Óamd-i bî-óadd u sitâyiĢ-i lâ-yuèadd sezâvâr-ı Allahu‟ã-äameddir ki beyn-el kâf ve‟n-nun nâôım-ı naôm-ı mükevennâtdır ve Ģükr-i lâ-yuóãa Ģâyeste-i dâver yuèizzu men yeĢâéu ve yuõillu men yeĢâédır èibâdetu‟Ģ-Ģuèarâ yettebièuhum-ul àâvun‟dan Ģuèarâ-yı Ġslâmi serkeĢte-i vây-i fî kulli vâdîn yehîmûn itmeyüp istiånâ-yı „‟elleõîne âmenû‟‟ birle óadd-i ùarîú-i necâtdır ve sipâs èale‟d-devâm ferzâm-ı fermân fermâ-yı õü‟l-celâl ve‟l- ikrâmdır ki irâdet-i ezeliyyesi fıùrât-ı nâçîzde eczâ-yı ãûriyye iòfâ meĢiyyet-i lem- yezelliyesi òâk-i küdûret-âmizde ãûret-i beĢeriye peydâ idüp nuùú-ı faãîó ve kiyâset-i ãaóîó èaùâ itmiĢdür ki fevc-i beĢer edâ-yı kelimât- cân fezâlarıyla gürûh-ı vuóûĢdan mümtâz olmuĢ ve óarekât-ı dil-ârâlarıyla ãûret-i menúûĢdan imtiyâz bulmuĢ ve minnet-i maóø-ı ferâòûr-ı Mennân-ı bióaúú ve Õannân-ı muùlaúdır ki ecsâd-ı benî âdemde kalb-i selîm ve ùabè-ı mustaúîm-i meknûn eyleyüp ârâyiĢ-i „‟veleúad òaleúnâl insâne fî aóseni taúvîm‟‟ ile nevè-i insânı serefrâz ve nevâziĢ-i „‟veleúad keremnâ benî âdem‟‟ birle envâè-ı óayvândan mümtâz kılmıĢ
Öıùèa
Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün,
Sipâs-ı bî-èadeddür lâyık-ı Õallâú-ı bî-hemtâ Ki ãunè-ı úudretinden eyleyüp iôhâr-ı berâyâ
Türâb-ı tîrede rûó u Ģuèûr u nuùú-ı hûĢ u gûĢ Kelâm u ãavt u ãûret ùabè-ı mevzûn eylemiĢ peydâ
Zihî òüdâvend-i aèôam ki saèâdet-i cümle maòlûúatdan èizzet-i bî-zevâli sûd- mend olmaduúuna Ģeúâvet-i mecmûèa-i mevcûdâtdan èaôamet-i celâlî gezend bulmaduúuna bürhân Ġnnallahe àaniyyun èanil-èâlemîn âfitâb-sân sipihr istiànâsında
dıraòĢândır dürûd-ı nâ-mevcûd Ģâyeste-i maùlaè-ı àazel-i dilbend-i òilúat ve maútaè-ı terkîbbend-i dil-pesend-i nübüvvetdir ki cevher-i vücûdundan zerrât-ı mükevvenât peydâ ve gevher-i bûdundan ùabaúât-ı kâéinât ber-pâ olup secencel-i òilúat-ı eĢyâ ãafâ ve tenezzül-i emîn dahi Õudâ intihâ bulmuĢ muècizât-ı ôahiresinden „‟iúterebetis-sâèatu ve in Ģaúúal úameru‟‟ ber-emr-i muòtaãar olduğu eôherdir åenâ-yı bî-yama sezâvâr gülçîn-i gülistân „‟subóhânelleõi esra‟‟ ve òalvet-güzîni „‟åumme denâ fetedellâdır‟‟ ki nümâyet-i úurbetine „‟fekâne úâbe úavseyn ev ednâ‟‟ ve nihâyet èizzetine „‟fe evóâ ilâ èabdihi mâ evóâ‟‟ fermân-ı muèteberdir taóiyyât-ı