Temel Sorular ve Çözümleri
240
10.
1
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru, özneyi bul-durmaya yöneliktir? A) Kitap mı okuyorsun? B) Çok mu konuştum? C) Pencereyi mi açayım? D) Alışverişe mi gideceksin? E) Kuşlar mı ötüyor?
“Mi” soru sözcüğü, kendinden önce gelen ögeyle ilgili soru sorar. A ve D seçeneklerinde “mi” soru sözcüğü nesneyi, B’de zarf tümlecini, D’de dolaylı tümleci bul-durmak için sorulmuştur. E’deki soru ise eylemi yapa-nı yani özneyi buldurmaya yöneliktir.
Yanıt E
10.
2
Aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı özne de yüklem de değildir?
A) - Öğretmen ne yapıyor? - Çalışıyor.
B) - Elindeki çantada ne var? - Elbise.
C) - Az önce kim geldi? - Mine.
D) - Berk kimi davet etmiş? - Hüsmen Ağa’yı. E) - Orada hava nasılmış?
- Sıcakmış.
Sorulara verilen yanıtları soru sözcüklerinin yerine ko-yarak ögeleri belirlediğimizde A ve E seçeneklerindeki soruların “yüklemi”; B ve C’deki soruların özneyi bul-durmaya yönelik olduğunu görürüz. D seçeneğindeki yanıt, eylemden etkileneni (nesneyi) vermektedir.
Yanıt D
10.
3
Ara sözler, kendisinden önce gelen ögeyi açıklayıp pekiştirebilir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde ara söz, öz-nenin açıklayıcısıdır?
A) Romanda, ödül alan romanda, mistik ögelere yer verilmişti.
B) Onun bestesi, son yaptığı bestesi, halk ezgilerin-den izler taşıyor.
C) Kimi şairlerin ilk şiirlerinde, acemilik ürünlerinde, ayrı bir içtenlik vardır.
D) Yazdığı şiirlerinde üstatlardan, belli yılların şairle-rinden, alıntılar vardır.
E) Gençliğinde, üniversite yıllarında, ilk öykülerini yazmaya başladı.
A, C ve D seçeneklerinde dolaylı tümleçler, E’de zarf tümleci, açıklamalarıyla (ara sözlerle) verilmiş. B se-çeneğinde özne “onun bestesi”, açıklaması (ara söz) da “son yaptığı bestesi” dir.
Yanıt B
10.
4
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgulanan öge ötekilerden farklıdır?
A) Dün akşam masanın üstüne ders notlarını bırak-mıştım.
B) Boş bardakları bir tepsiye koyup mutfağa götür-dü.
C) Bu saati geçen yıl İstanbul'daki Kapalı Çarşı’dan almıştım.
D) Kitaplarını okuduktan sonra sınıftaki arkadaşları-na veriyordu.
E) İdari bölüm değiştiği için eşyalarını yeni odasına taşımış.
Fiil cümlelerinde vurgulanan öge, yüklemden önce gelen ögedir. A seçeneğinde yüklemden önce gelen “ders notlarını” söz öbeği, nesne görevindedir. Bu ne-denle nesne vurgulanmıştır. Diğer seçeneklerde yük-lemden önce gelen ögeler dolaylı tümleçtir, bu neden-le vurgulanan ögeneden-ler de dolaylı tümneden-leçtir.
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri
241
5
Dar ve yokuşlu dağ yolu, köyün yakınından geçerek ana yola bağlanıyordu.
Aşağıdaki cümlelerin hangisi, ögelerin dizilişi ba-kımından bu cümleyle aynıdır?
A) Güçlerini esirgemeyen insanlardan oluşan top-lumlar, bireylerin güçlerinin toplamını aşarlar. B) Çağdaş eleştirinin zayıf noktalarından biri, sanat
yapıtının şekline aldırmayıp içeriğine önem ver-mesidir.
C) Uygarlığın gelişimi, bilgi ve kültür değerlerinin ku-şaktan kuşağa aktarılmasıyla sağlanmıştır. D) Anlam bulanıklığının nedenlerinden biri de
sözcü-ğün yapısındaki kimi eklerin ne olduğunun belir-sizliğidir.
E) Toplumsal değerlere en aykırı duran yazarlar bile, o aykırılığa ihtiyacı olan toplum tarafından yaratıl-mıştır.
