Bilgisayarınızı en iyi durumda tutmak için düzenli bakım yapmanız çok önemlidir. Bu bölümde, Disk Birleştiricisi ve Disk Temizleme gibi araçları çalıştırarak, sabit sürücü takarak veya bellek ekleyerek bilgisayarınızın performansını artırmayla ilgili bilgiler sağlanmaktadır. Ayrıca, programlarınızı ve sürücülerinizi güncelleştirmeyle ilgili bilgiler, bilgisayarınızı temizleme yönergeleri ve bilgisayarınızla seyahat etme ipuçları da sağlanır.
Performansı artırma
Herkes hızlı bir bilgisayar ister ve Disk Birleştiricisi ve Disk Temizleyici gibi araçlar kullanıp düzenli bakım görevleri gerçekleştirerek bilgisayarınızın performansını önemli ölçüde artırabilirsiniz. Ayrıca, bilgisayarınız eskidikçe daha geniş sürücüler takmayı ve bellek eklemeyi de düşünebilirsiniz.
Sürücülerle çalışma
Sürücüleri takıp çıkarırken aşağıdaki önlemleri alın:
● Sürücüyü takmadan veya çıkarmadan önce bilgisayarı kapatın. Bilgisayarınızın kapalı mı yoksa Uyku durumunda mı olduğundan emin değilseniz, bilgisayarı açın ve işletim sisteminden kapatın.
● Sürücüyle çalışmaya başlamadan önce, sürücünün boyasız metal yüzeyine dokunarak statik elektriği boşaltın.
● Çıkarılabilir sürücünün veya bilgisayarın üzerindeki konektör uçlarına dokunmayın.
● Sürücüyü sürücü yuvasına yerleştirirken aşırı güç uygulamayın.
● Pil tek güç kaynağıysa, bir ortama yazdırmadan önce pil şarjının yeterli olduğundan emin olun.
● Sürücü postayla gönderilecekse, sürücüyü köpüklü bir pakete veya başka bir uygun koruyucu pakete koyun ve üzerine “KIRILACAK EŞYA” yazın.
● Sürücüyü manyetik alanlara maruz bırakmayın. Manyetik alana sahip güvenlik aygıtlarına örnek olarak, havaalanlarında içinden geçilmesi gereken aygıtlar ve üst aramasında kullanılan el cihazları verilebilir. Havaalanı taşıyıcı bantları ve valiz ve çantaları kontrol eden benzer güvenlik aygıtları, manyetik alan yerine, sürücülere zarar vermeyen röntgen ışınlarını kullanır.
● Sürücüyü yuvasından çıkarmadan, yolculukta yanınıza almadan, başka bir yere taşımadan veya depolama amaçlı olarak bir yere yerleştirmeden önce, sürücüde bulunan ortamı çıkarın.
● Optik sürücü diske yazarken, bilgisayar klavyesini kullanmayın veya bilgisayarı yerinden oynatmayın. Yazma işlemi titreşime duyarlıdır.
● Harici sabit sürücüye bağlı bir bilgisayarı bir yerden taşımadan önce Uyku modunu başlatın ve ekranın temizlenmesini bekleyin veya harici sabit sürücüyü uygun şekilde çıkartın.
Sabit sürücüyü değiştirme
DİKKAT: Sürücüler, dikkatle kullanılması gereken hassas bilgisayar bileşenleridir. Sürücüyü düşürmeyin, üzerine herhangi bir nesne koymayın ya da sıvılara, aşırı ısıya veya neme maruz bırakmayın. Sürücüleri takıp çıkarırken alınacak önlemler için bkz. Sürücülerle çalışma sayfa 49.
Performansı artırma 49
DİKKAT: Bilgi kaybını ve yanıt vermeyen sistemi önlemek için:
Sürücüyü takmadan veya çıkarmadan önce bilgisayarı kapatın. Bilgisayarınızın kapalı mı yoksa Uyku durumunda mı olduğundan emin değilseniz, bilgisayarı açın ve işletim sisteminden kapatın.
1. Çalışmanızı kaydedip bilgisayarı kapatın.
2. Bilgisayara bağlı olan tüm harici aygıtların bağlantısını kesin.
3. Güç kablosunu AC prizinden çıkarın.
4. Bilgisayarı düz bir yüzeyde ters çevirin.
5. Pili çıkarın.
Sabit sürücüyü çıkarma:
1. Servis kapağını çıkarın.
2. Sabit sürücü kapağının vidasını (1) gevşetin ve kapağı (2) kaldırıp çıkarın (3).
50 Bölüm 8 Bilgisayarınızın bakımını yapma
3. Sabit sürücü kablosunu (1) çıkarın.
4. Sabit sürücüyü yerine sabitleyen dört vidayı (2) çıkarın. Sabit sürücüyü kaldırarak sabit sürücü yuvasından çıkarın (3).