èâlemiyân èâlem-i nâ-sût ve teslimât-ı sâkinân-ı mülk-i melekût Ģâyân-ı bâde-nûĢ „‟innâ aèùeynâke‟l-kevåer‟‟ ve Ģâyegân-ı pîrâye nûĢ inneĢânieéke hüvelebter‟dir ki ôuhûr-ı nûrundan èâlemîn-i kemâl ve nûr-i ôuhûrundan dâreyn-i cemâl bulup meĢâèil-i efrûz-ı câdde-i her mesâéil-âmûz fevc-i enbiyâ olmuĢ âsâr-ı èicâz lebinden “vemâ yenùeúu èanil hevâ„ bir eåer olduku muúarrerdir
Öıùèa
Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün
Vücûd-ı kâyinâtıñ menbaèı nûr-i Muóammeddir Ne kim peydâya gelmiĢ maùlaèı nûr-i Muóammeddir
Nübüvvet maùlaèı maènâdadır nûru ve ãûretde Dahi naôm-ı nübüvvet maúùaèı nûr-i Muóammeddir
Zihî nebiyyi ekrem ki rifèat-i èizzeti istióúâr-ı fevc-i füccârdan bi‟l-mürre ziyân ve Ģevket-i nübüvveti inkâr-ı gürûh-ı küffârdan bir õerre noúãân bulmaduúına óüccet ve „‟kefâ billâhi Ģehîdâ‟‟ mâh-ı tâbân ãıfat-ı felek rifaètinde tâbândır vesselâm kâffe-i enâm sezâvâr-i âl u aãóâb õevî‟l-èizzi ve‟l-iótirâm çâr-yâr-i kirâmdır ki òulefâ-yı taòt-ı nübüvvet ve vüzerâ-yı mesned-i risâlet olup èimâd-ı erkân-ı dîn-i mübîn ve revnaú-efzâ-
47
yı Ģerè-i mübîn olmuĢlar deryâ-yı kerâmetlerinden eyâdi-i mükerremelerinde eõkâr-ı aócâr keúiùreten mine‟l-bióâr olmak âĢikârdır
Feèûlün Feèûlün Feèûlün Feèûl
Ebûbkirdir revnaú-efzâ-yı dîn èÖmer nâôım-ı naôm-ı Ģerè-i mübîn
Reh-i óaúúa èOåmândır reh-nümâ èAlî püĢt-i dîn úâtil-i müĢrikîn
Zihî aãóâb-ı ûlûl-elbâb-ı güzîde vü muóterem ki gürûh-ı bed-òºâhân òilâfetlerine iètiúâd itmedügünden kerâmetlerine øarar ve ùâyife-i gümrâhân kerâmetlerine iètimâd kılmaduúından velâyetlerine òaùır irmedügüne èâlem-i kerâmet ve mülk-i velâyetlerinde lemèa-ı eóâdîå-i nübüvviye ve Ģuèle-i aúvâl-i Muãùafaviyye bâ òuãûã esièayyi envâr-ı „‟velleõine meèahu eĢiddâéu èalel kuffâri ruhemâéu beynehum terahum rukkeéen succeden‟‟ peyveste lemeèân ve fürûzândır emmâ baèad nigârende-i ãaóîfe-i èaĢú-âmîz ü raúam-ı künende-i ãafóa-i Ģûr-engîz óaúîr nâ-çîz Ġsmâèîl Nâkâm òalef merhûm el-óâcc Muóammed biñ en-Nuòvî ed-Dağıstanî hemîn nehciyle Ģeró-i aóvâl ve iõhâr-ı mâfil bal ider ki Ģeb-i ùufûliyyetimde âfitâb-ı mezûniyyet-i sipihr-i ùabîèatımda ender óicâb bulunup bâ müdâd Ģebibetimde tulûè itdükde pertev-i Ģuèâèı èâlemde dıraòĢân ve