SONUÇLAR
Ülkemizde bitkisel yağ sanayii iĢletmeleri, ağırlıklı olarak zeytin yağı ve ay çiçek yağı üretiminde faaliyet göstermektedirler. Bu sektördeki iĢletmelerin %66,2‟si sermaye Ģirketi olup, çoğunluğu orta ölçekli iĢletme özelliği sergilemektedir.
Sektördeki iĢletmeler düĢük kapasite ile çalıĢmakta olup, bunun nedenleri arasında gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzeme yokluğu, finansman yetersizliği, talep yetersizliği ve yeterli ve nitelikte iĢçi bulamamak yer almaktadır.
Söz konusu iĢletmelerin, gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzeme yokluğu, hammadde fiyatlarının yüksekliği, nitelikli ve yeter sayıda iĢçi bulamama, piyasadaki talep farklılıkları ve modern teknolojinin eksikliği sorunları yüzünden, çeĢitli üretim zorlukları yaĢadıkları gözlemlenmektedir.
AraĢtırma kapsamındaki iĢletmeler pazarlama sorunları olarak; ekonomik Ģartlardaki istikrarsızlığın fiyat belirlemede zorluk yaratmasını görmüĢler ve diğer nedenler arasında pazar araĢtırmaları yapamamaları, satıĢ arttırma tekniklerini kullanamamaları ve mallarını satacak uygun bayi bulamamaları olarak sıralamıĢlardır.
AraĢtırma kapsamındaki firmaların %39,4‟ü ihracat yapmaktadır. Ġhracat yapan iĢletmelerin büyük çoğunluğu sermaye Ģirketleridir. Bu iĢletmelerin, %96,4‟ü büyümek için, %28,6‟sı teĢviklerden yararlanmak için ihracat yapmaktadırlar. Bu iĢletmelere göre ihracatta karĢılaĢılan pazarlama sorunları, büyük oranda, rekabetten kaynaklanan sorunlardır.
Ġhracat yapamayan iĢletmeler ise, ihracat formalitelerinin çokluğunu, dıĢ pazarlar hakkındaki bilgi eksikliklerini, üretiminin yeterli miktarda ve kalitede olmamasını ihracat yapmalarının önünde engel olarak görmektedirler.
Bitkisel yağ sanayii iĢletmelerinin ihracatta baĢarılarını etkileyen en önemli etkenler, ihracattaki formalitelerin azaltılması olarak görmekte, bunu küçük iĢletmeler için ortak bir ihracat organizasyonu oluĢturmak, teĢviklerin üretim-ihracat aĢamalarında verilmesi ve hükümetin gerçekçi döviz kuru politikası uygulaması faktörleri izlemektedir.
AraĢtırma kapsamındaki iĢletmelerin ihracatta iĢbirliği gereğine inandıklarını, bunu SDTġ organizasyonu içinde gerçekleĢtirme fikrine sıcak baktıkları görülmüĢtür. SDTġ‟lerinin rekabet gücünü arttıracağı, dıĢ pazarlarda pazar bulma ve tanıtım iĢlerini daha etkin yürüteceği, teĢviklerden yararlanma imkanı oluĢturacağı, mevcut ihracat tecrübelerini artacağı ve sorunlarının çözümünde bu Ģirketlerin rol alabileceğini belirterek bu modeli benimsenen bir model olarak görmüĢlerdir. Öte yandan böyle bir Ģirketin yaratabileceği çok seslilikten endiĢe duymaları sebebiyle SDTġ‟ne ortak olmak istemeyen iĢletmeler de bulunmaktadır.
SDTġ modelinin iĢletmelerin beklentilerine hizmet vermesi ve iĢlerliği, verimliliği açısından önemlidir. AraĢtırma yapılan iĢletmeler öncelikli olarak SDTġ‟lerin pazar bulunması konusunda hizmet vermesini beklemektedir. Bu anlamda pazar paylarının arttırmak için oluĢturulabilecek bir Sektörel DıĢ Ticaret ġirketi iĢletmeler için yol gösterici olabilecektir. ĠĢletmeler bu Ģirketlerin pazar bilgisi sağlama, teĢviklerden yararlanarak ucuz girdi temin etme, ihracat iĢlemlerinin tek elden yürütülmesi gibi sorunlarla ilgilenmesi gerektiğini düĢünmektedir.
