Çalışmaya 82’si erkek (%51.9), 76’sı kız (%48.1) olmak üzere toplam 158 bebek dahil edildi. Tüm yaşlarda bebeklerin antropometrik ölçümlerinden vücut ağırlığı, boy ve baş çevreleri ortalamaları Türk Çocukları için
hazırlanmış persentil değerlerine (87) göre, 25. ve 75. persentiller arasında, 50. persentile yakın bulundu. Erkek bebeklerin boy ortalaması 71.3 cm, kız bebeklerin ise 71 cm bulundu. Ağırlık ortalama değerleri erkeklerde 8890 gr iken, kızlarda 8520 gr, baş çevresi ortalama değerleri erkeklerde 44.4 cm, kızlarda 44.5 cm bulundu (Tablo 4.1).
Tablo 4.1:Bebeklerin ortalama yaş,cinsiyet,boy,kilo ve baş çevresi değerleri.
Vaka
158 vakanın 25’inde (%15.8) anne ve baba arasında yakın akrabalık mevcuttu.
Vakaların annelerinin yaşları 19-39 (±4.6) yıl arasında değişiyordu, ortalama anne yaşı: 26.6 yıl bulundu. Annelerin 101 tanesi (%63.9) ilköğretim okulu mezunuydu, 112 tanesi (%70.9) başörtüsü takıyordu. Bebeklerini
emzirme süreleri ortalama 7.21 ay olarak bulundu (Tablo 4.2).
Tablo 4.2: Anne yaşı,emzirme süresi, eğitim ve giyim durumu
Anne yaşı (yıl)
Emzirme süresi (ay)
Eğitim durumu:
Giyim:
26.64 (±4.61) 7.21 (±5.00) İlköğretim( %63,9) Başörtüsü (%70.9)
Anne ve bebek yaşı ile serum 25-OHD düzeyleri karşılaştırıldı (Tablo:4.3).
Serum 25-OHD düzeyi<40 ng/ml olan (n=66) bebeklerin yaşı ortalama 8.3 (±5.6 ) ay, annelerinin ortalama yaşı 26.4 (±4.6) yıl iken, serum düzeyi
>40ng/ml olan (n=82) bebeklerin ortalama yaşı 10.2 (±5.5) ay, annelerinin ortalama yaşları 26.9 (±4.5 ) yıl saptandı. İki grup karşılaştırıldı, anne yaşları arasında ki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmazken (p=0.47), bebeklerin yaşları arasında ki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0.049).
Tablo 4.3 : Anne ve bebek yaşı ile serum 25-OHD düzeyleri karşılaştıırılması
Düzey N Ortalama
Standart sapma Anne yaşı (yıl) <40ng/ml 66 26,42 4,694
>40
ng/ml 82 26,98 4,554
Bebek yaşı (ay) <40
ng/ml 66 8,39 5,680
>40
ng/ml 82 10,23 5,574
Serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml olan bebeklerin dağılımı (Şekil 4.1):
Şekil 4.1: Serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml olan bebeklerin dağılımı
Bebeğin ilk 3 ayında serum 25-OHD konsantrasyonu anneninkini yansıtmaktadır. <40 ng/ml serum 25-OHD düzeyine sahip vakalarımızın
%17’sini 3 ayın altındaki bebekler oluşturuyordu.
Annelerin gebelik sayısı ve bebeklerin serum 25-OHD düzeyi karşılaştırıldı: 158 annenin 77’ sinin (%48.7) ilk gebeliği, 54’nün (%34.2) ikinci gebeliğiydi. Annelerin %21.1 ’i 3 veya daha fazla doğum yapmıştı.
Annelerin gebelik sayısı ile bebeklerin serum 25-OHD düzeyleri arasında istatistiksel oarak anlamlı bir bağlantı bulunmadı.
Annelerin aldığı vitamin desteği sorgulandı: Annelerin 93’ü (%58.9) gebeliğinin son üç ayında 500-700 IU D vitamini desteği almıştı. Annelerin hiçbiri gebeliğinin ilk trimestrinde düzenli D vitamini desteği almamıştı.
