T.C. AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
BABA OLUYORUM-I
FUNDA ÇİTİL CANBAY
T.C. AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ EBELİK BÖLÜMÜ
Proje Yöneticisi ve Tez Danışmanı: Dr. Öğr. Üyesi SİBEL ŞEKER
Hazırlayan: Arş. Gör. FUNDA ÇİTİL CANBAY Kapak Tasarım Arş. Gör. FUNDA ÇİTİL CANBAY
İÇİNDEKİLER
DOĞUM SÜRECİ ... Hastaneye Gidiş ... Hastaneye Kabul ve Doğuma Hazırlık ... Doğum Odasında Babanın Bulunması ... ANNENİN DOĞUM SONU DÖNEMDE ÖZELLİKLERİ ... ANNENİN GEREKSİNİMLERİ ... Annenin Beslenmesi ... Annenin Uyku ve Dinlenmesi ... Annenin Hijyen Alışkanlıkları ... Annenin Egzersizleri ... Annenin Ruhsal Değişimleri ... Aile Planlaması ... Eşinize Nasıl Destek Olabilirsiniz? ... Annenin Yasal İzin Süreci... Doğum Sonu Dönemde Anne İçin Tehlike İşaretleri Nelerdir? ... KAYNAKLAR ...
DOĞUM SÜRECİ
Günümüzde, baba rolü bebeklerin bakımında ve annelere destek olma konusunda daha aktif rol oynayan bir figür haline gelmiştir. Yıllardır ana ve çocuk sağlığında sağlık profesyonelleri sorumluyken artık babalar da bu ekibe katılmıştır. Son zamanlarda gelişen tıp teknolojisi ve mükemmel hastanelere rağmen doğum esnasında eşin desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sayede eşiniz ve bebeğinizle sıcak bir iletişim ve sevgi bağının oluşması için bir fırsatınız oldu. Doğum esnasında kendinizi bir eş, bir koruyucu ve bir arkadaş gibi hissedeceksiniz. BABA OLUYORSUNUZ
Hastaneye Gidiş
Bebeğinizin yeni hayata merhaba serüveninde en önemli görev mutlaka eşinizin yanında olmanızdır. Değerli baba adayı bilmeniz gereken ilk şey olabildiğince sakin olmanız gerektiğidir. Bu süreçte yapılması gerekenler:
Eğer normal doğum planlanıyorsa hastaneye gitmeniz gereken zaman eşinizin doğum belirtilerinin başladığı zamandır. Kasılmarının ritmik olması, kasılmaların 8-10 dakika aralıklarla gelmesi, suyun gelmesi ve kanlı bir sıvı gelmesi durumunda zaman kaybetmeden hastaneye başvurun.
Eşinizin hazırlanmasına yardım ettiğinizde, eşinizle beraber doğum için hazırladığınız çantayı/valizi alarak hastaneye en kısa yoldan hastaneye en güvenli yolculuğu sağlamalısınız.
Sezaryen planlanan gebelerin hastaneye ulaşım sürecinde doğumun gerçekleştirileceği tarih ve saatte eşinizi hastaneye ulaştırmalısınız.
Hastaneye Kabul ve Doğuma Hazırlık
Eşinizle beraber doğumdan önce hastanede kullanılması için bir doğum çantası hazırlamanız gerekmektedir. Bu çanta içinde olması anne ve bebeğin bakımında kullanılmak üzere gereken malzemeler Gösterge 1.’de görülmektedir;
Gösterge 1. Doğum çantasında olması gereken malzemeler.
Anne İçin Gerekli Malzemeler Bebek İçin Gerekli Malzemeler Baba İçin Gerekli Malzemeler Pijama takımı/Gecelik Bebek giysileri (zıbın,
eldiven, patik, çorap, başlık) Fotoğraf makinesi, Kamera, Cep telefonu Kitap, dergi, müzik çalar Bebek battaniyeleri Acil durumlarda aranacak ve destek olacak kişilerin telefon numaraları
Kirli çamaşır poşeti Bebek bezi Nüfus cüzdanı ve gerekli belgeler
Kişisel bakım ürünleri (havlu, diş macunu, diş fırçası, tarak, şampuan, dudak nemlendiricisi, el kremi, ayna, peçete, ıslak mendil, ped, terlik vb.)
