Dersin içeriği Hayvan deneylerinin etik ve bilimsel bütünlüğünü sağlamanın temeli olarak, yerine getirilecek ön gereklilikler ve uygulanacak ilkeler
Kaynaklar 1. Bankowskı;Howard,J.N.(1984). Biomedical Research Involving Animals : Proposed International Guiding Principles (Proceeding of the XVIII CIOMS Round-table Conference), CIOMS, Geneva.
2. Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Refah ve Korunmasına Dair Yönetmelik (Resmi Gazete 13.12.2011-28141) Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı
3. Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik (Resmi Gazete 13.08.2010-27671) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
4. Hacettepe Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurul Yönergesi.
http://www.etikkurul.hacettepe.edu.tr/hdek/yonerge.php
5. Hacettepe Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik
Kurulu-ALTERNATİF YÖNTEMLER 2007
(http://www.etikkurul.hacettepe.edu.tr/hdek/egitim.php)
6. Hayvan Deneyleri Etik Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik (Resmi Gazete 06.07.2006-26220) Çevre ve Orman Bakanlığı 7. Kutlay, N.Y.(1996). Etik ve Hukuk Yönleriyle Deney Hayvanları, Türkiye
Klinikleri Tıbbi Etik Dergisi, Ankara.
8. PORTER, D.G. (1992). Ethical Scores for Animal Experiments. Nature,
3/2
“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Haftalara Göre İşlenecek Konular Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular
1. Hafta Hayvan hakları kavramının tartışılması 2. Hafta Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi
3. Hafta Hayvan deneylerinin tanımlanması ve günümüzde hayvan deneyleri yapılan alanların belirlenmesi
4. Hafta Tarihsel süreçte antivivisection akımlar 5. Hafta Deney hayvanı
6. Hafta Araştırmacı-deney hayvanı ilişkisinde araştırmacı sorumluluğu 7. Hafta Laboratuvar hayvanları kullanım ilkeleri
8. Hafta Sağlık Bilimlerinde en çok hayvan deneylerinin yapıldığı alanlar ve yaşanan sorunlar
9. Hafta PETA (People For The Ethical Treatment of Animals / Hayvanlara Etik Muamele İçin Mücadele Edenler Birliği) www.peta.org- HAYTAP (Hayvan Hakları
Federasyonu) www.haytap.org örnekleri ile sivil toplum kuruluşları çalışmaları 10. Hafta Hayvan Deneyleri Etik Kurulu’nun çalışma prensipleri
11. Hafta Deney hayvanı kullanım sertifikaları
12. Hafta HÜ Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurul Yönergesi 13. Hafta Konu ile ilgili ülkemizdeki etik ve yasal düzenlemeler 14. Hafta Görüş ve önerilerin paylaşımı
15. Hafta Genel hazırlık 16. Hafta Genel sınav
“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı
Devam 14 10
Laboratuvar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj (Varsa) - -
Ödevler 2 20
Sunum 1 10
Projeler - -
Seminer - -
Ara Sınavlar - -
Genel Sınav 1 60
Toplam 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60
Toplam 100
3/3
“Hayvan Araştırmaları ve Etik” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
Etkinlikler Sayısı Süresi
“Hayvan Araştırmaları ve Etik” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi
Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*
1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya
çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X
2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme yöntemleri geliştirir ve uygular
X
3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini
belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar. X
4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek
her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X
5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı sunar
X
6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
X
7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.
X
8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda
(UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar X
9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.
10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar
11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür, geçmişle
bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X
12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı yazılı ve
sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X
*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek
3/1
“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Ders Tanıtım Bilgileri
Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-cevap, Beyin Fırtınası, Deneme yazma
Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar, Öğr. Gör.
Dr. Müge Demir
Dersin amacı Biyoetik tartışmalara referans olan biyoetik, etik, felsefi metin/metinleri analiz etmek
Dersin Öğrenme
çıktıları Dersin sonunda öğrenci,
1. İlgili metin/metinleri tanımlayabilir
2. Metinleri yazıldığı dönem koşullarında değerlendirebilir 3. Güncel biyoetik konulara yansımasını tartışabilir 4. Metinler üzerine deneme yazabilir
Dersin içeriği Yazıldığı dönem ve koşullar bağlamında biyoetik tartışmalara referans olan metin/metinler
Kaynaklar 1. Platon. Devlet. İş Bankası Yay. 2000.
