İKİNCİ BÖLÜM : YAKIT VE KUMANYALARA İLİŞKİN GÜMRÜK İŞLEMLERİ
Geçici depolama yeri veya antrepoda bulunan ve henüz serbest dolaşıma girmemiş olan farklı renkteki yakıt ve yağlar ile mürettebat ve yolcuların yiyecek, içecek, sigara ve alkollü içkiler de dahil olmak üzere kumanyaları transit rejimi hükümlerine göre deniz ve hava taşıtlarına verilir. Serbest dolaşımda bulunan yakıt, yağ ve kumanyaların Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkan deniz ve hava taşıtlarına verilmesi ihracat hükmündedir.Madde 600 -
(Değişik fıkra : 25/05/2006 - 26178 S.R.G Yön./1.mad) Geçici depolama yeri veya antrepodan verilecek henüz serbest dolaşıma girmemiş yakıt yağlayıcı madde ve kumanyalardan gümrük vergileri aranmaz.Ancak Türk bandıralı deniz ve hava taşıtlarının bu hükümden yararlanabilmesi için aldıkları söz konusu eşyayı dış sefere çıkacağı limandan itibaren tüketmeleri gerekmektedir.
Deniz ve hava taşıtı kaptanları, acenteleri, bunker veya liman bayileri, taşıtın gideceği yer ve talep ettiği yakıt miktarını yazılı olarak gümrük idaresine bildirir. Bu talebin kaptan ve işletme dışındaki kişiler tarafından yapılması halinde, kaptan veya işletme tarafından talep edilen yakıt siparişine dair belge aranır.Madde 601 -
YAKIT VE KUMANYA TALEBİ
Bunker veya liman bayilerinin gümrük idaresine doğrudan başvurarak, gemiye verilecek yağ ve yakıta ilişkin beyanname (Basitleştirilmiş Usul ile gerçekleştirilen işlemler hariç) tescil ettirebilmeleri için, bu firmaların;Madde 602 -
Aynı şekilde kaptanlar, gemi acenteleri ve kumanyacılık firmaları geminin gideceği yer ve gemiye verilecek kumanyanın cins ve miktarını belirtir şekilde düzenleyecekleri kumanya listelerini gümrük idaresine bildirir.
Şüphe veya ihbar olmadıkça, yakıt, yağ ve kumanya fiziki muayeneye tabi tutulmaz ve sadece gümrük idaresinin gözetimi altında gemiye yüklenir.
GÜMRÜKLERDE DOĞRUDAN İŞLEM TAKİP EDEBİLECEK BUNKER VE LİMAN BAYİLERİ a) Anonim veya limited şirket olması,
b) Ödenmiş sermayelerinin asgari 50 milyar Türk Lirası olması,
c) (Değişik bend: 27/02/2003 - 25033 S. R.G. Yön./8. md.) Firmanın mülkiyetinde bir adet 200 DWT (Deadweight Ton) kapasitede deniz akaryakıt tankerinin bulunması veya 80.000 ABD doları tutarı toplu teminat verilmesi.
d) Yönetim kurulu üyeleri ile şirket sermayesinin %10'undan fazlasına sahip olanların affa uğramış olsalar dahi, hırsızlık, emniyeti suistimal, dolandırıcılık, yalan yere şahadet, yalan yere yemin, suç tasnii, iftira, irtikap, rüşvet, ihtilas cürümlerinden biri dolayısıyla hapis cezası veya 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun ile 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna muhalefetten mahkum olmamaları,
Gerekir.
(Değişik fıkra: 14/08/2002 - 24846 S. R.G. Yön./16. md.) Yukarıda sayılan hususları ispat eden belgeler ve götürü teminat ile birlikte, 73 no.lu ekte yer alan taahhütnameyi doldurarak ilgili gümrüğe ibraz eden firmalar; gemilere yağ ve yakıt verilmesine ilişkin işlemleri yürütebilir. Bu firmaların, gemilere yağ ve yakıt verilmesine ilişkin her başvurularında ilgili kaptan veya acentesinin talep veya izin yazısını gümrük idaresine ibrazı şarttır.
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına sefer yapan Türk bandıralı gemilerde, 74 no.lu ekte yer alan örneğe uygun yakıt ve kumanya defteri tutulur.Madde 603 -
TÜRK BANDIRALI GEMİLERDE YAKIT VE KUMANYA DEFTERİ TUTULMASI Türk bandıralı gemilerin yabancı limanlardan gelişlerinde, yakıt ve kumanyaları için bir liste
düzenlenerek ilk uğrayacakları Türk limanında bu liste geminin kontrolünü yapacak gümrük memuruna verilir.Madde 604 -
Bu defterin sayfaları gümrük idaresince önceden tespit edilerek onanır. Bu deftere yakıt ve kumanyanın cinsi, nevi ve miktarı ve beyanname ile faturanın numara ve tarihi, yazılarak alt kısmı gümrük idaresince resmi mühürle mühürlenir ve imza edilir.
TÜRK BANDIRALI GEMİLERİN YABANCI LİMANLARDAN TEDARİK ETTİKLERİ YAKIT VE KUMANYALARIN BEYANI
İlgili memurlar, kendilerine verilen listeyi, yakıt ve kumanya defteri ile karşılaştırarak, beyan edilen miktarın defter kayıtlarına uygunluğunu inceler.Madde 605 -
Bu listede,
a) Yabancı limanlardan alınmış olan kumanyanın cins, nevi ve miktarı ile sefer sırasında tüketilen miktarı,
b) Evvelce Türkiye'de, serbest dolaşımda olan maddelerden veya geçici depolama yerleri ve antrepolardan tedarik edilen yakıt ve kumanyaların cins, nevi ve miktarı ve bunlar için evvelce verilmiş olan transit veya ihracat beyannamelerinin numara ve tarihi, gümrük idaresi ve sefer sırasında
tüketilen miktarları, Yer alır.
UYGULANACAK İŞLEMLER
Kabotaja girecek gemilerin yabancı limanlardan aldıkları yakıtların miktarı gemilerin seyir jurnallerinde ve devriçark defterinde gösterildiğinden seyir jurnaline göre alınan miktar ile, seyir jurnali ve devriçark defterine göre sarf edilen miktar arasındaki fark bulunarak vergiye esas tutulacak miktar tespit olunur.Madde 606 -
Geminin kabotaja gireceğinin beyan edilmesi halinde, bu gemiye ilişkin yakıt ve kumanya listesini alan gümrük idaresi yurt dışından veya Türkiye'deki geçici depolama yerleri ve antrepolardan tedarik edilen kısma ait vergileri 606 ncı maddedeki esaslara göre hesaplayarak tahsil eder.
Ancak, kabotajın varış gümrüğünde sonuçlandırılacağının bildirilmesi halinde yakıt ve kumanyaların tespiti yapılarak varış gümrüğüne bildirilir. Varış gümrüğünce, kabotajda tüketilen yakıt ve kumanyanın miktarı tespit edilerek sadece bu kısmın vergileri alınır.
Serbest dolaşımda bulunmayan yakıt ve kumanyaların gemilerden indirilerek ithal edilmek istenmesi halinde serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre işlem yapılır.
YAKIT MİKTARLARININ TESPİTİ
Türkiye Gümrük Bölgesi dışına sefer yapan Türk bandıralı gemilerden düzenli seferli olanlarının, yabancı ülkelere yaptıkları seferden son Türk limanına dönerek, tekrar dış sefere çıkmaları halinde, bu limandaki bekleme süreleri yabancı ülkelere yapılan seferin devamı sayılır.Madde 607 -
SEFERİN DEVAMI SAYILABİLECEK HALLER
'Kabotaj' bir Türk limanından, aynı veya başka bir Türk limanına denizden, eşya veya yolcu taşınmasıdır.Madde 608 -
Yurt dışı seferden dönen gemilerin Türk limanlarında yüklerinin tamamını boşalttıktan sonra diğer Türk limanlarına ihraç yükünü almak üzere boş ya da kısmen ihraç yükü alarak hareket etmeleri hali de dış seferin devamı sayılır.
KABOTAJ HAKKI VE UYGULANACAK İŞLEMLER TASFİYE EDİLECEK EŞYA
Türk limanları arasında ve bu limanlar çevresi içinde gerek eşya ve yolcu taşımak, gerek taşıt çekmek (cer), kılavuzluk etmek ve herhangi bir suretle liman hizmetlerini yapmak 815 sayılı ve
19/04/1926 tarihli Kanunun 1 inci maddesi gereğince, yalnız Türk Bayrağını taşıyan milli gemilere özgü haklardandır.
Yabancı bayrak taşıyan gemiler, Türk limanlarına ancak yabancı limanlardan aldıkları yük ve yolcuları çıkarabilir ve buralardan da yalnız yabancı limanlar için yük ve yolcu alabilir.