Dar ve yokuşlu dağ yolu/köyün yakınından geçerek /
Özne ZT
ana yola/ bağlanıyordu.
DT Yüklem
A) Güçlerini esirgemeyen insanlardan oluşan toplumlar/ bireylerin güçlerinin toplamını /aşarlar.
Özne Belirtili nesne Yüklem
B) Çağdaş eleştirinin zayıf noktalarından biri/
Özne
sanat yapıtının şekline aldırmayıp/ içeriğine/
Zarf tümleci DT
önem vermesidir.
Yüklem
C) Uygarlığın gelişimi/ bilgi ve kültür değerlerinin
Özne Zarf tümleci
kuşaktan kuşağa aktarılmasıyla/sağlanmıştır.
Yüklem
D) Anlam bulanıklığının nedenlerinden biri de/
Özne
sözcüğün yapısındaki kimi eklerin ne olduğunun
Yüklem
belirsizliğidir.
E) Toplumsal değerlere en aykırı duran yazarlar bile/
Özne
o aykırılığa ihtiyacı olan toplum tarafından/yaratılmıştır.
Edat tümleci Yüklem
Yanıt B
6
Aşağıdakilerden hangisi, ögelerin sıralanışı yö-nünden “Yazarın son yapıtındaki üslup farkını, eleş-tirmenler çok tartıştı.” cümlesiyle aynıdır?
A) Bir yapıt, kim ne derse desin, yazıldığı çağın özel-liklerini taşımıyorsa kalıcı olamaz.
B) Kitabın son sayfasında, yararlandığı kitap ve kay-nakları da belirtmeyi ihmal etmemiş.
C) Güzel günler göreceğimizi ve mutlu yaşayacağı-mızı öğrencilerim ve ben yıllardır konuşuyoruz. D) Yolun iki tarafına dikilmiş ceviz ağaçlarında
yum-ruk büyüklüğünde cevizler vardı.
E) Bu kıyı kasabasında aklınıza gelebilecek her tür-de yazılmış kitap bulunan bir kütüphane bulunu-yordu.
Yazarın son yapıtındaki üslup farkını,/ eleştirmenler/
Belirtili Nesne Özne
çok/ tartıştı.
ZT Yüklem
A) Bir yapıt,/ kim ne derse desin,/ yazıldığı çağın
Özne öge dışı unsur ZT
özelliklerini taşımıyorsa/ kalıcı olamaz.
Yüklem
B) Kitabın son sayfasında,/ yararlandığı kitap ve
DT Belirtili Nesne
kaynakları da belirtmeyi/ ihmal etmemiş.
Yüklem
C) Güzel günler göreceğimizi ve mutlu yaşayacağımızı/
Belirtili Nesne
öğrencilerim ve ben/ yıllardır/ konuşuyoruz.
Özne ZT Yüklem
D) Yolun iki tarafına dikilmiş ceviz ağaçlarında/
DT
yumruk büyüklüğünde cevizler/ vardı.
Özne Yüklem
E) Bu kıyı kasabasında/ aklınıza gelebilecek her
DT DT
türde yazılmış kitap bulunan bir kütüphane/ bulunuyordu.
Yüklem
Yanıt C
243
Konu Öğreten Test - 1
1. I. Yükleme yöneltilen “Ne?” sorusu sadece özne-yi buldurur.
II. Cümledeki söz öbekleri, tamlamalar, birleşik sözcükler, deyimler, ikilemeler, eylemsi grupla-rı, edat grupları vb. bölünemez.
III. Cümledeki ünlemler, hitap ve seslenme söz-cükleri öge olarak kabul edilmez.
IV. Nesne, yüklemi fiil ya da isim olan cümlelerde bulunan bir ögedir.
Cümle ögelerinin bulunmasına yönelik yukarı-daki açıklamalardan hangileri yanlıştır? A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve IV.
D) II. ve IV. E) III. ve IV.
2. Yüklem; kip, kişi ya da ek fiil alıp iş, oluş, hareket, durum bildirerek cümleyi bir yargıya bağlayan söz-cük ya da söz öbeğidir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem yanlış gösterilmiştir?
A) İnsan, iyi tarafını da kötü tarafını da aynı titizlik-le ortaya çıkarmalıdır.
B) Felsefeyi, insanlar için ulaşılmaz, asık suratlı, çatık kaşlı ve belalı göstermek büyük bir hatadır. C) Burası oturduğum yerden yarım saat kadar
uzakta, kül rengi bir kerpiç yığınıydı.