Sonuç olarak, küçük ve orta ölçekli iĢletmelerin ağırlıkta olduğu, %62‟sinin gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzeme yokluğu, finansman yetersizliği, talep yetersizliği ve yeterli ve nitelikte iĢçi bulamamak nedenleri ile kapasite kullanım oranlarının %50‟nin altında geçekleĢtiği bitkisel yağ sanayii sektöründe;
Gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzeme yokluğunun en önemli üretim sorunu olması,
Ekonomik Ģartlardaki istikrarsızlığın fiyat belirlemede zorluk yaratmasının en önemli pazarlama sorunu olması,
Rekabetten kaynaklanan sorunların ihracat pazarlama sorunları arasında öncelik göstermesi,
SDTġ organizasyonunun pazar bulma, pazar bilgisi sağlama, teĢviklerden yararlanarak ucuz girdi temin etme, ihracat iĢlemlerinin tek elden yürütülmesini sağlama gibi beklentilerine cevap vereceğine inanılması
ihracatta SDTġ eli ile örgütlenme açısından önemli bulgular olarak göze çarpmaktadır.
AraĢtırma kapsamında iĢletmelerin çoğu kurulabilecek bir SDTġ‟ne sıcak bakmasına ve böyle bir organizasyon içinde yer almak istemesine rağmen bu konuda birtakım endiĢeler taĢıyanlar da vardır. Bu endiĢelerin baĢında, SDTġ‟nin çok seslilik yaratabileceği düĢüncesi gelmektedir. Nitekim bu konuda endiĢe duyan iĢletmeler, cevap veren iĢletmelerin %57,1‟ini oluĢturmaktadır. Diğer endiĢeleri ise böyle bir organizasyonun oluĢturulması ve yönetiminin zor olacağı düĢüncesinden kaynaklanmaktadır.
ÖNERĠLER
Yukarıdaki sonuçlar çerçevesinde, SDTġ ihracat modelinin uygulanabilmesi için aĢağıdaki öneriler düĢünülebilir:
DıĢ pazarlardan alınan sipariĢlerin temininde sorun yaĢanmaması ve oluĢabilecek bir çok seslilik ortamının minimize edilmesi için SDTġ‟leri yakın bölgeler ve benzer performansa sahip iĢletmeler arasında kurulmalıdır. Ġhracatın gerektirdiği ve temel iĢletmecilik faaliyetlerini de içeren her türlü bilgiyi sağlamak için bir bilgi havuzu oluĢturulmalı ve KOSGEB, ĠGEME gibi ilgili kuruluĢlar tarafından bu bilgi akıĢını destekleyecek Ģekilde, iĢletmeleri aydınlatmak üzere eğitim seminerleri düzenlenmesi sağlanmalıdır.
Modelin uygulanmasında iĢletmelerin endiĢe duydukları konulardan birisi de rekabetten kaynaklanan sorunlardır. Bu sebeple etkin bir denetim mekanizması kurulmalı, bu denetim mekanizmasının aynı zamanda yasal gerekleri yerine getirilip getiremediğini ve amaç dıĢı faaliyetlerde bulunup bulunulmadığını da kontrol etmesi sağlanmalıdır.
ĠĢletmelerin SDTġ‟lerden beklentilerinden biri de teĢviklerden faydalanılarak ucuz girdi temin etme yönündedir. Bunun için üretim kapasitesi düĢük olan iĢletmeler düzenli teĢvikler ile üretime yönlendirilmeli ve ihracat artırılmasına dönük olarak vergi ve fiyat kolaylıkları sağlayacak Ģekilde örgütlendirilmeli ve bu anlamda SDTġ hammadde temininde ucuz garantör olarak bu iĢlevi üstlenmelidir.
