Dolaylı Etkileyen Durumlar

Zümre olmayı dolaylı etkileyen durumlar yöneticilerden kaynaklanan durumlar ve diğer durumlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

4.1.3.2.2.1.Yöneticilerden Kaynaklanan Durumlar

Yöneticilerden kaynaklanan durumlar ile ilgili bulgular Tablo 12’de verilmiştir.

Tablo 12. Yöneticilerden Kaynaklanan Durumlar

Eğitimlerin niteliksiz olması

 Konusuna hâkim olmayan birilerinin eğitim vermesi

 Eğitimlerin zaman kaybı olması.

 Çok fazla ve gereksiz şeylerin konuşulması

 Eğitime alınan konuların bilinen ya da yararlı olmayan şeyler olması

Öğretmenlerin itibarsızlaştırılması

 Öğretmenlerin itibarsızlaştırılması/değersizleştirilmesi

 Öğretmenlerin çok tatil yapıyor olarak lanse edilmesi

 Üst mercilerin öğretmenlere güven duymayan açıklamaları

 Öğretmenlerin 2. plana atılması

İş yükü fazlalığı  Öğretmenlerin üzerindeki yükün fazla olması Kıyaslama

 İdarenin öğretmenleri başarılı başarısız diye adlandırması

 Öğrenci başarısından çok öğretmen başarısının değerlendiriliyor olması

Takdir görmeme  Öğretmen başarılarına takdir, övgü olmaması Yöneticilere olan güvensizlik  Yetkililere güven duymama

Zorunlu yapılan işler  Öğretmenlerin istemedikleri şeyleri yapması/yaptırılması

Tablo 12’de kişilerden kaynaklanan durumların 7 maddeye ayrıldığı görülmektedir. Bu maddeler eğitimlerin niteliksiz olması, öğretmenlerin itibarsızlaştırılması, iş yükü fazlalığı, kıyaslama, takdir görmeme, yöneticilere olan güvensizlik ve zorunlu yapılan işler şeklindedir.MEB tarafından yapılan eğitimlerin niteliksiz olması, zaman kaybı olması, yeni şeyler öğrenememe bu tarz toplantılara ön yargı oluşturmuştur. Dolaylı yoldan genelleme yapılıp ZÖK’ler için de aynı şey düşünülmektedir. Öğretmenlik mesleğinin itibarsızlaştırılması öğretmenlerin mesleğe olan bakış açılarını değiştirmiştir. Bu, öğretmenleri psikolojik olarak yıpratan bir durumdur. Sosyal hayatta mesleğe olan saygı azalmıştır. Bu itibarsızlaştırma beraberinde başka olumsuzlukları da getirmiştir. Öğretmenler derse girip çıkmak dışında çaba sarf etmek istememeye başlamışlardır. Mesela öğrenci başarı ve başarısızlıklarının öğretmene mâl edilmesi, idarenin öğretmenleri sınıflandırması kişilerde isteksizliğe yol açmaktadır. Bunun sonucunda öğretmenler daha çok kendilerini düşünme eğilimine girmekte ve mesai saatleri dışında ekstra vakit harcamak istememektedirler. İdarenin öğretmenlere zorunlu işler yaptırması, öğretmenlere olan tavrı, öğretmenleri kıyaslaması ve takdir etmemesi olumsuz durumlar oluşturmaktadır. Bunların sonucunda öğretmenler idareye güvenmemektedir. Yöneticilerden kaynaklanan durumlar ile ilgili doğrudan alıntılar aşağıda verilmiştir.

F7: “İtibarsızlaştırmayı biz önce kendi içimizde yapıyoruz. Ben gidip X

öğretmene sağda solda şöyle yapıyor böyle yapıyor iyi demesem onun nasıl bir öğretmen olduğu nu nerden bilecek derse mi girecek anladınız mı bu okul yönetimiyle de yapılıyor etiket.”

F8: “MEB’in seminerlerinde gelen de konusuna hâkim değil. Sorduğunuz

sorulara cevap veremiyor. Sadece slayttan bir okuyor. O slaytı zaten ben evde kendim okuyorum. Hani ben kendini geliştirmeyen bir insan değilim. E ne oluyor o zaman sırf birisinin slayt okuması için zamanını veriyorsun. Zaman çok değerli bir şeydir. Doğal olarak ne oluyor o seminere karşı isteksizlik oluyor.”