Emzirme sırasında düzenli D vitamini desteği alan annelerin sayısı ise
Annelerin eğitim durumu: Çalışmaya katılan annelerin 101’i (%63.9) ilköğretim okulu mezunuydu.8 anne (%5.1) ise okuma-yazma bilmiyordu.
(Tablo: 4.4)
Tablo 4.4: Annelerin eğitim durumu
Eğitim durumu n %
Eğitim almamış 8 5.1
İlköğretim
101 63,9
Lise
40 25.3
Yüksekokul 9 5.7
Toplam 158 100.0
Annelerin Giyim Şekli: Annelerin 112’si başörtülü (%70.9),4 tanesi ise çarşaflıydı (%2.5). Başı açık anne sayısı ise 42’ ydi (%26.6).
Ailenin yaşadığı evin durumu: Çalışmaya katılan ailelerin 125’i (%79.1) üst katlarda oturuyorken 11’i giriş katta (%7),11’i bodrum katta (%7) ve kalan 11’i de(%7) bahçeli evde yaşıyordu.
Ailenin aylık geliri : Aylık geliri 450-750 YTL arasında olan aileler (%48.7), 750-1500 YTL arasında olanlar ise %31.6 oranındaydı (Tablo: 4.5).
Tablo 4.5: Ailenin aylık geliri
Aylık gelir (YTL) N %
<450 17 10.7
450-750 77 48.7
750-1500 50 31.6
>1500 14 8.9
Toplam 158 100.0
Bebeklerin doğum aylarına göre dağılımları:
Serum 25-OHD düzeyi > 40 ng/ml olan bebeklerin doğum aylarına göre dağılımı: 85 bebeğin (%53.8) serum 25-OHD düzeyi >40 ng/ml bulundu. Bu bebeklerin doğum ayları karşılaştırıldı.(Şekil 4.2)
Şekil 4.2 : Serum 25-OHD düzeyi >40 ng/ml olan bebeklerin doğum ayları:
Serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml olan bebeklerin doğum aylarına göre dağılımı: 73 bebeğin (%46.2) serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml saptandı. Bu bebeklerin doğum aylarına göre dağılımı şekil 4.3’de görülmektedir.
Şekil 4.3: Serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml olan bebeklerin doğum ayları:
Anne sütü alma süresi: Bebeklerin anne sütü alma süresi ortalama 7.2 (±
5.00) ay bulundu. Serum 25-OHD düzeyi >40 ng/ml olan bebeklerin %27’si anne sütü+ek gıda+ inek sütü ile, %25’i ise anne sütü+ ek gıda ile
besleniyordu. (Şekil 4.4)
Şekil 4.4: Serum 25-OHD düzeyi > 40ng/ml olan bebeklerin beslenme şekillerinin
Serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml olan bebeklerin ise %32’si sadece anne süt ile, %21’i anne sütü, ek gıda ve inek sütü ile besleniyordu.(Şekil 4.5)
Şekil 4.5: Serum 25-OHD düzeyleri < 40 ng/ml olan bebeklerin beslenme durumları:
Bebeklerin D vitamini alma durumu:Vakaların 114 tanesi (%72.2) D
vitamini desteği alıyordu. 44 bebek ise (% 27.8) D vitamini desteği almıyordu.
Bebeklerin 56’sına (%35.4) 1 aylıkken D vitamini başlanmıştı, doğumda D vitamini başlanan bebek sayısı 28 (%17.7) iken, hiç D vitamini desteği almayan bebek sayısı 8 (%5.1)di (Tablo: 4.6).
