kriterleri kriterleri GPA (n=99) Sensitivite %67 %75 Spesifite %90 %98 PPV %83 %97 NPV %77 %83 EGPA (n=17) Sensitivite %29 %58 Spesifite %100 %96 PPV %100 %91 NPV %95 %97 MPA (n=9) Sensitivite %22 %78 Spesifite %88 %89 PPV %7 %23 NPV %96 %99
PPV: Pozitif prediktif de¤er; NPV: Negatif prediktif de¤er; GPA: Granülomatöz po- lianjit; MPA: Mikroskopik polianjit; EGPA: Eozinofilik granülomatöz polianjit.
Sonuç: Küçük/orta damar vasküliti düflünülen hastalarda, DCVAS ACR/EULAR provizyonel GPA s›n›fland›rma kriter- leri, ACR 1990 kriterlerine göre daha sensitif ve spesifik bulun- mufltur. EGPA hastalar›nda yeni kriterlerin kullan›m› duyarl›l›- ¤› art›rmaktad›r. ‹lk kez kullan›lan MPA kriterlerinin s›n›flan- d›rmada oldukça kullan›fll› oldu¤u düflünülmüfltür.
Anahtar sözcükler: ANCA asosiye vaskülitler, küçük/orta da- mar vasküliti, tan› kriterleri
SS-31
Behçet hastala¤›nda intestinal mikrobiyota kompozisyonu ve sa¤l›kl› kontrolle karfl›laflt›r›lmas› (Rheuma-BIOTA çal›flmas›)
Nazife fiule Yaflar Bilge1
, Vicente Pérez Brocal2 , Timuçin Kaflifo¤lu1
, U¤ur Bilge3
, Nilgün Kaflifo¤lu4 , Andrés Moya5, Ener Ça¤r› Dinleyici6
1Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, Eskiflehir; 2Department of Genomics and Health, Foundation for the Promotion of Health and Biomedical Research of Valencia Region (FISABIO-Public Health), Valencia, ‹spanya; CIBER in Epidemiology and Public Health (CIBEResp), Madrid, ‹spanya; 3Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T›p Fakültesi, Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, Eskiflehir; 4Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Eskiflehir; 5Department of Genomics and Health, Foundation for the Promotion of Health and Biomedical Research of Valencia Region (FISABIO-Public Health), Valencia, ‹spanya; CIBER in Epidemiology and Public Health (CIBEResp), Madrid, ‹spanya; Institute for Integrative Systems Biology, The University of Valencia and The Spanish National Research Council (CSIC-UVEG), Valencia, ‹spanya; 6Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi T›p Fakültesi, Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›, Eskiflehir
Amaç: Son y›llara kronik hastal›klar›n etiyoloji ve patogenezin- de mikrobiyota kompozisyonunda de¤iflikliklerin rol oynad›¤›
gösterilmektedir. Behçet hastal›¤›nda (BH) oral ve intestinal mikrobiyota çeflitlili¤i ve kompozisyonunda de¤ifliklikler oldu- ¤u öne sürülmektedir. Bu çal›flman›n amac› ülkemizde Behçet hastalar›nda intestinal mikrobiyota kompozisyonunun de¤er- lendirilmesi ve sa¤l›kl› kontrollerle karfl›laflt›r›lmas›d›r. Yöntem: Bu prospektif kohort çal›flmas›na Uluslararas› Çal›fl- ma Grubu kriterlerine göre Behçet tan›s› alm›fl 30 hasta ile ben- zer demografik özelliklere sahip 10 sa¤l›kl› eriflkin kontrol gru- bu olarak dahil edildi. Vücut kitle indeksi >35 olanlar, son 4 hafta içerisinde antibiyotik ya da probiyotik kullanm›fl olanlar, gastrointestinal ya da di¤er sistemlere ait kronik hastal›¤› olan- lar, medikal tedavi gerektiren akut/ciddi gastrointestinal semp- tom varl›¤› olanlar çal›flmadan d›fl›nda b›rak›ld›lar. ‹ntestinal mikrobiyota analizinde Illumina MiSeq ile 16SrRNA yeni nesil dizileme yöntemleri ile gen amplifikasyonu, kütüphane olufltu- rulmas›, sekans analizi ve sonuçlar›n biyoinformatik de¤erlen- dirmesi yap›ld›.