Bebek battaniyesi Defter, kalem (sancı sürelerini takip etmek için)
Çorap Kirli çamaşır torbası Bebek arabası ya da ana kucağı
İç çamaşırı ve emzirme sütyeni Bebek çantası Atıştırmalıklar ve su Hastane çıkışı için temiz ve
rahat kıyafetler Bebek örtüsü Kitap, dergi, müzik çalar
Eşiniz hastane girişinde bir tekerlekli sandalye talep edebilirsiniz. Doğumhane girişinde bir sekreter eşinizin adı, adresiniz, telefon numaranız,eşinizin iş ve sigorta durumu gibi bazı sorular soracaktır. Bütün bunlar olurken eşiniz sancı çekiyor olabilir. Bu durumda eşinize yöneltilen sorulara siz cevap vermelisiniz. Bu işlem sadece birkaç dakika sürecek ve eşinizi doğumhaneye alacaklar. Hastanenin taleplerine göre doğuma hazırlık sürecinde anne adayının takıları, varsa ojeleri çıkartılmalıdır. Hastane politikalarına göre doğumun tüm anlarında eşinize destek olma şansına sahip olabilirsiniz. Eğer doğum yapılacak hastane altyapısı ve protokolleri göre doğum esnasında eşinizle birlikte bulunamayacaksanız baba olarak siz de aileler için hazırlanmış bir bekleme salonuna yönlendirileceksiniz. Bu esnada eşinize doğumu bekleyeceği bir oda verecek ve onu doğum giysileri için giydireceklerdir. Eğer sezaryen planlanmışsa hastane kabul ve kayıt süreci aynıdır.
Doğum Odasında Babanın Bulunması
Son zamanlarda babalar doğum sürecinde eşleriyle birlikte olma deneyimini yaşamaktadırlar. Ülkemizde doğum öncesi döneme yönelik eğitimlerde doğumda babanın bakıma katılma fikri yaygınlaşmakta ve babaların doğum sürecinde eşiyle birlikte olma gerekliliği vurgulanmaktadır. Ancak, ülkemiz hastane protokollerine göre bu durum bazen izin verilmekte bazen de izin verilmemektedir. Eğer hastane fiziki yapısı uygun ise ve doğum öncesinde gerekli izinleri almış iseniz doktorunuz ve ebeniz bir baba olarak sizin de doğum ekibine katılma hakkına sahip olabileceksiniz. Doğum esnasında eşiniz sancı çekerken eşinize destek olabilirsiniz. Eşinizle yürüyüş yapabilir ve eşinize nefes egzersizleri yaptırabilirsiniz. Ayrıca eşinize doğum esnasında aktif doğum hareketleri yaptırabilirsiniz.
a) b) c) d) e)
Resim 1. En çok kullanılan aktif doğum hareketleri (a: Yürüme, b: eş desteğiyle çömelme, c: eş desteğiyle sırt masajı, d) yataktan destek alarak çömelme ve e: yerden destek alarak eğilme),
Kaynak: Lowdermilk DL. Assessment and Health Promotion, Maternal Nursing, (Ed. Lowdermilk DL., Perry SE. And Cashion K.), 8th Edition, Evolve Learning System, 2006, pp,276.
Eşiniz sezaryen doğum yapacaksa ameliyathaneye gitmeden önce onunla vakit geçirmeli ve korkuları varsa onu duygularını ifade etmesi için onu desteklemelisiniz. Sezaryen doğum sonrası anestezi etkisiyle bulantı ve
kusma olma ihtimali nedeniyle sezaryen öncesi annenin 12 saat boyunca yemek yememesi gerekmektedir.
Ülkemizde normal doğumlarda 24 saat ve sezaryen doğumlarda 48-72 saat sonra taburculuk yapılmaktadır.
