BULGULAR ve YORUMLAR

Araştırmanın birinci alt problemi, derslerin teknoloji ile ilişkilendi-rilmiş etkinlik ve problemlerle işlendiği deney grubu ile derslerin iliş-kilendirme kullanılmayan matematik problemleriyle işlendiği kontrol grubundaki öğrencilerin başarı testi ön test puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığıyla ilgilidir. Hangi istatistiksel tekniğin uygun olaca-ğına karar vermek amacıyla "Kolmogorov-Smirnov Testi" uygulanmıştır.

Elde edilen K-S testi analizi sonucunda deney grubu ön test puanlarının (K-S (Z)=,068; p>,05) ve kontrol grubu ön test puanlarının (K-S (Z)=,194;

p<,05); ilkinin anlamlılık değerinin ,05'ten büyük, ikincinin küçük olduğu saptanmıştır. Ön test puanlarından biri normal dağılım göstermediğinden dolayı parametrik olmayan ilişkisiz örneklemler için "Mann-Whitney U Testi"nin kullanılmasına karar verilmiştir.

Tablo 3Deney ve kontrol gruplarının başarı testi ön test puanları arasındaki farkı belirlemek amacıyla yapılan "Mann-Whitney U Testi" sonuçları

Puan Grup N Sıra

Ortalaması Sıra

Toplamı U P

Başarı Testi

Deney

Grubu 33 34,06 1124,00

493,00 ,646 Kontrol

Grubu 32 31,91 1021,00

Tablo 3 incelendiğinde, deney ve kontrol gruplarının başarı testi ön test puanlarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için yapılan

“Mann-Whitney U Testi” sonuçlarına göre; deney ve kontrol gruplarının başarı testi ön test puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı

belirlen-Esra KARADAĞ, Z. Nurdan BAYSAL, Orhan ÇANAKÇI 100

miştir (U=493,00; p>,05). Bu sonuçlardan hareketle; uygulama öncesinde, deney ve kontrol gruplarının başarı düzeylerinin birbirine benzemekte ol-duğu tespit edilmiştir.

Araştırmanın ikinci alt problemi, deney grubundaki öğrencilerin ba-şarı testi ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olup ol-madığının araştırılmasıdır. Test puanlarının normal dağılım gösterip gös-termediğini tespit etmek amacıyla K-S testi yapılmıştır. Elde edilen tek örneklem K-S testi analizi sonucunda deney grubu ön test puanlarının (K-S (Z)=,068; p>,05) ve son test puanlarının (K-S (Z)=,167; p<,05); ilkinin an-lamlılık değerinin ,05’ten büyük, ikincinin küçük olduğu saptanmıştır. Ön test puanlarından biri normal dağılım göstermediğinden dolayı parametrik olmayan ilişkili örneklemler için “Wilcoxon Işaretli Sıralar Testi”nin kul-lanılmasına karar verilmiştir.

Tablo 4 Deney grubu ön test-son test başarı testi puan ortalamaları arasındaki farkı belirlemek amacıyla yapılan “Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi” sonuçları

Puan Son

Negatif Sıra 2 1,50 3,00

4,96* ,000 Pozitif Sıra 31 18,00 558,00

Eşit 0 -

-*Negatif sıralar temeline dayalı.

Tablo 4 incelendiğinde; deney grubundaki öğrencilere uygulama ön-cesi ve sonrası uygulanan başarı testi puanları arasındaki farklılaşmayı belirlemek amacıyla yapılan “Wilcoxon Işaretli Sıralar Testi” sonucunda (z=4,96; p<,05) istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Fark puanlarının sıra ortalaması ve toplamları dikkate alındığında, gözlenen bu farkın pozitif sıra, yani son test lehine olduğu görülmektedir. Etki büyüklü-ğü hesaplamak için kullanılan r katsayısı; ,37’den büyük olduğu için büyük etki olarak belirlenmiştir (r=,86). Bu bulguya göre öğrencilerin, teknoloji ile ilişkilendirilmiş etkinlik ve problem çalışmalarından sonra, başarı testi puanları anlamlı düzeyde artmıştır. Elde edilen bu bulgudan hareketle, ya-pılmış olan uygulamanın öğrencilerin başarılarını artırdığı tespit edilmiştir.

Araştırmanın üçüncü alt problemi, kontrol grubundaki öğrencilerin başarı testi, ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir fark olup olma-dığının araştırılmasıdır. Test puanlarının normal dağılım gösterip göster-mediğini tespit etmek amacıyla “Kolmogorov-Smirnov Testi” yapılmıştır.

