Envanter no: 14196 / 1263.
Levhanın Ölçüleri: 34,7 x 39,8 cm.
Tarih: 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başlarına tarihlendirilebilir. Müzeye Geliş Şekli: A. R. İzzet Koyunoğlu bağışı.
Dil: Arapça.
Yazı Çeşidi: Sülüs-nesih kıt’a.
Hattat: Metinde ve kaynaklarda hattatı hakkında herhangi bir bilgi mevcut değildir.
Levhanın Bugünkü Durumu: Eserin yazı zemin kağıdında solmalar ve lekeler görülmektedir. Ayrıca, yazının mürekkebin de dağıldığı görülmektedir.
Tekniği: Yazı beyaz renkli âharlı kağıt üzerine is mürekkebi ile yazılmıştır. Metin:
ﷲ اﻮﺒﺼﺘﻋاو نﻮﻨﺴﻤﻟاو ضﺮﻔﻟا اﻮﻨّﯿﺑو
*
ءﺎﯿﺷﺄﻛ ﻻ ﺎًﺌﯿﺷ ﷲ ﻲﻤﺴُﻧ
*
لﺎﺧ ِﺖﺴﻟ ٍتﺎﮭ ِﺟ ﻦﻋ ﺎًﺗاذو
*
ﻰﻤﺴﻤﻠﻟ ا ًﺮﯿﻏ ﻢﺳﻻا ﺲﯿﻟو
*
ِلآ ﺮﯿﺧ ِةﺮﯿﺼﺒﻟا ِﻞھأ ىﺪﻟ
*
.ةﻼﺻ ﻰﻛزأ اوﺮﺼﺘﻧاو ﺎﺑ اﻮﻤﺼﺘﻋاو
Okunuşu: Vebeyyenû el farda velmesnune vatesıbu’llahe.
Nüsemmi’llâhe şey’en la ke’eşya * ve zaten an cihatin lisitti hali *Ve leyse’l ismü ğayran lil müsemma * leda ehli'l basireti hayri ali * Ve’tesimû billahi ve’ntesirü ezkâ salatin.
Anlamı: Metnin sülüs satırında “Farzları ve sünnetleri beyan ettiler. Allah’a sarıldılar, yardım gördüler” ibareleri, nesih satırlarında ise kelam ile ilgili metinler yer almaktadır.
Ketebe: Metinde ketebe kaydı bulunmamaktadır.
Eserin Tanımı: Levhanın sülüs satırında “Farzları ve sünnetleri beyan ettiler. Allah’a sarıldılar, yardım gördüler” ibareleri, nesih satırlarda ise kelam ile ilgili metinler yazılmıştır. Klasik kıt’a formunda istif edilmiştir. Levhada nesih satır aralarında klasik tarzda altın ile işlenen durak noktaları bulunmaktadır. Satır ve koltuk kısımları tahrirli altın cetvelle belirlenmiştir. Kenar pervazında ise kumlu ebru vardır.
Değerlendirme: Esere ait metinde ve kaynaklarda tarihi hakkında bir bilgi mevcut olmayıp esere bir bütün olarak bakıldığında üslup özelliğinden dolayı 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başlarına tarihlendirilebilir. Klasik kıt’a formundaki esere bir bütün olarak bakıldığında dik harfler satır üzerinde dengeli bir biçimde yerleştirilmiş olup birbiri ile ahenklidir. Nesih satırında yazılı olan ibare daha ince bir kalem ile yazılmıştır. Eserin nesih kısmı gayet okunaklıdır. Nesih satır aralarında altınla işlenmiş durak noktaları görünmektedir. Sülüs satırlarında tırnak ve tirfil işareti kullanılmamıştır. Metinde kullanılan hareke kalemi metin kaleminin üçte biri kadar olup harekeler satır düzenine dikkat edilerek yerleştirilmiştir. Harf noktaları istif içerisinde yerli yerinde kullanılmıştır. İstif ağırlık olarak sülüs satırında görülmektedir. Sülüs satırındaki dikey harflerde ahenklidir. Sülüs satırlarında harflerin satıra dizimi gayet dengelidir. Kıt’a formunda yazılan levhada mürekkeplerin döküldüğü görülmekle birlikte yazı mürekkebinde dağılmalar da görülmektedir. Bu özellik esere akıcılık kazandırmıştır. Esere bir bütün olarak bakıldığında terkip ve tenasüp kâidelerine göre yazılmıştır. Eserin nesih kısmında satır aralarına altın ile işlenen durak yerlerindeki noktalar hafif silinmiştir.
131
Fotoğraf 51: Anonim Sülüs-Nesih Kıt’a Katalog no: 47.
Envanter no: 14263 / 1262.
Levhanın Ölçüleri: 31,8 x 37,5 cm.