ANNENİN DOĞUM SONU DÖNEMDE ÖZELLİKLERİ
Değerli baba adayı doğum birçok aile için zorluklarıyla beraber güzel bir haber olma özelliği taşır. Böyle bir durumda, eşler arasında sorumluluk ve uyum önem kazanır. Gebelik ve doğum sonu dönemde bazı kadınlar sorumluluklarını paylaşmak gerektiğini düşünürken, bazı kadınlar ise eşlerini bebek bakımı ve günlük işlerde tamamen soyutlayarak sadece kendilerinin sorumlu olmaları gerektiğini zannederler. Oysa bir bebeğe sahip olmanın bir aile ilişkisi olduğunu unutmayınız. Babanın bu ilişki dışında kalması düşünülemez. Eşinize bu dönemde yardım etmeniz için doğum sonu dönemde eşinizin vücudunda gerçekleşen bazı değişiklikler olur;
Rahim doğumdan sonra büyüktür ve karın üzerinde ele gelir. Daha sonra kasılmalar ve bebek için hazırlanan iç tabakanın soyulup atılması ile eski durumuna bir hafta içinde geri döner. Bebeği emzirmek bu sürecin hızlanmasına yardımcı olur.
Doğum sonu dönemde gebelik süresince oluşan vücut değişiklikleri 6 haftalık bir süreçte gebelik öncesi eski haline döner.
Doğum sonu ilk 3 gün önce kırmızı renkli bir akıntı olur. Doğum sonu 4-10. günlerde artık akıntı pembe ve kokusuz olmalıdır.
Sezaryen doğum öncesi eşinizin doğumdan 12 saat öncesine kadar aç kalmalıdır.
Doğum sonu ilk günlerde 1 saat içinde 1 petten fazla kanama anormaldir. Kan kaybı hayati tehlike taşır. Eşiniz kanaması olduğunu söylediğinde zaman kaybetmeden eşinizi bir sağlık kuruluşuna götürünüz. Doğum sonrası 10. Günden itibaren sarı ya da kirli beyaz olmalıdır.
Bir babanın çocukların yapabileceği en büyük iyilik onların annelerini sevmektir. THesburgh
ANNENİN DOĞUM SONU DÖNEMDE GEREKSİNİMLERİ Annenin Beslenmesi
Doğum sonu dönemde anne sütünün yeterli salgılanması için eşinizin bol sıvı (10-12 bardak=2000-2500 ml) alması ve eşinizin iyi beslenmesi gerekiyor. Bu konuda eşinizi desteklemelisiniz.
Doğum sonu dönemde eşinizin yüksek enerjiye ihtiyacı vardır ve annenin beslenmesi anne sütünün miktarını ve kalitesini etkilemektedir. İdeal olarak eşinizin günlük gıda alımına yaklaşık 600 kcal (kalori) eklenmesi önerilmektedir. Bunun için ara öğün olarak eşinizin lifli gıdalar (tam tahıllar, meyve, kurutulmuş meyveler, sebzeler) almasını sağlayarak kabız olmasını önleyebilirsiniz.
Çay, kahve gibi içecekler süt verimini azalttığı için çok fazla (1-2 fincan) tüketilmemelidir. Kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt ve peynir gibi besinleri günlük beslenme
içerisinde 3 porsiyon tüketmek yeterli olacaktır.
Günde 2-3 porsiyon meyve tüketmelidir. Vitamin-mineral ihtiyacını karşılayacağı gibi tatlı yeme ihtiyacını da karşılayacaktır.
Doğumda kan kaybı olacağından eşinizin doğum sonu her gün 1 adet yumurta ve 1 porsiyon etli sebze yemeği ya da baklagiller yemesini sağlayınız. Kan yapımı için sabahları 1-2 kaşık pekmez de önerilir.
Gıda temini sağlıklı olan gıdalardan yana tercih ediniz. Bu sorumluluk size ait olacaktır. Paketlenmiş hazır gıdalar, paket meyve suları ve asitli içecekler almaktan kaçınınız. Bunun yerine taze sıkılmış meyve ve sebze sularını eşinizin tüketmesi konusunda ona destek olunuz. Hazır meyve suları yerine daha sağlıklı ve katkısız olduğundan evde taze sıkılmış meyve suları ve kompostolar tercih edilmelidir.
