Ekonomik Gelişmeler Açısından Kazanımlar

Olimpiyat oyunları pahalı ve masraflı organizasyonlardır. Bu organizasyonu gerçekleştirmek için büyük sermaye ve yatırım gücüne ihtiyaç vardır Bu yüksek maliyet nedeniyle gelişimini tam olarak sağlayamayan, ekonomik, sosyal ve siyasi açıdan güçlü bir konuma sahip olmayan ülkelerin bu tür organizasyonlara ev sahipliği yapmasına olanak tanınmamaktadır.

1896 yılından bu yana her dört yılda bir yapılan Modern Olimpiyat Oyunları (I. ve II. Dünya Savaşları dönemi hariç) 1980‘li yıllara kadar organizasyonu yapan kente ve ülkeye katkılarının yanında ülke ekonomisine büyük bir yük getirmiştir.

Olimpiyat Oyunları sponsorluk ve televizyon yayın hakları gelirlerinin 1980‘li yıllardan itibaren giderek artmasıyla günümüzde Olimpiyat oyunlarını düzenlemek her yönüyle kentlere ve ülkelere büyük kazanımlar sağlar hale gelmiştir.

Olimpiyat Oyunlarını düzenlemenin karlı iş olduğu 1984 Los Angeles Olimpiyat Oyunları sonunda tüm masraflar çıkarıldıktan sonra kente 250 milyon dolar gelir kalması ve oyunların Güney Kaliforniya ekonomisine yaklaşık 3.29 milyar dolarlık bir katkıda bulunması üzerine ortaya çıkmıştır. Bu durum üzerine

55 1992 Olimpiyat Oyunları için o dönemde rekor sayılabilecek sayıda altı kent birden aday olmuştur. 1984 Los Angeles Olimpiyat Oyunları 156 ülke televizyonu tarafından yayınlanmış ve 287 milyon dolarlık bir televizyon geliri sağlanmıştır.

1988 Seul Olimpiyat Oyunları‘nı organize eden Güney Kore‘nin 1988 yılındaki endüstri malları ihracatı bir önceki yıla oranla %28,3’lük artış göstererek 60.67 milyar dolara ulaşmıştır. 1986 yılında 2,321 dolar olan kişi başına düşen milli gelir, 1988‘de 3,728 dolara; yine 1986 yılında 953 milyon dolar olan gayrisafi milli hâsılası, 1988 yılında 1 milyar 561 milyon dolara yükselmiştir. Diğer taraftan Güney Kore‘yi 1988 yılında ziyaret eden turist sayısı bir önceki yıla oranla %23 artış göstererek 2,300.000‘e ulaşmış ve ülke ekonomisine 3 milyar 300 milyon dolarlık bir gelir sağlamıştır. Seul Oyunları 1982 - 88 yılları arasında 302,000 kişilik ek istihdam yaratarak işsizlik oranının da düşüş göstermesine yol açmıştır.

1988 Seul Olimpiyat Oyunları‘ndan üç ay önce ve üç ay sonra yapılan uluslararası kamuoyu araştırmasında; Güney Kore sanayi mallarına ne kadar güveniyorsunuz? sorusuna verilen cevabın oyunlar sonrasında %35‘lik artış göstermesi de Olimpiyat oyunlarının ülkenin imajı yanında diğer alanlarda yaptığı olumlu etkiyi en iyi şekilde açıklamaktadır. Diğer yandan Oyunlar, Güney Kore‘de sporun gelişmesine de büyük katkıda bulunmuştur. İlk kez katıldıkları 1948 Oyunlarından 1988 Oyunlarına kadar olan Olimpiyat tarihlerinde toplam 66 madalya kazanmış olan Güney Kore‘li sporcular, kendi ülkelerinde gerçekleştirilen bu oyunlarda 12 altın, 10 gümüş ve 11 bronz olmak üzere toplam 33 madalya kazanarak büyük başarı göstermişler ve oyunlar sonunda madalya sıralamasında 4. sırayı almışlardır. Seul Olimpiyat Oyunları 160 ülke televizyonu tarafından yayınlanmış ve 403 milyon dolarlık televizyon geliri sağlanmıştır. (Gündoğan 2002 Olimpizm ve