Tablo 4.6: D vitaminin başlama yaşı
D vitamini başlama
yaşı N %
<1ay 28 17.7
1,5ay 2 1.3
1ay 56 35.4
2ay 36 22.8
başlanmamış 8 5.1
Doğumda 28 17.7
Toplam 158 100.0
D vitamini kullanma dozu: Bebeklerin 39’u (%24.7) 3 damla Dvitamini desteği alırken, 8 ve >8 damla D vitamini desteği alan bebek sayısı 9 (%5.7) du.(Tablo:4.7) Düzenli kullanmayı öğrenmek açısından bitirilen toplam D vitamini kutu sayısı sorgulandı. 3 ve daha fazla sayıda kutu kullanan bebeklerin sayısı 88 (%55.7) bulundu.
Giyim: Bebeklerin giyimi incelendi, bebek güneşe çıkarılırken eldiven, şapka takılıp takılmadığı sorgulandı. Bebeklerin 70’ine (%44.3) güneşe çıkarılırken eldiven ve şapka giydirilmiyordu.
Tablo 4.7 :D vitamini kullanım dozu
Damla N %
0 9 5,7
2 3 1.9
3 39 24.7
4 33 20.9
5 39 24.7
6 26 16.5
>8 9 5.7
Toplam 158 100.0
(1 damla:133 IU)
Aşılar: Bebeklerin 145’inin (%91.8) aşıları yaşına göre tamdı. Bebeklerin 7 tanesine (%4.4) hiç aşı yapılmamıştı.
Boy, kilo ve baş çevresi ölçümleri: Tüm yaşlarda bebeklerin antropometrik ölçümlerinden vücut ağırlığı, boy ve baş çevreleri ortalamaları Türk Çocukları için hazırlanmış persentil değerlerine (87) göre, 25. ve 75. persentiller
arasında, 50. persentile yakın bulundu. Kırkdört (%27.8) bebeğin doğum kilosu 2.5-3 kg arası,106 (%67.1) bebeğin ise 3 kg ve daha fazlaydı.2-2.5 kg arası doğan bebek sayısı 8’di (%5). Kırkyedi bebeğin (%29.8) kilo persantili 50-75 arasındaydı, bebeklerin hiç birinin kilosu 3. Persantilden küçük, 97.
Persantilden büyük bulunmadı. Boy persantili 25-50. persantiller arası olan bebek sayısı 27 (%17.1) olarak bulundu. Bebeklerin tamamının baş çevresi persantili normal sınırlarda olup, 44 bebekte (%27.8) 25-50 arasındaydı, 55 bebeğin (%34.8) ön fontaneli kapalı, 103 (%65.2) bebeğin ön fontaneli açık, bu bebeklerden 12’sinin (%7.6) ön fontaneli normalden büyük bulundu.
D vitamini yetersizliğinin dereceleri (Tablo 4.8):
Bebeklerin %11.4’ünde (18 bebek) ağır D vitamini yetersizliği mevcuttu.
%12.7 (20) bebekte orta derecede D vitamini yetersizliği,%7.6 (12) bebekte marjinal D vitamini yetersizliği görüldü (Tablo 4.8). El bilek grafilerine
bakıldığında serum 25-OHD düzeyi <16 ng/ml olan bebeklerin %20’sinde (n=10) ulna ve radius metafizinde düzensizleşme tespit edildi, diğer bebeklerin el bilek grafileri normal sınırlardaydı.
Toplam 73 bebeğin (%46.2) hafif, orta veya şiddetli olmak üzere D vitamini eksikliği mevcuttu. Vakalarımızın 85’inde (%53.8) serum D vitamini düzeyi normal (40ng/ml’nin üzeri) bulundu.
Tablo 4.8 : Olgularımızın D vitamini düzeylerine göre sınıflandırılması
n %
Ağır D vitamini yetersizliği
< 5 ng/ml 18 11.4
Orta D vitamini 5-10 ng/ml 20 12.7
yetersizliği Marjinal D vitamini yetersizliği
10-16 ng/ml 12 7.6
Gizli D vitamini yetersizliği
16-40 ng/ml 23 14.6
Normal >40 ng/ml 85 53.8
Toplam 158 100.0
4.1. Cinsiyete göre dağılım:
Serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml olan bebeklerin 35’i kız (%48), 38 tanesi ise (%52) erkekti (Şekil 4.6).