Bu anlamda SDTġ modelinin bitkisel yağ sanayiindeki iĢletmelerin endiĢe, beklenti, istek ve talepleri de göz önüne alarak ve bu yöndeki düzenlemeleri sağlayarak oluĢturulması modelin uygulanabilme Ģansını arttıracaktır.
Sonuç olarak; model, ancak gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzemeyi temin eden, haksız rekabetten oluĢabilecek sorunlarını etkin bir denetim mekanizmasıyla minimize eden, iĢletmelerin dıĢ pazarlar hakkındaki bilgi eksikliklerini gideren, ihracat formalitelerini azaltan, finansal teĢvik unsurlarını içeren, üretim kapasitesine göre sipariĢ imkanları sağlayabilen, iĢletmenin ekonomik ve hukuki yapısının bozulmaması için oto kontrol sağlayabilen bir yapıda organize olması durumunda uygulanabilecektir.
KAYNAKÇA
ADALI Ġsmail (2003). Küçük ve Orta Boy ĠĢletmelerde Ġhracata Yönelik TeĢvikler (Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Üniversitesi), Tez no:126292
ALAGÖZ Mehmet(2002). DıĢ Ticaret ġirketlerinin Türkiye Ekonomisindeki Yeri (Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi), Tez no:113778
AKSOY ġafak ve baĢk.(1996). Trakya Bölgesinde Bitkisel Sıvı Yağ ve Margarin Sanayii Sektör Analizi-Ekonomik Yapı, Darboğazlar ve Çözümler, TÜBĠTAK, Tekirdağ
AKSOY ġafak ve ġENER Aykut (1999). Yağlı Tohumlar ve Bitkisel Yağlar, Tarımsal Ekonomi ve AraĢtırma Enstitüsü Yayınları, Ankara
BAYKAL Cevdet (1996). KOBĠ‟lerin Ġhracat Örgütlenmelerinde Bir Model: SDTġ, T.C. BaĢbakanlık DTM Ġhracat Genel Müdürlüğü, Ankara
BERKĠ Ömer (1997). Bir Ġhracat Klasiği TeĢvik, ĠGEME Dergisi, Sayı:4
BĠAR (1992). Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmelerde Yatırım Kararı ve Yatırım TeĢvikleri, Ankara
BĠS (1993). Çok Ortaklı DıĢ Ticaret ġirketleri, Ġstanbul:BĠS Tekstil ve Hazır Giyim DıĢ Ticaret A.ġ. Yayınları
DOĞAN Adulgani (2001). KOBĠ‟lerin Türkiye Ekonomisine Katkısı ve Finansal Sorunları (Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi), Tez no:108934
DTM (1999). Ġhracatta Devlet Yardımları Uygulaması, DTM Ekonomik AraĢtırma ve Değerlendirme Müdürlüğü Kurumiçi Eğitim Raporu, Ankara
Dünya Gazetesi Yemeklik Yağ Sanayi Eki (2001, Mart 19). En Büyük Sorun Hammadde Yetersizliği ve Bitkisel Yağ Pazarındaki Belli BaĢlı Firmalar
Dünya Gazetesi Yemeklik Yağ Sanayi Eki (1999 Nisan 1), Pazarda Yoğun Bir Rekabet YaĢanıyor
GÖVDERE Bekir (1999 Ocak). Sektörel DıĢ Ticaret ġirketlerinin Yapısı Üzerine Bir
AraĢtırma, www.dtm.gov.tr/ead/dtdergi/ocak99/sektörel.htm.,1999,s.1
GÜNDÜZ Meral ve ERGÜN Özden (1997). Küçük ve Orta Boy ĠĢletmelerin Ġhracata Yönlendirilmelerinde Bir Model: Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri, Ankara ĠGEME(2005). Ġhracatı GeliĢtirme Etüd Merkezi çalıĢmaları, Ankara
ĠNAN Nurkut (1996). Rekabetin Korunması Hakkında Kanun‟un Küçük ve Orta Ölçekli ĠĢletmelere Etkisi, Ankara
KARAMAN Mustafa Said (2002). Stratejik Pazarlama Çerçevesinde Sektörlerin Geleceğini Öngörme ve Değerlendirme-Bitkisel Yağ Sektöründe Bir Uygulama ÇalıĢması (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi), Tez no: 117865