5. Dirsekteki vidaları (1) çıkarın.
Dirsekleri sabit sürücüden çıkarın (2). Sabit sürücü kablosunu (3) sabit sürücüden çıkarın.
Sabit sürücüyü takmak için bu yordamı tersinden uygulayın.
Disk Birleştiricisi’ni kullanma
Bilgisayarınızı kullandıkça, sabit sürücüdeki dosyalar zaman içinde bölümlenmiş hale gelir.
Bölümlenmiş bir sürücü, içerdiği verilerin ardışık (sıralı) olmadığı ve bu nedenle sabit sürücünün dosyaları bulmak için daha fazla çalışacağı anlamına gelir; bu da bilgisayarı yavaşlatır. Disk Birleştiricisi, sabit sürücüdeki bölümlenmiş dosyaları ve klasörleri birleştirerek (veya fiziksel olarak yeniden düzenleyerek) sistemin daha verimli çalışmasını sağlar.
Performansı artırma 51
NOT: Disk Birleştiricisi’ni katı hal sürücülerinde çalıştırmak gerekmez.
Disk Birleştiricisi’ni başlattıktan sonra denetlemeniz gerekmez. Ancak, sabit sürücünüzün boyutuna ve bölümlenmiş dosya sayısına bağlı olarak, Disk Birleştiricisi’nin işleminin tamamlanması bir saatten fazla zaman alabilir.
HP, sabit sürücünüzü en az ayda bir birleştirmenizi önerir. Disk Birleştiricisi’ni aylık programlayabilirsiniz, ancak bilgisayarınızı istediğiniz zaman el ile de birleştirebilirsiniz.
Disk Birleştiricisi’ni çalıştırmak için:
1. Bilgisayarı AC güç kaynağına bağlayın.
2. Başlangıç ekranında d yazın, sonra da arama kutusuna disk yazın. Ayarlar'ı, sonra da sürücülerinizi en iyi duruma getirmek üzere Sabit sürücünüzü birleştirin'i tıklatın.
3. Ekrandaki yönergeleri izleyin.
Ek bilgi için, Disk Birleştiricisi yazılımında Yardım'a erişin.
Disk Temizleme’yi kullanma
Disk Temizleme, diskte yer açmak için sabit sürücüde güvenle silebileceğiniz gereksiz dosyaları arar ve bilgisayarın daha verimli çalışmasına yardımcı olur.
Disk Temizleme’yi çalıştırmak için:
1. Başlangıç ekranında d yazın, sonra da arama kutusuna disk yazın. Ayarlar'ı tıklatın, sonra da Gereksiz dosyaları silerek diskte yer aç'ı tıklatın.
2. Ekrandaki yönergeleri izleyin.
Bellek modülleri ekleme veya değiştirme
Bellek eklemek bilgisayarın performansını artırmaya yardımcı olabilir. Bilgisayarınız fiziksel çalışma alanınız gibidir. Sabit sürücü çalışmanızı sakladığınız dosya dolabı, bellek de çalıştığınız masadır.
Belleğiniz tüm işlerinizi kolayca tutabilecek kadar büyük değilse, tıpkı işlerin karmakarışık durduğu bir masada çalışırken olduğu gibi verimliliğiniz düşecektir. Performansı yükseltmek için iyi bir çözüm, bilgisayarınızdaki bellek miktarını artırmaktır.
Bilgisayarda iki adet bellek modülü yuvası vardır. Bellek modülü yuvaları bilgisayarın alt kısmında, servis kapağının altında yer alır. Bilgisayarın bellek kapasitesi, bellek modülü eklenerek veya bellek modülü yuvalarından birindeki mevcut bellek modülü değiştirilerek yükseltilebilir.
UYARI! Elektrik çarpması veya donanıma zarar gelmesi riskini azaltmak için bellek modülünü takmadan önce güç kablosunu fişten çıkarın ve tüm pilleri çıkarın.
DİKKAT: Elektrostatik deşarj (ESD) elektronik bileşenlerde hasara yol açabilir. Herhangi bir işleme başlamadan önce topraklanmış bir metale dokunarak statik elektriği boşalttığınızdan emin olun.
NOT: İkinci bellek modülünde çift kanallı yapılandırma kullanmak için, her iki bellek modülünün de aynı olmasına dikkat edin.
Bellek modülü eklemek veya değiştirmek için:
52 Bölüm 8 Bilgisayarınızın bakımını yapma
DİKKAT: Bilgi kaybını ve yanıt vermeyen sistemi önlemek için:
Bellek modüllerini eklemeden veya değiştirmeden önce bilgisayarı kapatın. Bilgisayar açıkken veya Uyku durumundayken bellek modülünü çıkarmayın.