Şekil 4.6 : Serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml olan bebeklerin cinsiyete göre dağılımları
4.2. D Vitamini alma durumuna göre serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması (Tablo 4.9):
Tablo 4.9: D vitamini alma durumuna göre serum 25-OHD düzeyleri
D vitamini düzeyi
Pearson X2 testi ile olguların D vitamini desteği alma durumuna göre serum 25-OHD düzeyi karşılaştırıldı. D vitamini desteği alan olguların (n=114)
%47.4’ünün (n=54) serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml bulunurken, D vitamini desteği almayan (n=44) olguların %43.2’sinin (n=19) serum 25-OHD düzeyi
<40ng/ml bulundu. (p: 0.63) İstatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı.
(Tablo:4.9)
4.3. Olguların aldıkları D vitamini dozuna göre serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması (Tablo:4.10):
Tablo 4.10: D vitamini dozu ile serum düzeyi karşılaştırılması
D vitamini düzeyi (ng/ml)
(532 IU/gün)
3,0% 6,1% 12,1% 24,2% 54,5% 100,0%
4 damla * üzerinde alan 4 3 1 7 59 74
(>532 IU/gün) 5,4% 4,1% 1,4% 9,5% 79,7% 100,0%
Toplam 18 20 12 23 85 158
11,4% 12,7% 7,6% 14,6% 53,8% 100,0%
*Devit 3 Damla,15 ml’sinde 50 000 IU D3 mevcut,(1ml=25 damla),1 damlasında yaklaşık olarak 133 IU D3 bulunuyor.
<400 IU D3 desteği alan (n=51) bebeklerin sadece %15.7’ sinde (n= 8) serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml saptandı. Bu bebeklerin %84.3’ ünde serum D vitamini düzeyi <40 ng/ml’nin altındaydı, %25.5’inin ise <5ng/ml olup ağır D vitamini yetersizliği vardı. Dört damla (532 IU) D3 desteği alan bebeklerin (n=33) ise %45.5 (n=15) serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml saptandı. Günlük
>4damla (>532 IU/gün) alan bebeklerin (n=74) ise %79.7’ sinin (n=59) serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml (yeterli) olarak bulundu. Gruplar arası fark Pearson X2 testi ile değerlendirildi ve sonuç istatistiksel olarak anlamlı ( p=0.000) bulundu (Tablo: 4.10).
Tablo 4.11: D vitamini damla sayısına göre serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml olan bebekler
Oral D vitamini dozu Düzey Toplam
< 40 ng/ml >40 ng/ml ,00
43 8 51
84,3% 15,7% 100,0%
15 18 33
45,5% 54,5% 100,0%
15 59 74
20,3% 79,7% 100,0%
73 85 158
D vitamini düzensiz kullanan veya hiç kullanmayan hastalar gruptan çıkarılarak tekrar değerlendirildi, sonuç yine değişmedi (Tablo 4.12). Günlük 400 IU ve altında D vitamini desteği alan bebeklerin (n=41),%29.3’ ünde (n=12) şiddetli olmak üzere %87.8’inin (n=36) serum 25-OHD düzeyi
<40ng/ml bulundu. Günde 532 IU’den fazla oral D vitamini desteği alan (n=74) bebeklerin ise %79.7’sinin serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml bulundu, Pearson X2 testi ile gruplar karşılaştırıldı ve fark istatistiksel olarak anlamlı (p=0.000) bulundu (Tablo 4.12 ve 4.13).
D vitaminini düzensiz kullananan veya hiç kullanmayan bebekler çıkarıldıktan sonra yapılan istatistiksel değerlendirmede 3 damla veya daha az D vitamini kullanan bebeklerin (n=41) %87.8’inin serum 25-OHD düzeyi 40ng/ml’den düşük saptanırken, 4 damladan daha fazla D vitamini verilen bebeklerin (n=74) %79.7’sinin serum 25-OHD düzeyleri 40ng/ml’den yüksek bulundu. Fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0.000).