D) Birikimi olmayan okurun, şiiri kendince anlaya-bilmesi olanaklı değildir.
E) Küresel ısınma, okyanuslarda su düzeyinin yükselmesine yol açacaktır.
3. Özne, cümledeki işi, oluşu, hareketi yapanı bildiren ögedir. Yükleme “Kim, ne?” soruları yöneltilerek bulunur.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz öbeği özne değildir?
A) Başarılı şiir, etkisini ve anlam zenginliğini gele-cek dönemlerde de sürdürür.
B) İnsanlığın çocukluk döneminde oluşmuş bir bi-rikim olan mitoloji, tüm sanatsal yaratıların çıkış noktasıdır.
C) Yabancı sözcüklerden arınmış yapıtlar, bana büyük bir haz verir.
D) Buradaki ormanlarda yaklaşık üç yüz tür yaba-ni orkide yetişiyor.
E) Beğenilen romanları televizyon filmi hâline geti-ren yönetmenler edebiyata kötülük yapmaktadır.
4. Nesne, öznenin yaptığı işten etkilenen ögedir. Yükle-me yöneltilen “Neyi, kimi?” sorularıyla belirtili nesne, “Ne?” sorusuyla belirtisiz nesne bulunur. Nesne, yüklemi geçişli fiil olan cümlelerde bulunur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden han-gisinde nesne vardır?
A) Sanat, hep aynı biçimde tekrarlanan duygu, düşünce ve güzelliklerden, farklı tatlar alınma-sını sağlayan bir zenginliktir.
B) Okyanusların su düzeyi yükselince bazı adalar-la karaadalar-ların kıyı kesimleri su altında kaadalar-lacaktır. C) Kaçkar Dağları, bizlere masallarda anlatılan
dünyanın gerçeğe dönüşmüş hâli gibiydi. D) O, en bilgece düşünceleri, en yüce duyguları
halk diliyle söylemeyi başarmıştır.
E) Kars, tarih öncesi çağlardan günümüze dek çe-şitli uygarlıkların yaşam alanıdır.
5. Yüklemi yer, yön bakımından tamamlayan öge, dolaylı tümleçtir. Yükleme yöneltilen “Kime, kimde, kimden, nereye, nerede, nereden?” sorularının yanıtıdır. Bu sorulara göre, dolaylı tümleç olan öge “-e, -de, -den” eklerinden birini almak zorundadır. Buna göre aşağıdaki altı çizili söz öbeklerinden hangisi dolaylı tümleç görevinde değildir? A) Sanatçılar, günlük etkinlik planına göre
festival-de yer alacak.
B) Kızartma ve kavurma gibi çok yağlı besinlerle fazla tuzlu yiyeceklerden kaçınılmalıdır. C) Türkiye’de, soğanlı bitkilerin içinde bulunduğu
grupta üç yüz çeşit bitki var.
D) Bu eşsiz manzara, yaşamın değişik boyutlarını düşündürüyordu kafiledeki dağcılara.
E) İçinde Mimar Sinan’ın bir eserinin de bulundu-ğu bu çarşıda, Halep’ten alınması gereken her şeyi bulabilirsiniz.
6. Zarf tümleçleri, yüklemi; durum, zaman, miktar, yer-yön ve nedenlik yer-yönüyle tamamlayan ögelerdir ve yükleme yöneltilen “Nasıl, ne zaman, ne kadar, neden, niçin, niye?” sorularıyla bulunur. Aşağıdaki cümlede;
“Akşam serinliği bastırınca(I) koridorda bekleyen jandarmalar iskemlelerini alıp (II) odalarına giriyor-lardı.”
I numaralı söz öbeği yükleme yöneltilen ---, II numaralı söz öbeği de --- sorusuna yanıt verdiği için zarf tümlecidir.