Bulgular: Behçet hastalar›n›n ortalama yafl› 40.8±9.3 y›l, kontrol grubunun yafl ortalamas› 38.9±4.9 y›l idi (p>0.05). Behçet hasta- l›¤› grubu ile kontrol grubu aras›nda alfa (Chao-1 ve Shannon) ve beta (Bary-Curtis) mikrobiyota çeflitlilik ve zenginlik indeksleri yönünden fark saptanmad› (p>0.05). Behçet hasta grubunda cins
düzeyinde, Actinomyces, Libanicoccus, Collinsella, Eggerthella, Enetrohabdus, Catenibacterium ve Enterobacter’in kontrol gru- buna göre belirgin düzeyde yüksek oldu¤u saptand›. Bunun ya- n›nda Behçet hastal›¤›nda cins düzeyinde, Baacteriodes, Criceti- bacter, Alistipes, Lachnospira, Dielma, Akkermansia, Sutterella, Anaerofilum, Ruminococcease-UCG007, Acetanaerobacterium, Shuttleworthia, Holdemania, Parasutterella, Ruminoclostridi- um-5, Sanguibacteriodes, Oscillospira, Raoultella, Lachnospira- cea-UCG008, Victivivalis ve Copropaacter’de kontrol grubuna göre düflük oldu¤u saptand› (fiekil SS-31).
Sonuç: Behçet hastal›¤›nda intestinal mikrobiyota kompozisyo- nunda sa¤l›kl› eriflkinlere göre belirgin farkl›kl›lar oldu¤u göz- lenmifltir. Özellikle Behçet hastal›¤›nda Catenibacterium, Col- linsella ve Eggerthella art›fl›, Bacteroides ve Akkermansia azal- mas›n›n daha genifl serilerde de¤erlendirilmesi faydal› olacakt›r. Bunun yan›nda FMF hasta grubunda gözlemledi¤imiz Eggert- hella lenta suflundaki art›fl, Behçet hasta grubunda da saptama- m›z nedeni ile bu etkenin romatizmal hastal›klar›n etyopatoge- nezinde ve seyrindeki rolü ile ilgili daha detayl› metagenomik analizlerin yap›lmas›nda yarar bulunmaktad›r.
Anahtar sözcükler: Behçey hastal›¤›, mikrobiyota, mikrobi- yom, catenibacterium, collinsella, Eggerthella
fiekil (SS-31): Behçet hastalar›nda ve kontrol grubunda intestinal mikrobiyota kompoziyonun karfl›laflt›r›lmas›n›n kladogram ile gösterilmesi: Behçet hastalar›nda k›rm›z› ile iflaretli cinslerde artma (345: Behçet, 6: Kontrol; g: Genus).
SS-32
Dev hücreli arteritli 89 hastan›n klinik özellikleri ve takip sonuçlar›: Erken tan›n›n önemi
Burak ‹nce1, Selay Artan2, Yasemin Yalç›nkaya1,
Bahar Art›m Esen1, Ahmet Gül1, Lale Öçal1, Murat ‹nanç1 1‹stanbul Üniversitesi, ‹stanbul T›p Fakültesi, Romatoloji Bilim Dal›, ‹stanbul; 2‹stanbul Üniversitesi, ‹stanbul T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, ‹stanbul
Amaç: Dev Hücreli Arterit (DHA), kronik granülomatöz bir büyük damar vaskülitidir. Ülkemizde DHA klinik bulgular› ve sa¤kal›m› etkileyen faktörlere iliflkin çal›flmalar s›n›rl›d›r. Yöntem: Bu çal›flmada 1998-2018 y›llar› aras›nda en az 3 ay iz- lenmifl DHA hastalar›n›n verileri retrospektif olarak de¤erlen- dirildi. Klinik bulgular, EULAR 2018 DHA klinik araflt›rma önerilerine göre haz›rlanm›fl protokole kaydedildi. ‹statistik analizlerde ki-kare, t-testi ve Kaplan-Meier testi kullan›ld›. Bulgular: Çal›flmaya 89 hasta (%64 kad›n, ortalama yafl 67.9±9.1) dahil edildi. Efllik eden polimiyaljiya romatika %40.4 hastada saptand›. ‹lk flikayet ve tan› aras›ndaki süre ortalama 5.8±1.18 (0–60), takip süresi 61.6±58.6 ayd› (3–248). Hastalar›n klinik bulgular› Tablo 1 SS-32’de özetlenmifltir. Ani görme kay- b› olan hastalarda ilk flikayet-tan› süresi daha uzundu (9.3 vs. 5 ay p=0.03). Tan› an›nda ortalama ESH 103.7±25 (52–138) mm/sa, CRP 90.7±82 (8–343) mg/dL saptand›. Tan›da temporal arter US kullan›m› %18 (16), halo bulgusu %6.3 (1/16), PET-BT kul- lan›m› %53.9 (48) ve PET-BT’de büyük damar vasküliti bulgu- su %87.5 (42/48) oran›nda saptand›. Temporal arter biyopsisi ya- p›lan %59.6 (53) hastan›n, %64’ünde (34/53) pozitif bulgu sap- tand›. Tan›da ACR 1990 kriterlerini %77.5 (69), GIACTA kri- terlerini %58.4 (52); her iki kriteri %53.9 (48) hastan›n karfl›lad›- ¤› (kappa= 0.3), ACR 1990 kriterlerinin duyarl›l›¤›n›n anlaml› olarak yüksek oldu¤u saptand› (%77.5 vs %58.4 p<0.001 OR=9.1 %95 GA 2.7–30.7). Tedaviye iliflkin veriler Tablo 2 SS-32’de özetlenmifltir. Toplam alevlenme oran› %34.8 saptand›. Tan›da kraniyal bulgu varl›¤›n›n alevlenme aç›s›ndan riskli oldu¤u sap- tand› (28/69 vs. 3/20 p=0.035 %95 GA OR=3.87 1–14.5). Sa¤ka- l›m analizinde sistemik, kraniyal ve oftalmolojik bulgu, alevlen- me, iskemik kalp hastal›¤›, SVO varl›¤› ve ASA kullan›m› aç›s›n- dan gruplar aras›nda anlaml› farkl›l›k saptanmad›.
