim sürekli kontrol altında tutulmaktadır. Buna bağlı olarak kalitenin vazgeçilmezi olan Kalite Laboratuarında TSE EN 206 / 1 Standardına uygun olarak , agrega deneyleri , taze ve sertleşmiş beton ile ilgili tüm deneyler düzenli olarak teknik elemanlarca yapılmaktadır.

1996 yılında şirket bünyesini geliştiren Çelikler A.Ş, Çelikler Pazarlamayı kurarak serbest piyasada söz sahibi olmaya başlamıştır. Özellikle hazır beton tesislerinde kendini geliştiren Çelikler Pazarlama ilk tesisini 1998 yılında Bartın’da kurdu. Bartın’da kurulan tesis günlük1200 m3 kapasiteye sahip olup ülkemizin içinde bulunduğu deprem kuşağında depreme dayanıklı sağlam yapılar inşa edilmesi yönünde bulunduğu yöreye damgasını vurmuştur. Sağlamlığa, dayanıklılığa ve güvene verilen

önemi perçinlemek için Türk Standartları Enstitüsü’nden TSE belgesi alarak sektörde kendini kanıtlamıştır. Sektörde hızla büyüyen Çelikler A.Ş yatırımlarını genişleterek 2002 yılında Elazığ’da ÇEL-KAR adı altında günlük 2400 m3’lük kapasiteyle kendi ilinde üretime başladı. Bingöl yolu 5.km.’de kurulan ÇEL-KAR hazır beton santrali günümüz teknolojisine uygun, bilgisayar sistemli, modern ve güçlü mikserler ve 37 metrelik beton pompaları ile Doğu’nun en büyük ve en modern beton santralleri arasında yer almaktadır.

Harput Hazır Beton San. ve Tic. A.Ş. 2007 yılında üretime başlayarak Elazığ ve çevresinde hizmetlerini sürdürmektedir. Üretim kalitesi ve profesyonel yönetimiyle kısa sürede ismini duyuran Harput Hazır Beton sektöründe artan talebi daha rahat karşılamak amacıyla filosunu genişletmektedir. 1 adet 50 'lik, 1 adet 40'lık mobil pompa aracı, 5 adet 120 m3 transmikserli aracı, 3 adet 9 m3 ' lük transmikserli aracımız, 6 adet ise diğer araçlarımız mevcuttur. Kaliteyi, hizmeti ve müşteri memnuniyetini ilke edinen firma her yıl büyümeye devam ederek sektörün lider kuruluşlarından biri haline gelmektedir.

Murat Beton kendi hazır beton santrali, 11 mikser aracı, 2 beton pombası kamyonu kepçesi ile siz bölge halkının hizmetindedir. ISO 9001 ve G belgesi ile üretim yapmaktadır.

Tablo 26: Elazığ İlindeki Hazır Beton Firmaları Harput Beton

Çelikler Taah. İnş.San.ve A.Ş.

Hürel Yapı Beton İnş.Üretim San.ve Tic.Ltd.Şti. Nasip Beton

Günfen İnş.Pet.Turz. Teks. Sağlık Hiz. San.ve Tic. Ltd. Şti. Yapı Beton Elemanları İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti

Kaya Hazır Beton San.ve Tic.Ltd.Şti.

Eti Beton Ve Atık Geri Kazanım San. Tic. A.Ş. Murat Hazır beton santrali

Kaynak: Elazığ valiliği sitesi

3.6.1. Hammadde

Hazır beton sektöründe, çeşitli çimento gruplarına bağlı olarak faaliyet gösteren hazır beton firmaları olduğu gibi, herhangi bir çimento grubuna bağlı olmayan hazır beton firmaları da bulunmaktadır.

Dolayısıyla, çimento temininde bu açıdan farklılıklar görülebilmektedir. Ayrıca, hazır betonu oluşturan hammaddeler içerisinde en yüksek bileşen oranına sahip olan agrega (kum, çakıl, mıcır) temini zorunluluğu da, sektörün maden ve taşocağı sanayiyle

yoğun ilişkide bulunmasını gerektirmektedir. Aynı şekilde, hazır beton üretiminde kullanılan kimyasal ve mineral katkıları üreten veya ithal eden firmalar da, yine hazır beton sektör bağlantılı bir diğer sektör olan katkı sektörünü oluşturmaktadırlar.