Bu açıklamada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) nasıl - nasıl B) ne zaman - nasıl C) ne kadar - nasıl D) ne zaman - ne kadar
245
1. I. İnsanları yalnızlıktan kurtaracak en iyi dostlar kitaplardır.
II. Kasabamızın esnafı herkes gibi ekonomik kriz-den etkilendi.
III. Davranışları, düşüncelerinde samimi olduğunu ortaya koyuyor.
IV. İyi ile kötünün sınırlarını keskin çizgilerle ayır-mış yazar.
V. Dayanışma ve yardımlaşma, çağımızda sözlük anlamını yitirmiştir.
Numaralanmış cümlelerin hangisinin yüklemi, söz öbeğinden oluşmuştur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V
2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde nesne vardır? A) Bir gün dedim ki istemem artık ne yer ne yâr
Çıktım sürekli gurbete, gezdim diyar diyar B) Yelken, vapur ne varsa kaçışmış limanlara Yalnız onundu koskaca meydan ve manzara C) Her yaz şimale doğru asırlarca bir koşu Bağrımda bir akis gibi kalmış uğultusu D) Sonsuz ufuktan ah o ne coşkun gelişti o Birden nasıl toparlanarak kükremişti o E) Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum
Her lahza bir alev gibi hasretti duyduğum
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru, farklı bir ögeyi buldurmaya yöneliktir?
A) İstediğim kitabı ne zaman getireceksin? B) Bir kelebek gibi mi çırpınıyordu yüreği? C) O çocuk buraya tek başına nasıl gelmiş? D) Günlerdir kafasında gitmeyi mi planlıyor? E) Tatile sınava girdikten sonra mı gideceksin?
4. Cümlede önemsenen ögeyi vurgulamanın bir yolu da onu yükleme yaklaştırmaktır.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde dolaylı tümleç vurgulanmaktadır?
A) Bu ürkütücü sesi duyanlar, birbirlerine korkuyla sarılıyorlardı.
B) Gerçek sanatçılar, her olayda bir incelik bir gü-zellik ararlar.
C) Tiftikten yapılmış çadırın altında zaman zaman üşüyordum.
D) Aylardan beri arkadaşlarıyla yıl sonu programı-na hazırlanıyor.
E) Okul bahçesindeki kavgayı okul yöneticilerine kimse söylemedi.
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öznesi “sözde özne” dir?
A) Annesi, ağlayan çocuğu parka götürdü. B) Onun buraya gelmesini ben istedim. C) Uçsuz bucaksız ovalardan geçtik. D) Sabah erkenden yola düştüler. E) Bu evin planı kime çizdirilmiş?
6. Aşağıdakilerin hangisi iki ögeli bir cümledir? A) Sorumluluk sınavları eylülde yapılacak. B) Serçeler ötüşüyor ceviz ağacının dallarında. C) Başladığın bir işi mutlaka bitirmelisin. D) Arkadaşlarını ayağa kalkarak karşıladı. E) Kulaktan dolma bilgilerle hareket ediyor.
Konu Testi - 1
GELİŞTİREN
TEST
1
268
1. Aşağıdaki cümlelerde “-de” eki almış sözcükler-den hangisi, dolaylı tümleç görevinde kullanıl-mamıştır?
A) Sabahın seher vaktinde, görebilsem yârimi. B) Ders bitinceye kadar sırada sessizce oturdu. C) Çok aradım ama onu hiçbir yerde bulamadım. D) Gelenlerin ellerinde büyük büyük paketler vardı. E) Son okuduğu romanda kendini bulmuştu.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Ne zaman, kimi, ne, nasıl?” sorularının tümüne yanıt vardır? A) Bir yapıtta iyi bir anlatım yoksa o yapıtı
kusur-suz saymak olanaksızdır.
B) Tepeden vadiye doğru indiğimde beni yıldızlı bir gökyüzü gülerek karşıladı.
C) Özgürlüğün yokluğu kişiyi gerçek düşünceden ve yaratıcılıktan uzaklaştırır.
D) Sakla samanı gelir zamanı, sözü günümüz ko-şullarına sizce uyuyor mu?
E) Eski edebî ürünlerimiz, kıvrak bir zekânın ürün-leri olarak çıkar karşımıza.
3. Zengin diller bile düşünceleri bütün açıklığıyla orta-ya koymaorta-ya elverişli değildir.
Bu cümlenin dolaylı tümleci, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) ortaya koymaya B) bütün açıklığıyla
C) bütün açıklığıyla ortaya koymaya
D) düşünceleri bütün açıklığıyla ortaya koymaya E) zengin diller bile
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem ortak-lığı vardır?
A) Öğrencilerin konuyu anlayıp anlamadıklarını küçük bir sınavla belirleyebilirsin.
B) Biz insanlar, bizi yetiştirenleri hem eleştirir, hem de onlara hayranlık duyarız.
C) O akşam çok mutluydu, sınavının bu kadar gü-zel geçeceğini ummamıştı.