Elde edilen tek örneklem K-S testi analizi sonucunda kontrol grubu ön test puanlarının (K-S (Z)=,194; p<,05) ve son test puanlarının (K-S (Z)=,142;

p>,05); ilkinin anlamlılık değerinin ,05’ten küçük, ikincinin büyük olduğu saptanmıştır. Ön test puanlarından biri normal dağılım göstermediğinden

101 Eğitim Bilimleri Alanında Akademik Çalışmalar-II 101

dolayı parametrik olmayan ilişkili örneklemler için “Wilcoxon Işaretli Sı-ralar Testi”nin kullanılmasına karar verilmiştir.

Tablo 5Kontrol grubu ön test-son test başarı testi puan ortalamaları arasındaki farkı belirlemek amacıyla yapılan “Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi” sonuçları Puan Son

Sıra 6 15,25 91,50 3,23* ,001

Pozitif Sıra 26 16,79 436,50

Eşit 0 -

-*Negatif sıralar temeline dayalı.

Tablo 5 ele alındığında; kontrol grubundaki öğrencilere uygulanan ba-şarı testi ön test-son test puan ortalamaları arasındaki farklılaşmayı belirle-mek amacıyla yapılan “Wilcoxon Işaretli Sıralar Testi” sonucunda (z=3,23;

p<,05) düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık elde edilmiştir.

Fark puanlarının sıra ortalaması ve toplamları dikkate alındığında, gözle-nen bu farkın pozitif sıra, yani son test lehine olduğu görülmektedir. Etki büyüklüğünü hesaplamak için kullanılan r katsayısı; ,37’den büyük olduğu için büyük etki olarak belirlenmiştir (r=,57). Bu bulguya göre, kontrol gru-bunda ilişkilendirme kullanılmayan problemlerle işlenen matematik dersi-nin, öğrencilerin başarı puanlarını anlamlı düzeyde artırdığı görülmektedir.

Araştırmanın dördüncü alt problemi, deney grubu ile kontrol grubun-daki öğrencilerin başarı testi son test puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığıyla ilgilidir. Hangi istatistiksel tekniğin uygun olacağına karar vermek amacıyla “Kolmogorov-Smirnov Testi” uygulanmıştır. Elde edilen K-S testi analizi sonucunda deney grubu son test puanlarının (K-S (Z)=,167; p<,05) ve kontrol grubu son test puanlarının (K-S (Z)=,142;

p>,05); ilkinin anlamlılık değerinin ,05’ten küçük, ikincinin büyük olduğu saptanmıştır. Son test puanlarından biri normal dağılım göstermediğinden dolayı parametrik olmayan ilişkisiz örneklemler için “Mann-Whitney U Testi”nin kullanılmasına karar verilmiştir.

Tablo 6 Deney ve kontrol gruplarının başarı testi son test puanları arasındaki farkı belirlemek amacıyla yapılan “Mann-Whitney U Testi” sonuçları Test Türü Grup n Sıra

Orta-laması Sıra

Esra KARADAĞ, Z. Nurdan BAYSAL, Orhan ÇANAKÇI 102

Tablo 6’ya bakıldığında, deney ve kontrol gruplarının başarı testi top-lam son test puanlarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek maksa-dıyla yapılan “Mann-Whitney U Testi” sonuçlarına göre; deney ve kontrol gruplarının başarı testi son test puanları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür (U=369,00; p<,05). Etki büyüklüğünü hesaplamak için kul-lanılan r katsayısı; ,24-,37 arasında olduğu için orta derecede etki olarak belirlenmiştir (r=,26). Elde edilen bu bulguya göre, uygulama sonrasında deney grubundaki öğrencilerin başarı testi son test puanlarının kontrol gru-bundaki öğrencilerden anlamlı düzeyde farklılaştığı söylenebilir.

4. SONUÇLAR

Araştırmanın sonucu, deney ve kontrol grubunda yapılan uygulama çalışmalarının problem çözme başarısını artırdığını göstermiştir. Deney ve kontrol gruplarının her ikisinde de planlı bir şekilde Polya’nın prob-lem çözme süreçlerine uygun olarak probprob-lem çözme çalışmaları yapılma-sı nedeniyle başarının artmış olduğu düşünülmektedir. Bu sonuç, Köse-ce-Loğoğlu (2016)’nun Polya’nın problem çözme yöntemine dayalı olarak yapılan etkinliklerin problem çözme başarısını artırdığını tespit ettiği çalış-masıyla benzerlik göstermiştir.

Araştırmanın sonucu, başarı testinde deney grubu son test puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı bir şekilde farklılaştığını göstermiştir. Bu-radan yola çıkarak matematik dersini; teknoloji ile ilişkilendirilmiş etkin-lik ve problemlerle işlemenin, ilişkilendirme kullanılmayan problemlerle işlemeye göre problem çözme başarısını daha fazla artırdığı söylenebilir.