lemèa- ı ĢaèĢaèsı cihânda tâbân olup mürûr-ı dühûr ile dâhil-i silk-i Ģuèarâ ve meõkûr elsine-i büleàâ oldum ve èubûr-ı Ģuhûr ile beyne‟l-enâm iĢtihâr-ı tâm buldum tâ güftârım èâlemde sûd-mend ü óikmet-âmûz olup ve eĢèârımı èâlemiyân dil-pesend ü ciger-sûz bulup gâh gazeliyyâtım hem-râz-ı èâĢıúân ü gâh tercîèâtım naàme-pervâz-ı maóbûbân olurdu
Öıùèa
Fâèilâtün Fâièlâtün Fâèilâtün Fâièlün
Veh ne hoĢ bâúî òalefdir tabè-ı mevzûn u selîm Ehl-i tabèı tâ ebed èâlemde meõkûr eyliyor
Olsa da bir üftâde bir óaúîr u òºâr eğer Meclis-i erbâb rifèât içre maóøûr eyliyor
Nihâyet ùabè-ı füsûn-sâzım iòtirâè itdüğü eĢèârdan herkesde müstemiè olmuĢdu ve òayâl-i bedîè-i perdâzım ibdâè kılduúı gazeliyyâtdan her kimse ki feyø bulmuĢdu bir dîvân-ı bedîè iòtirâèını iltimâs itdiler ve óesebu‟l-iltimâs berâhîn yeritdiler ki mâ-dâm dükkân-ı pür metâè-ı girân bahâdır bestedir sûd virmez ve úadr-i metâè èarø-ı harîdâr olunmadın meĢhûr olmaz keõalik tâ cevâhir tâ binâñdır sandukdur nefè kılmaz ve naôar- gâh-i ûlûl-ebãârda cilve-ger bulunmadın cevheriyeti ôuhûr bulmaz pes dükkân-ı ùabè-ı Òudâ-dâdın ki mâ-lâ-mâl kâlâ-yı meróamet-i rabbânidir küĢâd bulunmasına ve kân-ı òâùır-pâk-ı nejâdıñda mazhar-ı cevâhir-i óikmet-i sübóânidir pîĢnihâd olunmasına ãarf-ı himmet kıl da ol kala âĢikâr olsun ve bu cevâhir iĢtihâr bulsun tamamlayan behre-mend olsun silsile-i sülk-i buòlâda derbend kalmayasın.
Fâèilâtün Fâièlâtün Fâèilâtün Fâièlün
Ġki ùabè-ı müstaúîm imiĢ kerâmet-i óaú saña Dutma zindan derdiniñ içre maóbûs-i õelîl
Böyle kenz-i bî-nihâyet ãarfına taúãîr idüp Kendiñi kılma cihânda dâòil-i silk-i baòîl
49
Zîrâ èilmden èâlimi bî-behre itmek baòıl-i muùlaúdır ve baòıl ise „‟velâ yeósebenelleõine yebòelune bimâ âtâhumullâhu min faêlihi huve òayren lehum bel huve Ģerrun lehum‟‟ feóvâsınca iåm-i muóaúúakdır bâ vücûd înki diyârımız zamânımıza gibi diyâr-ı diğer èindinde Ģûre-zâr var efserde ve Ģermende iken lillahi‟l-óamd teéåîr-i óikmet sübóâni bostân vilâyetimizde gül maúãûdu èarãa-i vücûda getürmiĢ ve taúdîr-i úudret biennâ gülistân diyârımızda bülbül-i matlûbu èâlem-i Ģuhûda yetürmiĢ baèd-el ân àubâr-ı diyârımız tûtiyâ-yı dîde-i aàyâr ve tâ inúirâø-ı zamân-ı memâlik-i sâyire olmak Ģâyândır.
