81
ġekil 1.8: Test Edilen Model
82
Bu aşamada dil öğrenimi de, öğrenmenin tanımı ve yapısına paralellik gösterir bir şekilde oldukça geniş bir alanı kapsamakta ve doğal olarak yapısı gereği duyuşsal faktörlerden etkilenmektedir. Dünyada tek dil konuşanlardan daha fazla iki dil konuşan insanların varlığı (Gardner, 2010, 2) yabancı dil öğreniminin tüm dünyada önemini ortaya koymaktadır. Dil öğrenimindeki başarının istenen seviyeye gelebilmesi ve bu sürecin verimli bir şekilde işleyebilmesinde her değişkenin araştırılması ve etkisinin incelenmesi bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yabancı dil öğrenme sürecinde önemli yere sahip olan duyuşsal değişkenler arasında, davranışı harekete geçiren ve ona yön veren faktörleri içinde barındıran motivasyon ve tutum gibi değişkenler, çoğu kez başarı ve başarısızlığın esas nedeni olarak görülmektedir (Gardner, 1985, 10-12; Rifai, 2010, 5216-5217). Bu anlamda duyuşsal özellikler başlığı altında inceleyebileceğimiz motivasyon, tutum ve kaygı değişkenleri öğrenme sürecini önemli ölçüde etkilemekte ve özellikle sınıf ortamında öğrencilerin başarı ya da başarısızlıkları üzerinde önemli bir role sahip olduğu görülmektedir. Öğrenme başarısını etkileyen bu etmenlerin belirlenmesi ve düzeylerinin saptanması, verimli ve nitelikli bir eğitimin ön koşulu olabileceği değerlendirilmektedir.
Bu anlamda Gardner (1985, 10), yabancı dil öğreniminin ve temel dil becerilerinin kazanılmasının, büyük ölçüde öğrenilen dile yönelik tutumların belirlediğini ifade etmekte ve tutumun kabaca duygusal bir özellik olduğunu ve dil öğrenim sürecinde motivasyon kavramının tamamlayıcısı olduğunu ileri sürmektedir. Esasen her iki kavram incelendiğinde tutum ve motivasyonun birbirleriyle yakından ilintili olduğu görülmektedir. Gardner (2006, 349) motivasyonun tutuma ait parçalara; tutumun ise motivasyon bileşenine sahip olduğunu ve bu konuda yapılan birçok araştırmanın her iki kavram arasında karşılıklı bir ilişki olduğunu ortaya koyduğunu belirtmiştir.
Bu araştırmadan elde edilen sonuçların, duyuşsal değişkenler olarak değerlendirilen motivasyon düzeyleri, tutum ve kaygı gibi etmenlerin yabancı dil öğrenme sürecinde ne denli etkin olduğu konusunda katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Buna ek olarak araştırmadan elde edilecek olan sonuçların eğitim ve öğretim programlarının planlama, uygulama ve değerlendirme aşamalarında faydalı olacağı düşünülmektedir.
Bu çerçevede söz konusu çalışmanın yabancı dil öğreniminde yaşanan sorunlar ve eksikliklerin bir kısmını ortaya çıkarabileceği amaçlanmıştır.
83
Öğrencilerin motivasyon, tutum ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi aynı zamanda araştırmacılar için de bir takım kolaylıklar sağlayabilir. Akademik başarı düzeylerinin yordanması, farklı motivasyon kaynaklarına sahip olan öğrencilerdeki öğrenme farklılıklarının saptanması, öğrencilerin okula ve derslere karşı olan yaklaşımlarının belirlenmesi ve bunların hangi değişkenlerden daha fazla etkilenip şekillendiğinin ortaya çıkarılması; duyuşsal özelliklerin akademik başarıya olan etkisinin belirlenmesinde yararlı sonuçlar ortaya çıkarabilir.
Buradan hareketle araştırmanın amacı, İngilizce hazırlık programı öğrencilerinin motivasyon, kaygı ve tutumları ile akademik başarıları arasındaki ilişkiler örüntüsünü belirlemektir.
Problem Cümlesi
Bu araştırmanın problemi, „İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin motivasyon, kaygı ve tutumları ile akademik başarıları arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü nedir?‟ şeklinde belirlenmiş ve araştırma problemi de aşağıdaki alt problemlerle test edilmiştir.
Alt Problemler
1. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin İngilizceye yönelik tutumları ile İngilizce sınıf kaygı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
2. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin dışsal motivasyon düzeyleri ile İngilizce sınıf kaygı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
3. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin içsel motivasyon düzeyleri ile İngilizce sınıf kaygı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
4. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin İngilizceye yönelik tutumları ile içsel motivasyon düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
5. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin dışsal motivasyon düzeyleri ile İngilizceye yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
6. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin içsel motivasyon düzeyleri ile dışsal motivasyon düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?
