2.4. TÜRKİYE’DE KOBİ’LERE SAĞLANAN DESTEKLER
2.4.2. Ekonomi Bakanlığı Destekleri
Ekonomi Bakanlığı tarafından sağlanan destekler aşağıda 2 temel başlık altında incelenmiş ve detayları belirtilmiştir.
2.4.2.1. Yatırımlarda Devlet Yardımları
Yatırımları desteklemek amacı ile Ekonomi Bakanlığı tarafından sağlanan desteğe ilişkin detaylar Tablo 14’te belirtilmiştir.
Tablo 14: Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Genel Bilgiler
Destek Adı Yatırımlarda Devlet Yardımları
Destek Türü Yatırım
Uygulayıcı
Birim Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Yasal Dayanak
19 Haziran 2012 Tarihli ve 28328 Sayılı Resmî Gazete, 2012/3305 Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu
Kararı
Amaç Yatırımları desteklemek
Hedef Kitle İşletmeler
Destek Unsuru
Genel, Bölgesel, Büyük Ölçekli ve Stratejik Yatırımların Teşviki Uygulamalarından Oluşur. Asgari sabit yatırım tutarı;
* 1. ve 2. Bölgelerde 1 milyon TL, * 3. ve 4. Bölgelerde 500 bin TL, * 5. ve 6. Bölgelerde 500 bin TL.
Destek Unsurları;
a. Gümrük vergisi muafiyeti.
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurtdışından ithal edilecek olan makine ve teçhizatlar yürürlükteki ithal edilecek kararı
gereğince ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaftır.
b. KDV İstisnası
Teşvik belgesi kapsamında alınacak ithal ve yerli makine ve teçhizatlar 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince ödenmesi gereken KDV’den muaftır. Ayrıca yatırım tutarı beşyüzmilyon Türk Lirasının üzerindeki stratejik yatırımlar kapsamında yapılacak bina-inşaat harcamaları
38
Destek Unsuru
KDV iadesinden yararlandırılabilir.
c. İndirimli Gelir ve Kurumlar Vergisi
Teşvik belgesi kapsamında gelir ve kurumlar vergisi öngörülen yatırım tutarına ulaşıncaya kadar bazı oranlarda indirimli olarak uygulanır.
d. Yatırım Yeri Tahsisi
Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir.
e. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Yatırım teşvik belgesi kapsamında istihdam için ödenmesi gereken sigorta prim işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlık tarafından
karşılanır
f. Faiz Desteği
Bankalardan kullanılacak en az bir yıl vadeli yatırım kredilerinde teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yetmişine kadar olan kısmı
için ödenecek faizin veya kar payının;
-3.bölgedeki yatırımlar için TL cinsi kredilerde 3 puan, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 1 puan
-4.bölgedeki yatırımlar için TL cinsi kredilerde 4 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 1 puan
-5. bölgedeki yatırımlar için TL cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puan
-6. bölgedeki yatırımlar için TL cinsi kredilerde 7 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puan
Bakanlığın uygun görmesi halinde bütçe kaynaklarından karşılanır.
g. Gelir vergisi stopajı desteği
6.bölgede düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında istihdam edilen işçilerin ücretlerinin asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir
vergisi 10 yıl boyunca tahakkuk eden vergiden terkin edilir.
h. KDV iadesi.
Yararlanılacak unsurlara ilişkin destek miktarları ve oranları bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir.
39
Başvuru Şekli
Teşvik belgesi müracaatları, tebliğle belirlenecek bilgi ve belgelerle Bakanlığa yapılır. Ancak, genel teşvik uygulamaları kapsamında yer alan ve
sabit yatırım tutarı on milyon Türk Lirasını aşmayan, tebliğle belirlenecek yatırımlar için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki, yerel birimlere (Kalkınma Ajansları, sanayi odaları ve Bakanlıkça
görevlendirilecek diğer odalar) de müracaat edilebilir.
Destek Süresi Destek unsurlarına göre değişmektedir.
Web Sayfası http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=EFAEE466-
D8D3-8566-45205F2484CFC85F
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, 2013.
Tablo 14’te görüleceği üzere Ekonomi Bakanlığı tarafından KOBİ’lerin yatırımlarını desteklemek amacıyla gümrük vergisi muafiyetinden, KDV istisnası ve iadesine kadar 8 farklı başlık altında destekler sağlanmaktadır.
2.4.2.2. İhracata Yönelik Devlet Yardımları
Ekonomi Bakanlığı bünyesinde olan ihracat faaliyetlerinin teşviki için kamu otoritesi tarafından verilen desteğe ilişkin detaylar aşağıda yer alan Tablo 15’te görülmektedir.
Tablo 15: İhracata Yönelik Devlet Yardımları Hakkında Genel Bilgiler
Destek Adı İhracata Yönelik Devlet Yardımları
Destek Türü İhracat
Uygulayıcı
Birim Destek Programına Göre Değişmektedir.
Yasal Dayanak 27.12.1994 Tarihli ve 94/6401 Sayılı “İhracata Yönelik Devlet Yardımları
Kararı” Bakanlar Kurulu Kararı
Amaç Türk sanayisinin uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün korunmasını
sağlamaktır.
Hedef Kitle
Yurt içinde imalat sanayi ve muhtelif üretim kollarında faaliyette bulunan işletmeler ile bunların ürünlerinin pazarlamasını yapan Türkiye’de yerleşik
40
Destek Unsuru
İhracata Yönelik Devlet Yardımları; 1.Araştırma-Geliştirme Yardımları
2.Uluslararası Nitelikteki Yurtiçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi 3.Yurtdışında Milli veya Bireysel Düzeyde Gerçekleştirilen Fuar
Katılımlarının Desteklenmesi
4.Pazar Araştırması Desteği 5.Eğitim Yardımı
6.Yurtdışında Ofis-Mağaza Açma, İşletme ve Marka Tanıtım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi
7.Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi
8.Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması ve Türk Malı İmajının
Yerleştirilmesi ve Turquality İmajının Yerleştirilmesine Yönelik Faaliyetlerin Desteklenmesi
9. İstihdam Yardımı
10. Tarımsal Ürünlerde İhracat İadesi Yardımları 11.Özel Statülü Şirketlerin Desteklenmesi 12.Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi 13.Teknik Müşavirlik Hizmetlerine Sağlanacak Yardımlar 14.Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi
Yararlanılacak unsurlara ilişkin destek miktarları ve oranları destekten desteğe farklılık göstermektedir.
Başvuru Şekli Desteklere göre farklılık göstermektedir.
Destek Süresi Destek Programlarına göre farklılık göstermektedir.
Web Sayfası http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=78D45D5F-19DB-2C7D-
3DEB92A25DCCD64F
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı, 2013.
Tablo 15’e göre Türk sanayisinin uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün korunmasını sağlamak amacıyla bir çok farklı alanda destek programı geliştirilmiştir. Desteklerden, fuar katılımından Türk ürünlerinin markalaşmasına kadar birçok konuda yararlanma imkânı bulunmaktadır.
41