Gebelik öncesi kiloya dönmek için eşinize acele etmemesini söyleyiniz. Ayda 2 kilodan fazla kilo kaybı uygun değildir.
Annenin Uyku ve Dinlenmesi
Doğum sonu dönemde eşiniz gece boyunca bebeğini emzirmesi, bebek ağlaması nedeniyle zor uyuyabilir. Bu da gün içinde yorgun ve uykusuz olmasına neden olacaktır. Gün içinde eşinizin dinlenmesini sağlamak amacıyla bazı önlemler alabilirsiniz. Bu önlemler;
Çevre düzenlemesi yapınız (gürültü, ışık, ısı).
Eşinize kafein içermeyen sıcak bir içecek ikram ediniz (ballı süt, salep, boza, yeşil çay vb.) Eşinizin sırtına masaj yaparak uyumasını sağlayabilirsiniz.
Doğum sonrası aileye yeni bir bireyin katılımını kutlamak için tebrik telefonları gelebilir. Bu konuda eğer anne uyuyorsa uyandırılmamalıdır. Unutmayın ki eşiniz bebek bakımı konusunda zaten uykusuz kalmaktadır. Bu nedenle ziyaretçi ve telefon görüşmeleri konusunda sınırlama getirerek (eşinize tebrik mesajlarını sonra iletebilirsiniz) eşinizin dinlenmesini sağlayabilirsiniz. Arayanları unutmamak için bir deftere kaydedebilirsiniz.
Annenin Hijyen Alışkanlıkları
Eşiniz taburcu olduktan sonra duş yapabilir bu konuda endişelenmeyiniz. Duş pozisyonu normal doğum ile aynı şekilde ayakta ve ılık su ile olmalıdır.
Sezaryenle doğum yapan anneler dikişlerini kuru tutmalıdır. Dikiş bölgesinde şişlik kızarıklık ve akıntı olursa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Tuvaletten önce ve sonra ellerinizi yıkamalıdır.
Eşiniz göğüslerine dokunmadan önce ellerini mutlaka yıkamalıdır. Bu konuda eşinizi teşvik ediniz.
Sezaryen doğum sonrası ise banyo biraz ertelenebilir. Önerilen doğum sonu 3. günden itibaren ayakta duş şeklinde banyo yapılabilir. Ayrıca sezaryen bölgesi çok iyi bir şekilde kapatılıp suyun dikiş bölgesine geçmeyeceğinden emin olduğunuzda ayakta duş alabilirsiniz.
Eşinizin petlerini sık değiştirilmesi (2 saatte bir) gerektiğini hatırlatınız.
Bebek emzirilmeden önce ve sonra ellerini ve göğüslerini ılık su ile yıkaması gerekir. Göğüslerin emzirme sonrası yıkanmadığı taktirde besin artıkları nedeniyle göğüste bakteriler üreyebilir. Göğüs temizliğinde kesinlikle ıslak mendil kullanmamalıdır. Bebek emeceği zaman ağzına acı bir tat gelebilir. Ayrıca göğüs çevresinde hassasiyet oluşabilir. Göğüs çevresinin sadece ılık bir su ile yıkanması yeterli olacaktır. Özellikle annenin sabun kullanması annenin göğüs çevresini kurutarak çatlamasına neden olacaktır.
Tuvalet öncesi ve sonrası anne-babanın el temizliğine önem vermesi anne ve bebek sağlığı açısından önem taşımaktadır. Özellikle bebeğin altını değiştiren anne ya da babanın bez değişimi öncesi ve sonrasında elllerini bir sabunla yıkamaları gerekir. Bu nedenle eşinizi ellerini yıkaması konusunda teşvik ediniz.
Doğum sonu dönemde eşinize bebeğini emzirdikten sonra eşinize göğüslerinin kuru kalması gerektiğini hatırlatınız. Bebek emzirildikten sonra eşiniz göğüs uçlarını kurutmazsa meme çatlaklarına neden olur. Bu da bebeğin beslenme durumunu olumsuz etkileyebilir.