Sonuç: Çal›flmam›z Türkiye’de DHA hastalar›na yönelik en büyük tek merkezli analizdir. Tan›da gecikmenin ani görme
kayb› s›kl›¤›n› art›rmas›, erken tan›n›n önemini vurgulamakta- d›r. Hastalar›n üçte birinin alevlenme yaflamas› alternatif teda- vilere ihtiyac› göstermektedir. Sa¤kal›mla ilgili faktörlerin be- lirlenmesi yüksek oranda komorbidite ve yafl ortalamas›n›n yük- sekli¤i nedeniyle güçleflmektedir.
Tablo 2 (SS-32): DHA hastalar›nda tedaviye iliflkin veriler.
Bafllang›ç steroid dozu (mg) 46.7±20.1
Pulse steroid (%) 12.3
6. ay kümülatif steroid dozu (g) 3.8±2
12. ay kümülatif steroid dozu (g) 4.7±2.5
Konvansiyonel DMARD kullan›m› (%) 71
Metotreksat kullan›m› (%) 63.3
Biyolojik DMARD kullan›m› (%) 6.7
ASA kullan›m› (%) 51.7
Anahtar sözcükler: Dev hücreli arterit, ani görme kayb›, erken tan›
SS-33
Konvansiyonel tedavilere dirençli vasküler Behçet hastalar›n›n TNFαα inhibitörleri ile tedavisi: Retrospektif çok merkezli vaka serisi ve literatür taramas›
Aysun Aksoy1, Ayten Yaz›c›2, Ahmet Omma3, Ayfle Çefle2, Fatofl Önen4, Ünal Tafldemir4, Tülin Ergun5, Rafi Haner Direskeneli1, Fatma Alibaz Öner1
1Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, ‹stanbul; 2Kocaeli Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, Kocaeli; 3Sa¤l›k Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune E¤itim Araflt›rma Hastanesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Klini¤i, Ankara; 4Dokuz Eylül Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, ‹zmir; 5Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dal›, ‹stanbul
Amaç: Vasküler tutulum, Behçet hastalar›nda (BH) mortalite ve morbiditenin majör nedenlerinden biridir. ‹mmunsupresif (IS) ajanlar vasküler Behçet hastalar›n›n (VBH) tedavisinin te- melini oluflturmaktad›r fakat hastalar›n üçte birinde mevcut te- davilerle vasküler relaps olmaktad›r. Bu çal›flmada, konvansiyo- nel IS tedavilere dirençli VBH’lar›nda TNF (tümör nekroz fak- Tablo 1 (SS-32): DHA hastalar›n›n klinik semptom ve bulgular›.
Klinik bulgu % (n) Klinik bulgu % (n) Klinik bulgu % (n)
Sistemik bulgular %87.6 (78) Kraniyal bulgular %77.5 (69) Oftalmolojik bulgular %22.5 (20)
Halsizlik %80.9 (72) Bafl a¤r›s› %67.4 (60) Ani görme kayb› %18.8 (16)
Kilo kayb› %52.8 (47) Çene kladikasyosu %37.1 (33) Unilateral %13.5 (12)
Artralji %48.3 (43) Scalp / TA hassasiyeti %30.3 (27) Bilateral %4.5 (4)
Atefl %39.3 (35) TA nab›zs›zl›k %12.4 (11) Diplopi %4.5 (4)
Artrit %14.6 (13) SVO %6.7 (6)
Vasküler üfürüm %3.4 (3) TA belirginleflme %6.7 (6)
Perikard efüzyonu %2.2 (2) Vertigo %5.6 (5)
Ekstremite kladikasyosu %1.1 (1)
tör–alfa) inhibitör tedavi etkinli¤ini, yan etkilerini de¤erlendir- meyi amaçl›yoruz
Yöntem: Bu retrospektif çok merkezli çal›flmada Türkiye’deki dört Romatoloji klini¤inden konvansiyonel ISler ve kortikoste- roid tedavilerine direnç/yetersiz cevap nedeniyle TNFα inhibi- törleri ile tedavi edilen 27 VBHs› (erkek/kad›n:24/3) de¤erlen- dirildi.Ayr›ca literatürde TNFα inhibitörleri ile tedavi edilen VBH’lar› ile ilgili vaka serileri de¤erlendirildi.
