354- Hz. Âişe’den şöyle rivayet edilmiştir: ﻰّﻟﻮﺗ و ﺲﺒﻋ Âmâ olan İbn Ümmi Mektum hakkında indi. Resulullah’a (s.a.s.) gelmişti. ‘’Ey Allah’ın Resulü! Beni irşat et.’’ deyip duruyordu. Resûlullah’ın (s.a.s.) yanında ise müşriklerin ileri gelenlerinden birisi vardı. Resûlullah (s.a.s.) âmâdan yüzünü çevirip diğerine dönüyor ve ‘’söyleyeceğinde bir beis görüyor musun?’’ diyordu. ‘’Hayır’’ deniliyordu. Sûre bunun hakkında indirildi. VIII/525 (VIII/5570)
Tirmizî, İbn Hıbban ve Hâkim tahric etmişlerdir. 620 Zehebî: ''Buhari ve Müslim şartına göre sahihtir'' demiştir.621
616 Suyûti, a.g.e., VIII, 399 617 Suyûtî, a.g.e., VIII, 400
618 Ebû Dâvûd, Sünne, 21; Tirmizî, Kıyamet, 11; Ahmed b. Hanbel, III, 213; İbn Hıbban, a.g.e., XIV,
387(6468); Hâkim, a.g.e., I, 140 (230),
619 Tirmizî, Kıyamet, 11; İbn Hıbban, a.g.e., XIV, 386(6467); Hâkim, a.g.e., I, 140 (231), II, 414
355- İbn Abbas’tan rivayet edilmiştir: Resûlullah (s.a.s.) Efendimiz Kureyşin ileri gelenlerinden Utbe b. Rabia, Ebû Cehil b. Hisâm, Ümeyye b. Halef ve Abbas b. Abdulmuttalib ile özel olarak konuştuğu bir sırada ki, Resûlullah (s.a.s.) bunların îmâna gelmelerine çok özeniyordu. Abdullah b. Ümmi Mektüm adlı zat geldi. Resûlullah (s.a.s.) Ümeyye b. Halef ile fısıltı halinde konuşurken Abdullah, Hz. Peygamber’in (s.a.s.) Kur’ân’dan bir âyet okumasını istedi. ‘’ Ey Allah’ın Resulü! Allah’ın sana öğrettiğinden bana öğret.’’ dedi ve bunu tekrar etti. Resûlullah (s.a.s.) ona aldırmadı ve yüzünü buruşturup döndü. Sözünün kelimesinden hoşlanmayıp diğerlerine yüzünü çevirdi. Resûlullah (s.a.s.) konuşmasını bitirip kalkacağı sırada vahiy hali geldi. Gözlerini kapayıp daldı. ‘’Abese ve tevallâ ‘’ indi.