Bilgisayarın kapalı mı, yoksa Uyku durumunda mı olduğundan emin değilseniz, güç düğmesine basıp bilgisayarı açın. Ardından bilgisayarı işletim sisteminden kapatın.
1. Çalışmanızı kaydedip bilgisayarı kapatın.
2. Bilgisayara bağlı olan tüm harici aygıtların bağlantısını kesin.
3. Güç kablosunu AC prizinden çıkarın.
4. Bilgisayarı düz bir yüzeyde ters çevirin.
5. Pili bilgisayardan çıkarın.
6. Servis kapağını bilgisayardan çıkarın.
7. Bellek modülünü değiştiriyorsanız, mevcut bellek modülünü çıkarın:
a. Bellek modülünün iki tarafındaki tutma klipslerini (1) dışarı doğru çekin.
Bellek modülü yukarı kalkar.
b. Bellek modülünü kenarından tutun (2) ve modülü bellek modülü yuvasından yavaşça çekerek çıkarın.
DİKKAT: Bellek modülünün hasar görmemesi için yalnızca kenarlarından tutun. Bellek modülündeki bileşenlere dokunmayın.
Çıkarılan bellek modülünü korumak için elektrostatik korumalı bir kapta saklayın.
Performansı artırma 53
8. Yeni bellek modülü takma:
DİKKAT: Bellek modülünün hasar görmemesi için yalnızca kenarlarından tutun. Bellek modülündeki bileşenlere dokunmayın.
a. Bellek modülünün çentikli kenarını (1) bellek modülü yuvasındaki çıkıntıya hizalayın.
b. Bellek modülü, bölmenin yüzeyiyle 45 derece açı yapacak şekilde, modül yerine oturana kadar bellek modülü yuvasına (2) itin.
c. Modülün sol ve sağ kenarlarına basınç uygulayarak, bellek modülünü (3) klipsler yerine oturana kadar hafifçe bastırın.
DİKKAT: Bellek modülünün zarar görmesini önlemek için modülü bükmemeye dikkat edin.
9. Servis kapağını yerine takın.
10. Pili yerleştirin.
11. Bilgisayarı düz çevirin, harici güç kaynağı ve harici aygıtların bağlantısını tekrar kurun.
12. Bilgisayarı açın.
Programları ve sürücüleri güncelleştirme
HP, programlarınızı ve sürücülerinizi düzenli olarak en son sürümlerine güncelleştirmenizi önerir.
Güncelleştirmeler sorunları çözer ve bilgisayara yeni özellikler ve seçenekler ekler. Teknoloji sürekli olarak değiştiğinden, programlarınızı ve sürücülerinizi güncelleştirmek bilgisayarınızın var olan en son teknolojiyi kullanmasını sağlar. Örneğin, eski grafik bileşenleri en son oyun yazılımıyla iyi
54 Bölüm 8 Bilgisayarınızın bakımını yapma
çalışmayabilir. En son sürücüye sahip olmadan bilgisayarınızın donanımından en iyi şekilde yararlanamazsınız.
HP programlarının ve sürücülerinin en son sürümlerini indirmek için http://www.hp.com/support adresini ziyaret edin. Ek olarak, güncelleştirmeler kullanıma sunulduğunda otomatik bildirim almak için kaydolabilirsiniz.
Bilgisayarınızı temizleme
Bilgisayarınızı ve harici aygıtları temizlemek onların iyi bir çalışma durumunda kalmasına yardımcı olur. Bilgisayarınızı temizlemezseniz toz ve kir partikülleri birikebilir.
DİKKAT: Bilgisayarınızı temizlemek için aşağıdaki temizlik ürünlerini kullanmaktan kaçının:
Alkol, aseton, amonyum klorür, metilen klorür ve hidrokarbonlar gibi güçlü çözücüler bilgisayarınızın yüzeyinde kalıcı hasara yol açabilir.
Ekranı, yan tarafları ve kapağı temizleme
Ekranı alkolsüz cam temizleyicisiyle nemlendirilmiş yumuşak ve tüy bırakmayan bir bezle hafifçe silin.
Bilgisayarın kapağını kapatmadan önce ekranın kurumasını bekleyin.
Yan tarafları ve kapağı temizlemek için tek kullanımlık nemli mikrop öldürücü mendil kullanın. Kağıt havlu gibi lifli malzemeler bilgisayarı çizebilir.
NOT: Bilgisayarın kapağını temizlerken, kir ve kalıntıların çıkması için dairesel hareketlerle silin.