KĠREMĠT Hüseyin Mümin (2000). Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri Ġhracat Modelinin Ayakkabı Sanayi ĠĢletmelerine Uygulanabilme Ġmkanları (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi), Tez no:92883
MELEMEN Mehmet (1997 Ekim 7). DıĢ Ticaretimizde Türk Modeli Üzerine DüĢünceler, Dünya Gazetesi
SANDALLI Nilüfer (1997 Nisan). KOBĠ‟lerin Örgütlenmesinde Yeni Bir Model: SDTġ‟lere Ġhracata Yönelik Devlet Yardımları, ĠGEME-DTKĠB DıĢ Ticaret Eğitim Programı, Denizli
SARIASLAN Halil (1994). Orta ve Küçük Ölçekli ĠĢletmelerin Finansal Sorunları- Çözüm Ġçin Bir Finansal Paket Örneği, Ankara
SÜER Ġrfan (1995). Küçük ve Orta Ölçekli Mobilya Sanayinde Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri Ġhracat Modelinin Uygulanabilme Ġmkanları, (YayınlanmamıĢ Doçentlik Tezi, Gazi Üniversitesi)
ġENOL Nesrin (1998). Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri Ġhracat Modelinin Mermer Sanayi Sektörüne Uygulanabilme Ġmkanları, (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi), Tez no:73960
Tebliğ (1996 Ocak 6). 22515 nolu Resmi Gazete‟de Yayımlanan Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri statüsüne ĠliĢkin Tebliğ (Ġhracat 96/5)
Tebliğ (2000 Ocak 29). 23948 nolu Resmi Gazete‟de Yayınlanan Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulunun 2000/2 sayılı tebliği
Tebliğ (1999 ġubat 9). 12367 nolu Resmi Gazete‟de Yayınlanan, Sektörel DıĢ Ticaret ġirketlerinin Dahilde ĠĢleme Rejimine ĠliĢkin Tebliğ (Ġhracat 99)
Tebliğ. Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulunun 95/6 Sayılı Tebliği ve 97/3 Sayılı DeğiĢiklik Tebliği
TÜSĠAD (2000). Sektörel Durum Analizi (Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2001-1), Ġstanbul
<https://www.isbank.com.tr/dosya/ekon-tr_kobiler2004.pdf> <http://www.kobinet.org.tr/hizmetler/bilgibankasi/ekonomi/docs/TA.pdf> <http://www.odevsitesi.com/goruntule.asp?odevno=13848> <http://www.dtm.gov.tr/ihr/genel/htm.> <http://www.kobitek.com> <http://www.dtm.gov.tr/IHR/mevzu/ihrmevzu/2004-4.htm> <http://www.kobinet.org.tr/kosgeb/kosgeb-arge.html> <http://www.igeme.org.tr/sektorel3html> <http://www.igeme.org.tr/TUR/foyler/tarım/frame.htm.2001> <http://www.eximbank.gov.tr/uygulama/soikuygesas.doc>
EK-2
SEKTÖREL DIġ TĠCARET ġĠRKETLERĠ ĠHRACAT MODELĠNĠN BĠTKĠSEL YAĞ SEKTÖRÜNDE UYGULANABĠLME ĠMKANLARI (ANKET FORMU)
Sayın Yönetici;
Bu çalışma, Gazi Üniversitesi bünyesinde hazırlanan “Sektörel Dış Ticaret Şirketlerindeki İhracat Modelinin Bitkisel Yağ Sanayiinde Uygulanabilme İmkanları ve İşletme Eğitimi Açısından Bir Değerlendirme” adlı yüksek lisans tezi için önemli bulgular sunacaktır. Anketi cevaplamak yaklaşık 10 dakikanızı alacaktır. Gönderilecek cevaplarda firmalarla ilgili bilgiler kesinlikle gizli tutulacak olup, elde edilecek sonuçlar istenildiği taktirde firma adı belirtilmeksizin anketi cevaplayan firmalara e-mail ya da posta yoluyla gönderilecektir. İlginiz için teşekkürlerimizi sunar, işlerinizde başarılar dileriz.
