Doğrudan Etkileyen Durumlar

Zümre olmayı doğrudan etkileyen durumlar ZÖK toplantılarından kaynaklanan durumlar ve kişilerden kaynaklanan durumlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

4.1.3.2.1.1.ZÖK Toplantılarından Kaynaklanan Durumlar

ZÖK toplantılarından kaynaklanan durumlar ile ilgili bulgular Tablo 10’da verilmiştir.

Tablo 10. ZÖK Toplantılarından Kaynaklanan Durumlar

Yazılanların yetkililer tarafından değerlendirmeye alınmaması ve geri dönütün olmaması

 ZÖK tutanaklarının okunmaması, dikkate alınmaması

 MEB’de ZÖK toplantı tutanaklarını değerlendirebilecek, eleştirebilecek kimsenin olmaması

 ZÖK toplantılarında yazılanlarla ilgili yetkililer tarafından değişiklik yapılmaması

 ZÖK toplantılarının sonuca varmaması, geri dönüt olmaması Amacına uygun

yapılmaması, amacına ulaşmaması

 ZÖK toplantılarının amacına uygun yapılmaması/amacına ulaşmaması

 ZÖK toplantılarının formalite olması

 ZÖK toplantılarında önemli bir kararın alınmaması Prosedür işlerin olması  Prosedürlerin fazla olması

 ZÖK tutanaklarının gereksiz görülmesi

Sıkıcı olması  ZÖK toplantılarının sıkıcı olması, çekici/cazip olmaması Verimsiz olması  ZÖK toplantılarından verim alınamaması, kişiye bir şey _{kazandırmaması}

Zamansız yapılması/zaman kaybı

 ZÖK toplantılarının zamansız yapılması, zaman kaybı olması, mesai saatlerinden sonra yapılması ve aile yaşantısını etkilemesi

Tablo 10’da ZÖK toplantılarından kaynaklanan durumların 6 maddeye ayrıldığı görülmektedir. Yazılanların yetkililer tarafından değerlendirmeye alınmaması ve geri dönütün olmaması maddesinde katılımcıların, ZÖK toplantılarında yazılanların okunmaması, dikkate alınmaması, geri dönütün olmaması ve Milli Eğitim Müdürlüklerinde okuyup değerlendirebilecek kimsenin olmaması durumlarından ötürü ZÖK toplantıları yapmada isteksizliğe düştükleri bulgusuna ulaşılmıştır. Amacına uygun yapılmaması maddesinde, toplantıların formalite olduğu, önemli bir karar alınmadığı, amacına ulaşmadığı ve kâğıt üzerinde kaldığı bulgusuna ulaşılmıştır. Toplantılarda prosedür işlerinin fazla olması ve tutanakların gereksiz olması katılımcı görüşleri arasındadır. Toplantı tutanaklarını herhangi bir teftiş esnasında hazır bulundurulduğu görülmüştür. Tabloya bakıldığında ZÖK toplantılarını sıkıcı gelmesi, toplantılardan verim alınmaması bunun sonucunda öğretmenlerin toplantıları yük olarak görmesi ve toplantı saatlerinin öğretmenlerin zamansız olduğunu düşünmeleri zümre olmayı engelleyen durumlar arasında olduğu görülmektedir. ZÖK

F1: “Ama ders bittikten sonra hadi oturun zümre yapın. Öyle olunca insanlar

haklı olarak şunu diyor. E zaten ben boş dersinde onlarla ilgileniyorum teneffüste onlarla ilgileniyorum niye bana bu eziyeti yapıyorsun. Gerçekten bu hafta yazılı haftası oluyor. Yazılı okuyorsun e-okula giriyorsun. Teneffüsün öğle aran hep öyle geçiyor. Kafan hep dolu. Şimdi çıktın kim konuşmak ister ki okuldan sonra zümre yapmak için. Ne konuşacaksın ya da ne soracaksın. İnsan biriktirmiyor ki. Mesela zümrene bir şey soracaksın ay biriktirim de zümre gelince sorarım demiyor ki insanlar. Zaten orda bir şekilde çaresini buluyor.”

F8: “Burada öğretmenler seminer ya da kurslara giderken fedakârlık yaparak

gidiyor. Mesai saatinin dışında gidiyor herhangi bir ücret almıyor. Çoluğun çocuğunu bırakıp gidiyor eşini bırakıp gidiyor evde kendi işlerini bırakıp gidiyor. Bu fedakârlığın üzerine hiçbir şey alamayacağı bir yerde zaman kaybetmesi akla mantığa sığmıyor.”

F10: “Yıllarca inatla ve ısrarla yazdık yani. Neler yaşadığımızı sorunlarımızın

ne olduğunu yazdık onu yazdık bunu yazdık bunlar MEB e gitti dosyalarda kaldı kimse bunları kaale almadı prosedürü gereği yapılması gereken evrak ondan sonra artık bizde yıldık. Hazır götürüyoruz orda arkadaşlarımızla sohbet muhabbet 10dk sonra çıkıp geliyoruz. Yani hani bu şekilde olmaması lazım. Okullarda sorunlar yaşanıyorsa bunların çözüme kavuşturulması lazım.”

4.1.3.2.1.2. Kişilerden Kaynaklanan Durumlar

Kişilerden kaynaklanan durumlar ile ilgili bulgular Tablo 11’de verilmiştir.