Dokunmatik Yüzey’i ve klavyeyi temizleme
DİKKAT: Bilgisayarınızı temizlerken bile, klavyedeki tuşların arasına sıvı damlamasına hiçbir zaman izin vermeyin. Sıvı dökülmesi, dahili bileşenlere kalıcı zararlar verebilir.
● Dokunmatik Yüzey'i ve klavyeyi temizlemek ve dezenfekte etmek için, yumuşak bir mikrofiber bez veya alkolsüz bir cam temizleyici ile nemlendirilmiş, antistatik yağsız bir bez (örneğin güderi) veya makul bir tek kullanımlık antiseptik mendil kullanın.
● Tuşların yapışmasını önlemek ve klavyedeki toz, pamuk ve parçacıkları gidermek için püskürtme uzantılı bir sıkıştırılmış hava spreyi kullanın.
UYARI! Elektrik çarpması veya dahili bileşenlere hasar verme riskini azaltmak için, klavyeyi temizlemek için elektrikli süpürge uçlarını kullanmayın. Elektrikli süpürgeler evsel atıkları klavye yüzeyine bırakabilir.
Bilgisayarınızla seyahat etme veya bilgisayarı nakletme
Bilgisayarınızla seyahat edecekseniz veya bilgisayarınızı kargoyla gönderecekseniz, ekipmanın güvenliği için aşağıdaki ipuçlarını dikkate alın.
● Bilgisayarı yolculuğa veya taşımaya hazırlama:
◦ Bilgilerinizi bir harici sürücüye yedekleyin.
◦ Dijital depolama kartları gibi tüm harici ortam kartlarını ve tüm diskleri bilgisayardan çıkarın.
◦ Tüm harici aygıtları kapatın ve çıkarın.
◦ Sürücü yuvasından sürücüyü çıkarmadan önce içindeki ortamı çıkarın.
Bilgisayarınızı temizleme 55
DİKKAT: Bu işlemi sürücüyü kargoya vermeden, depolamadan veya yanınıza alıp seyahate çıkmadan önce yapın. Bu önlem bilgisayarın veya sürücünün zarar görmesi veya bilgi kaybı riskini azaltır.
◦ Bilgisayarı kapatın.
● Bilgilerinizin yedek kopyasını da yanınıza alın. Yedeği bilgisayardan ayrı muhafaza edin.
● Havayolu ile seyahat ederken, bilgisayarı el bagajı olarak taşıyın; diğer çantalarınızla birlikte kargoya vermeyin.
DİKKAT: Sürücüyü manyetik alanlara maruz bırakmayın. Manyetik alana sahip güvenlik aygıtlarına örnek olarak, havaalanlarında içinden geçilmesi gereken aygıtlar ve üst aramasında kullanılan el cihazları verilebilir. Havaalanı taşıyıcı bantları ve valiz ve çantaları kontrol eden benzer güvenlik aygıtları, manyetik alan yerine, sürücülere zarar vermeyen röntgen ışınlarını kullanır.
● Bilgisayarı uçuş sırasında kullanmayı planlıyorsanız, uçak içinde bilgisayarı kullanabileceğinizi belirten anonsun yapılmasını bekleyin. Uçuş sırasında bilgisayar kullanımı, havayolu şirketinin isteğine bağlıdır.
● Bilgisayar 2 haftadan daha uzun süre kullanılmayacak ve harici güçten çıkarılacaksa, pili çıkarın ve ayrı bir yerde saklayın.
● Bilgisayarı veya sürücüyü postayla gönderecekseniz, uygun bir koruyucu pakete koyun ve üzerine “KIRILACAK EŞYA” yazın.
● Bilgisayara kablosuz bir aygıt takılıysa, bazı ortamlarda bu aygıtın kullanılması kısıtlanmış olabilir. Bu kısıtlamalar, uçaklar, hastaneler, patlayıcı maddelere yakın yerler ve tehlikeli bölgeler için geçerli olabilir. Belirli bir aygıtın kullanımıyla ilgili olarak uyulması gereken kurallardan emin değilseniz, bilgisayarınızı açmadan önce yetkililerden kullanma izni isteyin.
● Uluslararası seyahat ediyorsanız şu önerileri izleyin:
◦ Gideceğiniz her ülkenin/bölgenin bilgisayarlarla ilgili gümrük düzenlemelerini kontrol edin.
◦ Bilgisayarı kullanmayı düşündüğünüz her yer için uygun güç kablosu ve güç adaptörü gereksinimlerini kontrol edin. Voltaj, frekans ve fiş özellikleri değişebilir.
UYARI! Elektrik çarpması, yangın veya cihazın zarar görme riskini azaltmak için, bilgisayarı elektrikli aletler için satılan voltaj dönüştürücüleri kullanarak çalıştırmayın.
56 Bölüm 8 Bilgisayarınızın bakımını yapma