D) Öykülerinizi okurken mucizelerle karşılaşıyor, diğer kitaplarınızı da okumak istiyorum. E) Gençlerimiz, ne söylediklerini biliyorlar ne de
söylediklerine sahip çıkmayı.
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve yüklemden oluşmuştur?
A) Büyük kentlerdeki yeşil alanların korunmasına önem verilmelidir.
B) Yerde kırmızı-beyaz çizgili büyük bir örtü vardı. C) Hırslı, çalışkan, yardımsever, alçak gönüllü bir
insandı Terzi Cemil.
D) Kasaba halkı günlerdir eğleniyor, oyunlar dü-zenliyor.
E) İnsanoğlu, doğanın kurallarını hiçe sayarak ya-şayamaz.
6. “Ne … ne” bağlacının temel görevi, biçimce olumlu cümleleri anlamca olumsuz yapmaktır.
Aşağıdakilerden hangisinde “ne…ne” bağlacı bu görevinin dışında kullanılmıştır?
A) Aylardır ne bir haber gönderdi, ne de bir mek-tup yazdı.
B) Ne doğan güne hükmüm geçer ne hâlden anla-yan bulunur.
C) Ne yıldızlar kaynaşır gökyüzünde ne sevdayla dolup taşar gönüller.
D) Durumları ne iyi ne kötü, kendi yağlarıyla kav-ruluyorlar.
E) Bir aydır ne sinemaya gidebildim ne de tiyatroya.
PEKİŞTİREN
TEST
1
270
DİL BİLGİSİ
1. Aşağıdakilerin hangisinde cümlenin ögeleri doğru olarak ayrılmıştır?
A) O dönemleri yaşamış/ canlı tanık diyebileceği-miz kültürlü insanlar / vardır.
B) Moda/ sözcüklere dayanmak ve şablon anla-tımlar kullanmak / özentiden kaynaklanır. C) O/ uzun soluklu şiirleriyle/ edebiyatımıza/ farklı
bir pencereden / bakmıştır.
D) Bu kurumda / on beş yıl çalışan/ herkese/ son model bir araba/ hediye/ ediliyor.
E) İnsanın / dokuz kere düşünüp/ bir kere konuş-ması gerektiğini/ söyledi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz isim tamlaması nesne görevinde kullanılmıştır? A) Bu kitabın her satırında şiir tadı bulacaksınız. B) Her yazar kendini bir dil işçisi olarak görmelidir. C) Gece - gündüz sıcaklık farkı, baharda daha da
artar.
D) Kim olduğunu, nereden geldiğini hiçbirimiz bil-miyorduk.
E) Arkadaşımın babası dil kursuna gidiyormuş.
3. “Ağustos böceklerinin neşeli şarkıları …” cümlesi, aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa cüm-lenin ögeleri sırasıyla “özne, nesne, zarf tümleci, yüklem” olur?
A) bahar akşamlarında içimizi açıyordu. B) bize çocukluk günlerimizi hatırlatıyordu. C) ılık bahar gecesini daha da güzelleştiriyordu. D) bu bahar akşamında bile kederini hafifletmedi. E) rüzgârın sesinden, çok iyi duyulmuyordu.
4. (I) Kış mevsimini, gündüzleri kısacık olduğu için sevmem. (II) Sabahleyin bir türlü doğmak bilmeyen güneş, erkenden çekip gider. (III) Saat dördü biraz geçti mi, ortalık kararıveriyor. (IV) Ne anladım ben gündüzden? (V) Sokak lambaları hava kararır kararmaz yanıyor.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangile-ri, ögelerin sıralanışı yönünden benzerlik gös-termektedir?
A) I. ve III. B) II. ve III. C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV. ve V.
5. “ne.... ne” bağlacı, aşağıdaki cümlelerin hangi-sinde özneleri bağlama göreviyle kullanılmış-tır?
A) “Ne senin aşkına muhtaç ne esirin olacağım.” şarkısını çok severdi.
B) Şimdiye kadar elinde ne bir kitap ne de bir ga-zete gördüm onun.
C) Okuyan kardeşini ne arayıp sorardı ne de ona para gönderirdi.
D) Bitirme tezimi hazırlamamda bana ne kardeşim ne de arkadaşlarım yardım etti.
E) Düşürdüğü cüzdanında ne bir adres ne de bir kimlik belgesi bulabildik.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümle, temel cümlenin nesnesidir?