Öıùèa
Mefâèîlün Mefâèîlün Feèûlün
Sana kılmıĢ müsellem feyø-i Bârî Beyân keĢfini genc-i maènânıñ
Ôuhûr it cevheriñ ârâyiĢ eyle èArûs-ı lafôa bu genc-i nihânın
Gazelden bu èarûsa óacle kıl tâ Mekîni pür Ģeref kılsun mekânıñ
Gazeldir riĢtesi yâúût naômıñ Gazeldir revnaúı ùabè-ı revânıñ
Gazel söyle ki istièdâd-ı ùabèıñ Gazeldir eyleyen iôhâr Ģânıñ
Püzüpdür revnaú-ı naômı zamâne Sen ol revnaú dihi bir dahi anıñ
Seniñle òatem bulsun naôm devri Ki sensin nâôımı âòir zamânıñ
Fil-óaúîúat anlardan hemîn pend-i dilbend-i ãadâúat-âmîzi gûĢ ve bu naãîóat-ı sûd-mend dil-âvîzi âvîze gûĢ-i hûĢ idüp icâbetini sezâ ve imtinâèını nâ-revâ bulup bir zamân ser-keĢte-i ãaórâ-yı taóayyür u àavùadır deryâ-yı tefekkür olup èâúibet iôhâr-ı cevâb kıldım ise de hemîn emirde ne icâbete iútidârım ne muòâlefete iòtiyârım var zîrâ „‟el-merué fî fesóeti mâlem yeúul Ģièren ev yuélefâ kitâben‟‟ muãdâkınca füsóat-ı sükûtdan tengnâ-yı úîl-i úâle intiúâl vûsèât-i ãumûtdan zevâyâ-yı iètirâøda erbâb-ı àaraøla cidâle iĢtiàâl her óâlde aóvâl ehli óâle bâèiå-i melâl u mûriå-i kelâldir èalel òuãûã gûĢe-i sükûtda niĢîmen ü zâviye-i ãumûtda mesken dutmak belki âåâr-ı suòeni nusòa-i hayâlden nesò idüp bil-mürre unutmak yeğdir güftâr-ı dil-âzâr ile dil-âzâr-ı müstemièân olmadan
Fâèilâtün Feèilâtün Feèilâtün Faèlün
Her kim ki ola güftârı dil-âvîz u melîó Aña leb-bestelik elbette değil Ģâyeste
Bir kesün úavli dil-âzâr u cefâ ger olsa Aña Ģâyestedir ancak ki ola leb-beste
Likin biúadr-i imkân iùâèat-ı fermâyiĢ-i dostân resm-i muóabbet ve icâbet-i emr-i óubbân âyîn-i mürüvvet olduúından ve hemçonîn
51
Öıùèa
Fâèilâtün Fâièlâtün Fâèilâtün Fâèilün
Kim ki ùabèı pâk Ģâèir olsa söyler Ģièir kim ġâèiri eĢèârı eyler èâlem içre ser-bülend
Ùabè kim andan cihânda behre yok nâ-pâkdır Ùabè-ı pâk oldur ki andan èâlem olsun behre-mend
Maømûn nice sermed-i ilahi ki ùabè-ı mustaúimdir tabèımda âĢikâr iken pinhân dutmaúı endâze-i mürüvvetden devr ü devlet ebed nâ-mütenâhî ki ùabè-ı selîmdir derûnumda pâyidâr iken her âyine unutmaúı úâèide-i himmetden mehcûr gördüm el-óaú dîde-i bînâberle nâ-bînâ-vâr ve zebân-ı gûyâ ile güng-sâr-ı evúât güõârlık küfr-i èaôîmdir nice ki „‟úâle keõalike etetke âyâtinâ fenesîtehâ ve keõalikel yevme tunsa‟‟ hemin emre vennaã-ı úadîmdir fehaõâ óaãîn óaãîn tevekkülde muóteãin olup bir èahdde geh iúiøâ-yı zamân-ı èayn èâlemi nâ-bûd idüp èâlemi mücerrred elem u ser-i mihr u muóabbeti fersûde-i zîr-pâ-yı èâlem kılup dânâ ednâya munúalib ve ednâ èizzete aúreb olduúından her ùarafda ekâbir-i bülend-i èazîmet õelîl ü pâymâl-ı óaúâret olup var eõel-i dûn himmet-i èizzet ü mürâtib-i rifèat bulup kerem-i aàniyâ mekr u merk u Ģükr-i fuúarâ baàî vü reĢk olmuĢdu ve bir èaãrda geh taúâøâ-yı