Amerika’da Mesleki Turizm Eğitimi

ABD’de Durum: ABD dünyanın en gelişmiş turizm ve otelcilik endüstrisine sahip ülkedir. Bundan dolayı bu ülkedeki turizm eğitimi, pek çok ülkeden ileri düzeydedir. Çok sayıda ülke ABD’deki turizm eğitimini kendi ülkesi için örnek olarak almakta ve uygulamaya çalışmaktadır.

ABD’de turizm ve otelcilik eğitimi, hem devlet hem de özel kuruluşlar tarafından yapılmaktadır ve 4 farklı seviyeden söz etmek mümkündür. Birinci seviyede, diploma ya da sertifika veren programlar bulunmaktadır. Turizm ve otelcilik sektörünün ihtiyacı olan alt kademe elemanlarının yetiştirildiği kurs programları, turizm ve otelcilik alanında çeşitli düzeylerde örgün eğitim veren okullar ve oteller veya seyahat acenteleri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Oteller ve seyahat acenteleri, kendi müesseselerinin ihtiyacı olan, elemanları uygulamaya koydukları bu kurslarla temin etme yoluna gitmektedirler. Kursların süresi, günde 2-3 saatlik derslerle 8-10 hafta devam etmektedir. Teorik dersleri işbaşında uygulamalar izlemektedir. Bu programlarda genellikle bir aydan iki yıla kadar süren mesleki turizm eğitimi verilmektedir.

Ancak söz konusu programlarda ağırlığın iki yıllık programlarda olduğunu söylemek mümkündür. Kurslardan sonra ortaöğretim düzeyinde eğitim yapan iki yıllık otelcilik, seyahat acenteciliği eğitiminin verildiği okullar gelmektedir. Bu programlarda otelcilik, seyahat acenteciliği ve turizm dersleri yanı sıra tarih, psikoloji, coğrafya, satış sanatı, insan ilişkileri dersleri de verilmektedir (Alemdar, 1992:356).

İkinci seviyede meslek yüksekokulları yer almaktadır. Meslek yüksekokulları, lise mezunlarına yükseköğrenim sağlayan ve bu öğrenimi tamamlayanlara önlisans diploması veren okullardır. Bunlar değişik ve geniş kapsamlı mesleki programlar ve

50

üniversite transfer dersleri önermektedirler. Meslek yüksekokulları ile aynı kategoriye giren “teknik okullar” ve “tekniker enstitüleri” de lise üzerine iki ya da üç yıllık öğretim yapılan yüksek tahsil kurumlarıdır ve bütün bu okullar, başlıca iki hedefe yönelik olarak faaliyette bulunurlar. Birincisi, mesleğe yönelik kısa süreli bir öğrenim neticesinde ara eleman yetiştirmek, ikincisi ise, lisans öğreniminin ilk senesine denk gelen akademik öğrenim vermektir (Demirel, 2000:100).

Bu tür ön lisans yüksek okullarından birisi San Francisco ‘daki City Kolejdir. City Kolej devlet okuludur ve California Eyaleti tarafından desteklenmektedir. City Kolej ‘den mezun olan öğrenciler genellikle San Francisco Üniversitesine veya Golden Gate Üniversitesine transfer olmaktadırlar (Güneş, 1994:24-29). ABD’de yaklaşık olarak 1200 ön lisans yüksek okulu bulunmaktadır.

Üçüncü seviye lisans, dördüncü seviye ise master ve doktora programlarından oluşmaktadır. ABD’de turizm ve otelcilik alanındaki üniversite düzeyindeki ilkokul 1922 yılında Cornell Üniversitesinde açılmış olup, bu program günümüzün en önde gelen turizm ve otelcilik programlarından birisi durumundadır.

ABD’de turizm ve otelcilik ile ilgili eğitim yapan 100’den fazla üniversite düzeyinde program bulunmaktadır. Master ve doktora düzeylerinde de çok sayıda program bulunmaktadır. Başta Cornell Üniversitesi olmak üzere, turizm dalında öğretim yapan bütün okul ve kurslar çok sayıda ders programı geliştirmişledir. Bununla birlikte üniversiteler ile turizm sektörü temsilcilerinden oluşan ve gönüllü bir turizm örgütü olan Commitee of Hotel and Restaurant Investigation Establishment (CHRIE) de üniversiteler konaklama ve turizm işletmeciliği alanında programlar önermektedir (Alemdar, 1992:358).