Bulgular: Çal›flmadaki hastalar›n ortanca ilaç bafllanma yafl› 35 (24–55), hastal›k süresi 9 (1–28) y›l, ortanca vasküler olay say›s› 3(1–6) idi. 16 (%59.2) hastada trombofili araflt›rmas› yap›lm›flt› ve 12’sinde (%44.5) pozitifti. TNFα inhibitör tedavinin 3. ay›nda 22 (80%) hastada komplet, 5 hastada da parsiyel klinik remisyon sa¤land›. 24 hastada infliximab, 3 hastada ise adalimu- mab ilk tercih edilen ilaçt›. Medyan akut faz de¤erleri ve korti- kosteroid dozu 3. Ayda istatiksel anlaml› olarak azald› (Tablo 1 SS-33). On befl hasta efl zamanl› IS (azathiopirin) tedavisi ald› ve efl zamanl› IS tedavi alan hastalarda TNFα monoterapi alanla- ra göre komplet remisyon oran› daha yüksek saptand› (93% vs 67%, p=0.09). TNFα inhibitor ilaç survival› monoterapi grubu için 12.5 (1–43) ay ve ek IS alan grup için 24 (4–67) ayd› (fiekil SS-33). 19 hasta ortanca 18.5 (3–89) ay antikoagülan tedavi al- m›flt› ve bu tedavinin vasküler relaps ile iliflkisi yoktu. TNFα in- hibitör tedavi alt›nda 3 hastada (l arteryal, 2 venöz) vasküler re- laps geliflti. 1 hastada pnömoni ve 1 hastada da tüberküloz ol- mak üzere 2 hastada ciddi yan etki görüldü. Yap›lan literatür ta- ramas›nda vasküler nedenli infliximab ve adalimumab ile tedavi edilen toplam 98 Behçet hastas›nda %66–100 yan›t saptand› ve vaka serileri Tablo 2 SS-33’de ayr›nt›l› sunuldu.
Sonuç: Bu çal›flmada TNFα inhibitörlerinin refrakter vasküler tutulumu olan BH’lar›nda etkili bir seçenek oldu¤u gösterilmifl- tir. Ek IS kullan›m› komplet remisyon oran›n› art›rabilir ve ilaç survival›n› uzatabilir gibi görünmektedir fakat etkinli¤i de¤er- lendirebilmek için prospektif çal›flmalara ihtiyaç vard›r. Anahtar sözcükler: TNFα inhibitor, Behçet hastal›¤›, vasküler
SS-34
Vasküler Behçet hastalar›nda post-trombotik sendromun fliddeti ve risk faktörlerinin de¤erlendirilmesi:
Çok merkezli retrospektif çal›flma
Aysun Aksoy1, Seda Çolak2, Burcu Ya¤›z3, Belk›s Nihan Coflkun3, Ahmet Omma2 , Yasin Y›ld›z4 , Alper Sar›4 , Nuh Atafl6 , Ömer Karada¤5 , Abdülsamet Erden5 , Can Ilg›n7 , Ediz Dalk›l›ç3 , Rabia Ergelen8 , Naile Bolca9, Mehmet Ruhi Onur10, Rafi Haner Direskeneli1, Fatma Alibaz Öner1
1Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, ‹stanbul; 2Sa¤l›k Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune E¤itim Araflt›rma Hastanesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Klini¤i, Ankara; 3Bursa Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, Bursa; 4Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, ‹stanbul; 5Hacettepe Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, Ankara; 6Gazi Üniversitesi T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, Romatoloji Bilim Dal›, Ankara; 7Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi, Halk Sa¤l›¤› Anabilim Dal›, ‹stanbul;8Marmara Üniversitesi T›p Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dal›, ‹stanbul; 9Bursa Uluda¤ Üniversitesi T›p Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dal›, Bursa; 10Hacettepe Üniversitesi T›p Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dal›, Ankara
fiekil (SS-33): ‹laç survival›.