Tarih: 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başlarına tarihlendirilebilir. Müzeye Geliş Şekli: A. R. İzzet Koyunoğlu bağışı.
Dil: Arapça.
Yazı Çeşidi: Sülüs-nesih kıt’a.
Hattat: Metinde ve kaynaklarda hattatı hakkında herhangi bir bilgi mevcut değildir.
Levhanın Bugünkü Durumu: Eserin yazı zemin kağıdında solmalar ve lekeler görülmektedir. Ayrıca, yazının mürekkebinin de dağıldığı görülmektedir.
Tekniği: Yazı krem renk âharlı kağıt üzerine is mürekkebi ile yazılmıştır. Metin:
ُكﻼﻣﻷاو ﻦﺠﻟا ﻢھﻮﻠﺘﺑ ﻢﻌﻧ ﻊﻣ ُكﺎﻤﺳﻷا
*
لﺎﺼﺨﻟا ﻖﻓو ﻰﻠﻋ ﻢﮭﯾﺰﺠﯿﻓ * ﻰﯿﺤﯾ ﻢﺛ ا ًﺮﮭﻗ ﻖﻠﺨﻟا ﺖﯿﻤﯾ
*
لﺎﻜﻨﻟا ُكاردأ رﺎﻔﻜﻠﻟو * ﻰﻤﻌﻧو ٍتﺎﱠﻨﺟ ﺮﯿﺨﻟا ﻞھﻷ
*
اﺬﻛ بﻮﺒﺤﻟا ﻊﻤﺟ ﻊﻣ ﻞﻤﻨﻟاو ُرﺬﻟاو ُﺮﺸﺒﻟاو
Okunuşu: El esmâku me'a niam betluhumu’l cinnu ve’l emlaku * Yümitü’l halka kahran sümme yühyi* feyeczihim alâ vefgi’l hisali *Li ehli’l hayri cennatin ve nu’mâ* ve li’l küffari edrâkü’n nekâli * Ve’l beşrü ve’z zerru ve’n nemlü mea cem’i’l hububi keza.
Anlamı: Balıkların nimet içinde olmalarıyla başlayan bir şiir yazmaktadır. Ketebe: Metinde ketebe kaydı bulunmamaktadır.
Eserin Tanımı: Levhada, balıkların nimet içinde olmalarıyla başlayan bir şiir yazmaktadır. Klasik kıt’a formunda yazılan levha altta ve üstte birer satır sülüs ve ortada iki satır nesih yazı tertibiyle oluşturulmuştur. Levhanın nesih satırları arasında altın ile işlenmiş durak noktaları dışında herhangi bir süslemesi görülmemektedir. Eserin etrafına cetvel çekilmiştir. Kenar pervazında kumlu ebru vardır.
Değerlendirme: Esere ait metinde ve kaynaklarda tarihi hakkında bir bilgi mevcut olmayıp esere bir bütün olarak bakıldığında üslup özelliğinden dolayı 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başlarına tarihlendirilebilir. Klasik kıt’a formundaki esere bir bütün olarak bakıldığında dik harfler satır üzerinde dengeli bir biçimde yerleştirilmiş olup birbiri ile ahenklidir. Eserde ikinci sülüs satırında “cim” ile “ayn”ın birleştiği noktada “mim” harfinin yazılmadığı görülmektedir. Birinci satırında ise cinlerden sonra melekler, melaikeler yazacağı yerde imla hatası yaparak mülk anlamında emlak demiştir. Metinde noktalama eksikliğinin ve kelimelerin yanlış yazıldığı yerler görülmektedir. Nesih satırında yazılı olan ibare daha ince bir kalem ile yazılmıştır. Eserin nesih kısmı gayet okunaklıdır. Nesih satır aralarında altınla işlenmiş durak noktaları görünmektedir. Sülüs satırlarında tırnak işareti kullanılmamıştır. Fakat tirfil işareti sülüs satırında yer yer görülmektedir. Metin kaleminde kullanılan hareke kalemi metin kaleminin üçte biri kadar olup harekeler satır düzenine dikkat edilerek yerleştirilmiştir. Harf noktaları istif içerisinde yerli yerinde kullanılmıştır. İstif ağırlık olarak sülüs satırında görülmektedir. Sülüs satırındaki dikey harfler ahenklidir. Sülüs satırlarında harflerin satıra dizimi gayet dengelidir. Bu özellik esere akıcılık kazandırmıştır. Esere bir bütün olarak bakıldığında terkip ve tenasüp kâidelerine göre yazılmıştır. Eserin nesih kısmında satır aralarına altın ile işlenen durak yerlerindeki noktalar hafif silinmiştir.
133
Fotoğraf 52: Anonim Sülüs - Nesih Levha.