Annenin Egzersizleri
Eşinizin gebelik öncesi kiloya dönmesi, doğumdan 6 hafta sonra başlayacaktır.
Doğum sonu egzersizlere en erken annenin durumuna göre hafif egzersizlerle 1-2 hafta sonra başlanabilir.
Emziren annelerin rahim ve karın kasları eski haline daha kolay gelir.
Doğum sonrası bir süre sarkık ve büyük karın için sargı veya korse kullanmak sakıncalı ve yararsızdır. Düzelmesi için yürüyüş, karın egzersizleri faydalı olur.
Haftada en az 3 kez 20-30 dakika süreyle egzersiz yapılmalıdır. Egzersizler bebeği emzirdikten sonra yapılmalıdır. Egzersizler esnasında anne ve baba bebeğiyle beraber yürüyüşe çıkabilir. Bebeğin hem anneyle hem de babayla beraber vakit geçirmesi aile olma farkındalığını arttıracaktır.
Annenin Ruhsal Değişimleri
Doğum sonrası ruhsal durum, fiziksel ve hormonal değişikliklerin olduğu kadar, anne, bebek ve babanın uyumunu kapsayan karmaşık bir süreçtir.Bu dönemde ortaya çıkabilecek ruhsal bozuklular annelik hüznü, doğum sonu depresyon ve psikoz olarak üç grupta ele alınır.
Annelik hüznü doğumdan sonra ilk günlerde (ilk hafta içinde); Uykusuzluk,
Gerginlik, Yorgunluk, Ağlama,
Duygu durum değişiklikleri, Kaygı görülür.
Genellikle annelik hüznü çoğu kadın tarafından anneliğe adapte olma konusunda kolayca bu durumu atlatabilirler.
Annelik hüznü genellikle doğumdan sonra 3. Ya da 4. günlerde başlayıp, 1-2 hafta sürebilir ve kendiliğinden geçebilir. Aile üylerinden yeterince destek alamayan anneler bu hüznü iki haftadan uzun süre yaşayabilirler. Böylece anneler günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmesine engel olabilir. Bu konuda eşinize destek olmalısınız.
Doğum Sonu Depresyon; genellikle doğumu izleyen ilk 6 haftada başlar ve doğum sonrası 1 yıla kadar sürebilir.
İştahsızlık, Uykusuzluk,
Şiddetli sinirlilik ve öfke, Yorgunluk,
Cinsel dürtü azalması, Yaşama sevincinin azalması,
Utanç, suçluluk veya yetersizlik hisleri,
Şiddetli olarak görülebilen duygu durum dalgalanmaları, Aileden ve arkadaşlardan uzaklaşma,
Kendinize ve bebeğinize zarar verme düşüncesi gibi belirtiler görülür.
Bu belirtiler doğum sonrası depresyon belirtileridir. Doğum sonrası annelik hüznü iki haftayı geçtiği ve depresyon belirtileri görüldüğü zaman mutlaka eşinizi doktoruyla görüştürünüz.
Doğum Sonu Psikoz; doğum sonu ilk iki hafta içinde başlayabilir. Erken dönemde tespit edilmesi ve tedavi edilmesi hayati önem taşır. Belirtileri;
Uykusuzluk Gerginlik Huzursuzluk Suçluluk duyguları
Bebeğinin öldüğünü yerine başka bir bebek verildiği gibi düşüncelerinin olması, Bebeğin yeterince sağlıklı olmadığını düşünme ve bunun kendi hatası olduğunu
düşünmesi gibi belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden eşinizle birlikte bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Bu esnada anne ve bebeğin yalnız kalmasını önlemeli ve yakınlarınızdan bu konuda destek almalısınız.
Aile Planlanması
Eşiniz zorlu bir doğum sürecini atlattı. Eşinizin yaraları iyileşmeye başlayacaktır. Unutmamanız gereken en önemli konulardan biri de doğumdan sonra altı haftaya kadar cinsel ilişkiden uzak durmalısınız.
Doğum sonu, lohusalık dönemi boyunca (6 hafta) cinsel ilişki ertelenmesi önerilmektedir. Çünkü cinsel ilişki esnasında ağrıları olur ve dikişleri iyileşmeyebilir. Doğum altı hafta içinde cinsel ilişki yaşanırsa ilerleyen zamanlarda cinsel isteksizlikle beraber eşinizin ağrıları olabilir. Ayrıca doğum sonu dönemde anne vücudu enfeksiyona karşı korunmasızdır.
Doğum sonrası altı hafta sonra eşinizin hastanede doktor kontrolü olacak. Eşinizin kontrollerinde yanında olmalısınız.
Hastanede veya aile sağlığı merkezinde eşinize ve size bir sonraki gebelik için bilgilendirme yapılacaktır. Çünkü bu süreçte annenin vücudunu toparlaması ve dinlenmesi gerekmektedir. Çünkü anne ve bebek sağlığı için 2 yıldan daha kısa sürede gebelik sakıncalıdır. Doğum sonu haznede görülebilen kuruluk için su bazlı kayganlaştırıcı fitiller veya jeller kullanılabilir.
Doğum sonu dönemde kullanılabilecek geleneksel ve modern aile planlaması yöntemleri bulunmaktadır. Bu yönlemler Tablo 2’de açıklanmıştır;
Tablo 2. Doğum sonu dönemde kullanılabilecek aile planlaması yöntemleri.
Geleneksel Aile Planlaması Yöntemleri Modern Aile Planlaması Yöntemleri Geri çekme: Bu yöntemde erkek boşalma
öncesi vaginadan dışarı çıkarak ejakülasyonunu vagina dışında gerçekleştirmektedir.
Rahim içi araç (Spiral): Doğumdan hemen sonra uygulanan gebeliği önlemek amacıyla rahim içine yerleştirilen genellikle bakır da içeren plastikten yapılmış çeşitli şekillerde cisimlerdir.
TakviT Takvim yöntemi: Kadının gebe kalabileceği ve gebe kalamayacağı günleri bir takvim üzerinde işaretleyip, vücudunun doğal belirtileri gözlemleyerek ve fertil dönemde cinsel ilişkiden uzak durarak doğurganlığın planlanmasıdır.
Kondom: Cinsel ilişki sırasında cinsel organına takılarak kullanılan çok ince ve esnek bir kılıftır. Halk arasında kaput ya da kılıf olarak bilinir. Sağlığa hiçbir yan etkisi yoktur. Bulaşıcı cinsel hastalıklara (AIDS, sifiliz vb.) karşı da korur.
Emzirmenin Uzatılması (Laktasyonel Amenore Metodu/LAM): Doğum sonu dönemde düzenli emziren anneler hormonlar nedeniyle gebelikten ilk 6 ay boyunca gebelikten korunurlar. Anne bebeğini en çok geceleri emzirmelidir.
İmplantlar: Cilt altı implantları cilt altına yerleştirilen kadınlık hormonu (progesteron) içeren kontraseptiflerdir.
Sadece kadınlık hormonu (progesteron) içeren mini haplar: Doğum sonu dönemde kullanılabilecek bu haplar özellikle doğum sonu 6 ay içinde annenin yutmasıyla kullanılır.
Tüp Ligasyonu: Kadında yumurtayı taşıyan tüplerin ameliyatla bağlanmasıdır.
Vazektomi: Erkeğin tohum kanallarının bağlanmasını sağlayan küçük bir cerrahi işlemdir.
Eşinize Nasıl Destek Olabilirsiniz?
Ev işlerinde eşinize destek olmalısınız. Hastaneden eve geldiğinizde (doğum hastanede olmuş ise) ilk günlerde akraba ve dostlarınızın size ve eşinize yardımcı olmasına izin verin. Böylece eşiniz dinlenme fırsatı bulur.
Akrabalarınızdan destek olacak kimse bulamadıysanız ve eşinizin yanında sadece siz bulunmak zorundaysanız. Doğum sonrası memursanız bir haftalık baba izniniz olduğunu ve gerekiyorsa ek olarak birkaç gün daha izin almalısınız. Serbest bir işte çalışıyorsanız birkaç gün daha izin almalısınız.