Tablo 1 (SS-33): Vasküler Behçet hastalar›n›n klinik ve laboratuvar özellikleri. TNF bafllama endikasyonu Hasta say›s›, %
Arteryal tutulum 9 (%33)
Pulmoner+Kardiyak tutulum 4 (%15)
Venöz tutulum 14 (%52)
Klinik Özellikleri Hasta say›s›, %
Mukokutanöz tutulum 27 (%100) Nörolojik tutulum 2 (%8) Göz tutulum 12 (%45) Gastrointestinal tutulum 3 (%12) Paterji pozitifli¤i 15 (%62.5) Sigara 16 (%66)
Akut faz reaktanlar› TNF inhibitör öncesi TNF inhibitörünün 3. ay› p de¤eri
Sedimentatsyon, mm/saat 24 (2–86) 10 (1–49) <0.001
C Reaktif protein, mg/L 11 (0.3–89) 3 (0.3–54) <0.001
Amaç: Behçet hastalar›nda (BH) en s›k görülen vasküler tutu- lum alt ekstremite derin venöz trombozudur (DVT). Post- trombotik sendrom (PTS), DVT sonras›nda ciddi morbiditeye yol açar ve hayat kalitesini olumsuz etkiler. Çal›flmam›zda, DVT öyküsü olan BH’lar›nda PTS varl›¤›, fliddeti, risk faktör- lerinin de¤erlendirilmesi ve tedavilerle iliflkisinin araflt›r›lmas› amaçlanm›flt›r.
Yöntem: Befl Romatoloji klini¤inde takipli DVT öyküsü olan 205 BH(K/E: 39/166),ortalama yafl: 39±9.5) dahil edildi. PTS tespitinde Villalta ölçe¤i kullan›ld› (skor >4: PTS var; 5–9, 10–14, >14 s›ras›yla hafif, orta ve ciddi PTS). Klinik de¤erlendirme son- ras› bir hafta içerisinde bilateral alt ekstremite venöz doppler ul- trasonografi (US) yap›ld›. Yüzeyel ve derin olmak üzere her iki alt ekstremitede toplam 16 ven obstrüksiyon, reflü, rekanalizas- yon ve kollateraller varl›¤› aç›s›ndan de¤erlendirildi. Hastalar için güncel US’deki medyan rekanalize,reflü,rezidüel tromboz ve kol- lateral olan damar say›s›ndan skorlar hesapland›.
Bulgular: Vasküler tutulum s›ras›nda hastalar›n ortalama yafl› 31.9±9, hastal›k süresi 9 (IQR 5–15) y›l idi. Venöz de¤erlendir- me ilk vasküler tutulumdan ortanca 6 (IQR 3–11) y›l sonra ya- p›ld› (Tablo 1 SS-34). Hastalar›n %62’sinde (n=127) PTS sap- tand›. Hastalar›n 59 (28.8%)’unda hafif, 31’inde orta (14.6%), 37’sinde ise (18%) ciddi PTS mevcut idi. Tedavi gruplar›na gö- re PTS varl›¤› ve ciddiyeti Tablo 2 SS-34’de özetlenmifltir. DVT sonras› en az 3 ay immunsupresif (IS) tedavi almak PTS geliflimi üzerine etkili olmasa da orta/ciddi PTS geliflme riskini belirgin olarak azaltmakta idi (OR=0.12, 95% CI: 0.27–0.5, p=0.008). IS tedaviye antikoagülan (AK) eklemenin PTS gelifli- mi ya da fliddeti üzerine etkisi gösterilemedi. Ancak AK+IS te- davi alanlarda yaln›z IS alanlara göre güncel US ile hesaplanan rekanalizasyon ve kollateral skorlar› daha yüksek saptand› (fiekil SS-34). Multivariate regresyon analizleri sonucuna göre yafl (OR=1.5, p=0.046), BSAS (OR=1.06, p=0.000), güncel US’da bilateral tutulum olmas› (OR=2.8, p=0.019) ve iliofemoral sis- temde rezidüel tromboz olmas› (OR=2.74, p=0.045) PTS geli- flimiyle iliflkili faktörler olarak saptand›. Ciddi PTS için yaln›z- ca obezite bir risk faktörü olarak belirlendi (OR=1.09, p=0.048). Sonuç: DVT öyküsü olan vasküler BH’lar›n›n yar›s›ndan fazla- s›nda takipte PTS geliflmektedir. Bunlar›n üçte biri ciddi PTS’dir IS kullan›m› ciddi PTS geliflme riskini azaltmaktad›r. Çal›flmam›zda AK kullan›m›n›n PTS varl›¤› veya ciddiyetine bir etkisi gözlenmemifltir.Ancak PTS gelifliminde önemli patoloji- lerden birinin damar lümenindeki t›kan›kl›¤a ba¤l› venöz bas›nç art›fl› oldu¤u düflünüldü¤ünde AK tedavinin artm›fl rekanalizas- yon iliflkili olmas›, PTS geliflimi üzerinde uzun izlemde etkili olabilece¤ini düflündürmektedir.