Tablo 4.12: Düzensiz D vitamini desteği alan olgular çıkarıldıktan sonra verilen damla sayısına göre olguların serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması
D vitamini düzeyi
Toplam
17 17 10 22 82 148
11,5
%
11,5
% 6,8% 14,9
%
55,4
%
100,0
%
Tablo 4.13: Düzensiz D vitamini desteği alan olgular çıkarıldıktan sonra verilen damla sayısına göre olguların serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması
Düzey Toplam
< 40 ng/ml
>40 ng/ml
36 5 41
87,8% 12,2% 100,0%
15 18 33
45,5% 54,5% 100,0%
15 59 74
20,3% 79,7% 100,0%
66 82 148
44,6% 55,4% 100,0%
Güneşe maruziyet süresi:
Tablo 4.14: Bebeklerin güneşe maruziyet sürelerine göre serum 25-OHD düzeyleri.
D vitamini düzeyi
n
Güneşe maruziyet süresi
(dk)
Ortalama Std. Deviation
< 40 ng/ml 66 33,71 25,181
> 40 ng/ml 82 52,68 32,138
Bağımsız student t testi uygulanarak bebeklerin güneşe maruziyet süresi ve serum 25-OHD düzeyi karşılaştırıldı. Serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml olan bebeklerin (n=66) güneşe maruziyet süresi ortalama 33.71 dk (±25.18), serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml olan bebeklerin (n=82) ise güneşe maruziyet süresi ortalama 52.68 (±32.13) dakika bulundu (Tablo 4.14), güneşlenme süreleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0.001).
Bebekleri 30 dakika güneşe çıkarmak yeterli olmamaktadır.
4.4. Annelerin giyim şekli ile bebekteki D vitamini düzeyi yeterliliği karşılaştırıldı (Tablo:4.15 ):
Tablo 4.15: Annenin giyim şekli ile serum 25-OHD düzeyi karşılaştırılması
Düzey Toplam
< 40 ng/ml
> 40 ng/ml
Baş açık 15 27 42
35,7% 64,3% 100,0%
Baş kapalı 47 55 102
46,1% 53,9% 100,0%
Çarşaf 4 0 4
100,0% ,0% 100,0%
Toplam 66 82 148
44,6% 55,4% 100,0%
Başörtüsü kullanan annelerin (n=102) bebeklerinin %46.1’inde (n=47) serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml iken, çarşaf giyen annelerin bebeklerinin (n=4) tamamında (%100) serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml saptandı Pearson X2 testi ile karşılaştırıldı,anlamlı fark bulundu( p=0.041), bu durum annelerin yeterince güneş görmemesi sonucu D vitamini depolarının yetersiz olmasına bağlandı (Tablo 4.15).
4.5. Ailenin yaşadığı evin durumunun serum D vitamini düzeyine etkisi araştırıldı (Tablo:4.16)
Tablo 4.16: Yaşanılan evin durumu ile serum 25-OHD düzeyi karşılaştırması
Düzey Total
< 40 ng/ml > 40 ng/ml
Giriş 9 2 11
81,8% 18,2% 100,0%
Bahçeli 2 9 11
18,2% 81,8% 100,0%
Bodrum 6 4 10
60,0% 40,0% 100,0%
Üst kat 49 67 116
42,2% 57,8% 100,0%
Toplam 66 82 148
44,6% 55,4% 100,0%
Giriş katta oturan ailelerin bebeklerinin (n=11) %81.8’inde, bodrum katta yaşayan ailelerin bebeklerinin (n=10) %60’ında, üst katlarda oturan ailelerin bebeklerinin (n=116) %42.2’sinde serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml, bahçeli evde oturan ailelerin bebeklerinin (n=11) %81.8’inde serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml bulundu, sonuçlar Pearson X2 testi ile karşılaştırıldı, fark istatistiksel olarak anlamlı ( p=0.015) bulundu (Tablo 4.16). Bu durum bodrum katta yetersiz güneş görme, giriş ve üst katlarda ise pencere camı nedeniyle UVB’nin ciltte D vitamini sentezini sağlayamamasına bağlandı. Evi bahçeli olan annelerin bebeklerini güneşe daha çok çıkarmış olabilecekleri sonucuna varıldı.