M2: “Kesinlikle öğretmemelere önce hak ettikleri itibar verilmeli.”

4.1.3.2.2.2. Diğer Durumlar

Diğer durumlar ile ilgili katılımcı görüşleri Tablo 13’te verilmiştir.

Tablo 13. Diğer Durumlardan Kaynaklanan Zümre Olmayı Engelleyen Durumlar

Mesleki deformasyon

 Öğretmenlerin zihinsel olarak dinlenememesi

 Öğretmenlerin çok fazla uyarıcısının olması

 Öğretmenliğin yıpratan ve stresli bir meslek olması Sosyo-ekonomik şartlar _ Öğretmenlerin sosyo-ekonomik şartları

Emeklilik yaşının fazla olması Yeni nesil öğrenciler

 Öğrencilerden geri dönüt alınmaması

 Yeni nesil öğrencilerin çok isteksiz olması

 Yeni nesil öğrencilerin çok teknolojik olması Çalışma ortamı  İş, okul, arkadaş, öğretmen ortamı

Veli  Veli kaynaklı, veliler bilinçsiz

Tablo 13’te diğer durumların 5 maddeye ayrıldığı görülmektedir. Bu maddeler mesleki deformasyon, sosyo-ekonomik şartlar, yeni nesil öğrenciler, çalışma ortamı ve veli şeklindedir. Öğretmenlik mesleği dışarıda tatili bol olan bir meslek gibi görülmektedir. Fakat öğretmenler okulda da okul harici zamanlarda da sürekli aktif olma durumundadırlar. Derslerde, teneffüslerde, öğle aralarında zihinleri sürekli meşgul ve dış uyarıcılar sayesinde de meşgul edilmektedir. Bu sebeple mesleki deformasyon yaşanmaktadır. Bunun üzerine ekonomik olarak rahat olmamaları, sürekli akıllarında başka sorunların bulunması ve emeklilik yaşının çok yüksek olması

tükenmişlik yaratmaktadır. Ayrıca yeni nesil öğrencilerin her şeye karşı çok isteksiz oluşu, teknolojinin esiri olmaları, öğretmenin sarf ettiği çabanın farkında olmamaları, öğretmenlerin emek harcayıp karşılığını öğrencilerden görememeleri, velilerin her durumda öğrenciden yana olmaları öğretmenlerin mesleğe dair şevklerini kırmaktadır. Diğer durumlar ile ilgili doğrudan alıntılar aşağıda verilmiştir.

M2: “Öğretmenlerin şartları düzeltilecek. Sosyo-ekonomik.”

M8: “Öğrencilerden. Yeni nesil gençlerden. Artık şevkimiz kırılıyor. Gerçekten

öyle. Öğretmeni artık öğretmen gibi görmüyorlar. Saygı sevgi sınırlarını aşıyorlar. Veli istediğimiz gibi değil evden çıksın da biz böyle bakıcı gibiyiz onlar için. Bu öğretmen öğrenci veli idareci çerçeve içinde çok dönmesi gereken bir şey. Tek başına sorumluluğu öğretmene verdiğimiz takdirde öğretmenler zümreler bir araya toplansın da her şey dört dörtlük olsun o beklenemez. Birazcık öğretmenlerin şeyi çalıştığı ortam idare arkadaş ortamı bunlarda motivasyonu etkileyen şeyler ama mesela beni en çok etkileyen şey öğrenci.”

F5: “Veli de bilinçli değil. Diyor ki çok ödev verilsin dersini yapsın beni

rahatsız etmesin. Bu onun derdinde herkes topu birbirine atıyor. Hayat bu maalesef. Sonra sen farklı düşününce onlara iş çıkartınca kötü oluyorsun.”

4.1.4.Okulların, Toplantıların ve Öğretmenlerin Etkililiğini Artırmaya Yönelik Tavsiyeler

Okulların ve öğretmenlerin etkililiğini artırmaya yönelik tavsiyeler ile ilgili 5 alt temanın ortaya çıktığı görülmektedir. Bunlar:

a) Zümre Öğretmenler Kurulu b) Eğitimler

c) Yönetim

d) Teknoloji ve İnternet

şeklindedir. Bu alt temalarda yer alan kodlar tablolar halinde sunulmuş, yorumlanmış ve doğrudan alıntılarla öğretmen görüşlerine yer verilmiştir.