Elazığ 'da hammadde kırma taş ocaklarından elde edilir. Hammaddenin temin edildiği yerler Haroğlu, Karayazı, Harput, Palu ve Keban'dan oluşan taş ocaklarıdır.

( Elazığ 'daki hazır beton firma çalışanları)

3.6.2. Üretim - Taşıma – Teslimat

Hazır beton firmaları, kuruluş ve işletme aşamalarında makine ve araç üretiminde bulunan çeşitli sanayi kollarıyla ilişki içerisinde bulunmaktadır. Hazır beton silo, ekipman, laboratuvar ve otomasyan sistemlerini üreten firmalarla, transimkser kamyonu, beton pompası gibi araçları üreten motorlu araç firmaları sektörün doğrudan ilişki içerisinde bulunduğu sanayi kollarıdır. Su, kum, çakıl, çimento ayrı ayrı tartılarak uygun hale getirilerek üretilmektedir.2000 yılı öncesinde üretilen çimentonun kalitesi C1-32,5 iken 2000 yılı sonrasında ise C1- 42,5 kalitesinde üretilmeye başlanmıştır. Dere ocakları yerine taş ve bazalt ocakları kurulmuştur. Günümüzde üretilen çimentoların mukavemet gücü daha yüksektir.

3.6.3. Satış – Hizmet

Hazır beton sektörü, bağlı ve ilişkide bulunduğu diğer sektör ve sanayi kollarıyla birlikte doğrudan inşaat sektörüne yönelik faaliyet göstermekte, inşaat sektörünün temel girdilerinden birini üretmektedir. Bu nedenle, inşaat sektöründeki dalgalanmalar doğrudan hazır beton sektörüne de yansımakta, talep değişiklikleri sektörü ve dolayısıyla, ilişkide bulunduğu sanayi kollarını etkilemektedir.

3.6.4. İstihdam

Sektörde yetişmiş eleman eksikliğini gidermek üzere Türkiye Hazır Beton Birliğinin büyük çabaları vardır. Bilimsel kuruluşlar ve üniversitelerle sürekli işbirliği içerisinde her seviye için düzenlediği eğitim ve seminer programları ile sektörün eğitim açığını gidermeye çalışmaktadır.

3.6.5. Hazır beton ve çevre

Endüstrinin her kolunda olduğu gibi, hazır beton üretimi ve kullanımı sırasında da, doğal ve kentsel çevreyle doğrudan bir etkileşim söz konusudur. Bu etkileşim, hazır beton tesisinin kuruluş aşamasından, üretilen ürün ve hizmetin son kullanım noktasına aktarılmasına kadar devam eder. "Beton" sözcüğünün çevre açısından olumsuz bazı çağrışımlara kaynaklık etmektedir. Bunlar plansız ve yanlış yapılaşma uygulamalarıdır. Özellikle şantiyelerde standartlara aykırılık ve çevre kirliliği pahasına üretilmeye çalışılan elle dökme betonlarla karşılaştırıldığında, hazır beton üretiminin çevreye olan etkisi sanıldığından çok daha azdır. Elazığ’da ki hazır beton firmalarının çevre kirliliğine olan etkisi oldukça azdır. Atık malzemeleri yeniden dönüşüm ünitelerine aktarmaktadırlar. Böylece çevre kirliliğinin önüne geçilmeye çalışılmaktadır.

Bununla birlikte, çevre yönetimine ilişkin kurallara uyulmadığı taktirde her endüstriyel üretim süreci gibi, hazır beton üretiminin de çevreye olumsuz etkide bulunabilecek bir takım unsurları söz konusudur. Hazır beton tesisinin, bulunduğu doğal ve kentsel çevreyle kuracağı uyum, muhtemel olumsuz etkilerini de en aza indirecektir. Üretim işlemleri gerçekleştirilirken, gürültü ve toz emisyonlarının kontrolü ve çevreye olumsuz etkinin önlenmesine yönelik tedbirlerin alınması gerekir. Bu noktada önemli olan, taşıma sorumlusundan tesis sorumlusuna kadar her düzeydeki görevlinin, doğal ve kentsel çevreye duyarlılık konusunda eğitilerek bilinçlendirilmesidir.

Bir diğer etken de atık malzeme yönetimidir. Bu konuda yeniden dönüşüm üniteleri kullanılarak, hem kaynak israfı önlenmeli hem de çevre kirliliğinin önüne geçilmelidir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM