Öğrencilere araştırmanı niteliği ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Uygulama 11.02.2013- 03.05.2013 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Uygulamanın ilk iki haftası öğrencilere PDÖ yöntemi tanıtılmıştır. Üçüncü haftadan itibaren problem durumu sunulmuş ve esas uygulama dokuz hafta gerçekleştirilmiştir. Öğrenciler, her hafta işlenecek senaryo hakkında araştırma yaparak gelmişlerdir. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilere deney ve kontrol grubunda olduklarına dair herhangi bir bilgi verilmemiştir.
Dokuz haftalık sürede öğrenciler bilgisayar laboratuvarında ders dışında, boş geçen derslerinde de istekleri dahilinde öğretmenlerinin rehberliğinde çalışmışlardır. Bu çalışmalar esnasında internet kaynaklarını kullanmış, sohbet, forum ve e-posta gibi iletişim ortamlarından ilgili konu uzmanlarına soruları ve takıldıkları noktaları iletmişlerdir. Deney grubunda her grubun bir yazıcı ve bir başkan belirlemesi istenmiştir. Sınıf ortamında problem durumu hakkında bildiklerini ve bilmediklerini grup arkadaşlarıyla tartışıp problem durumunu açıklığa kavuşturmaya çalışmışlardır.
Yazıcılar söylenenleri not almışlardır. Kontrol grubunda ise PDÖ yöntemine göre öğrenciler bireysel olarak çalışmış ve problemin çözümünü sınıfın tamamına sunmuştur. Sürecin sonunda her grup problem senaryosuna bulduğu çözümü sınıfa sunmuştur. Değerlendirme kapsamında öğretmen değerlendirmesinin yanında öz değerlendirme ve grup değerlendirmesi de kullanılmıştır. Bu yöntemle öğrencilerin derse aktif katılımı sağlanmıştır. Dersin küçük gruplar halinde işlenmesiyle bilginin öğrenciden öğrenciye aktarılması ve öğrenilmesi de gerçekleşmiştir. Aynı zamanda, öğrencilerin kendilerini sınıf içinde ifade edebilme becerileri ve özgüven duyguları da desteklenmiştir.
Bu çalışmada uygulanan PDÖ oturum sayısı iki veya üç oturum olmak üzere senaryoya göre değişmektedir. İlk oturumda öğrenenler problemi tanımlama, bilinenleri, bilinmesi gerekenleri ve yapılması gerekenleri listeleme, olası çözümler üretme aşamalarını tamamlamıştır. Birinci oturum sonunda odaklanan bazı soruların araştırılması ve bu araştırmalar sonucu olası çözümlerin test edilmesi söz konusudur. İkinci oturumda rapordaki sorulara bağlı kalarak yapmış oldukları araştırmalar doğrultusunda çözümlere ulaşmışlar ve sınıfta arkadaşlarıyla paylaşmışlardır. Aşağıda çalışmanın ayrıntılarına yer verilmiştir.
Birinci Hafta:
Uygulama, deney ve kontrol gruplarının belirlenmesiyle başlamıştır. 10. sınıf şubelerinin deney ve kontrol grubuna ayrılmasında; öğrencilerin önbilgi düzeyleri ve öğrencilerin bu dersteki birinci dönem başarı ortalamaları göz önünde bulundurulmuştur. Dört farklı şubeden deney ve kontrol grubu belirlenmiştir. Öğrencilerin konu alanına ilişkin önbilgi düzeylerini belirlemek amacıyla çoktan seçmeli başarı ve yaratıcı düşünme becerilerini belirlemek için yaratıcı düşünme testi yansız atama ile seçilen iki sınıfa öntest olarak uygulanmıştır.
İkinci Hafta:
Deney ve kontrol grubuna PDÖ yöntemi hakkında bilgi verilmiştir. Öğrencilerle daha önce uygulanmış PDÖ örnekleri adım adım paylaşılmıştır. Deney grubu öğrencileri rastgele 4-5 kişilik gruplara ayrılarak, bilgisayar dersi ile ilgili bir problem durumu sunularak ön uygulama yapılmıştır. Kontrol grubu öğrencilerinde grup oluşturulmamış, sınıfın tamamına problem durumu sunulmuş ve sınıfla birlikte
ilerleyerek her öğrenci kendi problem çözümünü sunmuştur. Bir sonraki hafta başlayacak olan uygulama süreci ile ilgili genel açıklamalar yapılmıştır.