Serbest dolaşımda bulunan veya geçici ithalat veya dahilde işleme yoluyla yurda girmiş eşyanın, bir Türk limanından diğerine denizden taşınmasında, Müsteşarlıkça belirlenecek düzenlemeler
çerçevesinde işlem yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : TASFİYE EDİLECEK EŞYAYA İLİŞKİN İŞLEMLER
Aşağıda yer alan eşya Gümrük Kanununun 178 inci madde hükümlerine göre tasfiye edilir:Madde 609 - Gümrük Kanununun 177 nci maddesinde belirtilen eşya;Madde 610 -
a) Gümrük Kanununun;
1) 48 inci maddesinin 2 nci fıkrasına göre yolcu eşyasına mahsus gümrük ambarlarına konulan ve buralarda bekleme süresi dolan yolculara ait eşya;
2) 50 nci maddesine göre verilen süre içinde kendilerine gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım tayini için gerekli işlemlere başlanmamış eşya;
3) 66 ncı maddesinin 5 inci fıkrasına göre tahlilden arta kalan ve ilgilisi tarafından 1 ay içerisinde alınmayan numunelik eşya;
4) 70 inci maddesinin 1 inci fıkrasına göre beyannamesi tescil edilen ve süresi içinde işlemleri tamamlanmayan eşya;
5) 70 inci maddesinin 2 nci fıkrasına göre antrepoda bulunan eşya için serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescilinden sonra 30 gün içinde işlemleri bitirilmeyen eşya;
6) 101 inci maddesine göre belirlenen süreleri dolan eşya;
7) 105 inci maddesinin 3 üncü fıkrasına göre antrepolarda yapılan sayım sonucunda fazla çıkan eşya;
8) 164 üncü maddesine göre gümrüğe terk edilen eşya;
9) 174 üncü maddesine göre posta gönderileri ile gelen ve süresi içinde alıcısı veya göndericisi tarafından kabul edilmeyen eşya;
10) İlgili maddelerinde yazılı süreleri dolduktan sonra beyan hak sahibine ya da Türkiye'deki temsilcisine yapılacak yazılı tebligata karşın, 60 gün içinde bulunduğu yerden kaldırılmayan gümrük gözetimi altında
bulunan yerlere konulmuş transit eşyası;
11) İlgili maddelerine göre kanuni bekleme süreleri bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, çabuk bozulma ve telef olma tehlikesine maruz bulunan veya saklanması masraflı ve külfetli olan eşya;
12) 237 nci maddesinin 3 üncü fıkrasına göre el konulan eşya;
b) 07/01/1932 tarih ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun ile 20/01/1993 tarih ve 3864 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanuna Göre Kaçak ve Kaçak Zannı ile Tutulan Her Çeşit Eşya,
Alet ve Taşıma Vasıtalarının Tasfiyesi Hakkındaki Kanun hükümleri uyarınca tasfiye edilebilecek duruma gelen eşya.
Bu maddeye göre tasfiyelik hale gelen eşyanın tespit ve tahakkuk belgeleri otuz gün içinde Tasfiye İdaresine intikal ettirilir. Tasfiye İdaresi de, tasfiyeye konu eşyayı otuz gün içinde teslim almakla mükelleftir.
TASFİYE ŞEKLİ
Tasfiye işlemleri ile ilgili olarak 24/11/2000 tarihli 2000/1724 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Tüzükte yer alan usul ve esaslara göre işlem yapılır.Madde 611 -
a) İhale yoluyla satış suretiyle,
b) Yeniden ihraç amaçlı satış suretiyle, c) Perakende satılmak suretiyle,
d) Kamu kuruluşları ile özel kanunla kurulmuş vakıf ve derneklere tahsis edilmek suretiyle, e) İmha suretiyle,
Tasfiyeye tabi tutulur.
TASFİYEYE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
İthalatı yasak, sakıncalı veya kısıtlamaya tabi olan eşya hariç, Gümrük Kanununun 178 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre ihaleye çıkarılan eşyanın beyan sahibi, ihale ilanının yayımlandığı tarihe kadar, gümrük idaresine başvurarak söz konusu eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmasını isteyebilir. Talebin uygun bulunması durumunda 24/11/2000 tarihli, 2000/1724 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Tüzüğün 26 ncı maddesi uyarınca işlem yapılır.Madde 612 -
BEYAN SAHİBİNİN HAKLARI EŞYA SATIŞ BEDELİNİN DAĞITIMI
Gümrük Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının 1 inci bendinin (b), (d), (e), (f), (j) ve (k) alt bentlerinde belirtilen eşyanın satış bedelinden;Madde 613 -
Ancak, bu talebin kabulü, söz konusu eşyaya ait tüm ithalat vergileri, cezalar ile ambarlama ve elleçleme giderleri ve diğer giderlerin beyan sahibi tarafından üstlenilmesine bağlıdır.
Tasfiyelik hale gelmiş olmakla birlikte henüz tespit ve tahakkuk belgesi düzenlenip tasfiye idaresine gönderilmemiş eşyanın beyan sahibince serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmasının talep edilmesi halinde, eşya için işlemlerin önceden tescil edilmiş beyanname üzerinden ikmal edildiği durumlarda, vergilerin tahakkukunda bu talebe ilişkin dilekçenin gümrük idaresinin kayıtlarına intikal
ettiği tarihteki kur esas alınarak yeni tahakkuk için bilgisayar sisteminden düzeltme nüshası çıktısı alınarak işlem yapılır.
Gümrük Kanununun 178 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre tasfiyeye tabi eşya perakende satışına karar verildikten sonra, beyan sahibi 1 inci fıkraya göre talepte bulunamaz.
Gümrük Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının 1 inci bendinin (h) ve (l) alt bentleri ile 2 nci bendinde belirtilen eşya için, birinci fıkra hükümleri uygulanmaz.
BİRİNCİ BÖLÜM : GÜMRÜK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN DOĞMASI