Bundan sonra Resûlullah (s.a.s.) ona ikram eder ve ‘’ merhaba, hakkında Rabb’ımın bana sitem ettiği kişi!’’ der ve ihtiyacını sorardı. VIII/525 (VIII/5570)
Suyûti ve Taberî tahric etmişlerdir. 622
356- Hz. Peygamber (s.a.s.) buyurdu ki: ﻪﻟ ﻆﻓﺎﺡ ﻮهو ناﺮﻘﻟا ُاﺮﻘی ىﺬﻟا ﻞﺜﻣ ناﺮﺟا ﻪﻠﻓ ﺪیﺪﺷ ﻪﻴﻠﻋ ﻮهو ﻩﺪهﺎﻌﺘی ﻮهو ﻩؤﺮﻘی ىﺬﻟا ﻞﺜﻣ و ةرﺮﺒﻟا ماﺮﻜﻟا ةﺮﻔﺴﻟا ﻊﻣ " Kur'ân'ı ezberleyerek okuyanın misali, sıfat ve şanı değerli ve takva sahibi elçilerle beraberdir. Kendisine zor geldiği halde teahhüd edip çalışarak okuyanın misali ise, ona iki ecir vardır." VIII/535 (VIII/5582)
Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî, İbn Mâce, Dârimî ve Ahmed b. Hanbel Hz. Âişe’den (Radıyallahu Anha) tahric etmiştir. 623
620 Tirmizî, Tefsir, 80/1; İbn Hıbban, a.g.e., II, 293 (535); Hâkim, a.g.e., II, 558 (3896) 621 Hâkim, a.g.e., II, 558 (3896)
622 Suyûti, a.g.e., VIII, 416; Taberî, a.g.e., XXX, 51
623 Buhârî, Tefsir, 80/1; Müslim, Misafirin, 244; Ebû Dâvûd, Vitir, 14; Tirmizî, Fezâilü’l-Kur’an, 13;
İbn Mâce, Edeb, 52; Dârimî, Fezâilü’l-Kur’an, 11; Ahmed b. Hanbel, VI, 48, 94, 98, 110, 170, 192, 239, 266
357- Ebûbekir es-Sıddık'a, "ebb nedir?" diye sorulduğunda: Allah'ın kitabında bilmediğim bir şey hakkında konuşacak olursam beni hangi gök gölgelendirir ve hangi yer barındırır?" demiştir. VIII/538 (VIII/5586)
İbn Ebî Şeybe Musannef’inde tahric etmiştir.624
358- Hz. Ömer minberde ﺎﻬﻴﻓ ﺎﻨﺘﺒﻧﺎﻓ dan ﺎﱠﺏا 'e kadar okumuş, "bunların hepsini biliyoruz, fakat ebb nedir?" demiş ve sonra elindeki âsâyı kırıp atarak demiştir ki: İlâhî hayata yemin ederim ki bunu anlamaya çalışmak bir zorlanma ve külfettir. Ey Ömer'in anasının oğlu! Ebben'in ne olduğunu bilmesen ne var? Bu kitaptan açıklananları arayın ve onunla amel edin. Bilemediklerinizi de Rabbına havale edin." VIII/538 (VIII/5586)
Hâkim ve Beyhakî Enes’den (r.a.) tahric etmişlerdir. 625 Zehebî: ''Buhari ve Müslim şartına göre sahihtir'' demiştir.626
359- Mü’minlerin anası Sevde binti Zem'a'dan şöyle rivayet edilmiştir: Hz. Peygamber (s.a.s.); ﻢﻬﻤﺠﻟا ﺪﻗ ﻻﺮﻏ ةاﺮﻋ ةﺎﻔﺡ ﺔﻣﺎﻴﻘﻟا مﻮی سﺎﻨﻟا ﺮﺸﺤی