Tablo 11. Kişilerden Kaynaklanan Durumlar

Ego/benlik Benmerkezcilik

 ‘BEN BİLİYORUM’ düşüncesi

 Yüksek ego

 Öğretmenlerin kendilerini gördükleri yer, durum

 Kişilerin kendilerini gördükleri konum(üstün görme)

 Fikir almaya tenezzül etmemek

 En iyi olma düşüncesi

 Birbirinin yöntem tekniklerini beğenmeme

 Karşı fikirlere değer vermeme

Hırs  Hırs içince olmak

Eleştiriye kapalı olmak

 Eleştirilerin kişisel algılanması İletişimsizlik  İletişim eksikliği

Tablo 11. (devamı) Kişilerden Kaynaklanan Durumlar

İşbirliğine kapalı olmak _ Zümrelerin beraber çalışma planı yapmaması _{İşbirliğinden kaçınmak}

Davranış  Öğretmenlere yakışmayacak tavır hareket ve söz sergilemeleri Kişisel ve mesleki gelişim

eksikliği

 Kişisel gelişim eksikliği

 Kişilerin bakış açısı

 Kişilerin karakteristik özellikleri

 Öğretmenlerin öz yeterlilikleri, hazır bulunuşlulukları

 Öğretmenlerin mesleğe bakış açısı

 Önceki yıllardan gelme alışkanlık Kıskançlık

 Birbirini çekememe

 Birbirinden hoşlanmama

 Birbirini beğenmeme

Sorumluluk almama  Farklı düşüncelere sahip kişilere iş/angarya çıkartıyorsun gözüyle _bakılması

 Sorumluluk almaktan kaçınma Paylaşıma kapalı olmak  Kişilerin paylaşımcı olmaması

Açık bulma  İnsanlarla ilgili açık bulmaya çalışmak

Gönülsüzlük  Kişilerin gönüllü olmaması

 İş yükünün paylaşmak istememek

Rekabet  Öğrenci kıyaslaması

 Öğretmen ve öğrenciler arası rekabet

Menfaat  Öğrenci menfaatinden önce kendi menfaatini düşünme Ayıplanma kaygısı  Bilmediklerini sormaktan çekinme

Zaman ayırmama _ Mesai saatinden sonra okulda kalmayı istememe Zaman ayırmak istememe

Tablo 11’de kişilerden kaynaklanan durumların 16 maddeye ayrıldığı ve benmerkezcilik maddesinin ön plana çıktığı görülmektedir. Kişilerin “Her şeyi ben biliyorum, en iyi ben yapıyorum, kimseye ihtiyacım yok, en iyi ben olmalıyım.” düşüncesinin zümreler arasında fikir alışverişini, birlikte hareket etmeyi engellemektedir. Kişisel ve mesleki gelişim eksikliği diğer bir öne çıkan maddedir. Bunun yanında hırs, eleştiriye kapalı olma, iletişimsizlik, işbirliğine kapalı olma, olumsuz davranış, kıskançlık, sorumluluk almama, paylaşıma kapalı olma, açık bulma, gönülsüzlük, rekabet, menfaat, ayıplanma kaygısı ve zaman ayırmama kişilerden kaynaklanan durumlar ile ilgili maddelerdendir. Kişilerden kaynaklanan durumlar ile ilgili doğrudan alıntılar aşağıda verilmiştir.

F7: “Nötr. Egosunu yenmiş, kurum kültürü olarak, gerçekten kafa olarak,

kişilik olarak birbiriyle uyumlu kişiler o dansın sultanları örneğindeki gibi birbiriyle uyumlu zümreler kesinlikle daha iyi yerlere getirir bir kurumu. Ama zümreler arası iletişimsizlik kavga birbirini çekememezlik ben daha iyiyim bakış açısı malesef daha kötüye sürükler. Bireysel hırsın öğrencilere olumlu etkisi olabilir belki ama ben daha

derken kurum kültürüne zarar verir. En önem bir şey de ben neden değilim bu neden şöyle şu neden böyle moobing e gidecek kadar ileri boyutları olabilir.”

M3: “Bu düzen ve sistem içinde neyi değiştiririm bir kere bu yarış sistemi

eleme yapmak zorundayız sıralama var bu işi şeyden çıkartıyor manevi boyutunu hafifletiyor. İşin hep bir ego tarafına kaydırıyor. Yaptım yapamadım o oldu bu olmadı orayı biraz hafifletmek gerektiğini düşünüyorum. Öğretmenlerin üzerindeki bu yükü hırsı hafifletmek lazım. Yükten kastım hırsı hafifletmek için öğretmen, veli tarafından mı sorgulanacak mıyım, idaremi beni kurcalayacak işte ne bilim meslektaşım zümrem veya fen zümresi sayısal zümreyle de rakip olabilirsin ya onunla ilgili bir şey mi gelecek nasıl olacak.”

M5: “Zümreler arası işbirliğini engelleyen olaylardan biri de kişilerin

kendilerini gördükleri konum. Öğretmenin kendini gördüğü konum. Ben biliyorum. Ben en iyiyim. Ben şöyleyim. Ben böyleyim. Ben en iyi bildiğimi zannettiğim sürece o zaman hata yaparım. Daha iyi öğrenemem. Bide şöyle algı var. Yarış var. Öğrenciler arasında olduğu gibi öğretmenler arasında da var. Ben daha başarılıyım. Bir müdür ya da müdür yardımcısının gelip hocam şu öğretmen sizden daha başarılı demesi.