BALIKESİR/ GÖNEN İÇİN KIRSAL KALKINMA STRATEJİLERİ

Balıkesir Üniversitesi Veteriner Fakültesi

En batıda ve iki denize kıyısı bulunan, Tüm ulaşım çeşitlilliğine sahip,

Turizm açısından büyük avantajları bulunan, Bitkisel ve hayvansal üretimde ilk 5 il arasında, Gıda sanayisi gelişmiş,

Nüfusunun 1/3 kırsalda tarımla uğraşan, İl arazisinin %47’si orman olan,

11 milyon zeytin ağacına sahip, Madencilik ve RES’te lider,

İki Üniversiteye ve 55.000 öğrenciye sahip,

Sanayi sektörü ve turizm hizmet sektörü gelişmemiş,

İhracatı, (550 milyon $) komşu iller olan Bursa ve Manisa’nın oldukça gerisinde (Bursa-13 milyar $, Manisa- 5 milyar $),

Kişi başı milli geliri Türkiye ortalamasından 300 $ daha düşük,

“Türkiye'nin 2023 vizyonu çerçevesinde “Türkiye'nin 10. büyük ekonomisine sahip il”olma hedefi bulunan, bir Büyük ŞEHİRDİR.

41

İlde istihdam edilen 15+ yaş nüfusun %31’i tarım sektöründe, %11’i sanayi sektöründe ve %58’i de hizmetler sektöründe istihdam edilmektedir.

Tarım sektörünün istihdama yansıma oranın en yüksek olduğu ilçe %86.32 oranla Balya ilçesine aittir. Balya ilçesini Kepsut ve Dursunbey ilçeleri izlemektedir.

2040 yılı sektörel projeksiyonu

2040 yılında temel sektör olan tarımın yeri değişmeyecek fakat payı azalacaktır.

Mevcutta % 64 olan tarım sektörünün oranı 2040 yılında %46’ya gerileyecektir.

İstihdam oranlarının azalacak olması tarımsal girdilerin azalmasına, teknolojide yaşanan gelişmeler verimin artmasına neden olacak ve tarım katma değeri artacaktır.

Tarımda yaşanacak olan değer artışı aslında sanayi ve hizmetlerde yaşanacak olan değer artışının altında kaldığı için oranı düşecektir.

42

BALIKESİR’DE TARIM VE HAYVANCILIK

"Türkiye'nin sahibi ve efendisi, kimdir? Bunun cevabını derhal birlikte verelim: Türkiye'nin sahibi hakikisi ve efendisi, hakiki müstahsil olan köylüdür. O halde, herkesten daha çok refah, saadet ve servete müstahak ve lâyık olan köylüdür. Binaenaleyh, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetinin siyaset-i İktisadiyesi bu gaye-i asliyeyi istihsale matuftur”.

Mustafa Kemal ATATÜRK

GENEL SORUN TARIMSAL SORUNLAR ‘Gıda Üretemezseniz Bağımsız Olamazsınız’

Türkiye, mevcut genç nüfus (yıllık -1.2 milyon artış var) yapısı ile birlikte sağlıklı gıda ihtiyacı da yıldan yıla artan bir Ülke,

Son 10 yılda büyüme oranı %4-4.5 düzeyinde iken tarımda büyüme %2 düzeyinde kaldı

Bu dönemde Ülkemizde çiftçiler 3 milyon hektardan fazla araziyi işlemekten vazgeçti ve 2 milyon çiftçi üretimi bıraktı.

18.7 milyar dolar, ithalatı ise 18.0 milyar dolar. Hollanda’nın 90 milyar dolar. ABD’de 2-3, AB’de 5-6 çiftçi 100 kişiyi besleyip bizden fazla ihracat yaparken Türkiye’de 21 ve Balıkesir’de 31 çiftçi ancak 100 kişiyi doyurabilmekte ve ihraç ettiği kadar tarımsal ürünü ithal etmekte-VERİMLİLİK

47

Balıkesir Tarım ve Hayvancılığı İçin Öneriler

Tarım

T.C. Anayasası’nın 44. ve 45. maddeleri çiftçileri ve tarımsal faaliyetleri güvence altına almaktadır.

İlde örgütlü, rekabet gücü yüksek, sürdürülebilir bir tarım sektörünün oluşturulması için yeni model projeler,

Yeni kooperatifçilik-Belediye Şirketleri ve alım garantili kaliteli üretim modeline geçiş-HOLLANDA,

Rekabet üstünlüğü olan uluslararası standartlara uygun üretim planlaması ve sözleşmeli üretim modelinde yenilikçilik,

Balıkesir kırsal alan veri bankası oluşturma projeleri, Kırsal alanlar için alternatif ekonomik faaliyet projeleri,

BİO-BÖLGE”, “Ekolojik Yöre-Ekokent-Ekoköy”ler, “Yeşil Ağ” projeleri,

Balıkesir’de katma değeri yüksek endüstri bitkileri ve yem bitkileri ekim alanlarını artırıcı projeler,

Soğanlı süs bitkileri, kesme çiçekte avantajımız var.

