Afyonkarahisar ilinde yürütülen araştırmanın yönteminin açıklandığı bu kısımda, araştırmanın hipotezleri, evren ve örneklemi, veri toplama araçları ve verilerin analizine ilişkin ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir.
5.1. ARAŞTIRMANIN HİPOTEZLERİ
Araştırmanın amacı dikkate alınarak aşağıdaki hipotezler oluşturulmuştur:
H1 = Müşterilerin demografik özellikleri ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H1a = Müşterilerin cinsiyetleri ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H1b = Müşterilerin yaşları ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında fark vardır.
H1c = Müşterilerin medeni durumları ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H1d = Müşterilerin eğitim düzeyleri ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H1e = Müşterilerin meslekleri ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H1f = Müşterilerin aylık gelirleri ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H1g= Müşterilerin yaşadıkları il ile sosyal sorumluluk bilinçleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2 = Müşterilerin demografik özellikleri ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
92
H2a = Müşterilerin cinsiyetleri ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2b = Müşterilerin yaşları ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2c = Müşterilerin medeni durumları ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2d = Müşterilerin eğitim düzeyleri ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2e = Müşterilerin meslekleri ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2f = Müşterilerin aylık gelirleri ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H2g= Müşterilerin yaşadıkları il ile sosyal tercihleri arasında anlamlı bir fark vardır.
H3= Müşterilerin demografik özellikleri ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H3a = Müşterilerin cinsiyetleri ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H3b = Müşterilerin yaşları ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H3c = Müşterilerin medeni durumları ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H3d = Müşterilerin eğitim düzeyleri ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H3e = Müşterilerin meslekleri ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H3f = Müşterilerin aylık gelirleri ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
93
H3g = Müşterilerin yaşadıkları il ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında anlamlı bir fark vardır.
H4 = Müşterilerin sosyal sorumluluk bilinci ile sosyal tercihleri arasında ilişki vardır.
H5 = Müşterilerin sosyal sorumluluk bilinci ile sosyal sorumluluk kampanyaları düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında ilişki vardır.
H6 = Müşterilerin sosyal tercihleri ile sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açıları arasında ilişki vardır.
5.2. EVREN VE ÖRNEKLEM
Araştırma’nın evreni Afyonkarahisar’a gelen otel misafirlerinden oluşmaktadır. Turizm İl Müdürlüğü’nden elde edilen verilere göre 2017 yılında Afyonkarahisar’da geceleme yapan yerli turist sayısı 956.733’tür. Ana kütleyi temsil edecek örneklem büyüklüğü, aşağıdaki formül kullanılarak belirlenmiştir (Ural ve Kılıç, 2013: 45):
n=s
2.Z
α2/d
2n: Örnekleme büyüklüğü s: Standart sapma
Zα: Anlamlılık düzeyine karşılık gelen teorik değer (0,05 için Zα=1,96) d: Örnekleme hatası, etki büyüklüğü
Bu formülden hareketle, standart sapma değeri s=1-0,05 (%5) anlamlılık düzeyine karşılık gelen teorik değer Zα=1,96 ve örneklem hatası d=0,1 olarak alınmış olup minimum örneklem büyüklüğü n=385 olarak bulunmuştur. “Kolayda örnekleme” yöntemi ile seçilen 8 otel işletmesinde belirlenen 650 otel misafirine uygulanmış, 534 kullanılabilir anket formu elde edilmiştir.
5.3. VERİ TOPLAMA ARAÇLARI
Araştırma verileri, anket tekniğiyle toplanmıştır. Çalışmada kullanılan anket, Karakaş Tandoğan’ın (2009), “Otel Markalarının Konumlandırılmasında Sosyal Sorumluluk Kampanyalarının Etkisi” adlı tez çalışmasının anket formundan yararlanılarak oluşturulmuştur.
94
Araştırmada kullanılan anket formu, üç ölçekten oluşmaktadır:
- Sosyal Sorumluluk Bilinci Ölçeği, - Sosyal Tercih Ölçeği,
- Kampanya Etkisi Ölçeği.
Anket formları Eylül 2017 – Şubat 2018 tarihleri arasında, araştırmacı ve otel görevlilerinin yardımıyla Afyonkarahisar ili merkezinde bulunan beş yıldızlı otel işletmelerindeki 534 adet otel misafirinin görüşü, anket yöntemiyle toplanmıştır.
Anket beşli likert ölçeğine uygun şekilde hazırlanmıştır. İlk bölümdeki 38 ifade için ankete katılanlar, 1 ile 5 arasında katılma derecelerini gösteren (5=
Kesinlikle katılıyorum, 4= Katılıyorum, 3= Ne katılıyorum ne de katılmıyorum, 2=
Katılmıyorum ve 1= Kesinlikle katılmıyorum) seçeneklerden kendilerine uygun buldukları şıkkı işaretlemişlerdir. İkinci ve üçüncü bölümlerde, katılımcıların otel seçimlerinde etkili olan faktörleri ve sosyal sorumluluk kampanyası düzenlenmesini istedikleri alanları (1= En az, 2= Az, 3= Orta, 4= Çok, 5= En çok) uygun gördükleri şıkkı seçmeleri talep edilmiştir. Son bölümde ise, katılımcıların sosyo-demografik özelliklerinin belirlendiği sorulara yer verilmiştir. Bu demografik özellikler; cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek, yaşadıkları il ve haneye giren aylık toplam gelirdir.
5.4. ARAŞTIRMA VERİLERİNİN ANALİZİ
Araştırma kapsamında analize tabi tutulan anketlerden elde edilen veriler, istatistik paket programına (SPSS 18) aktarılarak veri analizine uygun hale getirilmiştir. Daha sonra verilerin istatistiksel analizlere uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla Cronbach’s Alpha güvenirlik testi gerçekleştirilmiştir. Verilerin güvenilirlik analizinden sonra araştırmaya katılan müşterilerin sosyo-demografik özelliklerinin analizinde yüzde ve frekans teknikleri kullanılmıştır. Bununla birlikte katılımcıların sosyal sorumluluk bilincine, sosyal tercihlerine ve sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açılarında sosyal sorumluluk kampanyalarının etkisine ilişkin ifadelere katılım düzeyinin belirlenmesinde ise aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde ve frekans analizi tekniklerinden faydalanılmıştır. Ölçeklerde olumsuzluk içeren maddeler ters kodlanmıştır.
95
Araştırmada katılımcıların sosyal sorumluluk bilinci, sosyal tercihleri ve sosyal sorumluluk kampanyası düzenleyen otel markalarına bakış açılarında sosyal sorumluluk kampanyalarının etki düzeylerinin demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediği, farklılıkları belirlemeye yönelik testler ile analiz edilmiştir.
Öncelikle verilerin normal dağıldığı tespit edildiği için parametrik test yöntemleri uygulanmıştır. Sosyo-demografik değişkenlerin dağılımı analizler ile test edilmiştir.
Hipotezlere ait değişkenler arasındaki farkların ve ilişkilerin tespiti amacıyla betimleyici istatistik analizleri, t-testi, ANOVA testi (varyans analizi) ve korelasyon analizi uygulanmıştır.