4.2 Çocuk Eksenli Risk Faktörleri Üzerine Check-List
4.2.15 Check – list çalışmasının kendi içerisinde değerlendirilmesi
Literatür çalışmalarında, araştırmanın yapıldığı bölgelere göre çeşitli yüzdelik dilimlerle ifade edilen evsel kaza – yaralanma olaylarını genel olarak en çok görülenden en az görülene doğru 5 kategori altında toplayabiliriz.
Bunlar;
1. Düşme, çarpma eksenli yaralanma ve ölümler 2. Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler 3. Yanma eksenli yaralanma ve ölümler
4. Araba kazaları eksenli yaralanma ve ölümler 5. Zehirlenme eksenli yaralanma ve ölümler.
Genel olarak bir durum değerlendirmesi yapılacak olursa, Anaokulları hakkında yapılan ankette ortaya çıkan istatistiki bilgilerin, ev kazaları için ortaya konulan istatistiki bilgilerden çok daha farklı oranlara sahip olduğu, Anaokullarındaki kazaların cinslerine göre kendi aralarında birbirlerine yakın değerlerde yüzdelere sahip olduğu kabulü ortaya çıkmaktadır. (Şekil 4-48)
123
Buna göre;
1. Düşme, çarpma eksenli yaralanma ve ölümler; %16 2. Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler; %13 3. Yanma eksenli yaralanma ve ölümler; %14
4. Araba kazaları eksenli yaralanma ve ölümler; %13 5. Zehirlenme eksenli yaralanma ve ölümler; %14
6. Güvenli kullanım esaslarına uyulmayan gereçler eksenli yaralanmalar; %14 7. Psikolojik, biyolojik, fizyolojik rahatsızlıklar ve acil durumlar eksenli
yaralanmalar; %16
Sonucu ortaya çıkmıştır.
Bu verileri sıralamaya alacak olursak
1. Sırada %16 lık oranla ‘’Düşme, çarpma eksenli yaralanma ve ölümler’’ ve ‘’ Psikolojik, biyolojik, fizyolojik rahatsızlıklar ve acil durumlar eksenli yaralanmalar’’ bulunmaktadır. 16% 13% 14% 13% 14% 14% 16%
Düşme, çarpma eksenli yaralanma ve ölümler
Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler
Yanma eksenli yaralanma ve ölümler
Araba kazaları eksenli yaralanma ve ölümler
Zehirlenme eksenli yaralanma ve ölümler.
Güvenli kullanım eseslarına uyulmayan gerçler eksenli yaralanmalar.
Psikolojik, biyolojik, fizyolojik rahatsızlıklar ve acil durumlar eksenli yaralanmalar.
124
2. Sırada %14 lük oranla ‘’ Yanma eksenli yaralanma ve ölümler’’ , ‘’ Zehirlenme eksenli yaralanma ve ölümler’’ ve ‘’ Güvenli kullanım esaslarına uyulmayan gereçler eksenli yaralanmalar’’ bulunmaktadır.
3. Sırada ise %13 oranla ‘’ Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler’’ ve ‘’ Araba kazaları eksenli yaralanma ve ölümler’’ yer almaktadır.
Ortaya çıkan bu tablonun grafiksel yorumu aşağıda verildiği gibidir;
4.2.15.1 Düşme, çarpma eksenli yaralanma ve ölümler
Düşme, çarpma eksenli yaralanma ve ölümler ankette 3 başlık altında incelenmiş olup, Şekil 4-49 da görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %49’u bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
1. Yüksekten düşme, takılıp düşme, eksenli düşme kaynaklı yaralanmalar
15 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 415 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %48’i Yüksekten düşme, takılıp düşme, itişip kakışma eksenli düşme kaynaklı yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %52’si ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
2. Çarpma, uzuv sıkışması kaynaklı yaralanmalar
14 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 416 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %52 si Çarpma, uzuv sıkışması kaynaklı
48% 52% 48% 52% 48% 52% 46% 47% 48% 49% 50% 51% 52% 53%
Yüksekten düşme, takılıp düşme, eksenli düşme kaynaklı yaralanmalar
Çarpma, uzuv sıkışması kaynaklı yaralanmalar
Uygunsuz araç, gereç, mobilya kaynaklı yaralanmalar.
Hayır Evet
125
yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %48’i ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
3. Uygunsuz araç, gereç, mobilya kaynaklı yaralanmalar
14 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 386 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %48’i Uygunsuz araç, gereç, mobilya kaynaklı yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %52’si ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
4.2.15.2 Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler
Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler ankette 1 başlık altında incelenmiş olup Şekil 4-50 de görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %38’i bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
1. Ağıza atılan küçük parçacıklı nesneler, sarkıt halde bulunan ipler, ya da su birikintileri sebebiyle meydana gelen boğulmalar
19 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 416 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %38 i Ağıza atılan küçük parçacıklı nesneler, sarkıt halde bulunan ipler, ya da su birikintileri sebebiyle meydana gelen boğulmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %62 si ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
Şekil 4-50: Boğulma eksenli yaralanma ve ölümler.
38%
62%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Ağıza atılan küçük parçacıklı nesneler, sarkıt halde bulunan ipler, ya da su birikintileri
sebebiyle meydana gelen boğulmalar.