4.6. Gebelikte alınan D vitamini desteğinin bebeğin serum 25-OHD düzeyine etkisi (Tablo:4.17):
Tablo 4.17: Gebelikte alınan D vitamini desteği ile bebeğin serum 25-OHD düzeyinin karşılaştırılması
Düzey Toplam
< 40 ng/ml > 40 ng/ml
Almamış 27 31 58
46,6% 53,4% 100,0%
Almış 39 51 90
43,3% 56,7% 100,0%
66 82 148
44,6% 55,4% 100,0%
Gebeliğinde 500-700 IU/gün oral D vitamini desteği alan annelerin bebeklerinde (n=90), %56.7’sinin serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml iken, vitamin desteği almayan annelerin (n=58) bebeklerinin %53.4’ünün serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml bulundu, sonuçlar Fisher X2 testi ile karşılaştırıldı, istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı ( p=0,73) (Tablo 4.17).
4.7. Bebeğin serum 25-OHD düzeyine göre ailenin aylık gelir dağılımının incelenmesi (Tablo:4.18)
Tablo 4.18: Ailenin gelir düzeyi ile bebeklerin serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması.
Düzey Total
< 40 ng/ml
> 40 ng/ml
<450
5 10 15
33,3% 66,7% 100,0%
450-750 38 34 72
52,8% 47,2% 100,0%
750-1500 21 26 47
44,7% 55,3% 100,0%
>1500 2 12 14
14,3% 85,7% 100,0%
Toplam 66 82 148
44,6% 55,4% 100,0%
Geliri aylık >1500YTL olan (n=14) ailelerin bebeklerinin %85.7’ sinin serum 25-OHD düzeyi >40ng/ml bulundu. Pearson X2 testi kullanılarak diğer gelir gruplarıyla karşılaştırıldığında, istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p=0,48), (Tablo 4.18).
4.8. D vitamini düzeyine göre bebeğin giyinme durumunun incelenmesi
Tablo 4.19: Bebeklerin giyim durumu ile serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması
Düzey Toplam
<40ng/ml >40ng/ml Şapka ve
eldiven(-) 27 40 67
40,3% 59,7% 100,0%
Şapka ve
eldiven(+) 39 42 81
48,1% 51,9% 100,0%
66 82 148
44,6% 55,4% 100,0%
D vitamini sentezinde mümkün olduğu kadar çok cilt bölgesinin güneş görmesi önemli olduğu için şapka ve eldiven takılan bebekler ile takmayan bebekler Fisher X2 testi ile karşılaştırıldı. Bebeklerin serum 25-OHD düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmadı (p=0.4) (Tablo 4.19).
4.9. Yeterli serum 25-OHD düzeyine sahip olan bebekler ile 25-OHD düzeyi düşük olan bebeklerin anne sütü alma sürelerinin
karşılaştırılması (Tablo:4.20)
Tablo 4.20: Ortalama anne sütü alma süreleri
Düzey n
Ortalama
(ay) Std. Deviation
< 40 ng/ml 66 6,41 4,735
> 40 ng/ml 82 8,13 5,100
Serum düzeyi <40ng/ml olan 66 bebeğin ortalama anne sütü alma süresi 6.4 (±4.7) ay, serum düzeyi >40ng/ml olan bebeklerin (n=82) ise ortalama anne sütü alma süresi 8.1 (±5.1) ay bulundu. Bağımsız student t testi ile
karşılaştırıldı ve istatistiksel olarak anlamlı ( p=0.036) bulundu (Tablo 4.20).