ناذﻻا مﻮﺤﺷ ﻎﻠﺏ و قﺮﻌﻟا "İnsanlar Kıyamet günü yalınayak, çırılçıplak, sörpük va sarkık, ter, gem gibi boğazlarına takılmış ve kulaktozlarına çıkmış bir halde haşr olunurlar" buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Eyvah o ne sefillik, birbirinin ayıbına bakacaklar" dedim. ﻚﻟذ ﻦﻋ سﺎﻨﻟا ﻞﻐﺷ İnsanlar bundan meşguldür" buyurdu ve şu âyeti okudu: ﻪﻴﻨﻐی نْﺎﺷ ﺬﺌﻣﻮی ﻢﻬﻨﻣ ئﺮﻣا ﻞﻜﻟ "Onlardan her kişinin o gün kendisine yeter bir işi vardır." VIII/541 (VIII/5589)
Hâkim ve Taberânî Mu’cemu’l-Kebîr’de tahric etmişlerdir.627 Zehebî: ''Müslim şartına göre sahihtir'' demiştir.628
360- رﺎﻬﻨﻟﺎﺏ ﻪﻬﺟو ﻦﺴﺡ ﻞﻴﻠﻟﺎﺏ ﻪﺗﻼﺻ تﺮﺜآ ﻦﻣ "Gece namazı çok olan kişinin gündüzün yüzü güzel olur." VIII/541 (VII/5242)
624 İbn Ebî Şeybe, a.g.e., VI, 136 (30107)
625 Hâkim, a.g.e., II, 559(3897); Beyhakî, Şuabu’l-Îmân, II, 424(2281) 626 Hâkim, a.g.e., II, 559(3897)
627 Hâkim, a.g.e., II, 559(3898); Taberânî, el-Mu’cemu’l-Kebîr, XXIV, 34(91) 628 Hâkim, a.g.e., II, 559(3898)
İbn Mâce Câbir’den (r.a.) tahric etmiştir.629 TEKVİR SÛRESİ
361- İbn Ömer’den (r.a) rivayet ettiklerine göre Resulullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: ﺲﻤﺸﻟا اذا ْاﺮﻘﻴﻠﻓ ﻦﻴﻋ ىْار ﻪﻧﺎآ ﺔﻣﺎﻴﻘﻟا مﻮی ﻰﻟا ﺮﻈﻨی نا ﻩﺮﺳ ﻦﻣ
ترﻮآ , تﺮﻄﻔﻧا ءﺎﻤﺴﻟا اذاو ,
ﺖﻘﺸﻧا ءﺎﻤﺴﻟا اذاو "Her kim Kıyamet gününe gözüyle görüyormuş gibi bakmayı arzu ederse Tekvir, İnfitar, İnşikak sûrelerini okusun." IX/7 (VIII/5592)
Tirmizî, Ahmed b. Hanbel ve Hâkim tahric etmişlerdir. 630 Zehebî: ''Sahihtir'' demiştir.631
362- Ebû Hureyre'den rivayet olunduğu üzere Resulullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: "Muhakkak hakları sahiplerine vereceksiniz. Hatta boynuzsuz koyunun boynuzlu koyundan kısas yoluyla hakkı alınacak." IX/14 (VIII/5599)
Buhârî, Müslim, Tirmizî ve Ahmed b. Hanbel tahric etmişlerdir. 632 Ahmed b. Hanbel'in rivayetinde: "Ve hatta karınca karıncadan hakkını alacak."
Bulamadık.
363- Hz. Ömer ...ﺖﺟوز سﻮﻔﻨﻟا "cennetlik ve cehennemlik nefisler benzerleriyle bir araya getirilir." dedi. Sonra ﻢﻬﺟاوزاو اﻮﻤﻠﻇ ﻦیﺬﻟا اوﺮﺸﺡا âyetini okudu. IX/17 (VIII/5601)
Buhârî tahric etmiştir. 633
364- Numan b. Beşir (r.a) demiştir ki: Ömer b. el-Hattâb hutbe okuyordu, dinledim. بﺎﺤﺻاو ﺔﻨﻤﻴﻤﻟا بﺎﺤﺻا ﺎﻣ ﺔﻨﻤﻴﻤﻟا بﺎﺤﺻﺎﻓ ﺔﺛﻼﺛ ﺎﺟاوزا ﻢﺘﻨآو