Doğum sonu ilk zamanlar yakınlarınızın gelmeye başladığında aile ortamına yabancıların girmesine izin verecek davetlerle eşinizin dinlenememesine neden olabilir.
Bazı anneler kendilerini keyifsiz, huzursuz hissedebilirler ve manevi desteğe ihtiyaç duyabilirler.
Doğum sonu annenin huzursuz durumları olabilir. Bu durumda siz de huzursuzluk yaşayabilirsiniz. Eşinizle konuşmaya ve özellikle birbirinizi dinlemeye devam edin ve bu durumun geçici olduğunu unutmayın.
Annenin Yasal İzin Süreci
Eşiniz de çalışıyorsa bu dönemde izinli olacaktır. Ülkemizde kadınların doğum öncesi sekiz ve doğum sonrası sekiz haftalık izin kullanma hakkı bulunmaktadır. Yani 32 haftalık bir gebe izin kullanabilir. Çalışan bir kadın isteği halinde bu izinler dışında 6 ayakadar ücretsiz izin alabilir. Annenin doğum şekli (ister sezaryen ister normal doğum şeklinde) izin süresini değiştirmez. Doğum izni haricinde çalışan bir kadının çocuğu bir yaşına gelene kadar. Çocuklarını emzirmeleri için günde bir buçuk saat süt izni verilir.
Doğum Sonu Dönemde Anne İçin Tehlike İşaretleri Nelerdir? Doğumdan sonra eşinizde;
38 derece ve üzerinde ateş (Enfeksiyon belirtisidir) olması,
Bacaklarda şişlik ve hassasiyet (Hareketsiz kalmaya bağlı pıhtı oluşumu görülebilir) bulunması,
Şiddetli kanama (Acil müdehale edilmelidir.) varsa,
Göğüs ağrısı, öksürük, nefes alırken göğüs kafesinde batma, Mide bulantısı ve kusma (Anestezinin yan etkisi olabilir),
İdrarda yanma, ağrı ve çok sıkışıp çok az idrar yapma (idrar yolu enfeksiyonu),
Göğüslerin ağrılı, sıcak ve hassas olması (Süt birikimi, süt kanallarının tıkanması ve enfeksiyon gelişimi olabilir),
Sezaryen ve normal doğum sorası dikiş yerlerinde dayanılmayan ağrı, kızarıklık, sıcaklık artışı varsa (Cilt altında kan birikimi ve enfeksiyon gelişimi olabilir),
Vajina ile makat arası bölgede geçmeyen ağrı (cilt altında kan birikimi) olursa ve bu problemler dışında bir problem olduğunda hastaneye başvurmanız gerekmektedir.
KAYNAKLAR
Akdolun Balkaya N. Postpartum dönemde annelerin bakım gereksinimleri ve ebe-hemşirenin rolü. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2002, 6(2), 42-49.
American Academy of Pediatrics, American College of Obstetricians and Gyneclogists. Guidelines for Perinatal Care, 6th ed. American Academy of Pediatrics, Elk Grove Village, IL 2008. Anderson AB, Stone ES, Best Practices In Midwifery, Using The Evidence To Implement Charge. Springer Publishing Company, 2013, p. 3-12.
Arslan T, Yiğiter B, Gebe takibinde güncel yaklaşımlar. Turkish Family Journal Of Physician 2012, 3 (2), 1-2.
Avcuoğlu A, Karataş Eray İ, Yurdakul AV, Üstü Y, Uğurlu M. Doğum sonrası dönemdeki annelerin sağlıklı kilo vermek konusundaki bilgi düzeylerinin ve tutumlarının sorgulanması. Ankara Medical Journal 2014, 14(4), 144-150.
Bagherinia M, Mirghafourvand M, Shafaie FS. The effect of educational package on functional status and maternal self-confidence of primiparous women in postpartum period: A randomized controlled clinical trial. The Journal of Maternal Fetal Neonatal Medicine 2017, 30(20), 2469-2475. Demirci H, Güngör İ. Hemşire ve ebelere yönelik kadın sağlığı ve hastalıkları öğrenim rehberi.