b. Yer Altı Faaliyetleri

 Üretim

Faaliyet kapsamında yeraltı işletme yöntemi ile işletilecek ocaklarda üretim yatay dilimli dolgulu yöntem ile gerçekleştirilecektir.

 Patlatma ve Kazı İşlemi

Ayna yüzeyinde delme patlatma faaliyeti yapılacaktır. Delici makinelerle delinen delikler, dinamitlerle şarjlanacaktır.

Galeri kesitleri ortalama 2 m x 2,5 m ebatlarında planlanmaktadır. Ana galerilerin, taban ve tavan yollarının sürülmesinde yan kayaçlarda yapılacak kazı işlerinde aynaya orta çekme olarak tabir edilen şekilde delikler delinerek patlayıcı madde sıkılanmak suretiyle ateşleme yapılacaktır. Delici makinelerle delinen delikler, dinamitlerle şarjlanacaktır. Cevherin yapısına göre delik boyları, dinamit ve teknik amonyum nitrat miktarı değişiklik göstereceğinden delik boyu ve patlayıcı miktarı o anda görevli olan elemanlar tarafından ayarlanılacaktır.

Delikler o an için seçilen uygun aralıklarla delinecek olup bir patlatmada 20 adet delik delinmesi öngörülmüştür. Deliklerin uzunluğu 1,1 m olarak planlanmıştır.

114

Patlayıcı olarak, formasyonun su durumuna göre, su bazlı plastik özellikte powergel dinamit ile, formasyon suyunun az olduğu, çatlaksız ve daha masif aynalarda ANFO kullanılması planlanmıştır.

Her deliğe 1 kapsül, 1 dinamit, 2 m fitil kullanılacaktır.

Bir patlatmada elde edilecek malzeme miktarı;

Delik boyu x Galeri genişliği x Galeri boyu 1,1 m x 2 m x 2,5 m = 5,5 m³ (15,95 ton)

Yıllık patlatma sayısı: 240.000 ton/yıl /15,95 ton = 15.047 patlatma

 Dolgu

Yer altı ocağında üretilen cevher yerüstüne çıkarılmadan önce ön triyaj işlemine tabii tutulacaktır. Yukarıda da belirtildiği üzere üretim sırasında yer altı rambleli yöntem kullanılacaktır. Ön triyaj işlemi sonrası ayrılan pasa üretim işlemleri sırasında ramble malzemesi olarak tekrar kullanılacaktır. Yeraltında triyaj işleminin yapılamadığı durumlarda üretilen tüvenan cevher vagonlara yüklenerek yerüstüne çıkarılacak ve yerüstünde triyaj işlemine tabi tutulacaktır. Yerüstünde ayrılan pasa malzemesi ramble malzemesi olarak tekrar kullanılmak üzere yer altına taşınacaktır.

V.2.6.b.1. Ocak Yeri Seçimi, Kuyu, Desandre, Galeri Uzunlukları, Kesiti, Bu Açıklıkların İnşasında Kullanılacak Teknik ve Süreleri, Ayak Uzunlukları, Pano Boyu, Üretim Yöntemi ve Uygulaması, Üretimde Kullanılacak Donanım, Bu Donanımların Sayı ve Teknik Özellikleri

Faaliyet kapsamında yeraltı işletme yöntemi ile işletilecek ocaklarda üretim yatay dilimli dolgulu yöntem ile gerçekleştirilecektir. Yatay dilimli dolgulu yöntem metodu ve yeraltında gerçekleştirilecek patlatmalara ilişkin detaylı bilgi Bölüm V.2.6.'da ve Bölüm V.2.6.b.'de verilmiştir.

Galeri kesitleri ortalama 2 m x 2,5 m ebatlarında planlanmaktadır. Ana galerilerin, taban ve tavan yollarının sürülmesinde yan kayaçlarda yapılacak kazı işlerinde aynaya orta çekme olarak tabir edilen şekilde delikler delinerek patlayıcı madde sıkılanmak suretiyle ateşleme yapılacaktır. Delici makinelerle delinen delikler, dinamitlerle şarjlanacaktır.

Galeri ilerlemesinde;

1- Deliklerin delinmesi, 2- Patlayıcı şarjı, 3- Ateşleme, 4- Havalandırma, 5- Tarama,

6- Tahkimat (gerekli ise)

7- Yükleme çalışmaları yapılacaktır.