629 İbn Mace, İkâmet, 174
630 Tirmizî, Tefsir, 81/1; Ahmed b. Hanbel, II, 27, 36; Hâkim, a.g.e., IV, 620 (8719) 631 Hâkim, a.g.e., IV, 620 (8719)
632 Buhârî, Edebü’l-Müfred, I, 74(183); Müslim, Birr, 60; Tirmizî, Kıyamet, 2; Ahmed b. Hanbel, II,
235, 301, 323, 372, 411
نﻮﺏﺮﻘﻤﻟا ﻚﺌﻟوا نﻮﻘﺏﺎﺴﻟا نﻮﻘﺏﺎﺴﻟاو ﺔﻤﺌﺸﻤﻟا بﺎﺤﺻا ﺎﻣ ﺔﻤﺌﺸﻤﻟا " âyetini okudu. Sonra ﺖﺟوز سﻮﻔﻨﻟا اذاو âyetini okudu ve daha sonra رﺎﻨﻟا ﻰﻓ جاوزاو ﺔﻨﺠﻟا ﻰﻓ جاوزا "bazı eşler cennette, bazıları cehennemdedir" dedi. IX/17 (VIII/5601)
Taberî tahric etmiştir. 634
365- Yine Numan b. Beşir merfu olarak Hz. Peygamber (s.a.s.)'den rivayet ederek şöyle demiştir: ﺖﺟوز سﻮﻔﻨﻟا اذاو "durebâ" (sınıflar ve benzerleri)dır, yani, ﻪﻠﻤﻋ نﻮﻠﻤﻌی اﻮﻧﺎآ مﻮﻗ ﻞآ ﻊﻣ ﻞﺟر ﻞآ "Herkes, kendisi gibi amel eden her toplulukla beraberdir." dedi. Zira yüce Allah: ﺔﺛﻼﺛ ﺎﺟاوزا ﻢﺘﻨآو نﻮﻘﺏﺎﺴﻟاو ﺔﻤﺌﺸﻤﻟا بﺎﺤﺻا ﺎﻣ ﺔﻤﺌﺸﻤﻟا بﺎﺤﺻاو ﺔﻨﻤﻴﻤﻟا بﺎﺤﺻا ﺎﻣ ﺔﻨﻤﻴﻤﻟا بﺎﺤﺻﺎﻓ نﻮﻘﺏﺎﺴﻟا buyuruyor ki, bunlar "durebâ" dır dedi. IX/17 (VIII/5601)
Suyûti tahric etmiştir.635
366- ﻢﻬﻨﻣ ﻮﻬﻓ مﻮﻘﺏ ﻪّﺒﺸﺗ ﻦﻣ "Kim bir topluluğa benzerse o da onlardandır." IX/17 (VIII/5602)
Ebû Dâvûd ve Ahmed b. Hanbel İbn Ömer’den (r.a.) tahric etmiştir.
636 Şuayb Arnavût, Ahmed b. Hanbel’deki rivayetler için, ‘’İsnadı zayıftır.’’637
demiştir.
367- Hz. Ömer’in (r.a) şöyle dediği rivayet edilmiştir: Temim kabilesinden Kays b. Asım Resulullah’a (s.a.s.) geldi ve: "Ben, dedi, cahiliye döneminde sekiz kızımı diri diri toprağa gömdüm." Hz. Peygamber (s.a.s.): "Herbirine karşılık bir köle azat et." buyurdu. Kays: "Benim develerim var." dedi. Hz. Peygamber (s.a.s.): "O halde her birine karşılık bir deve kes." buyurdu. IX/19 (VIII/5604)
Taberânî el-Mu’cemu’l-Kebîr’de ve Bezzar Müsned’inde tahric etmişlerdir. 638 Beyhakî Sünen’de benzer bir rivayet tahric etmiştir.639
634 Taberi, a.g.e., XXX, 69 635 Suyûtî, a.g.e., VIII, 7
636 Ebû Dâvûd, Libas, 4; Ahmed b. Hanbel, II, 50, 92 637 Ahmed b. Hanbel, II, 50(5114, 5115), 92(5667)
368- ﻪﻠﺒﻗ ﺎﻣ ّﺐﺠی مﻼﺳﻻا "İslâm, kendisinden önce olanları keser atar." IX/19 (VIII/5604)
Ahmed b. Hanbel ve Beyhakî Amr b. As’dan (r.a.) tahric etmişlerdir.
