Alkol ve Uyuşturucu Madde Kullanımı

Yaşı, cinsiyeti, ırkı ve statüsü ne olursa olsun hepimizin ortak arayışının adıdır huzur. Bu anlamda insanoğlu, hem ruh hem de bedenden meydana gelen iki yönlü bir varlık olması dolayısıyla her iki açıdan da ihtiyaçlarını göz önünde bulunduracak şekilde dengeli bir hayat sürmelidir ki huzuru bulabilsin. Aksine insanın, yeme, içme, dinlenme gibi bedensel ihtiyaçlarına ehemmiyet gösterirken

326 _{"O (takva sahibi) olanlar, bollukta ve darlıkta (Allah rızası için) sarf ederler, öfkelerini yutarlar ve}

insanları affederler. Allah iyilik yapan (ve güzel davranan)ları sever." Âl-i İmrân, 3/134.

327 _{Şûrâ, 42/37.}

328 _{Âl-i İmrân, 3/103; Hucurât, 49/9-13.} 329 _{Fussilet, 41/34-35.}

330 _{Tirmizi, Birr, 73; Ahmed ibn Hanbel, Müsned, II, 175.} 331 _{Buhari, Edeb, 76; Müslim, Birr, 107.}

ruhsal yönünü ihmal etmesi, insan hayatı için oldukça sakıncalı bir durumdur. Çünkü huzurun anahtarı; bireyin iman, ibadet, salih amel,332 _{sevgi, merhamet, yardımlaşma,} paylaşma, dayanışma gibi manevi değerler vasıtasıyla sükûna erişmesinde saklıdır. Ancak bugün, ülkemizde, sosyal, iktisadi ve teknolojik gelişmelere de bağlı olarak, yukarıda ifade ettiğimiz toplumsal değerlerimizin pratikte zayıfladığını, bununla birlikte insanların mekân olarak birbirine yaklaşırken -dünyalık telaşlara kapılıp- sosyolojik açıdan birbirlerinden hızla uzaklaşıp yalnızlaştığını; bireysel başarı, ekonomik rekabet, iktidar yarışı, giyim kuşam, mal mülk, dış görünüş, anlık zevk ve tatminlerin de alabildiğine yüceltilip, mutlak değerler hâline getirilmiş durumda olduğunu görüyoruz. İşte böylesi bir dünyada, ilahi mesaj ve peygamber uyarılarından uzak bir hayat sürdüren, böylelikle de maneviyatını ihmal edip yitiren ve zorluklardan kaçma arzusu taşıyan kimi bireyler; huzuru, kısa bir süreliğine kaygı azaltıcı etkisi olmasına aldanıp, sonrasında daha büyük muhtelif sıkıntılara yol açan alkol yahut madde kullanımı gibi yanlış yollarda arayabilmektedirler.

Uyuşturucu madde; kullanıldığında insana esriklik veren, insan aklının, etkinliklerini yerine getirmesine mâni olan, bedensel ve ruhsal hayatın sıhhatine zarar veren morfin, afyon, eroin, kokain, esrar nevinden şeylere verilen addır.333 _Bunlar, bireylerin vücut ve beyin kimyasını altüst etmekte; beynin çalışması ve hücreler arası ilişkileri dumura uğratmakta; yanılsamalar doğurup bireyin anormal davranışlar sergilemesine yol açmaktadır. Dolayısıyla da birey; mutluluk, şaşkınlık, huzursuzluk, depresyon ve halüsinasyon hâllerini bir arada yaşayan çarpık bir kimliğe bürünmektedir.334 _{Aynı şekilde alkol de bedende merkezi sinir sistemini tesiri altına} almakta, akabinde kişinin psikolojik yaşantısını, duygularını, düşüncelerini ve davranımlarını değiştirmektedir. Her ikisi de kimyasal içerikleri nedeniyle insanda çok çabuk alışkanlık meydana getirebilmektedir.335 _{Bu yüzden bilhassa genç nüfus} arasında, alkol ve madde kullanımı -ne yazık ki- hızla yayılmaktadır. Zira bunlarla,

332 _{Salih amel, "iyi, güzel, faydalı iş" ve "Allah'ın rızasına uygun amel" demektir.} 333 _{TDK Güncel Türkçe Sözlük, "Uyuşturucu madde" (26.11.2018).}

334 _{İrfan Başkurt, "Gençlik, Madde Bağımlılığı ve Korunma Yolları", İstanbul Üniversitesi İlahiyat}

Fakültesi Dergisi, S 8, İstanbul, 2003, s. 81.

335 _{Özcan Köknel, Bağımlılık: Alkol ve Madde Bağımlılığı, yayına hazırlayanlar Nilgün Himmetoğlu}

ilk zamanlarda merak yahut farklı bir nedenle336 _{başlayan tanışıklık, sonraki} zamanlarda alışkanlık, hatta bağımlılık hâlini almakta ve bireyin kurtulması daha da güçleşmektedir.