Balıkesir sertifikalı tohum, sertifikalı fidan ve seracılık projeleri

Balıkesir’in kırsal ilçelerinde ‘yönlendirmeli ve pazar garantili organik taze/ kurutulmuş meyve ve sebze’ üretim projesi,

Organik çam fıstığı projesi,

Küresel ısınma-kuraklık dikkate alınarak kuraklığa dayanıklı bitkilere yönelim projesi, SU!!!

Küçük çiftçiler için kredi kullanımı, proje yapma, teşvikler ve destekleme uygulamaları başvuruları için yerel yönetim destekli danışma ofisleri,

Bitkisel üretimde sivil toplum örgütlerinin sahadaki etkinlikleri artırılmalı, KALINTI-pestisit ve Toprak tahlili-kimyevi gübre konusunda Ziraat Odaları ve 6360 Sayılı Yasada izin verildiği için BBB Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Bakanlık İl/İlçe teşkilatına destek için eğitim çalışmaları,

Hayvancılık

Balıkesir hayvancılığının sorunları Türkiye hayvancılığının sorunlarıyla doğrudan ilişkili:

Yetiştirici eğitimi sorunu

İşletmelerin modernizasyon sorunu Küçük kapasiteli işletme fazlalığı sorunu Islah çalışmaları ve damızlık hayvan sorunu Mer’a ve kaba yem sorunu

Kesif yem hammadde ve fiyatları sorunu

Hayvancılık politikalarından kaynaklanan sorunlar Hayvan sağlığı, ürün kalitesi ve hijyen sorunu

48

Hayvancılık desteklemeleri yetersizliği sorunu Pazarlama, İthalat ve KDV sorunları

Yetiştirici birliklerinin ve diğer STK’ların örgütlenme sorunu

Türkiye’de son 10 yılda tehdit altına giren mera alanı 4.3 milyon hektar, 20 yıllık ot parasını öde merayı imara aç- 30 Ekim 2015 tarihli Resmi Gazete`de, "Mera Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Yem hammaddeleri ve katkı maddelerinin yerelde üretimi, Gelecek yatırımlarının planlanmasında yem katkı sanayisi ön planda tutularak ‘Bandırmada kurulu yem katkı sektörüne yerel desteklemeler

Büyükbaş hayvancılıkta işletmelerin modernizasyonu, makineli sağım sistemlerine tamamıyla geçilmesi, ‘Belediye hijyenik sağım tesisleri ve soğutma tankları hibesi, kaliteli süt üretimi için yetiştirici örgütlerinin teknik desteklerinin artırılması,

“Çiğ Süt Analiz Laboratuarı”nın etkin kullanımı,

Denizde kafes yetiştiriciliğiinde ilin deniz turizmindeki konumu ihmal edilmeden proje geliştirme ve Su Ürünleri Kooperatiflerine destek projeleri,

Arı Yetiştiricileri Birliği ile ortak kalıntı analizi laboratuarı, bal paketleme

tesisi ve BALIKESİR BALI projesi (ARIBURNU örneği) Yöresel projeler ve havza geliştirme projeleri,

Belediye Kırsal Hizmetler Daire Başkanlığının her ilçede tarım ofisi, “Balıkesir Tarım ve Havancılık Koordinasyon Merkezi”

Balıkesir hayvancılığı her ne kadar Türkiye’de iyi tanınsa da “Balıkesir

Süt/Et/Yumurta/Peynir Şenlikleri” gibi tanıtım faaliyetlerine İldeki Oda ve

49

“EXPOMYSIA”

GÖNEN Tarım-Hayvancılık

51 SONUÇ

Balıkesir’de ve Gönen’de topyekün kalkınma için girişimcilikte ve yönetişimde fikirsel dönüşümlere ihtiyaç bulunmaktadır.

İlin insan kaynakları (Üniversiteler)/değerleri dışta bırakılmadan Balıkesir için FİKRİ OLAN tüm kesimlerden katkı alınmalıdır.

Yeni belediyecilik vizyonununun da ilin temel sektörü olan tarım ve hayvancılığa daha ağırlık vererek özellikle bu kesimde fakirliği sona erdirme, İlde kalkınma, istihdam yaratma sürdürülebilir bir çevre ve sürdürülebilir kentsel/kırsal yaşam oluşturarak Balıkesir’i hakettiği konuma getirme olması gerekir.

53

4.4. MEYVECİLİĞE GENEL BAKIŞ