84
7. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin İngilizce sınıf kaygıları, İngilizceye yönelik tutumları, içsel motivasyon ve dışsal motivasyon düzeyleri, akademik başarılarını yordamakta mıdır?
8. İngilizce Hazırlık Programı öğrencilerinin içsel ve dışsal motivasyon, İngilizce sınıf kaygıları ve İngilizceye yönelik tutumları ile akademik başarıları arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı ilişkiler örüntüsü nasıldır?
Araştırmanın Sayıltıları
Araştırmanın sayıltıları aşağıda sunulmuştur:
1. Araştırma için seçilen çalışma grubunun, Yıldız Teknik Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksek Okulu Temel İngilizce Bölümünü temsil yeterliğine sahip olduğu varsayılmıştır.
2. Araştırmaya katılan öğrencilerin, motivasyon, tutum ve kaygı hakkındaki görüşlerini kullanılan ölçme araçları ile doğru ve içtenlikle yansıttıkları varsayılmıştır.
Araştırmanın Sınırlılıkları
Bu araştırmanın çalışma grubu Yıldız Teknik Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksek Okulu, Temel İngilizce (Hazırlık) Bölümüne 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında devam eden öğrencilerle sınırlı olup; bölüm derslerine devam eden öğrenciler araştırmanın çalışma evreni dışında tutulmuştur.
Bu araştırmada Yıldız Teknik Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksek Okulu, Temel İngilizce (Hazırlık) Bölümüne 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında devam eden öğrencilerin İngilizce başarı düzeyleri, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılı I. dönem sonunda yapılan final sınavından aldıkları notlarla sınırlıdır.
Araştırma Terimleri
Aşağıda, bu çalışma kapsamında geçen temel kavramlar tanımlanmıştır.
Yabancı Diller Yüksek Okulu: Öğrencilerin kendilerini İngilizce dilinde yazılı ve sözlü olarak ifade edebilmelerini, kendi alanındaki gelişmeleri bu dildeki yayınlarla izleyebilmelerini sağlamaya yönelik yabancı dil öğretimi veren kurumdur.
85
Temel Ġngilizce Bölümü: Yıldız Teknik Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu Zorunlu Yabancı Dil Hazırlık Öğretim ve Sınav Yönetmeliği uyarınca yeterlik sınavında başarılı olamayan öğrencilere (bir eğitim-öğretim yılı boyunca) İngilizce Hazırlık öğretimi veren kurumdur.
Akademik BaĢarı: Temel İngilizce Bölümüne (Hazırlık) 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında devam eden öğrencilerin söz konusu bölüm tarafından hazırlanan ve Güz yarıyılı boyunca yapılan kısa sınavlar („quiz‟), gelişim sınavları („progress test‟), ara sınavlar („mid-term exams‟), yazma dersinde gerçekleştirilen portfolyo çalışmaları, okuma sınavları, sunum ve konuşma sınavları ile birlikte derse katılım ve ödevlerden oluşan değerlendirme ölçütlerinden alınan notların toplamıdır.
Yabancı Dil Sınıf Kaygısı: Dil öğrenim sürecinde karşılaşılan bir kaygı türü olup, iletişim tedirginliği, olumsuz değerlendirilme korkusu ve genel yabancı dil kaygısı başlıkları altında incelenmektedir. İletişim tedirginliği, bireylerle iletişim kurmada duyulan endişedir. Olumsuz değerlendirilme korkusu, bireylerin diğerleri üzerinde olumlu bir izlenim bırakamama duygusuyla alakalıdır. Genel yabancı dil kaygısı ise dil öğrenim sürecinde duyulan kaygı durumunun sürekliliğini vurgulamaktadır (Horwitz, Horwitz ve Cope, 1986, 127-128)
Akademik Motivasyon: Öğrencilerin belirli akademik işleri gerçekleştirebilmeleri amacıyla gerekli enerjiyi üretmeleri şeklinde tanımlanmaktadır (Karataş, Erden, 2012, 985).
Ġngilizceye Yönelik Tutum: Öğrencilerin hedef dilin doğasına, kültürüne ve öğrenme sürecine karşı geliştirdiği düşünme, hissetme ve davranma tarzını açıklayan sosyokültürel bir terimdir (Brown, 1994‟ten aktaran Tunç, 2003, 7).
Ġngilizce Hazırlık Programı Öğrencileri: Yıldız Teknik Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksek Okulu, Temel İngilizce Bölümüne (Hazırlık), 2013-2014 eğitim-öğretim yılı Güz yarıyılında devam eden öğrenciler.
86 2. ĠLGĠLĠ ARAġTIRMALAR
Bu bölümde konuyla ilgili alan yazının taranmasıyla elde edilen araştırmalar, araştırma problemleri, çalışma grupları ve bulgulara yer verilmiştir. Ayrıca, bu çalışmanın konusu olan motivasyon, tutum ve kaygı kavramlarını içeren deneysel araştırmalar incelenmiş ve bulgularıyla birlikte bunlara değinilmiştir.