Üçüncü Hafta:
PDÖ uygulamalarında gruplar oluşturulurken, öğrencilere hissettirilmeden; ilgileri, yetenekleri ve akademik başarıları göz önünde bulundurularak, grupların en fazla 5 kişiden oluşmasının öğrencilerin grup başarılarının artmasına olumlu etkilerinin olduğu göz önüne alınmalıdır (Kumaş, 2008).
Yine Saban’e (2000) göre üçlü grup formları, genellikle başarılı değildirler, çünkü üç öğrenciden birisi çoğunlukla diğer iki öğrencinin bir mücadeleye kapılması sonucunda ya gruptan dışlanmakta ya da yalnız bırakılmaktadır. Eğer bir iş veya ödevin daha yaratıcı ve farklı açılardan ele alınması gerekiyorsa dörtlü gruplar tercih edilmelidir. Dört üyeyi aşan gruplar ise genellikle pasif katılımla sonuçlanırlar; çünkü zaman faktörü, gruplardaki bazı öğrencileri sessiz kalmaya itebilmektedir. Dolayısıyla, bir öğrenme grubundaki üye sayısını tespit etmede öğretmenler, zaman faktörünü göz önünde bulundurmalıdır. Eğer grup çalışmaları için zaman kısıtlı ise küçük gruplar oluşturmak daha faydalıdır.
Bu nedenle, deney grubu oluşturulduktan sonra öğrenciler her senaryoda farklı öğrenciler bir araya gelmek üzere dörtlü ve beşerli gruplara ayrılmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan süreç değerlendirme formu hakkında öğrenciler bilgilendirilmiştir. “Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları” ünitesinin kazanımlarına uygun olarak araştırmacı tarafından PDÖ oturum raporu her senaryo öncesinde her iki gruba da dağıtılmıştır. Uygulamanın ilk senaryosu “Alican Teknoloji Dünyasında” ile çalışma başlamıştır. Her iki grup da iyi yapılandırılmamış bu problemin raporunu doldurmuş ve problemle ilgili araştırma yapmışlardır.
Araştırmacı, her iki grupda da öğrencilerin problemi kavraması ve kendilerine göre tanımlamasını sağlamak için verilen iyi yapılandırılmamış problem hakkında bazı sorular sorularak öğrencilerin hem bireysel hem de grup olarak tartışmalarını sağlamıştır. Öğrencilerin problemi kavraması ve problemi kendilerine göre tanımlaması sağlanmıştır. Öğrenciler problem ile ilgili bilinen ve bilinmeyenleri kendi aralarında ele
alıp, öğretmen kılavuzluğunda tespit etmeye çalışmışlardır. Daha sonra öğretmen yardımı ile e-kitap, dergi, internet sitesi gibi kaynaklar belirlenmiştir.
Bir sonraki derse grupların raporlarını sınıfta sunacakları söylenerek ders tamamlanmıştır.
Dördüncü -On birinci Hafta:
“Alican Teknoloji Dünyasında” isimli senaryonun sunumu gerçekleştirilmiştir. “Geç Olsun Ama Güç Olmasın” isimli senaryo her iki grupta da başlamıştır. Beşinci haftada,“Geç Olsun Ama Güç Olmasın” isimli senaryo geliştirilmiş ve altıncı haftanın ikinci saatinde sunumu gerçekleştirilmiştir. Yedinci haftada, “Vah Bilgecan’ın Emeklerine” isimli senaryoya başlanmıştır. Sekizinci haftada, “Vah Bilgecan’ın Emeklerine” isimli senaryonun sunumu tamamlanmıştır. “Ece’ye Yardım” isimli senaryoya başlanmıştır. Dokuzuncu hafta, “Ece’ye Yardım” isimli senaryonun sunumu tamamlanmıştır. “Jale’nin Başı Dertte” isimli senaryoya başlanmıştır. Onuncu haftada,“Jale’nin Başı Dertte” isimli senaryonun sunumu tamamlanmıştır. “Cem Yılmaz’ın Korsanları” isimli senaryoya başlanmıştır. On birinci haftada, “Cem Yılmaz’ın Korsanları” isimli senaryonun sunumu tamamlanmıştır. Uygulamanın son haftasında, PDÖ hakkında öğrenci görüşleri alınmıştır.
On ikinci Hafta:
Öğrencilerin başarılarını ölçmek için akademik başarı testi, yaratıcılıklarını ölçmek için yaratıcılık ölçeği sontest olarak uygulanmıştır. Öğrencilerin transfer becerilerini ölçmek için araştırmacı tarafından geliştirilen transfer beceri testi uygulanmıştır. Deney ve kontrol grubu öğrenci süreç değerlendirmesi araştırmacı tarafından yapılmıştır. Böylece, PDÖ uygulaması tamamlanmıştır.