devrân èâlemiyânı dâéire-i endîĢede óayrân ve ehl-i cihânı nâyire-i teĢvîĢde sûzân idüp suòen-i perverân maúâm-ı taósînde töhmet ü nükte-sencân èavø-ı âferînde melâmet bulduúundan her cânibde úadr-i maèrifet-i pest u èâlem-i cehâlet-perest olup ĢîĢe-i dâniĢ-i Ģuèûr tîĢe-i àurûr ile Ģikest bulup ehl-i óâl üftâde-i miónet u melâl olup úîl u úâl bî-maènâdan èizlet-i iòtiyâr itmekde ve ehl-i kemâl dil-i füruzân-ı ferzende âteĢ-i himmet-i cehhâlden her zamân sûz-i cân-güõâr bulup dehr-i sufle-nevâz-ı bî-vefâdan dâğdâr gitmekde idi bir dil pür derd ile ki hezârân derd-i dil-òırâĢ anda pâyidâr ve bir òayâl-i derd-i pür-derd ile ki hezârân hezâr teéessüf ve kâĢ bunda pedîdâr idi dâmen-i èazîmeti kerem-i himmete bend
ü kemer himmeti miyân-ı èazîmete kemend idüp bièinâyet-i tevfîú-i rabbânî bi-ièânet-i èavn-i subóâni bidâyeti bir úaãide ile esâs-gîr ve gâyeti üç tercîè bir müseddes ve üç terkîb-i bend birle iòtitâm-ı pejîr bir dîvân-ı bedîè iòtirâèına Ģürûè ve ihtimâm itdim sipihr-i ãaón-ı sîmde her óarf üzre besân-ı heft nejâd-ı felek efrâd-ı sebèeden müretteb gazel-i heftgâne terúîmine úalem yürütdüm ve hengâmına hemîn gevher-i maòzûni òazine-i úudretden hüveydâ ve bu cevher-i medfûni defîne-i óikmetden peydâ idüp vâøiè-i óaúúa beyân oldum künûz-i àaybde hemîn meknûni riĢte-i tariòinde münteôim buldum.
Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün
Bu dürr-i kenz-i gaybı kim cihânda eyledim peydâ Ser-efkârı kıldım fikr târiòiyle ider ceyb
Ki manôûm eyleyim hem riĢte-i târiòine yekser O dürlerden de anlarda nümûdâr olmasun bir àayb
Velî her dürr kim peydâ kılurdum süóenc-i èâlemden Hemân dürler kılurdu èâúibet göñlümde peydâ reyb
Kalup Nâkâm âòir bu òayâlât-ı ıøùırâbdan Yaúîne uğramıĢken mûlarımda ihtimâl-ı Ģeyb
Künûz-i gayb-i dürri olduúundan lafô-i târîòiniñ
Lisân-ı gaybden gûĢ eyledim dürr-i künûz-i àayb (1299)
Ümmîd ki gülçînân-ı gülistân-ı maèânî gülĢen müĢâhidesinde gülçîn olduúlarında dest-i óaúâret dırâz itmeyüp ferâyió-i ruó-baòĢ-ı maèânî dil-küĢâsında behçet-endûz olup gonça-i èibârâtını taósîne úarîn u ãadr-i niĢînân-ı mecâlis-i nüktedânı
53
encümen-i müùâlaèasında niĢîmen bulduúlarında dehân-ı Ģemâtet bâz itmeyüp iĢâret-i dilkeĢ ü rumûz-ı cân-fezâsından meserret-i dil-efrûz bulup nikât-ı kinâyâtını úarîn-i âferîn iderler eğer „‟likulli nebiyyin èaduvvun‟‟ feóvâsı „‟ve‟l-meréu èaduvvun mâ cehlehu‟‟ maènâsı netîce-nümâ olup cehhâl-i bed-i òaããâl ki èadâ-yı ehl-i kemâldir zebân-ı Ģemâtet açarsa ne gam ve óassâd-ı fâsid-i òayâl ki düĢmenân-ı ehl-i óâldir âteĢ-i töhmet saçarsa ne elem ki Ģemâtet-i cühelâ-yı bed-i endîĢeden òavâùır-ı fuøalâ mest- mend olmaz ve töhmet-i süfehâ-yı óased pîĢeden saèâdet-i ezeliyye gezend bulmaz.