126
4.2.15.3 Yanma eksenli yaralanma ve ölümler
Yanma eksenli yaralanma ve ölümler ankette 3 başlık altında incelenmiş olup Şekil 4- 51 de görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %43’ü bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
1. Isıveren makine, gereçler sebebiyle meydana gelen yanmalar
2 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 54 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %47’si Isıveren makine, gereçler sebebiyle meydana gelen yanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %53’ü ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
2. Sıcak yemek, meşrubat dökülmesi sebebiyle meydana gelen yanmalar
2 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 47 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %41’i Sıcak yemek, meşrubat dökülmesi sebebiyle meydana gelen yanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %59’u ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
3. Elektrikli alet ve elektrik armatürlerine temas sebebiyle meydana gelen çarpılmalar
4 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 71 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %42’si Elektrikli alet ve elektrik armatürlerine temas sebebiyle meydana gelen çarpılmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %58’i ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
Şekil 4-51: Yanma eksenli yaralanma ve ölümler.
47% 41% 42% 53% 59% 58% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Isı veren makine, gereçler sebebiyle meydana gelen yanmalar
Sıcak yemek, meşrubat dökülmesi sebebiyle meydana gelen yanmalar
Elektrikli alet ve elektrik armatürlerine temas sebebiyle meydana gelen çarpılmalar
127
4.2.15.4 Araba kazaları eksenli yaralanma ve ölümler
Araba kazaları eksenli yaralanma ve ölümler ankette 1 başlık altında incelenmiş olup Şekil 4-52 de görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %39’u bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
1. Okul servisleriyle yapılan yolculuklar sırasında meydana gelen yaralanmalar 7 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 157 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %39’u Okul servisleriyle yapılan yolculuklar sırasında meydana gelen yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %61’i ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
4.2.15.5 Zehirlenme eksenli yaralanma ve ölümler
Zehirlenme eksenli yaralanma ve ölümler ankette 2 başlık altında incelenmiş olup Şekil 4-53 de görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %42’si bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
39%
61%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Okul servisleriyle yapılan yolculuklar sırasında meydana gelen yaralanmalar
Hayır Evet
128
1. Ağıza atılan organik ve kimyasallar sebebiyle meydana gelen zehirlenmeler 12 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 304 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %44 ü Ağıza atılan organik ve kimyasallar sebebiyle meydana gelen zehirlenme vakalarının yaşanabildiğini, %56 sı ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
2. Haşere ısırması ya da sokması kaynaklı yaralanmalar
2 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 44 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %39’u Haşere ısırması ya da sokması kaynaklı yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %61’i ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
4.2.15.6 Güvenli kullanım esaslarına uyulmayan gereçler eksenli
yaralanmalar
Güvenli kullanım esaslarına uyulmayan gereçler eksenli yaralanmalar ankette 2 başlık altında incelenmiş olup Şekil 4-54 te görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %42’si bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
44% 39%
56% 61%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Ağıza atılan organik ve kimyasallar sebebiyle meydana gelen zehirlenmeler, Haşere ısırması ya da sokması kaynaklı
yaralanmalar
Hayır Evet
129
1. Kesici, delici malzeme kaynaklı meydana gelen kesikler ve yaralanmalar
9 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 222 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %43’ü Kesici, delici malzeme kaynaklı meydana gelen kesikler ve yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %57’si ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
2. Kusurlu, hasarlı, koruyucu tertibatı bulunmayan ve sağlık açısından uygun olmayan, oyuncakların kullanımından kaynaklanan yaralanmalar
9 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 210 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %41’i Kusurlu, hasarlı, koruyucu tertibatı bulunmayan ve sağlık açısından uygun olmayan, oyuncakların kullanımından kaynaklanan yaralanmalar gibi vakaların yaşanabildiğini, %59’u ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
4.2.15.7 Psikolojik, biyolojik, fizyolojik rahatsızlıklar ve acil durumlar eksenli yaralanmalar
Psikolojik, biyolojik, fizyolojik rahatsızlıklar ve acil durumlar eksenli yaralanmalar ankette 2 başlık altında incelenmiş olup Şekil 4-55 te görüldüğü üzere ortalama olarak katılımcıların %47’si bu türden kazalarla karşılaşabildiklerini bildirmişlerdir.
43% 41%
57% 59%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Kesici, delici malzeme kaynaklı meydana gelen kesikler ve yaralanmalar Kusurlu, hasarlı, koruyucu tertibatı bulunmayan ve sağlık açısından uygun
olmayan, oyuncakların kullanımından kaynaklanan yaralanmalar.
Hayır Evet
130
1. Ergonomik ve Psikososyal etkenli rahatsızlıklar
20 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 585 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %51’i Ergonomik ve Psikososyal etkenli rahatsızlıklar gibi vakaların yaşanabildiğini, %49’u ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.
2. Hastalık ve acil durumlar
19 Alt başlık altında toplanıp ankete sunulan bu bölüm toplamda 469 kez işaretlenmiş ve Ankete katılan Öğretmenlerin %43’ü Hastalık ve acil durumlar gibi vakaların yaşanabildiğini, %57’si ise bu türden kazalarla karşılaşmadıklarını beyan etmişlerdir.