115

Patlatma düzeni, her bir deliğe serbest parçalama imkânı sağlayacak zaman aralığında dizayn edilecek, patlatma dizaynı hesaplanmasında, orta çekmeye göre kaya kırılım açısının 90^o’nin altına düşmemesine dikkat edilecektir. Cevherin yapısına göre delik boyları, dinamit ve teknik amonyum nitrat miktarı değişiklik göstereceğinden delik boyu ve patlayıcı miktarı o anda görevli olan elemanlar tarafından ayarlanılacaktır. Patlayıcı madde yan kayaçlara zarar vermeden kayayı parçalamak için yeterli olabilecek minimum düzeyde kullanılacaktır.

Delikler o an için seçilen uygun aralıklarla delinecek olup bir patlatmada 20 adet delik delinmesi öngörülmüştür. Deliklerin uzunluğu 1,1 m olarak planlanmıştır.

Patlayıcı olarak, formasyonun su durumuna göre, su bazlı plastik özellikte powergel dinamit ile, formasyon suyunun az olduğu, çatlaksız ve daha masif aynalarda ANFO kullanılması planlanmıştır.

Her deliğe 1 kapsül, 1 dinamit, 2 m fitil kullanılacaktır.

V.2.6.b.2. Tahkimat (tahkimat sistemi, tahkimat sisteminin uygulanması, havalandırma tekniği ve bu amaçla kullanılacak ekipmanın sayı ve özellikleri)

Tahkimat işlemleri yeraltı kazı çalışmalarında, gerek üretimin sürekliliğini sağlamak gerekse bu çalışmaların güvenli bir şekilde sürdürülmesini sağlamak açısından önem taşımaktadır.

İşletme esnasında nihai tahkimat dolgu olup, dolgu yapılana kadar gerekli görülen yerlerde galeri içinde ağaç tahkimat yapılacaktır.

Şekil- 27. Tahkimat Sistemi

İşletmede dolgulu yöntem uygulanması nedeniyle yüzeyde sübsidans (göçmeler) oluşması beklenmemektedir.

116

V.2.6.b.3. Havalandırma (Ocak boyutu ile ilişkilendirilmiş gerekli hava miktarı, hızı, hava kapılarının miktarı ve yeri, havalandırma planı, temiz ve kirli hava güzergah planı, kaçamak yolu)

Ocaklarda havalandırma, hem doğal havalandırma hem de mekanik havalandırma yöntemi ile yapılacaktır. Mekanik havalandırma yöntemiyle yapılan havalandırmada; galerisi ağzına yeterli güç ve kapasitede kompresör ve fantüp konulmak suretiyle havalandırma sağlanacaktır.

V.2.6.b.4. Yeraltı Nakliyesi (nakliye sistemi ve tekniği, kullanılacak donanımın sayı ve özellikleri)

Patlatma sonrasında elde edilecek cevher yeraltında triyaj işlemine tabii tutulacaktır.

Triyaj işlemi sonrası ayıklanan tüvenan cevher vagonlara doldurularak raylı sistemle yüzeye çıkartılacaktır.

V.2.6.b.5. Su Tahliyesi (su tahliyesi, su ile mücadele ve bununla ilgili donanım, sayı ve teknik özellikler)

Ayrıca yeraltı ocaklarında, çatlaklar boyunca derinlere doğru akış gösteren sızıntı sularının, galeri sürülürken çatlaklardan galeri içine akmaları söz konusu olabilecektir. Yağışlı dönemlerde sızıntı su miktarı artacak olup, oluşacak sızıntı suları galerilerin yanlarına açılacak olan derivasyon kanalları ile toplama havuzuna alınacaktır. Toplanan bu sular ocak dışına basılacaktır. Gerekli görülmesi durumunda yüzeyde kullanılacak alan sınırları içerisinde çöktürme havuzu yapılacak ve yüzeye basılan sular bu havuzda yaklaşık 2 saat bekletilerek çöktürme işlemi yapılacaktır. Açık işletme yöntemiyle işletilecek ocaklarda çukurlaşmalara ve göllenmelere meydan verilmeden çalışılacaktır. Ancak açık ocak sahalarında su birikintilerinin oluşması durumunda, bu sularda yer altı ocağından yüzeye basılan sular gibi çöktürme havuzlarına alınacak ve çöktürme işlemine tabii tutulacaktır.

Yeraltı ocaklarından dışarı basılan sular ve açık ocaklarda oluşacak yüzeysel sular çöktürme işlemi sonrası ocak sahalarında toz kontrolü amacıyla spreyleme çalışmalarında kullanılacaktır.

V.2.7. Maden Ocaklarındaki Faaliyetler Esnasında Kullanılacak Tehlikeli, Toksik,