2. Kant I. Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi. Türkiye Felsefe Kurumu, 1995.
3. Hobbes T. Leviathan. Yapı Kredi yayınları, 2001.
4. Mill JS. Utilitarianism. Barnes and Noble, 2005.
5. Nietzsche F. İyinin ve Kötünün Ötesinde. Ara Yay. 1990.
6. McIntyre A. Erdem Peşinde. Ayrıntı Yay. 2001.
7. Aristoteles. Nikomakhos’a Etik. Ayraç yayınları, 1998.
8. Foucault M. Söylemin Düzeni. Hil Yayın, 1987
“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Haftalara Göre İşlenecek Konular Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular
1. Hafta Tartışılacak metin/metinlerin seçimi
2. Hafta Metin/metinlerin yazıldığı dönemin siyasi, düşünsel, bilimsel koşulları 3. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma
4. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 5. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 6. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 7. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 8. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 9. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 10. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 11. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 12. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 13. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 14. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 15. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması
3/2 16. Hafta Genel sınav
“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı
Devam 14 10
Laboratuvar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj (Varsa) - -
Ödevler 10 20
Sunum 2 20
Projeler - -
Seminer - -
Ara Sınavlar - -
Genel Sınav 1 50
Toplam 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50
Toplam 100
“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
Etkinlikler Sayısı Süresi
(Saat)
Toplam İş Yükü
Ders Süresi (x14) 14 2 28
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28
Sunum / Seminer Hazırlama 2 7 14
Proje 0 0 0
Ödevler 10 5 50
Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0
Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30
Toplam İş Yükü 150
3/3
“Etik Metinlerin Çözümlenmesi” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi
Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*
1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya
çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X
2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme yöntemleri geliştirir ve uygular
X
3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.
4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir
5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı sunar
X
6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
X
7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri
doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.
X
8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar
9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.
X
10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların
çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar
X
11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,
geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X
12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı
yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X
*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek
3/1
“TarihMetinlerinin Çözümlenmesi” Ders Tanıtım Bilgileri
Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama (saat/hafta)
Laboratuvar (saat/hafta)
Yerel Kredi
AKTS
Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi
TET 720
Güz/Bahar 2 0 0 2 5
Önkoşullar Yok
Dersin Dili Türkçe
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Verilme
Şekli Yüz yüze
Dersin öğrenme ve
öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Soru-cevap, Beyin Fırtınası, Deneme yazma
Dersin Sorumlusu Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr. Müge Demir, Öğr. Gör. Dr.
Aslıhan Akpınar
Dersin amacı Tıp tarihi tartışmalarına referans olan felsefi metin/metinleri analiz etmek
Dersin Öğrenme
çıktıları Dersin sonunda öğrenci,
1. İlgili metin/metinleri tanımlayabilir
2. Metinleri yazıldığı dönem koşullarında değerlendirebilir
3. Tıp Tarihi araştırma ve eğitimine yansıyacak boyutlarını tartışabilir 4. Metinlerin tıp tarihine yansıyan boyutlara ilişkin deneme yazabilir
Dersin içeriği Yazıldığı dönem ve koşullar bağlamında tıp tarihi eğitim/araştırmalarına referans olan metin/metinler
Kaynaklar 1. Hobsbawm E. Tarih Üzerine. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 1999.