Olimpiyat Oyunlarının Kente ve Ülkeye Katkıları

http://sporbilim.com/dosyalar/Paneller-A.pdf#page=69 Erişim 21.04.2009)

Her şeye karşın Olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmak, düzenleyici ülke açısından önemli maliyetler getirmektedir. 2008 yılı Pekin Olimpiyatları’nın maliyeti yaklaşık olarak 45 milyar dolar civarında tahmin edilmektedir. Pekin Olimpiyatları’na kadar katlanılan en büyük maliyet 9 milyar dolar ile Atina Olimpiyatları’na aittir. Olimpiyat maliyetlerinin bu kadar artmasının nedeni ülkelerin

56 bu amaçla yapmış oldukları yatırımlardan uzun süreli gelir beklemeleri ve spor turizmine verilen önemden kaynaklanmaktadır.

Çin düzenlediği son Olimpiyatları bir prestij olarak gördüğü için hiçbir maliyetten kaçınmamıştır. Bunun yanı sıra yapılan bu yatırımları ülkenin, sosyal ve kültürel gelişimine de katkı sağlayacağı düşünülmüştür.

Olimpiyat ve benzeri büyük spor organizasyonlarda maliyetlerin büyük

çoğunluğu altyapı ve üstyapı çalışmalarına gitmektedir. 2008 Pekin

Olimpiyatları’nda kentsel düzenleme harcamaları için yaklaşık olarak 10-11 milyar dolar harcama yapılmıştır. Örneğin Beijing havalimanı için alternatif yol olarak kullanılacak Jing Shun-lu yolu, kent yakınlarındaki fakir bir mahallenin tozlu yolu iken, ağaçlar, çiçekler ve süs duvarları ile yeniden yapılandırılmış, bu bölgede oturanlara başka yerlerde ikamet etmelerini sağlamak amacı ile para aktarılmış ve bu sayede yeniden yapılandırma tamamlanmıştır. Sadece bu düzenlemenin maliyeti bile yetkili makamlarca 30 milyon dolar olarak beyan edilmiştir.

Yapılan düzenlemeler çerçevesinde Çin’de trafik düzenleme sistemleri tamamen elektronik hale getirilmiş, 318 km karayolu elden geçirilmiş, internet ve telefon altyapıları yeniden düzenlenmiştir. Olimpiyat harcamalarının büyük çoğunluğunu oluşturan, yol, metro, havalimanı, spor alanları, kentsel dönüşümler gibi yatırımların yanı sıra reklam, güvenlik vb. harcamalar da vardır.

2008 Olimpiyatlarının güvenlik harcamaları için beyan edilen tutar yaklaşık olarak 1 milyar dolar civarındadır. Pekin Olimpiyatları’nın düzenlendiği 2008 yılında Çin’de yapılan reklam yatırımlarında büyük bir artış gözlenmiş ve pazarın büyüklüğü 186 milyar dolar civarına ulaşmıştır. Bununla beraber ülkedeki sponsorluk anlaşmalarının büyüklüğü 3.2 milyar dolara ulaşmış ve Çin’in önemli spor giyim markalarından olan Li Ning firması Olimpiyatlar sayesinde yaptığı yatırımlarla İsveç ve İspanya gibi birçok ülkede lisanslı ürün üretme anlaşmaları imzalamıştır. (Brunet, Xinwen, 2009:9 http://olympicstudies.uab.es/pdf/wp116_eng.pdf Erişim:05.02.2009)

Olimpiyatlar sayesinde Çin’in yaklaşık olarak 400 milyar dolar civarında gelir elde ettiği tahmin edilmektedir. Gerek yurt dışından Olimpiyatları izlemek için gelenlerin, gerek yurt içindeki insanların yapmış olduğu harcamalar sayesinde ülke genelinde ekonomik bir hareketlenme, bu hareketlenme sayesinde gerek inşaat sektörü, gerek inşaat sektörünün alt bileşenlerinde büyük bir talep oluşmuştur. Bu

57 genişlemeden en büyük payı alan inşaat sektörünün yanı sıra ülke genelinde otelcilik, hızlı tüketim, promosyon vb. birçok iş kolu önemli gelirler elde etmiştir. Artan talep sonucunda ortaya çıkan istihdam ihtiyacı sayesinde ülke istihdam oranı artmış, ekonominin önemli göstergelerinde olumlu görüntüler oluşmuştur.