Anahtar sözcükler: Post trombotik sendrom, Behçet hastal›¤›, derin ven trombozu
SS-35
“Takayasu insepsiyon kohortu” iki y›ll›k izlem sonuçlar› Fatma Alibaz Öner
TRD, Türk Takayasu Çal›flma Grubu
Amaç: Nadir bir büyük damar vasküliti olan Takayasu arteriti- nin uzun dönem prognozu literatürde s›n›rl› say›da çal›flmada
Tablo
2 (SS-
3
3
):
Meta-analize al›nan randomize kontrollü çal›flmalar›n özellikleri.
Tan›dan TNF Tedavi ‹laç Çal›flma Hasta Erkek, bafllanana kadar TNF TNF Konkomitan TNF süresi s›ras›nda kesildikten Yan Çal›flma türü say›s› % geçen süre endikasyonu çeflidi IS Cevap (ay) relaps sonra relaps etki Sadoon, 2018 Retrospectif 18 %89 21 (0.181) 5 venöz, 3ADA/ 7 AZA, %89 remisyon 15 (8–161) 2 (1 PAT, 2/2 1 apse, ay 8 arter, 15 IFX 5 MTX, (13 komplet, 1 periferik arter 1 C. jejun 5 birlikte 2 MMF 3 parsiyel) anevrizmas›) enfeksiyonu Hamuryudan, 2015 Retrospectif 13 %100 6.4±4.1y›l 3 arter, 12 IFX, 8 AZA 11 hastada 19.9± 14.7 Yok 2/4 1 tbc, 1 10 birlikte 1 ADA iyi cevap aspergillom Hibi, 2016 Retrospectif 4 %75 153±85 ay 3 venöz, 4 IFX 0 %100 13 Yok NA Ciddi enfeksiyon 1 arter komplet yan›t yok Vallet, 2015 Retrospectif 6 NA NA 5 venöz, 4 IFX, 3 %66.7 (%50 NA NA NA NA 1 arter 2 ADA komplet, %16.7 parsiyel) Vitale, 2016 Retrospectif 15 NA NA NA 15 ADA NA NA NA 3 (tip?) NA NA Adler, 2012 Retrospectif 7 5/7, %70 7.4 1 venöz, 7 IFX 2 MTX, Bütün NA Yok 1/2 Ciddi (0.5–20) y›l 5 arter, 1 AZA, hastalar enfeksiyon 1 birlikte 3 CyS yan›tl› yok Emmi, 2018 Retrospectif 35 19/%16,54 106.6±107.5 ay Hepsi 35 ADA 1 MTX, %97.1 25.7±23.2 3 NA 1 pnömonia, venöz 7 AZA vasküler 1 Herpes yan›t enfeksiyonu
Tablo 1 (SS-34): Hastalar›n demografik ve klinik özellikleri.
Tüm hastalar (n=205) PTS Var (n=127) PTS yok (n=78)
Demografik özellikler Cinsiyet, erkek % 166, %81 101, %79.5 65, %83.3 Sigara öyküsü, % 105, %52 64, %51.2 41, %53.2 VKI (n:198) 26.2±4.6 26.7±5 25.6±3.8 Klinik özellikler Paterji pozitifli¤i,% n=180 91, %50.6 59, %50.9 32, %50 Göz tutulum, % 88, %42.9 60, %47.2 28, %35.9 Nörolojik tutulum,% 14, %6.8 10, %7.9 4, %5.1 Gastrointestinal tutulum, % 3, %1.5 3, %2.4 %0.0
Hastal›k süresi, y›l 9 (5–15) 10 ( 5–16) 8 (5–13)
DVT takip süresi, y›l 6 (3–11) 7 (3–11.5) 5 (3–9)
‹lk DVT yafl› 31.9±9 32.5±8.9 30.8±9.2
Mevcut yafl 39±9.5 40.5±9.6 (p:.012) 36.8±8.8
Vasküler olay say›s› 1 (1–2) 1 (1–2) 1 (1–2)
BSAS 24 (10–36) 29(14.25–41.75) (p:.000) 14 (3–27)
CEAP (n=196) 2 (1–4) 3 (1–4) (p:.000) 1 (0–2)
VKSS 4 (2–7) 6 (4–8) (p:.000) 2 (1–3)
Veines QoL total 82±16.3 75.8±14 (p:.000) 92.2±14.6
Veines QoL semptom 37.5±9 34.4±8.3 (p:.000) 42.6±7.7
‹mmunsupresif süre (n=182) 39 (24–72) 37 (20–72) 47 (26–75.25)
Antikoagulan süre (n=128) 12 (4–31) 14 (6-36) (p:.026) 7 (3–18)
Steroid süre (n=67) 19 (9–47) 22 (9.25–53.75) 16 (8–42)
VKI: Vücut kitle indeksi; PTS: Post-trombotik sendrom; BSAS: Behçet sendrom aktivite skoru; VKSS: Venöz klinik semptom skoru; DVT: Derin ven trombozu.