4.10.Bebeklerin Ca, P ve ALP değerleri ile serum 25-OHD düzeyinin karşılaştırılması (Tablo 4.21):
Tablo 4.21: Serum 25-OHD düzeylerine göre Ca, P, ALP değerlerinin karşılaştırılması
Düzey CA (MG/L) P (MG/L) ALP (IU/ML)
Valid 66 66 66
Ortanca 10,150 6,000 551,00
25 9,900 5,275 460,25
50 10,150 6,000 551,00
75 10,500 6,025 760,75
Valid 82 82 82
Ortanca 10,100 5,850 547,50
25 10,000 5,475 452,00
50 10,100 5,850 547,50
75 10,300 6,000 683,00
Serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml olan 66 bebeğin ortalama Ca değeri 10.1 (9.9-10.5) mg/l, ortalama P değeri 6 (5.2-6.0) mg/l, ortalama ALP değeri ise 551 (460-760) IU/ml bulundu. Serum 25-OHD düzeyi >40 ng/ml olan bebeklerin (n=82) ortalama Ca değeri 10.1 (10-10.3) mg/l, ortalama P değeri 5.8 (5.4-6.0) mg/l, ortalama ALP değeri ise 547 (452-683) IU/ ml bulundu.
Mann Whitney U testi ile iki grup için Ca değerleri karşılaştırıldı, istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p=0.61).
İki grubun fosfor değerleri karşılaştırıldı ve fark yine istatistiksel açıdan anlamlı bulunmadı (p=0.53). Serum 25-OHD düzeyleri 40ng/ml’den düşük olan bebeklerin serum ALP aktiviteleri serum 25-OHD düzeyi normal olan bebeklere göre hafifçe yükselmiş bulundu (Tablo 4.21). Ancak İki grubun ALP değerleri arasında fark yine istatistiksel açıdan anlamlı değildi (p=0.46).
4.11. Güneşlenme süreleri ve D vitamini dozlarıyla serum 25-OHD düzeylerinin karşılaştırılması
Tablo 4.22: Güneşlenme ve D vitamini dozu ile serum 25-OHD düzeyi arası bağlantı
Düzey Toplam
Güneşlenme < 40 ng/ml >40 ng/ml
n 26 0 26
% 100,0% ,0% 100,0%
n 9 4 13
% 69,2% 30,8% 100,0%
n 8 26 34
% 23,5% 76,5% 100,0%
n 43 30 73
% 58,9% 41,1% 100,0%
n 10 5 15
% 66,7% 33,3% 100,0%
n 6 14 20
% 30,0% 70,0% 100,0%
n 7 33 40
% 17,5% 82,5% 100,0%
n 23 52 75
% 30,7% 69,3% 100,0%
0: 30 dakika güneşlenen 1: 60 dakika ve üzeri güneşlenen
<400 IU/gün oral D vitamini desteği alan ve 30dk güneşlenen bebeklerin tamamının serum 25-OHD düzeyi <40ng/ml bulundu (n=26).
Günlük 532 IU oral D vitamini desteği alan ve 30 dakika güneşlenen bebeklerin (n=13) %69.2’sinin serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml iken,>532 IU/gün D vitamini desteği alan ve 30 dakika güneşlenen bebeklerin (n=34) sadece %23.3’sinde serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml saptandı.
3 damla (<400IU/gün) oral D vitamini desteği alan ve günde 60 dakika veya daha fazla güneşlenen bebeklerin (n=15) %66.7’sinin serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml,4 damla (532 IU/gün) D vitamini desteği alan ve 60 dakika ya da daha fazla güneş gören bebeklerin 6’sının (%30) serum 25-OHD düzeyi < 40 ng/ml, günlük 5 damla ve üzeri (532 IU/gün) oral D vitamini desteği alan ve 60 dakika ya da daha fazla güneş gören bebeklerin (n=40) sadece %17.5’inin serum 25-OHD düzeyi <40 ng/ml bulundu. Bu bulgular serum 25-OHD düzeyini 40ng/ml’nin üzerinde tutmak için yeterinde güneş görmek (günlük 1 saat) ve oral D vitamini desteğinin >400 IU olması gerektiğini desteklemektedir (Tablo 4.22).