ÜÇÜNCÜ HADİS

Üçüncü hadîs sadece Huzeyfe b. Yemân (ö. 36/656) kanalıyla gelmiştir. 1.5.2. Hadîsin Rivâyet Tarikleri ve Metinleri

Adı geçen üçüncü hadîsimiz, Ahmed b. Hanbel’in (ö. 241/855) Müsned’inde, Buhârî’nin (ö. 256/870) Sahîh’inde, Müslim’in (ö. 261/874) Sahîh’inde, İbn Mâce (ö. 273/887), Ebû Dâvûd (ö. 275/889), Tirmizî (ö. 279/892) ve Nesaî’nin (ö. 303/915) Sünen’lerinde geçmektedir. Bu üçüncü hadisimizin eserlerdeki rivâyet tariklerini ele alma şeklimiz, bir önceki hadîslerimizde de olduğu gibi müelliflerin vefat yılları dikkate alınarak kronolojik olacaktır.

83

Üçüncü hadisimiz olan yukardaki hadîsi eserlerde geçen rivâyet tariklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Ahmed b. Hanbel'in (ö. 241/855) Müsned’inde yer alan rivâyetler,

a)

Veki > Şübe > Hakem > Abdurrahman > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Huzeyfe şöyle demektedir:

“Rasulullah (s.a.v) bize ipek ve saf ipekten yapılımış elbis giymeyi, altın ve gümüş kaplardan içmeyi yasakladı ve bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise bizlerindir.” buyurdu.238

b)

Âffan > Şübe > Hakem > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla gelen rivâyet şöyledir:

“Medainde Huzeyfe’ye gümüşten bir kapta içecek getiren kavmin sorumlusu, elinden kabı alıp attı. Huzeyfe bunu yapmak istemezdim onu uyardım ama dikkate almadı. Ve şöyle dedi; şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v.), bana ipek ve atlastan yapılımış elbis giymeyi, altın ve gümüş kaplardan içmeyi yasakladı ve bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.239

238 _{Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 41, s. 454.} 239 _{Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 41, s. 415.}

84 c)

Muhammed b. Cafer > Şübe > Hakem > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyet şöyledir:

“Huzeyfe’ye su istediği bir kişi suyu gümüş bir kapta getirince Huzeyfe kabı attı ve şöyle dedi; ben onu bundan engellemiştim ama o vazgeçmedi. Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) bize altın ve gümüş kaplardan içmeyi, ipek ve atlastan yapılımış elbis giymeyi yasakladı. Bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.240

d)

Veki > Şübe > Hakem > Abdurrahman bin Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyet şöyledir:

“Huzeyfe sorumlu ya da dinsizden (mecusi) su istedi. Gümüşten bir kabın içinde su getirilince Huzeyfe kabı attı, millete dönerek özür diledi ve ben ona bunu kasten yaptım çünkü bundan önce onu uyarmıştım. Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) bize ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyi, altın ve gümüş kaplardan içmeyi yasakladı. Bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise bizlerindir” buyurdu.241

240 _{Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 41, s. 495.} 241 _{Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 41, s. 151.}

85 e)

Abdulazîz b. Abdussamed > Mansur > Mucahid > Abdurrahman bin Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Huzeyfe şöyle dedi; “Rasûlullâh (s.a.v) altın ve gümüş kaplardan içme ve yemeyi, ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyi yasakladı, Bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir” buyurdu.242

f)

Ali b. Asım > Yezîd b. Ziyad > Abdurrahman bin Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman b. Ebî Leyla şöyle demektedir:

Abdurrahman Huzeyfe’yle birlikte Medain’deydik Huzeyfe su istedi kavmin sorumlusu gümüş bir kabın içinde su getirince Huzeyfe kabı ona doğru attı az kala yüzüne isabet edecekti. Huzeyfe bundan önce bir iki defa yapmaması için onun yanına gitmiştim. “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) altın ve gümüş kaplardan içmeyi, ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyi yasakladı, Bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise bizlerindir” buyurdu.243

2. Buhârî’nin (ö. 256/870) Sahîh’inde yer alan rivâyetler: a)

242 _{Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 41, s. 145.} 243 _{Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 41, s. 145.}

86

Ebû Nuaym > Seyf b. Ebî Süleyman > Mucahid > Abdurrahman bin Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman b. Ebî Leyla şöyle demektedir:

Huzeyfe’nin yanındaydık, Huzeyfe su istedi, mecusi bir kişi su kabını eline verince Huzeyfe kabı attı, ve şöyle dedi; Bunu yapmaması için bundan önce bir iki defa onu uyarmıştım. “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyiniz, altın ve gümüş kaplardan içmeyiniz, altın ve gümüş tabaklardan yemeyiniz, bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise bizlerindir” derken işittim.244

b)

Hafs b. Ömer > Şübe > Hakem > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman b. Ebî Leyla şöyle demektedir:

Medain’de Huzeyfe su isttedi görevli gümüşten bir kapta su getirince Huzeyfe kabı attı ve şöyle dedi; kabı atmak istmezdim ama onu bunu yapmaması için uyarmıştım o dikkate almadı. “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) bize ipek ve atlastan yapılımış elbiseyi, altın ve gümüş kaplardan içmeyi yasakladı ve bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.245