Gülsüm Özüm ÇINAROĞLU Prof. Dr.Ġrfan SÜER Yüksek Lisans Öğrencisi DanıĢman
Tel: 0505 578 11 15
1.ĠĢletmenizin hukuki yapısı nedir?
□-Tek kiĢilik iĢletme □-Sermaye Ģirketi
□-Adi ortaklık □-Diğer (lütfen belirtiniz) --- □-ġahıs Ģirketi
2.Bünyenizde çalıĢtırdığınız iĢçi sayısı kaçtır?
□-1-4 □-50-99 □-5-9 □-100-199 □-10-49 □-200-daha fazla
3.Hangi tür bitkisel yağ üretmektesiniz?
□-Zeytinyağı □-HaĢhaĢ yağı □-Soya □-Kolza yağı □-Palm yağı □-Pamuk yağı □-Ayçiçek yağı □-Yerfıstığı yağı □-Mısır yağı □-Hindistancevizi yağı
□-Susam yağı □-Diğer (lütfen belirtiniz)---
4. 2006 yılında üretim kapasitesi kullanım oranınız nedir?
□-%50‟nin altında □-%50-%75 arası □-%75-%100 arası
5.DüĢük kapasite ile çalıĢıyor iseniz nedenleriniz nelerdir?
□-Talep yetersizliği □-Finansman yetersizliği
□-Gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzeme yokluğu □-Yeterli sayıda ve nitelikte iĢçi bulamama
□-Diğer (lütfen belirtiniz)---
6.Üretim konusunda en önemli üç sorununuzu önem derecesine göre (1),(2),(3) Ģeklinde iĢaretleyiniz.
□-Hammadde fiyatlarının yüksekliği □-Piyasadaki talep farklılıkları □-Nitelikli ve yeter sayıda iĢçi bulamama □-Yeni ürün geliĢtirememe □-Gerekli kalite ve miktarda hammadde ve malzeme bulamama □-Üretim kapasitesinin yetersizliği
□-Modern teknoloji eksikliği □-Kalite kontrol eksikliği □-Diğer (lütfen belirtiniz)---
7.Yeni bitkisel yağ ürünleri geliĢtirme çalıĢmalarınız var mı?
8.Pazarlamada en önemli 3 sorununuzu önem derecesine göre (1),(2),(3) Ģeklinde iĢaretleyiniz.
□-Pazar araĢtırması yapamıyoruz. □-Nakliye ve depolama sorunları var □-Ambalaj sorunları var
□-Ekonomik Ģartlardaki istikrarsızlık fiyat belirlemede zorluk yaratıyor. □-Malımızı satacak uygun bayi bulamıyoruz
□-SatıĢ arttırma teknikleri kullanamıyoruz (reklam gibi) □-Büyük firmaların yarattığı piyasa tehdidi
□-Diğer (lütfen belirtiniz)
9.Ġhracat yapıyor musunuz?
□-Evet □-Hayır (Cevabınız „hayır‟ ise 14. soruya geçiniz)
10.Cevabınız „Evet‟ ise, ihracat yapmanıza sebep olan faktörler nelerdir?
□-Büyümek için □-Yüksek enflasyon sebebiyle iç pazarda daralma □-TeĢviklerden yararlanmak için □-Diğer (lütfen belirtiniz)---
11.Ġhracat pazarlaması sorunlarınızdan en önemli üç tanesini önem derecesine göre (1),(2),(3) Ģeklinde iĢaretleyiniz.