Fâèilâtün Fâièlâtün Fâèilâtün Fâièlün
Faøl-ı fâøıl töhmet-i cehhâldan bulmaz ziyân Zümre-i dânâya irmez ùaèn-ı nâdândan zevâl
Ehl-i ùabèa ùabèı nâ-mevzûn èayb itse ne èayb Kim gürûh-ı câhilândır óâsid-i ehl-i kemâl
Ġlahî hemîn nigâr-ı nâme-i dil-âvîz ki pür èazîz ü zâde-i ùabè-ı óikmet-âmîzdir tengnâ-yı èademden himmet-i óikmetiñ birle ferâònâ-yı vücûda ve ãaórâ-yı àaybden eåer-i óikmetiñ ile feøâ-yı Ģühûda gelmiĢ el-ân ãarf-ı maèânî dil-fürûz idüp taóãîl-i metâè taósîne èazm-ı seyâóat itmiĢ ve beõl-i nuúûd-ı rumûz-ı óikmet-âmûz kılup tecmîè-i kâlâ- yı âferîne terk-i ferâgat kılmıĢ ne mekâna giderse muóterem ve âåârıñ dil-keĢ ve ne maúâma irerse mükerrem ve dîdârın müserret-baòĢ idüp tâ günbed-i nüh revâú devvâr u müsned heft evrâú-ı pâyidârdır hezerân ü her ân èavârıø-ı âĢikâr ü nevâúıø-ı pinhândan „‟ila yevmül emân‟‟ óıfô-ı emânıñdadır emân idesen bâ-òuãûã evvelâ âfet-i lisân-ı úârî-i nâ-hemvârdan ki gâh èalemi èilm ü ebi âb okuyup èadem-i istièdâdından künhünü künh ü dühnü dühn söyleyüp künc ü úarnden úarn farúını dîde-i idrâkı görmez ve gâhî àadri àadr u iòrâbı iòrâb kılup Ģuèûr-ı òatâ zâdenden òaùù u ferâàatı fezâèat eyleyüp sencden senc ve eòassdan aósen-i faølına derk-i òaùernâkı irmez.
Mefâèîlün Mefâèîlün Feèûlün
Galaù-ı òuvânıñ Õudâvendâ vücûdu Cihândan tâ cihân var dûr olsun
Zebân-ı güng-i güftârı dutulsun Kulaúı ker gözü bî-nûr olsun
Ki tâ erbâb-ı dâniĢ naôm u neåri Hemân nâ-fehmden mestûr olsun
æâniyen òasârat-ı òâme-i kâtib òaùâ-kârdan ki gâh taãóîf-i úalem mûcib-i elemi taèbîri taàyîr ve serâbı Ģarâb idüp keåret-i nuúâù midâdından èarãayı èarøa ve feøâyı feøâóat eyleyüp rencden renc ve secenden suòen tafãîline ãarf-ı himmet kılmaz ve gâhî taórîf-i kilk-i mûriå-i nedmi neåri neĢr ve èaõbı èaõâb kılup õihn-i saúîm-i pür- fesâdından ãafóanı ãaffa seyâóatı sâóit eyleyüp sîòden sipenc ve kâhinden kühn farúında èadem diúúatini bâèiå töhmet ü sebebi melâmet bilmez.
Öıùèa
Fâèilâtün Feèilâtün Feèilâtün Feèilün
Ol nüvisendede naúĢ-i úaleminden gâhî Okunur èarø èarø gâh olur lâbüd-i bed
Olup engüĢtü úalem tâ ebed èâlemde anıñ Dest-i engüĢtünü nâ-bûd ide Allah aòad
Tâ ki tîà-i úalemi itmesün elfâôı dahi Gâh maènâda gehî lafôda maúùûèu‟l-yed
55
Ve åâliåen gâret-i ùabè-ı óâsid-i fesâd-pîĢe ü sirúat-ı sîret-i nâôım-ı óased-ı endîĢe dilde gencîne-i eĢèârda gevher-i maènâ vü cevher-i elfâôımı teferrüc kıldukda leb-i taósîn bâz itmeyüp eôhâr-ı óased u dest-i teùâvül dırâz idüp gâh dürc-i elfâôdan gevher-i maènâyı alup riĢte-i elfâô diğerle intiôâmına tebdîl virmek sermâye-i hünerleri ve gâhî cevher-i maènâyı dürc-i elfâô-ı zîbâsıyla çalup laf-ı òilâf birle cilve-i teĢâèür göstermek eåer-i nâ-muèteberleridir.