Problem çözme başarısını artırmada, öğrencilere farklı gelebilecek ilgi çekici teknoloji ile ilgili bağlamların kullanımının etkili olduğu düşünül-mektedir. Lee, Dinsmore & Cugini (2017), 164 araştırmayı inceledikle-ri meta-analiz çalışmasında problem bağlamlarının çeşitlilik gösterdiğini tespit etmiştir. Bu bağlam çeşitliliğine katkıda bulunan bir örnek olarak, Galbraith (2012) Avustralya Futbol Kuralları bağlamını kullanarak mate-matik problemi çözme başarısını incelemiştir. Teknoloji ile ilişkilendiril-miş etkinlik ve problemlerle işlenen matematik derslerini konu edinen bu araştırmanın da, problem çözmede bağlam çeşitliliğine katkıda bulunduğu düşünülmektedir.

Teknoloji ile ilişkilendirilmiş etkinlik ve problemlerle işlenen ma-tematik dersi, literatürde farklı bağlamlar kullanılarak deneysel yapılan problem çözme çalışmalarında olduğu gibi (Görür, 2016; Şahin, 2016; Kı-lıç, 2015; Önal, 2015; Taşdemir, 2008) problem çözme başarısını artırma-da etkili olmuştur. Yanyan, Zhinan, Menglu & Ting-Wen (2016), yaptıkları deneysel çalışmada lego kullanımının problem çözme becerisini geliştirdi-ğini saptamıştır. Kır (2011), hikayelerle problem çözme etkinlikleri yaptığı deneysel çalışmasında, nicel olarak deney ve kontrol gruplarının

başarısın-103 Eğitim Bilimleri Alanında Akademik Çalışmalar-II 103

da anlamlı bir farklılık bulamazken nitel bulgulara göre, problemleri anla-ma ve açıklaanla-ma noktasında hikayelerle yapılan etkinliklerin daha başarılı sonuç verdiğini belirlemiştir.

Teknoloji ile ilişkilendirilmiş etkinlik ve problemlerle işlenen ma-tematik dersinin gerçek hayatla ilişkilendirme içerdiği düşünülmektedir.

Yapılan araştırmalar ancak gerçek hayatla ilişkinin vurgulandığı derslerin, öğrencilerin ilişkilendirme becerilerini geliştirebileceği ve gerçek hayatla ilişkilendirilerek yapılan matematik öğretiminin problem çözme başarısı-nı da artırdığıbaşarısı-nı göstermiştir. Problem çözme başarısıbaşarısı-nı artırma açısından eldeki çalışma, yapılan araştırmalarla benzerlik göstermektedir. Ersoy ve Aydın (2017) ile Özgeldi-Osmanoğlu (2017)’nun araştırma sonuçları-na benzerlik göstermemekle birlikte, Yavuz-Mumcu (2018), Bal (2015), Özgen (2013a), Bayazit (2013), Uçar (2010), Öktem (2009), Aladağ (2009)’ın yaptıkları çalışmaların sonuçlarına göre öğrenciler matematik dersinde problem çözme çalışmalarında gerçek hayatla ilişkilendirmede zorluklar yaşamaktadır. Özgen (2013a)’e göre; Civelek vd. (2003), Gülten vd. (2009) ve Baki vd. (2009) öğrencilerin matematik dersini gerçek hayat-la ilişkilendirme hakkında yeterince fikir sahibi olmadığını belirlemiştir.

Ayrıca Akkuş (2008), matematik öğretmen adaylarının matematik kavram-larını günlük hayatla ilişkilendirme düzeylerinin öğretim yılına göre değiş-tiği, sınıf yükseldikçe ilişkilendirme düzeyinin arttığını belirlemiş, yalnız bazı konularla ilgili yeterince ilişkilendirme yapılamadığını tespit etmiştir.

Aydın (2014), Sandalcı (2013) ve Özturan-Sağırlı vd. (2016) yaptıkları deneysel uygulama çalışmalarının sonucunda, öğrencilerin günlük hayatla ilişkilendirme düzeylerinin arttığını gözlemlemiştir. Aydın (2014) ve San-dalcı (2013) ilişkilendirme içeren uygulama çalışmalarının günlük hayatla ilişkilendirme düzeyini artırmanın yanı sıra başarıyı da artırdığını belirle-miştir. Oktiningrum, Zulkardi & Hartono (2016) ve Fuchs vd. (2004) ger-çek hayat bağlamında oluşturdukları problemlerin uygulandığı deneysel çalışmalarda problem çözme başarısının arttığını tespit etmiştir. Göktürk (2013), matematik başarısı ile günlük hayata transfer etme arasında orta düzeyde bir ilişki bulunduğunu ortaya koymuştur.