□-Üründe kalite,ambalaj ve standardizasyon sorunları □-SatıĢ arttırma teknikleri(reklam gibi) kullanmama
□-Fiyatların yüksekliğinden kaynaklanan sorunlar □-Ġhracat mevzuatındaki istikrarsızlık □-Rekabetten kaynaklanan sorunlar □-Yeterli pazar bilgisi sağlayamama
□-Nakliye,depolama sorunları □-Yeterli pazar payı sağlayamama □-Ġhracatın finansmanı □-Yurt dıĢı satıĢ-dağıtım organizasyonu eksikliği
□-Diğer (lütfen belirtiniz)---
12.Ġhracatta kullandığınız organizasyon modeli hangisidir?
□-DıĢ Ticaret Sermaye ġirketleri □-Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri □-Ġhracat Yönetim ġirketleri
□-Ġhracatı kendi imkan ve organizasyonumla yapıyorum
□-Diğer (lütfen belirtiniz)---
13.Ġhracatçı Ģirketlerin çalıĢmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
□-Hizmetlerini olumlu buluyorum.
□-Ġhracatta gerekli alt yapıyı oluĢturamadılar.
□-Pasif ihracata sebep oldular. TeĢviklerden biz yararlanamadık. □-Diğer (lütfen belirtiniz)
14.Ġhracata yönelmenizi engelleyen faktörler nelerdir? (sadece ihracat yapmayanlar cevaplandıracaktır)
□-DıĢ pazarlar hakkındaki bilgi eksikliği □-TeĢviklerin yeterli olmaması
□-Ġhracat formalitelerinin çokluğu, □-Küçük iĢletmelerin ihracat için organize □-Üretimin yeterli miktar ve kalitede olmaması olamamaları
□-Finansman güçlüğü
□-Diğer (lütfen belirtiniz)---
15.Bitkisel yağ ihracatında baĢarı sağlamada çok önemli gördüğünüz üç faktörü önem derecesine göre (1),(2),(3) Ģeklinde iĢaretleyiniz.
□-TeĢviklerin üretim-ihracat aĢamalarında verilmesi □-Ürün kalitesi
□-Bürokratik iĢlemlerin azaltılması □-SipariĢlerin zamanında teslimi
□-Küçük iĢletmeler için ortak bir ihracat organizasyonu oluĢturmak □-Ambalajlama □-Hükümetin gerçekçi döviz kuru politikası uygulaması □-Marka imajı □-Diğer (lütfen belirtiniz)---
16.Türkiye‟nin Avrupa Gümrük Birliğine girmesi küçük ve orta ölçekli bitkisel yağ iĢletmelerini genellikle ne yönde etkilemektedir.
□-Genellikle olumlu etkilemektedir. □-Genellikle olumsuz etkilemektedirler.
□-Hem olumlu hem de olumsuz yönde etkilemektedir. □-Bir fikrim yok
17.Üretici iĢletmelerin gönüllü olarak bir araya gelerek kurdukları ihracat pazarlama organizasyonlarının küçük iĢletmelerin ihracata yönelmesinde ve ihracatlarını arttırmasında yararlı oldukları bilinmektedir. Ġhracat için küçük iĢletmelerin iĢbirliği yapmasını gerekli görüyor musunuz?
□-Evet □-Hayır
18.Aynı üretim dalındaki küçük ve orta ölçekli iĢletmelerin ihracat sektörü için bir organizasyon altında toplanarak dünya pazarlarına açılmaları amaçlanmaktadır. Sektörel DıĢ Ticaret ġirketleri bu amaca uygun olarak değiĢik sektörlerde kurulmaktadır. Bitkisel yağ sektöründe kurulacak bu tür bir ihracat organizasyonu içerisinde yer almak ister misiniz?
□-Evet □-Hayır
19.Cevabınız „Evet‟ ise, katılmak isteme nedenleriniz nelerdir?
□-Rekabet gücüm artacaktır. □-Ġhracat tecrübemiz artacak
□-TeĢviklerden yararlanma imkanı doğacak
□-Sorunlarımızın çözümünde yol gösterici olacaktır.