2. Carr EH. Tarih Nedir? İletişim Yay, 2012
3. Collingwood Rg. Tarih Tasarımı. DoğuBatı, 2007 4. Hegel GWF. Tarihte Akıl. Kabalcı, 2003.
“TarihMetinlerinin Çözümlenmesi” Haftalara Göre İşlenecek Konular Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular
1. Hafta Tartışılacak metin/metinlerin seçimi
2. Hafta Metin/metinlerin yazıldığı dönemin siyasi, düşünsel, bilimsel koşulları 3. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma
4. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 5. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 6. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 7. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 8. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 9. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 10. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 11. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 12. Hafta Metin okuma, beyin fırtınası, tartışma 13. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 14. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 15. Hafta Denemelerin sunumu ve tartışılması 16. Hafta Genel sınav
3/2
“TarihMetinlerinin Çözümlenmesi” Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı
Devam 14 10
Laboratuvar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj (Varsa) - -
Ödevler 10 20
Sunum 2 20
Projeler - -
Seminer - -
Ara Sınavlar - -
Genel Sınav 1 50
Toplam 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50
Toplam 100
“TarihMetinlerinin Çözümlenmesi” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
Etkinlikler Sayısı Süresi
(Saat)
Toplam İş Yükü
Ders Süresi (x14) 14 2 28
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj (varsa) 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme, vb) 14 2 28
Sunum / Seminer Hazırlama 2 7 14
Proje 0 0 0
Ödevler 10 5 50
Ara sınavlara hazırlanma süresi 0 0 0
Genel sınavlara hazırlanma süresi 1 30 30
Toplam İş Yükü 150
3/3
“Tarih Metinlerinin Çözümlenmesi” Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi
Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*
1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya
çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir
2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme yöntemleri geliştirir ve uygular
3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.
4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir
5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı sunar
6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri
doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.
8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar
9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür.
X
10. Bilim tarihinin bir parçası olarak tıp tarihini evrimsel yaklaşımla değerlendirir, mesleğin geçmişten bugüne gelişimini, temel düşünce ve felsefi yaklaşımların
çerçevesini, mesleğin dayandığı temeller çevresinde oluşan değerler sistemini tanımlar
X
11. Tarihi olayları değerlendirirken fon-figür ayrımı yapar, neden-sonuç ilişkilerini görür,
geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği öngörür X
12. Tıp tarihi metodolojisine dayanarak, ulusal ve uluslararası düzeyde disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
X
13. Alana ilişkin bilgisini ulusal ve uluslararası eğitim ve bilim ortamıyla paylaşım amaçlı
yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. X
*1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek
“Palyatif Bakım Etiği” Ders Tanıtım Bilgileri
Dersin Adı Kodu Yarıyılı Teori
(saat/hafta)
Uygulama (saat/hafta)
Laboratuvar (saat/hafta)
Yerel Kredi
AKTS
Palyatif Bakım Etiği
TET 721
Güz/Bahar 2 0 0 2 5
Önkoşullar Yok
Dersin Dili Türkçe
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Verilme
Şekli Yüz yüze
Dersin öğrenme ve
öğretme teknikleri Anlatım, Tartışma, Örnek Olay incelemesi, Sorun/Problem Çözme
Dersin Sorumlusu Doç. Dr. Nalan Örnek Çelebi, Prof. Dr. Nüket Örnek Büken, Öğr. Gör. Dr.
Müge Demir, Öğr. Gör. Dr. Aslıhan Akpınar
Dersin amacı Öğrencilerin palyatif bakım ve etiği hakkında temel bilgi ve farkındalık kazanmasıdır.
Dersin Öğrenme
çıktıları 1. Palyatif bakımın tıbbın amaçlarından biri olduğunu bilir.
2. Palyatif bakımda ortaya çıkan etik ikilemleri tanımlayabilir ve çözüm önerileri geliştirebilir.
3. Palyatif bakımda ortaya çıkan etik ikilemlerin çözümlenmesinde hasta ve aileyle iletişim kurabilir ve süreci yönetebilir.
4. Palyatif bakımla ilgili etik ve yasal düzenlemelere ulaşabilir.
5. Palyatif bakımın kültürel boyutlarını fark edebilir.
Dersin içeriği Palyatif bakımın uygulanmasında tıbbi, etik, yasal ve kültürel öğeler
Kaynaklar 1. Angelos P. Ethical Issues in Cancer Patients Care. Springer, 2008.