Bunun yanı sıra, Bal-Incebacak ve Tangülü (2015) yaptıkları çalış-mada öğrencilerin fiziksel ihtiyaçları için önemli olan teknolojik ürünlere öncelik vermek kaydıyla diğer bütün teknolojik ürünlere karşı zaafları ol-duğu sonucuna ulaşmıştır. Zaten çocukların teknolojik ürünlere karşı il-gilerinin ne kadar fazla olduğu herkes tarafından gözlemlenmektedir. Bu ilgi dikkate alınarak bu araştırmada, teknolojik yeniliklere ilişkin haberler ya da son teknoloji ürünlerin tasarım sürecine ait bilgilendirici videolar kullanılarak oluşturulan problemlerin gerçek hayatla ilişkilendirme içer-diği düşünülmektedir. Bu çalışmaların, problem çözme başarısını artırdığı tespit edilmiştir.

Esra KARADAĞ, Z. Nurdan BAYSAL, Orhan ÇANAKÇI 104

Filloy ve Sutherland (1996)’ın gerçek hayat durumlarını cebir et-kinliklerine dahil ettiği çalışmalarında öğrenciler ve öğretmenin dikkati-nin cebirden uzaklaştığı görülmüştür. Benzer biçimde Chapman (2006)’a göre birçok matematik öğretmeninin, problemlerde yer alan gerçek hayat bağlamlarını dikkat dağıtıcı buldukları belirlenmiştir. Bu nedenle, gerçek hayat bağlamının özellikle öğretmenler tarafından sunum ve kullanım şek-li oldukça önemşek-lidir (Özgeldi ve Osmanoğlu, 2017). Eldeki araştırmanın uygulama çalışmalarında, dikkat dağıtıcı etkinin en aza indirilmesi için ge-reken tedbirlerin alınmış olması sonucunda, kullanılan teknoloji etkinlik-lerinin öğrencilerin ilgisini çektiği ve bu sayede problem çözme başarısını artırdığı düşünülmektedir.

Matematik problemlerini teknoloji ile ilişkilendirirken kullanılan et-kinliklerin, güncel teknolojik gelişmeler ve teknoloji haberleri içermesi açısından günlük hayatla ilişkilendirme yapıldığı düşünülmektedir. Bu-nun yanı sıra teknoloji; Türkçe Öğretim Programı (2015)’nda belirlenen sekiz öğrenme alanından sekizincisi olan “Bilim ve Teknoloji”; Sosyal Bilgiler Öğretim Programı (2018)’nda belirlenen yedi öğrenme alanından dördüncüsü olan “Bilim, Teknoloji ve Toplum” ile Fen Bilimleri Öğretim Programı (2013)’nda belirlenen dört öğrenme alanından sonuncusu olan

“Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre” kısımlarında yer almaktadır. Dolayısıyla yapılan çalışmanın, matematiğin farklı disiplinlerle ilişkilendirilmesini de içerdiği düşünülmektedir.

Işıtan (2013), müzikle matematiği ilişkilendirerek oluşturduğu ça-lışmanın matematik başarısını artırdığını tespit etmiştir. Eldeki araştırma sonuçları açısından, problem çözme başarısını artırması nedeniyle Işıtan (2013)’ın araştırmasıyla benzerlik göstermektedir. Disiplinler arası yak-laşım olarak adlandırılan, hem diğer disiplinlerle ilişkilendirme hem de matematik problemlerini çözme ile ilgili çalışmalar içeren araştırmaların da bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Literatürde matematik problemi çözmeyi disiplinler arası yaklaşımla ele alan çalışmaların problem çözme başarısını artırdığına yönelik tespitler mevcuttur. Bu anlamda Türkçe, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilgiler derslerine ait bir öğrenme alanı olan teknoloji ile ilişkilendirilerek kurulan problem-lerin matematik problemi çözmede başarıyı artırması, bahsedilen çalışma-larla aynı yönde bir sonuç çıkması açısından önemlidir. Özçelik (2015), Aslan-Yolcu (2013), Alp (2010), Budak-Coşkun (2009), Demir (2008), Kaya (2007), Özkök (2005) disiplinler arası yaklaşımla oluşturdukları de-neysel çalışmaların, öğrencilerin matematik başarısı veya problem çözme başarısını artırdığını tespit etmiştir. Orime & Ambusaidi (2011), matematik ve fen bilimlerini bütünleştirerek bilimsel problemlerde problem çözme başarısının arttığını tespit etmiştir.

105 Eğitim Bilimleri Alanında Akademik Çalışmalar-II 105