Öıùèa
Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün Mefâèîlün
Girüp her kimse kim gencîne-i eĢèâra èâlemde TemâĢâ eyleyüp de eyleyüp âòir óased peydâ
Açup dest-i teùâvül olmayup úâniè temâĢâdan Çalarsa gevher-i elfâô alırsa cevher-i maènâ
Alan maôlûmlar dâdîn-i óaúîúî muntaúîmsin sen Anı güm nâm kıl rüsvâ-yı èâlem eyle yâ mevlâ
Raómet-i óaú hemân büleàâ-yı pâk fıùrat-ı ferruò-ı nejâdı ve maàfiret-i rabbil felaú hemân feøâ-yı feròunde sîret-i pâk-ı nihâdı deryâft Ġtsün de hemîn Ģâhid-i nûrsun ruòsârına gül-gûne-i inãâf ile zînet ü àâze-i elùâf birle leùâfet virüp ve nâôım-ı óaúîri duèâ-yı òayr ile yâd iderler âmîn yâ muèîn ve‟s-selâmu èale‟l-murselîn ve‟l- óemduli‟llahi rabbi‟l-èâlemîn yâ hû
[ KASĠDELER ]
Bi‟smi‟llâhi‟r-raómâni‟r-raóîm
Mefâèilün Feèilâtün Mefâèilün Feèilün
1 Òuceste ãubó-demi kim bahâr-ı bâà-ârâ Kılup cihânda diğer-gûne naúĢlar peydâ
2 äaóâyif-i çemeni eylemiĢdi Enkilyon Kitâb-ı gülĢeni kılmıĢdı nüsòa-i kübrâ
3 Ser-â-ser èâlem-i nâsûtda olup ôâhir Tedârükât-ı çehâr ümmehât-ı heft-âbâ
4 Cihân bir özge olup olmuĢ idi Ģevú-engîz Çemen bir özge olup olmuĢ idi õevú-efzâ
5 Besân-ı sidre semen-sâyesiydi meémen-i rûh Miåâl-i ravøa-i dârü‟s-selâm idi ãaòrâ
6 Riyâø-ı òuld-ı berîne dönüp çemen ãaónı Feøâ-yı gülĢen olup èayn-ı cennetü‟l-meévâ
7 Cihânı yek-sere meĢàûl idüp teferrüc óâl Ġrâden olmuĢ idi güm taãavvur-ı ferdâ
8 èArâyis-i çemenin ãafóa-i cemâlinden Ôarâfet ile ãabâ olmuĢ idi perde-güĢâ
57
9 Ùarab mecâlisi bulmuĢdı bâàda revnaú Feraó maóâfili olmuĢdı râàda ber-pâ
10 Riyâó-ı gâliye gerdân hevâ ùarâvet-i baòĢ Nesîm-i ãubódı meĢĢâùa-i çemen-pîrâ
11 Hezâr zâr olup gülĢen içre râmiĢ-ger Kılup hezâr dil-âvîz laónlar icrâ
12 GetürmiĢ idi sürûd-ı sürûra ervâóı Dil-i füsürdeleri eylemiĢdi õevú ióyâ
13 Bu bezm-i neĢée-füzûde güzer kılup ben hem Çemende olmuĢ idim bülbül ile nağme-serâ
14 Úarâr-gâhım olup künc-i bâà-ı sâye-i serv Neôâre-gâhım olup çehre-i gül-i óamrâ
15 Ġdüp çemende nigeh sû-be-sû Ģükûfelere Riyâø-ı heĢt behiĢte kılurdum istiğnâ
16 äafâ-yı ãubódan âvâze-i çekâvekden Derûn-ı dilde dem-â-dem füzûn olup sevdâ
17 Sipâh-ı bâğ u çemen leĢker-i bahâr-ı âòir Alup karârımı kıldı Ģükûhumu yağmâ
18 Sükûn-ı sekrde kaldım nesîm kıldı meded Gelüp âfâúta itdim neôâret-i uòrâ