Alkol ve uyuşturucu madde kullananlar; umumiyetle, metanetsiz ve âciz bir kişilik yapısına sahip olup, bilhassa kaygıları yok etme noktasında, problem ve sıkıntılarla mücadele ederek çözüme kavuşma erdemliliğini göstermek yerine bu zararlı maddelere sığınma gafletinde bulunmaktadırlar. Yapılan araştırılar, iç denetimden hayli uzak, öz güveni oldukça zayıf, şahsi meselelerini dahi yalnızca başkalarının çözüme kavuşturabileceğine inanan güçsüz kişilik yapısına sahip bireylerin, alkol yahut diğer uyuşturucu maddelere çok daha çabuk müptela olduklarını göstermektedir.337 _{Ne acıdır ki bazıları, kendi iç gerçekliğinden kaçmanın} ve kendisine üzüntü veren şeylerle teması kesmenin tek çıkar yolunun, kendisine hem fiziksel hem de psikolojik olarak zarar vermekte olan bu tehlikeli maddelerden geçtiğini zannedip, hayatında onulması güç yaralar açmaktadırlar.

İnsanda birçok tahribat ve hastalık meydana getirmekte olan338 _{alkol ve} uyuşturucu madde kullanımı; insan ilişkilerine ciddi zararlar vermekte, birtakım ekonomik sıkıntılara sebep olmakta, çeşitli kazalara yol açmakta ve bireyin hayatında daha bir çok olumsuzluklar doğurmaktadır. İşte tüm bu sorunların ve stresli yaşam olaylarının sebebini görerek, hayatını ıslah etmek için çabalayıp, yeniden doğrulmak yerine; hayatına son verince bütün bu ızdıraplardan bir anda kurtulacağını zannedip intihar eden yahut bu girişimde bulunan bireyler de -ne yazık ki- azımsanamayacak kadar çoktur.339

336 _{Diğer sebeplerden bazıları için bk. Mary J. Gander, Harry W. Gardiner, Çocuk ve Ergen Gelişimi,}

5. bs., çev. Ali Dönmez, Nermin Çelen ve Bekir Onur, yayıma hazırlayan Bekir Onur, İmge Kitabevi, Eylül 2004, s. 509; İrfan Başkurt, agm., ss. 88-101.

337 _{bk. Doğan Cüceloğlu, İçimizdeki Çocuk, 32. bs., Remzi Kitabevi, İstanbul, Kasım 2002, s. 91;}

Adnan Kulaksızoğlu, Ergenlik Psikolojisi, 4. bs., Remzi Kitabevi, İstanbul, Mayıs 2001, s. 216.

338 _{İlkay Kasatura, Gençlik ve Bağımlılık, Evrim Yay., Ekim 1998, s. 24.}

339 _{Alkol ve uyuşturucu madde kullanımının intihar ile ilişkisi hususunda yapılmış çalışmalar için bk.}

Aslı Doğrul, Alkol Kullanımı ve İntihar Olasılığının Stresle Başedebilme Yöntemleri ile İlişkisinin

İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilimler Anabilim Dalı Yüksek Lisans

Tezi, İstanbul, 2010, s. 86; Hasan Mırsal vd., "Alkol Bağımlılığında İntihar Davranışının Araştırılması", Bağımlılık Dergisi, C 2, S 1, 2001; Mustafa Demirci, Üniversite Öğrencilerinde

Madde Bağımlılığı ve İntihar İlişkisi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji

Temel prensipleri din, can, akıl, nesil ve mal emniyeti şeklinde özetlenen; ana hedefi ise insanın hem dünya hem de ahiret mutluluğunu inşa etmek olan İslam'ın alkol ve uyuşturucu madde kullanımı konusundaki çizgisi nettir. Hem alkollü içecekler, hem de beden ve ruh sağlığını tehdit edici bütün zararlı maddeler dinimiz açısından yasaklanmıştır.340 _{Bu hususta Yüce Allah, "Ey iman edenler! Şarap/içki,}

kumar, (tazim edilen) dikili taşlar ve fal okları, şeytana ait murdar işlerdir; artık bunlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz."341 _{buyurmuştur. Allah Resulü de "Sarhoş}

eden her şey haramdır."342 _{buyurarak, kişiye sarhoşluk veren sıvı yahut katı olsun,} bütün maddelerin kullanımının yasak olduğunu bildirmiştir. Bu noktada anlıyoruz ki akılsal ve ruhsal dengeyi bozan, kişiyi Allah tarafından kendisine lütfedilmiş olan iradesini kullanamaz hâle getiren, düşünme yetisini yok eden, bedeni harap duruma getiren, dolayısıyla bireyin hem yükümlülüklerini ifa etmesini engelleyen hem de insanı kötülüğe meyilli kılan uyuşturucu maddelerin de içki gibi sarhoş edici özelliği olması hasebiyle haram kılınmış olması tabiidir.343 _{Ayrıca hayatın her anında insanın} yanında ve şah damarından daha yakınında olan Yüce Mevla; Kur'an'ı Kerim'de, huzurun reçetesini "Gönüller (ancak) Allah'ı anmakla huzura kavuşur."344 şeklinde vermişken ve güzelce sabredenlerin ahirette muhakkak mükâfatlandırılacağını bildirmişken,345 _{insanın sıkıntılı hâllerinde Yüce Allah'ı unutup, çareyi intihara kadar} götürebilen zararlı maddelerde araması büyük akılsızlık ve nankörlük değil de nedir?!