Tablo 2 (SS-34): Tedavilerle PTS geliflimi ve ciddiyetinin da¤›l›m›.
Tedavisiz 11 (%5.6) Immunsupresif n: 80 (%41) Antikoagülasyon 23 (%11.8) IS+AK 81 (%41.5)
PTS var 7, %63.6 45, %56.3 16, %69.6 49, %60.5
Hsfif PTS 2, %28.6 28, %62.2 2, %12.5 22, %44.9
Orta PTS 3, %42.9 6, %13.3 5, %31.3 14, %28.6
Ciddi PTS 2, %28.6 11, %24.4 9, %56.3 13, %26.5
PTS varl›¤› aç›s›ndan gruplar aras›nda fark saptanmad› (p>0.05). AK grubunda IS ve IS+AK grubu ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda istatiksel anlaml› olarak artm›fl ciddi PTS mevcuttu (p<0.05).
ve retrospektif olarak de¤erlendirilmifltir. Bu çal›flmada yeni ta- n› Takayasu arteriti hastalar›n›n uzun dönem prospektif izlemi- nin planland›¤› ‘Takayasu ‹nsepsiyon Kohortu’nun sonuçlar›- n›n sunulmas› amaçlanmaktad›r.
Yöntem: Son on iki ay içerisinde tan› alm›fl olan Takayasu ar- teriti hastalar› çal›flmaya dahil edildi. Hastalar›n bazal ve en az y›ll›k aral›klarla olan izlem viziti verisi, uluslararas› elektronik bir veritaban› olan ‘Takayasu’s Arteritis Registry’e kaydedildi. Sonuçlar daha önce retrospektif olarak bildirilmifl olan Türk Takayasu arteriti kohortu ile karfl›laflt›r›ld› (B›çakc›gil et al, 2009).
Bulgular: Çal›flmaya Türkiye’deki 15 tersiyer Romatoloji mer- kezinden toplam 170 Takayasu arteriti hastas› (yafl: 38.5±13.1, K/E:143/27) dahil edildi. Tan›da ortalama semptom süresi 5.2 y›l idi. Anjiyografik s›n›flamaya göre hastalar›n %68.2’si tip 1, sadece %18.2’si ise tip 5 hastal›¤a sahipti. Sonuçlar›m›z› daha önce ‘Türk Takayasu Çal›flma Grubu’ taraf›ndan bildirilen ret- rospektif kohort sonuçlar› ile karfl›laflt›rd›¤›m›zda ekstremite kladikasyosu (%66.4 vs %48) insepsiyon kohortunda daha s›k gözlenirken, nab›z kayb› (%34.6 vs %88) daha düflük oranda saptand›. Karotidini yaln›zca insepsiyon kohortunda mevcuttu. Benzer flekilde mukokutanöz bulgular (18.5% vs %8.8 yeni ta- n› hastal›¤›n bir özelli¤i gibi görünmekteydi. ‹nsepsiyon kohor- tu tan›da komorbiditeler aç›s›ndan de¤erlendirildi¤inde dislipi- demi %17.6, diyabet % 15.1, obezite (VK‹>30) %14 ve sigara öyküsü %20 oran›nda saptand›. Tüm hastalara tan› sonras› oral kortikosteroid (KS) (1 mg/kg) ve 17 hastaya (%10) pulse KS ve- rildi¤i izlendi. KS’e ek olarak 86 hasta (%50.6) metotreksat, 31 hasta (%18.2) azatiopirin, 6 (%3.5) hasta siklofosfamid, 12 (%7.1) hasta leflunomid, 2 (%1.2) hasta mikofenolat mofetil ve 5 (%2.9) hasta biyolojik (2 tosilizumab, 2 infliksimab, 1 adali- mumab) tedavi alm›flt›. Son vizitte 7 (7/32) hasta biyolojik teda- vi (1 adalimumab, 4 tosilizumab, 2 infliksimab) almaktayd›. Yet- mifl üç (%42.9) hastan›n >3 ay takip verisi mevcuttu. Remisyon hastalar›n %78’inde, en az 1 relaps %40 hastada izlendi. Orta- lama 25.7 ay takip sonunda mortalite oran› %4.1 saptand›. Sonuç: Çal›flmam›z›n sonuçlar›na göre Takayasu arteriti insep- siyon kohortunda sistemik inflamasyonun belirti ve bulgular› tan›da daha ön planda iken, hasar ve vasküler tutulum yayg›nl›-
¤›nda art›fl hastal›k seyrinde geliflmektedir.‹nsepsiyon kohortu- muzun 2 y›ll›k izlem sonuçlar› immunsupresif tedaviye ra¤men %40 oran›nda relaps geliflti¤ini göstermektedir.