ABD’deki birçok üniversitede turizm sektörünün bir dalında uzmanlaşmaya yönelik temel ana bilim dalları oluşturulmuştur. Bu anabilim dalları; Turizm Finansmanı, Turizm Pazarlaması, Turizmde Teknoloji Gelişimi, Turizm Planlaması ve Gelişim Projeleri, Turizm Mimarisi ve Tasarımı, Turizm Ekonomisi gibi alanlardır (MSU, Web). Bu programlardaki teorik dersleri, okulların anlaşmalı veya kendilerine ait tesislerde uygulamalı dersler izlemektedir. Bu üniversite ve kolejlerin en ünlüsü Cornell Üniversitesinin Otel Yönetimi Okuludur.

51

Lisans düzeyindeki turizm programları otelcilik ve rekreasyon sektörlerinin ihtiyacı olan ve yönetim kademelerinde istihdam edilebilen elemanları yetiştirecek şekilde yapılanmışlardır. Bu programların tümü, profesyonel yöneticilerin hepsi için gerekli olan yönetim vasfını, yeteneğini ve ehliyetini geliştirme noktasına yönelik benzer müfredat programlarına sahiptir. Turizm sektörünün üst düzeyde yönetici gereksinimini karşılayacak oranda mezunlar veren bir nitelikte yapılanmışlardır (Alemdar, 1992:358). A.B.D.’de her Turizm ve Otel işletmeciliği Yüksekokulu bulunduğu bölgedeki otel, restaurant gibi turizm işletmeleriyle işbirliğinde bulunmakla birlikte, kendini kanıtlamış yüksekokullar dünyaca ünlü, uluslararası otel ve restaurant işletmelerinin de desteğini alırlar. A.B.D.’de turizm sektörü, üniversite mezunu kişileri gelecekte kadrolarını dolduracak kaliteli işgücü olarak görmekte ve onların eğitimlerine katkıda bulunacak her türlü desteği sağlamaktadır (Alemdar, 1992:358).

Ülke gerçekleriyle bağdaşık ve sektörle entegrasyon yönünde önemli adımlar atılmıştır. A.B.D’de, Konaklama İşletmeciliği ve Turizm İşletmeciliği diğer ülkelere kıyasla daha iyi entegre edilmiştir. Bu sistemde öğrencilerin ders seçimlerinde daha esnek davranabildiklerini, ders programları modüler biçimde düzenlendiği için başka alanlarda eğitim gören öğrencilerin de turizm bölümünden ders seçebildiği görülmektedir.

Kanada’da Durum: Kanada’da ileri turizm derslerinin turizm öğrencilerine daha alt sınıflardan itibaren verilmesine yönelik bir çalışma başlatılmış ve son yıllarda uygulanmaktadır. Bu çalışma, derinlemesine bir analiz ve değerlendirme yeteneğinin öğrencilere kazandırılmasına katkıda bulunmaktadır (Kibedi, 1984:103). Kanada turizm eğitiminde ders içerikleri oluşturulurken uzmanlık dereceleri dikkate alınarak sektörün ihtiyaçlarına ağırlık verilmiştir. 1990’lı yıllardan sonra yüksek öğretim kurumlarında ders içeriklerinin standardizasyonu konusunda önem verilmektedir (UNWTO, 1996:135).

A.B.D’deki çalışmalara benzer bir biçimde yüksek öğretim programlarının kalitesi kurumdan kuruma birçok anlamda farklılık göstermektedir. Bu kurumlardan mezun olan öğrencilerin büyük bölümü stajer yönetici pozisyonlarında çalışmaya başlamaktadırlar (Var, 1987:33). Bu deneyimlerden de açıkça anlaşılmaktadır ki mezunların eğitim gördükleri yüksek öğretim kurumlarının eğitim kalitesi son derece değişkendir (UNWTO, 1996:135). Temel alanlar; Turizm, Restoran Yöneticiliği, Seyahat Acentaları

52

ve Otel Yöneticiliğidir. Kanada’da yüksekokullar üst kademe yöneticiler yetiştirmeyi amaçlamıştır. Ayrıca çeşitli bölümlerce yürütülen kuramsal ve uygulamalı araştırmaları üstlenirler. Simon Fraser Üniversitesi gibi bazı üniversiteler belirli istekleri karşılamak için sürekli açık eğitim dersleri de verirler. “MC Gill Üniveritesi” turizm ağırlıklı iş idaresi yüksek lisans derecesi vermektedir. Kanada’da üniversite düzeyinde turizm eğitimi, bölgesel ve ulusal işgücü standartlaşmaya yönelik eşgüdümlü bir çaba içinde ele alınmaktadır(Var, 1987:33).