640 Şuayb Arnavût, Ahmed b. Hanbel’de geçen rivayetlerden biri için, ‘’İsnadı,
Abdullah b. Lühey’a’nın hıfzının kötü olması nedeniyle zayıftır.’’641 demiştir. 369- Sa'sa'a'dan şöyle rivayet edilmiştir: "Ey Allah'ın Resulü! dedim. Ben cahiliyye devrinde bazı işler işledim. Onlarda bir ecir ve sevap var mıdır? Diri diri gömülecek olan üçyüzaltmış kız çocuğunun hayatını kurtardım. Her birini iki tane on aylık gebe deve ile satın alırdım. Bunlarda bana bir ecir var mıdır? Hz. Peygamber (s.a.s.) buyurdu ki: "Sana onun ecri var. Çünkü yüce Allah sana nimet olarak İslâm'ı verdi." IX/20 (VIII/5609)
Hâkim tahric etmiştir. 642
370- Huzame binti Vehb'ten şu rivayeti yapılmıştır: Resulullah’a (s.a.s.) azil hakkında soru soruldu. Resulullah (s.a.s.): ّﻰﻔﺨﻟا دْاﻮﻟا ﻚﻟذ "O gizli çocuk öldürmedir." buyurdular. IX/21 (VIII/5605)
Müslim, İbn Mâce, Ahmed b. Hanel ve Hâkim tahric etmişlerdir. 643 371- ﻪﺘﻣﺎﻴﻗ ﺖﻣﺎﻗ ﺪﻘﻓ تﺎﻣ ﻦﻣ "Kim ölürse kıyameti kopmuş demektir." IX/29 (VIII/5605)
Aclûnî Keşfü’l-Hafâ’da yukardaki şekilde, Ali el-Müttaki Kenzu’l- Ummal’de, ﻪﺘﻣﺎﻴﻗ ﺖﻣﺎﻗ ﺪﻘﻓ ﻢآﺪﺡأ تﺎﻣ اذإ şeklinde tahric etmişlerdir. 644 Ali el- Muttaki, ‘’Askerî Emsal’de Enes’den rivayet etmiştir. O'nda Dâvûd b. El- Mahber vardır. Kezzabdır. Anbese b. Abdurrahman Metruktur. Muhammed b.
638 Taberânî, el-Mu’cemu’l-Kebîr, XVIII, 337(863); Bezzar, Müsned, I, 355(238) 639 Beyhakî, Sünenü’l-Kübra, VIII, 116
640 Ahmed b. Hanbel, IV, 198, 204, 205; Beyhakî, a.g.e., IX, 123(18069) 641 Ahmed b. Hanbel, IV, 204(17846)
642 Hâkim, a.g.e., III, 707(6562)
643 Müslim, Nikah, 141; İbn Mâce, Nikah, 61; Ahmed b. Hanbel, VI, 361, 434; Hâkim, a.g.e., IV,
77(6937)
Zâzân içinde Buhârî, ''O'nun hadisi alınmaz.'' dedi.'' demiştir.645 Dâvûd b. El- Mahber için Ebû Zur'a: ''Daîfu'l-Hadis'', Nesâî. ''Zayıftır'', Dârekutnî: ''Metruku'l-Hadis'' demişlerdir.646 Buhari: ''Münkerü'l-Hadistir. '' Şebihe La Şey' '' demiştir.647 Ahmed b. Hanbel de: ''Yüşbihü La Şey' '' demiştir. İbn Hıbban da: ''Sikalardan Hadis Uydurur'' demiştir.648 Anbese b. Abdurrahman için Ebû Zur'a: ''Münkerü'l-Hadis, Vâhiyu'l-Hadis'', Ebû Hatim: ''Metruku'l- Hadis'', Ebû Dâvûd, Nesâî ve Dârekutnî: ''Zayıf'', Ebu'l Feth el-Ezdî: ''Kezzabtır.'' demiştir.649 Muhammed b. Zâzân için Buhari: ''Münkerü'l- Hadistir, hadisi alınmaz'', Ebû Hatim: ''Metruku'l-Hadis, hadisi alınmaz'' demişlerdir.650