2. Crippen DW. End-of-life Communication in the ICU. A Global Perspective. Springer, 2008.
3. Doyle D, Barnard D. Palliative Care and Hospice. In: Bioethics Encyclopedia. Ed. Post SG. 3rd. Ed 2004.
4. Steinbock B. The Oxford Handbook of Bioethics. Oxford University Press. 2007.
5. Ten Have, Clark D. The Ethics of Palliative Care: European Perspective. Open University Press. 2002
“Palyatif Bakım Etiği” Haftalara Göre İşlenecek Konular Haftalar Tartışılacak işlenecek Konular
1. Hafta Palyatif bakıma giriş, tarihi, felsefesi, tanımı 2. Hafta Fiziksel bakım ve tedavi
3. Hafta Palyatif bakım ve nütrisyon
4. Hafta Yaşam sonu kararları ve yaşam sonu bakımı, hospisler,
5. Hafta Kültür, dil, din ve manevi açıdan ölüme yaklaşım ve ölüm karşısında hekim tutumları
6. Hafta Palyatif bakımda semptom ve ağrı yönetimi ve çift etki öğretisi 7. Hafta Psikososyal bakım ve müdahaleler
8. Hafta Palyatif bakımda aydınlatılmış onam ve iletişim, kötü haberin verilmesi 9. Hafta Palyatif bakımda sağlık ekibi ve aile iletişimi
10. Hafta Yenidoğan ve çocuklarda palyatif bakım etiği
11. Hafta Tedaviyi ret, tedavilerin esirgenmesi ve sonlandırılması, 12. Hafta Hekim yardımlı intihar, Ötanazi,
13. Hafta Palyatif bakımla ilgili yasal konular 14. Hafta Palyatif bakım araştırmaları ve etik 15. Hafta Genel hazırlık
16. Hafta Genel sınav
“Palyatif Bakım Etiği” Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi Çalışmaları Sayısı Katkı Payı
Devam 14 10
Laboratuvar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj (Varsa) - -
Ödevler 2 20
Sunum 2 20
Projeler - -
Seminer - -
Ara Sınavlar - -
Genel Sınav 1 50
Toplam 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 50
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 50
Toplam 100
“Palyatif Bakım Etiği” AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
“Palyatif Bakım Etiği” Dersinin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkilendirilmesi
Program yeterlilikleri Katkı düzeyi*
1 2 3 4 5 1. Biyotıp alanında uygulanan ileri teknolojinin ne tür etik sorunlar/değer sorunları ortaya
çıkaracağı hakkında ileri düzeyde bilgi sahibidir X
2. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği ve klinik etik alanlarında ortaya çıkan değer sorunlarına toplumsal duyarlılık ve çevre duyarlılığı ile yaklaşır, etik ikilemlerin farkındadır ve bu etik ikilemlerin çözümünde ilgili etik sorun çözme yöntemlerini tanımlar, özgün sorun çözme yöntemleri geliştirir ve uygular
X
3. Çalıştığı kurumda etik kurul (araştırma, klinik, deney hayvanları, akademik…) gereksinimini belirlemeye katkı sunar ve etik kurul kuruluşunda liderlik yapar.
4. Çalıştığı kurumda gereksinim duyulduğunda biyoetik, biyotıp kapsamında karşılaşılabilecek
her türlü etik sorunun çözümü konusunda başvuranlara “etik danışmanlık” verir X
5. Biyoetik ve biyotıp etiği alanında ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemeleri kurumsal ve ulusal politikaları sistematik bir yaklaşımla değerlendirir, kullanır ve eleştirel düzeyde katkı sunar
X
6. Biyoetik (tıp etiği) alanında yaşanan/yaşanabilecek sorunları ortaya koyacak ve bunlara çözüm olabilecek ulusal ve uluslararası düzeyde niteliksel ve niceliksel, disiplinler arası, çok disiplinli veya disiplinler üstü özgün araştırma projeleri tasarlar, yürütür, yorumlar, raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
X
7. Biyoetik alanıyla ilgili güncel gelişmeleri ulusal değerler ve ülke gerçekleri doğrultusunda, toplumsal cinsiyet duyarlılığıyla toplum yararına kullanır ve biyoetik ve biyotıp etiği alanında politika metinlerinin, etik rehberlerin, ulusal ve uluslararası etik ve yasal düzenlemelerin hazırlanmasında aktif rol oynar.
X
8. Ulusal (TTB Etik Komisyonu, TEDMER…) ve uluslararası etik komite ve komisyonlarda (UNESCO, ICH-GCP…) aktif görev alır, liderlik yapar
9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X
9. Biyoetik, sağlık etiği, tıp etiği, klinik etik ve tıp tarihi alanlarında lisans ve lisansüstü düzeyde, gerektiğinde de toplum eğitimi düzeyinde eğitim programları hazırlar ve yürütür. X