Anahtar sözcükler: Takayasu arteriti, prognoz, insepsiyon ko- hortu, izlem verisi
SS-36
Takayasu arteritinde hipertansiyon ve komplikasyonlar›n›n taranmas›
Fatih Bektafl1, Sinem Nihal Esato¤lu2, Zeynep Toker Dinçer2, Bar›fl ‹kitimur3, Vedat Hamuryudan2, Emire Seyahi2
1‹stanbul Üniversitesi-Cerrahpafla T›p Fakültesi, ‹ç Hastal›klar› Anabilim Dal›, ‹stanbul; 2‹stanbul Üniversitesi-Cerrahpafla T›p Fakültesi, Romato- loji Bilim Dal›, ‹stanbul; 3‹stanbul Üniversitesi-Cerrahpafla T›p Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dal›, ‹stanbul
Girifl: TAK (Takayasu arteriti) hastalar›nda hipertansiyon, s›k ve önemli bir komplikasyondur, prognozu ciddi bir flekilde kö- tülefltirip, kalp yetersizli¤ine veya felçlere yol açabilir. TAK im- münsüpresiflerle tedavi edilmekte ve literatürde bu konuda ya- p›lm›fl birçok çal›flma vard›r. Ancak en az vaskülit kadar morbi- dite ve mortaliteyi etkileyen hipertansiyon komplikasyonlar› ve yönetimi hakk›nda literatürde yeterli veriye rastlanmam›flt›r. Amaç: Biz araflt›rmam›zda Takayasu hastalar›nda hipertansiyon s›kl›¤›, tedavi yöntemlerinin etkinli¤ini, hipertansiyona ba¤l› hedef organ hasarlar›n›n de¤erlendirilmesini amaçlad›k. Yöntem: Cerrahpafla T›p Fakültesi Romatoloji Poliklini¤inde izlenen 101 (87 K/14 E, yafl ort.: 45.5±12) TAK hastas› çal›flma- ya al›nd›. Hastalar tarama formuna göre de¤erlendirildi. Hasta- lar›n demografik verileri, ek hastal›klar›, TAK ve hipertansiyon ile ilgili verileri, laboratuvar ve görüntüleme sonuçlar›, hiper- tansiyon komplikasyonlar› aç›s›ndan yap›lan de¤erlendirmeler hastalar›n poliklinik dosyalar›ndan ve hastanemizin elektronik sisteminden elde edilip, ESC/ESH 2018 arteriyel hipertansiyon k›lavuzuna göre de¤erlendirildi.
Bulgular: Yap›lan de¤erlendirmelerde hastalar›n %78.2’sinin hipertansiyon tan›s›n›n oldu¤u, ortalama tan› yafl›n›n 28.2±13.1 oldu¤u ve ortanca takip süresinin 39 (32–457 ay oldu¤u gözlen-
Tablo (SS-35): ‹nsepsiyon kohortu ve retrospektif kohort Takayasu arteriti hastalar›n›n klinik özellikleri.
‹nsepsiyon kohortu Retrospektif kohort (B›çakç›gil, et al)
(n=170) (n=248)
Konstitusyonel semptomlar 115/165 (%69.6) 163/248/ (%66)
Ekstremite kladikasyosu 87/131 (%66.4 ) 119/248 (%48)
Karotidini 31/130 (%18.2) –
Nab›z kayb› 45/130 (%34.6) 218/248 (%88)
Kas-iskelet sistemi tutulumu 90/163 (%52.9) 104/248 (%42)
Mukokutanöz bulgular 30/162 (%17.6) 22/248 (%8,8)
Solunum sistemi bulgular› 47/163 (%28.8) 22/184 (%12)
Nörolojik sistem bulgular› 69/163 (%40.6) 156/248 (%63)
Kardiyak tutulum 64/146 (%43.8) 141/248 (%57)
di. fiekil SS-36’da hastalar›n tansiyon ölçümlerinin s›n›flamas› gösterilmektedir. Hipertansiyon tan›s› ile izlenen hastalar›n %6.3’ünün ilaçs›z izlendi¤i, %24’ünün tek ve %69.7’sinin çok- lu antihipertansif ilaç kulland›¤› görüldü. Tablo 1 SS-36’da an- tihipertansif ilaç gruplar›n›n kullan›m s›kl›klar› gösterilmekte- dir. Hastalar›n tansiyon ölçümleri karfl›laflt›r›ld›¤›nda iki cinsi- yet aras›nda anlaml› fark saptanmad› (p=0.526). Hastalar›n MDRD formülüne göre %28.7’sinin evre 2 KBY, %4’ünün ev-