□-DıĢ pazarlarda „pazar bulma‟ ve „tanıtım‟ iĢleri daha etkin olacak.
□-Diğer (lütfen belirtiniz)---
20.Cevabınız „Hayır‟ ise, katılmak istememe nedenleriniz nelerdir?
□-Sektörde yoğun rekabet olması firmalar arasında etkin iĢbirliğine engeldir. □-Kendi organizasyonum var
□-Böyle bir Ģirketi (organizasyonu) duymadım ve yeterli bilgim yok □-Böyle bir Ģirket (organizasyon) çok seslilik yaratır, sorunları çözemez. □-Böyle bir organizasyonun oluĢturulması ve yönetimi zordur
□-Diğer (lütfen belirtiniz)
21.Ortak bir ihracat organizasyonu olan „Sektörel DıĢ Ticaret ġirketi‟ sizce hangi faaliyetlerle ilgilenmelidir? Önem derecesine göre 1,2,3 Ģeklinde belirtiniz.
□-Ġhracat iĢlemlerinin tek elden yürütülmesi □-Yurt dıĢında satıĢ büroları açma. □-DıĢ pazar bilgisi sağlama □-Teknoloji transferi
□-TeĢviklerden yararlanarak ucuz girdi temini □-Yurt dıĢında fuar ve sergilere katılma
□-Pazar bulma □-Yurt dıĢı ortak reklam ve tanıtım programları
□-Ucuz kredi bulma □-AraĢtırma-GeliĢtirme faaliyetleri
□-Ġhracat sigortası □-Eğitim faaliyetleri □-Diğer (lütfen belirtiniz)---
22.Sektörel DıĢ Ticaret ġirketi ihracat modelinin iĢlerliği açısından endiĢe duyduğunuz konular nelerdir?
□-Katılımcı firmaların ürünleri arasındaki kalite ve standart farklılıkları sorun yaratacaktır. □-Katılımcı firmaların kendilerine has bilgileri gizliliğini yitirecek
□-ĠĢbirliği için gerekli olan güven ortamı sağlanmayacaktır. □-ġirketlerin finansmanında sorunlar çıkacaktır.
□-Ġhracata söz konusu sipariĢlerin paylaĢımı sorun yaratacaktır. □-Diğer (lütfen belirtiniz)
23.Sektörel DıĢ Ticaret ġirketlerinin (SDTġ) etkinliği açısından önerileriniz: Bu tür Ģirketler:
□-Yasal statüye hızla kavuĢturulmalı
□-Sadece imalatçı veya imalatçı-ihracatçı küçük ve orta boy iĢletmelerden oluĢmalı □-Etkili bir denetim mekanizması kurulmalı
□-YurtdıĢında daimi ticaret merkezleri açmaya özendirmeli
□-Ortakların ihtiyacı olan teknoloji, üretim, pazarlama, mevzuat v.b. konularda bilgi bankası oluĢturulmalı
□-Performansları göz önünde bulundurularak teĢvik edilmeli
□-Diğer (lütfen belirtiniz)---
24.Temel iĢletmecilik ve ihracat faaliyetleri yönünden eğitim ve bilgilenme ihtiyacı hissediyor musunuz?
□-Evet □-Hayır
25.Eğitim ve bilgilenme ihtiyacı hissediyorsanız, sizce bu ihtiyaç hangi kurum tarafından sağlanmalıdır?
□-KOSGEB □-Ticaret ve Sanayi Odaları □-Üniversiteler □-ĠGEME
□-Yeni kurulacak ortak ihracat Ģirketi (SDTġ) □-Diğer (lütfen belirtiniz) ……….
26. Bu araĢtırmanın sonucundan bilgi sahibi olmak istermisiniz?
□- Evet □-Hayır
EK-3
TÜRKĠYE‟DEKĠ MEVCUT SEKTÖREL DIġ TĠCARET ġĠRKETLERĠNĠN LĠSTESĠ Sıra No Resmi Gazete Tarih ve Sayısı
FĠRMA ADRES TEL/FAKS SERMAYE