244 _{Buhârî, Et’îme, 59, (c. 7, s. 77).} 245 _{Buhârî, Eşribe, 54, (c. 7, s. 115).}

87 c)

Muhammed b. Musennâ > İbn Ebî Adi > İbn Avn > Mucahid > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman b. Ebî Leyla şöyle dedi; “Huzeyfeye’yle çıktık, Rasûlullâh’ı andı ve şöyle dedi; “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) altın ve gümüş kaplardan içmeyiniz, ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyiniz, bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.246

d)

»

Ali > Vehb b. Cerir > Cerir > İbn Ebî Nacih > Mucahid > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman b. Ebî Leyla şöyle demektedir: “Rasûlullâh (s.a.v) bizi altın ve gümüş kaplardan içme ve yemeyi, ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyi ve üzerlerine oturmayı yasakladı.”247

3. Müslim’in (ö. 261/874) Sahîh’inde yer alan rivâyetler:

a)

246 _{Buhârî, Eşribe, 58, (c. 7, s. 113).} 247 _{Buhârî, Libâs, 54, (c. 7, s. 145).}

88

Saîd b. Amr > Süfyân b. Uyeyne > Ebî Ferve > Abdellah b. Ukeym > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdellah b. Ukeym şöyle demektedir:

Medain’de Huzeyfe su isttedi sorumlu gümüş bir kapta su getirince Huzeyfe kabı attı, Huzeyfe haberiniz olsun bana gümüşten su getirmemesi için daha önce ona emretmiştim. “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) altın ve gümüş kaplardan içmeyiniz, ipek ve atlastan yapılmış elbise giymeyiniz, bunlar dünyada kâfirlerin, kiyamet günü ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.248

b)

Muhammed b. Abdillah b. Numeyr > Abdullah b. Numeyr > Seyf > Mucahid > Abdurrahman bin Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman şöyle demektedir:

Huzeyfe su istedi Mecusi bir kişi gümüş bir kapta suyu getirdi, Huzeyfe “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v.), ipek ve atlastan yapılmış elbise giymeyiniz, altın ve gümüş kaplardan içmeyiniz, altın ve gümüş tabaklardan yemeyiniz, bunlar dünyada kâfirlerindir.” dediğini işittim, dedi.249

4. İbn Mâce’nin (ö. 273/887) Sünen’inde yeralan rivâyet,

248 _{Muslim, Libâs ve Zînet, 5, (c. 3, s. 1644).} 249 _{Muslim, Libâs ve Zînet, 5, (c. 3, s. 1641).}

89

Muhammed b. Abdulmelik > Ebû Avane > Ebî Bışr > Mucahid > Abdurrahman b. Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Huzeyfe şöyle demektedir: “Rasûlullâh (s.a.v) altın ve gümüş kaplardan içmeyi yasakladı.” Bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.250

1. Ebû Dâvûd’un (ö. 275/888) Sünen’inde yer alan rivâyet,

Hafs b. Ömer > Şü’be > Hakem > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdurrahman İbn Ebî Leyla şöyle demektedir:

Medain’de Huzeyfe su istedi sorumlu kişi gümüş bir kapta su getirince kabı attı ve şöyle dedi: Bunu yapmak istmezdim onu uyardım ama dikkate almadı ve şöyle dedi: “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) ipek ve atlastan yapılımış elbis giymeyi, altın ve gümüş kaplardan içmeyi yasakladı ve bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” buyurdu.251

2. Tirmizî'nin (ö. 279/892) Sünen/Cami'inde yer alan rivâyet,

Muhammed b. Beşşar > Muhammed b. Cafer > Şü’be > Hakem > İbn Ebî Leyla > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Rasûlullâh (s.a.v) şöyle

250 _{İbn Mâce, Eşribe, 17, (c. 2, s. 1130).} 251 _{Ebu Davud, Eşribe, 17, (c. 3, s. 337).}

90

buyurmuştur: “Huzeyfeye su istedi bir kişi suyu gümüş bir kapta getirince kabı attı, Huzeyfe onu engellemiştim ama o vazgeçmedi dedi ve “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) gümüş ve altın kaplardan içmeyi, ipek ve atlastan yapılımış elbise giymeyi yasakladı ve bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise sizlerindir.” dedi.252

3. Nesaî (ö. 303/915) Sünen’inde, yer alan rivâyet,

Muhammed b Abdillah > Süfyân b. Uyeyne > İbn Ebî Nacih > Mucahid > İbn Ebî Leyla ve Yezîd b. Ebî Ziyad > İbn Ebî Leyla ve Ebû Ferve > Abdillah b. Ukeym > Huzeyfe isnadıyla nakledilen rivâyete göre Abdullah b. Ukeym şöyle dedi:

Huzeyfe su isttedi sorumlu gümüş bir kapta su getirince Huzeyfe kabı attı, Huzeyfe bu hareketinden sonra özür diledi, sonar şöyle dedi; Bana gümüş kapta su getirmemesi için onu uyarmıştım. “Şüphesiz Rasûlullâh (s.a.v) altın ve gümüş kaplardan içmeyiniz, atlastan yapılmış elbise ve ipek giymeyiniz, Bunlar dünyada kâfirlerin, ahirette ise bizlerindir.”buyurduğunu işittim.253

1.6. İSNÂD TENKÎDİ YÖNÜNDEN RİVÂYETLERİN