19 Ùarâvet-i çemen reng-i gül hevâ-yı bahâr äadâ-yı úûmri gül-bang-ı bülbül-i Ģeydâ
20 Zemâneden eåer-i mióneti kılup nâ-bûd Ġderdi úayd-ı elemden zemâniyâni rehâ
21 Ġdüp óavâsımı der òaù Ģode bu hengâme Kılup Ģuèûrumu vâle bu Ģûr bu gavgâ
22 Sürûr iderdi tezâyüd göñülde her laóôa Füzûn olurdı dem-â-dem çemende reng ãafâ
23 Ne bende bîm-i Ģeb-i gûr u ãubó-i rustâ-òîz Ne bâğda eåer-i miónet-i zemân-i Ģitâ
24 Ùaraf ùaraf çemeni seyr iderdim âzâde Nefes nefes kılup eĢèâr-ı dil-güĢâ inĢâ
25 ġevâhid-i çemeniñ mest olup liúâsından BaĢımda Ģevú-i temâĢâ gözümde õevú-liúâ
26 Göñül ùarabda idi cân sürûrda nâgeh Õırâm kıldı çemen-zâre bir semen sîmâ
27 Bulup beni heyecân-ı sürûr-ı gafletde27
Görüp beni ki idüpdür gurûr-ı bî-pervâ
27
59
28 Tilâvet eyledi tûbû ilâllah âyetini Açup dehân-ı dür-efĢânını olup gûyâ
29 Virüp sebâbe-i muèciz-nümâsına cünbüĢ Baña òiùâb kılup eyledi baña îmâ
30 Ki ey òulâãa-i òilkat güzîde-i èâlem Òaù-ı bedîè-i úalem zübde-i óurûf-ı hecâ
31 Sen emr-i èâlemisin hem emîr-i èâlem sen Saña muùîèdir èaúl u óavâs u derk-i zekâ
32 Bilindi sırr-ı hüviyyet seniñle kim sensin Esâs óikmet u ism-i aèôam kitâb-ı Õudâ
33 Kuruldı karĢıña hicdeh hezâr âyîne
Ki nefsiñi idesen rûéyet anda ãubó u mesâ
34 Óuãûl-ı maèrifet-i nefs idüp de tâ idesen Óuãûl-ı maèrifet-i õât-ı ãâniè-i yektâ
35 OlunmuĢ èâlem u âdem bu emr içün maòlûú Bu óikmet ile kurulmuĢ esâs arø u semâ
36 Ne inki Ģuàluñ olup hezl u laèb-ı lehv senün Ola cihânda ümîdiñ metâè-ı dûn bahâ
37 Nedir olup bu èulf-hânede èilm-endâz Kalup zebûn olupsen muùîè-i nefs-i hevâ
38 Bir èibret ile nigâh eyle úâfdan úâfa Ki bu cihân denilen dâéire vemâ fîhâ
39 Fenâsı pîĢgehinde zevâli èaúabinde Óarîmi melèabe iken mezòer fâtî hebâ
40 Taèalluúâtı ile òâã olursa bir Ģaòãa
Hemân maóall èannâdır hemân medâr-ı belâ
41 èAle‟l-òuãûã niçe sen gibilere gör kim
Bu demde münúasım olmuĢ úadem úadem dünyâ
42 Bu úısùdan saña bu gûr-gehde olmaz bes Nedir bu óırs u bu miónet bu keĢmekeĢ bu edâ
43 Nedir bu èaĢú-ı mecâz u nedir bu óubb-ı ãûr Nedir bu òºâhiĢ-i dûn u bu himmet-i ednâ
44 Cihân óaúîúati bir òaymedir güsiste-ùınâb Ki inhidâmına besdir hübûb iderse rüòâ
45 Değil güõeriñe seyl-i fenâda mümkin kim