A) Bazı insanlar, çıkarlarına ters düşen şeyleri saklamaya çalışır.
B) Yalnız yaşadığımız mutluluk, tek başına yenen yemeğe benzer.
C) Gizli kalmış her şey, bir gün ortaya çıkacaktır. D) Mutluluğu elde etmek için çaba harcamak
ge-rekir.
E) Batıl inançların, insanın yaşamını olumlu yön-de etkilemesi mümkün mü?
ÖLÇEN
TEST
1
272
1. Nisan sonlarına doğru, göç katarlarının ölçülü adımlarına eşlik eden çan ve zil sesleri, Torosların eteklerinde duyulurdu.
Bu cümlenin ögeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Dolaylı tümleç–özne–dolaylı tümleç–yüklem B) Edat tümleci–özne–dolaylı tümleç–yüklem C) Özne–dolaylı tümleç–dolaylı tümleç–yüklem D) Edat tümleci–dolaylı tümleç–özne–dolaylı
tüm-leç–yüklem
E) Zarf tümleci–özne–dolaylı tümleç–yüklem
2. (I) Genç adamın yüzünde, beli belirsiz bir gülüm-seme vardı. (II) Bu durum, balıkçının elinde tek balık kalıncaya kadar sürdü. (III) Balıkçının, son balığı da kendisine vermediğini görünce rengi uçtu. (IV) Yüzündeki gülümseme giderek azaldı. (V) O an, genç adamın öfkesini ve acısını, kendi içinde saklayan biri olduğunu anladım.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangile-ri ögelehangile-rinin sıralanışı yönünden benzerlik gös-termektedir?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) IV. ve V
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru, özneyi buldurmaya yöneliktir?
A) Bu kitabı yazmak için yüzlerce kitap mı oku-dun?
B) Yazar, yaşamını sade bir biçimde mi sürdürü-yormuş?
C) Konuşmanın gücünü, yerinde kullanılan söz-cükler mi oluşturur?
D) Gölden yansıyan ışıklar bahçenize kadar mı ulaşıyordu?
E) Yazar, çevresini gözlemleyerek mi gerçekçiliği yakalıyor?
4. I. O, varlıkların renkli, ışıklı güzellikleri karşısında duyan, düşünen ve insanların iç dünyalarını dile getiren bir şairdir.
II. O hayran olduğumuz, yolundan gittiğimiz insan-ların da hataları olabileceğini unutmamalıyız. III. Kimi şiirlerinde görülen akşam hüznü, bu ışık
ve renk dünyasından uzaklaşmanın verdiği bir acıdır.
IV. Sanat, insanda toplumsal bilincin gelişmesine, insanın kendi içsel sorunlarından uzaklaşması-na yardım eder.
V. Beyoğlu’nun dar sokaklarında merakla, öz-lemle aranan, okunmak için alınan kitaplar çok uzaklarda kaldı artık.
Numaralanmış cümlelerden hangilerinin öge sı-ralanışı özdeştir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) I. ve III. D) IV. ve V. E) II. ve V.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayır-mada yanlışlık yapılmamıştır?
A) Son günlerde/ yazı makinem de/ benim gibi/ yaşlanıyor/ galiba.
B) Sürekli problemlerle/ karşılaşmak/ onu/ umut-suzluğa sürüklemedi.
C) Kaynağını/ insan sevgisinden almayan hangi yapıt/ erişebilmiş yüceliğe.
D) Teknolojideki bu hızlı gelişme/ bizi/ anlamadan/ kabul etmeye/ zorluyordu.
E) Özel bir eğitim görmeden/ kim/ uzay merkezi-nin/ nasıl çalıştığını anlayabilir?
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, ögelerinin sayı-sı bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) İstanbul, tarihsel sürekliliğe sahip bir kültür bi-lincinin bir medeniyet çatısı altında örgütlendiği coğrafyadır.
B) Bulutlar arasında bir gedik bularak çıkan gü-neş, ilkbahardaki gibi ışıklarını saçıyordu. C) Bulutlar, saklandıkları ufkun gerisinden ansızın
çıkıp güneşi perdeleyince deniz ışıltıları birden kayboluyordu.
D) Bu kırmızı yanaklı, güleç yüzlü çocuk, büyük ablasına ne kadar çok benziyordu.
E) Ada sahillerinde gezinen pek çok insan, dün akşam bu güzel manzarayı seyretmiştir.